Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 10

2003
‎), lehenengo aldiz, 100 urtetik gorako jendearengan mutazio genetiko bat identifikatu du, eta hori erabakigarria izan daiteke zahartzaroak sortzen dituen arazoak saihesteko modu bat aurkitzeko. Aditu horiek jakin zutenez, ehunka urtekoak beste batzuk baino bost aldiz sentikorragoak ziren beren DNA mitokondrialean mutazio bera izateko, mitokondrioan dagoen DNA zatia edo zelularen “zentral elektrikoa”, amatik beren seme alabetara bakarrik igarotzen dena. Giuseppe Attardi doktoreak, biologia molekularreko irakasleak eta aurkitzaileetako batek, esan zuen oraindik ere laborategian azterketa berriak egiten ari direla mutazio genetikoaren eragin fisiologiko zehatza zehazteko.
‎Eskualde horietan, ebolak primate horien %56ko bizitza amaitu du. Gizakien antzekoak Gorilek beren DNAren %97, 7 partekatzen dute gizakiekin, eta animalia baketsuak dira, 5 eta 10 ale arteko familia talde egonkorretan bizi direnak, emeak eta haien kumeak babesten dituzten ar nagusi bat edo bi buru dituztela. Gorilak belarjaleak dira funtsean, eta egunero mugitzen dira elikagai bila.
2005
‎Bakterioak kutsatzen dituzten birus askok, baina gizakiei erasotzen dieten batzuek, herpeek esaterako, “motor” molekular bat erabiltzen dute inbaditzen diren zeluletan beren DNA sartzeko. Mekanismo konplexu hori Kaliforniako ikertzaile talde batek bere nahierara manipulatzea lortu du.
2006
‎Baldintzatzaile genetikoaz gain, espezialistek depresio sintomak agertzeko bizi egoera estresagarrien garrantzia ere azpimarratu dute. Gaisam eko adituek ebaluatu zuten ea ikerketan parte hartzen zuten pazienteek depresioa zuten test diagnostiko baten bidez. Hala, gizabanako guztien gizarte eta ingurumen testuingurua “zehatz mehatz” aztertu zuten, eta odol eta listu laginak hartu zituzten beren DNA aztertzeko. Inplikatutako gene horietako bat serotonina garraiatzailea (SERT) kodetzeaz arduratzen da.
2007
‎Hiraldok azaldu zuenez, Argentinan Sergio Lambertucchik zuzentzen duen estudioak “zailtasun” handia du Andeetako “gogortasunagatik” eta kondorra egunean ehun kilometro baino gehiago mugitzen delako. Espainiako taldeak azterketa genetikoak egiten ditu Argentinatik ekarritako kondorreko lumekin; laginetatik ateratzen dituzte beren DNA aztertzeko, eta metal astunen aztarnak eta “estresaren hormonak” bilatzen dituzte. Hegalaren zati inkrustatutik ateratako DNAri esker, kondorreko aldagarritasun genetikoaren galera maila jakin daiteke, lurralde eta populazioen galerak eraginda.
2008
‎Hala ere, biak zigorrik jaso gabe aske geratu ziren, bata adingabea zelako eta bestea bikotekiderekin adiskidetu zelako. Delitua egin eta zazpi urtera beren DNA datuak gordeta Poliziak euren bizitza pribatua urratzen zuela salatu zuten. Atzo emandako epaian, adingabeen kasuan, datu horiek gordetzeak ekar ditzakeen kalteez oharta razi du Estrasburgoko auzitegiak.
2009
‎Ezaugarri horiek dituen genoma ez dute zeluletako nukleoan bilatzen zientzialariek, zeluletako mitokondrioetan baizik. Izan ere, mitokondrioek beren DNA berezia dute. DNA horren aldakuntza abiadura egokia da espezieen arteko bereizle gisa erabiltzeko.
‎Zehazki, zientzialariek ikusi zuten birusen genomak gero eta metilatuago zeudela minbizia garatu zuten gaixoetan. Horrela, birusak organismoaren zelulen metilazio mekanismoaz baliatzen dira beren DNA aldatzeko, Esteller en arabera. Metilazio hori erabiltzen saiatzen dira immunitate sistemari iseka egiteko eta organismora oharkabean pasatzeko.
2011
‎Ingurunea aldatzean edo elikagai gutxi dagoenean, bakterioek beren DNA babesten dute, eta endosporak sortzen dituzte. Horiek oso metabolismo erresistentea dute.
2013
‎Australian egindako ikerketa baten arabera, astebetez egunero eiakulazioak izateak haziaren kalitatea eta ugalkortasuna areagotzen ditu. Zientzialariek diote beren DNAren kalteak eta mutazioak murrizten direlako gertatzen dela hori. Eguneroko eiakulazioek semenaren DNA hobetzen dute Irudia:
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia