|
2000
|
|
|
Honekin ez dizut erran nahi, jaun André, ezen jesuita guztien jokabidea halakoa izan zela, zeren eta ezagutu izan baititut nik euskararen alde mintzatu izan diren jesuita sutsuak ere. Baina aita Bartolomek bai, ohitura hura zuen, eta aitortu beharra dut ezen ez zela hartan bakarra, zeren, urrunagorat joan gabe, aztura eta ohitura
|
bera
zabaltzen ari baitzen, bertzenaz ere, jauregian, batik bat aita Villagrandeko dukearekin harremanetan jarri zenetik eta gure prezeptore jaun Marcelek jauregitik alde egin zuenetik. Osaba Joanikotek, aldiz, maite zuen euskara, eta, jaun Marcelen ondoan, are gehiago maitatzerat heldu zen, batik bat gure prezeptore zenak berboari buruzko argibide haiek —logikaren munduarekin lotuak— eman zizkionetik, eta, hala, erran behar zuenaz konbentzitua zegoelako, baina baita apezari kontra egiteagatik ere, halako batean —euskaraz, jakina—, erran zion:
|
|
2004
|
|
|
Einsteinek iraultza ezarri zuen, bai. Baina gero ez zuen
|
berak
zabaldutako bidean aurrera egin nahi izan. Oppenheimer damutzen hasia zen ordurako, bera beste iraultza baten berri ematera baitzetorkion.
|
|
2005
|
|
|
Atetik sartu eta aurrez aurre, pasabide moduko batean, sukaldearena egiten duen aldea dago; pasabide hau mugatzeko zutabe berdea altxatzen da, honetatik beste hormaraino barra moduko bat, sukaldearen aldetik morea eta beste aldetik berdea, zutabea bezala. Kanporako aldean hiru aulki garai daude, tabernetakoak bezalakoak, eta hauen atzetik gela
|
bera
zabaltzen da. Honen erdian mahai oso baxua, jesarrita jateko modukoa, lurretik apur bat zabaltzen den mahai oihal koloretsu batek estalita, eta gelako beste muturrean ohea, panpina eta kolore alaietako kuxinez inguratua.
|
|
2006
|
|
|
Egun
|
berean
zabaldu zen albistea: erresumaren armadak, printze Henrike gaztea eta lotinant jeneral Antonio Agaramont buru zituela, erreginarendako berreskuratuak zituen Nafarroa Behereko lurrak eta hiriak.
|
|
2008
|
|
|
Kapera barnean, senar zenaren hileta egunean bezala, elkarren arteko gutunak ihintzatu zituen perfume
|
bera
zabaldu zuen Macarenak Antonio lehengusuaren zerraldo aurrean.
|
|
|
1887ko apirilean lehenengo hogei laginak bidali zituzten Estatu Batuetara. Aduanan aurretik izandako esperientzia txarra zela-eta, eskatu zuten Unibertsitatean
|
bertan
zabaltzeko kutxak, aduanako langile baten aurrean. Agintariek onartu egin zuten.
|
|
2009
|
|
|
Oihuarekin batera, ama izebak irten ziren, ama bastoi batekin, bezperan bihurritu bat izan zuelako, eta izeba, ohi bezala, amaren atzetik: biak ala biak zeuden kezkatuta, antza, baina are gehiago kezkatu zen ama, Domingo eta Ada ikusi ahala posizio hartan, Domingo Adaren gainean jarrita, baita gerritik gora makurtuta ere, bere kopeta Adaren sudur puntatik zentimetro gutxira,
|
bere esku
zabalduez Adarenak finkatzen zituela, mutilak neska lurraren kontra gurutziltzatu nahi balu bezala, Ada bere garrasi histeriko azkengabeari eusteko ahaleginean, eta Domingo ixo, ixo eta ixo!
|
|
|
Barrymorek
|
berak
zabaldu zion atea. Mr.
|
|
|
Ikasi beharrak eskatzen duen diziplina ezartzeko orduan, benetan eragingarria izu lauso bat da, mehatxu giro latente orokorra, irakaslea gainditu eta erakundeak
|
berak
zabaldua. Hori biziki onuragarria da bihurrikeriak egiteko tentaldia eragozteko tenorean.
|
|
|
Oihuarekin batera, ama izebak irten ziren, ama bastoi batekin, bezperan bihurritu bat izan zuelako, eta izeba, ohi bezala, amaren atzetik: biak ala biak zeuden kezkatuta, antza, baina are gehiago kezkatu zen ama, Domingo eta Ada ikusi ahala posizio hartan, Domingo Adaren gainean jarrita, baita gerritik gora makurtuta ere, bere kopeta Adaren sudur puntatik zentimetro gutxira,
|
bere esku
zabalduez Adarenak finkatzen zituela, mutilak neska lurraren kontra gurutziltzatu nahi balu bezala, Ada bere garrasi histeriko azkengabeari eusteko ahaleginean, eta Domingo ixo, ixo eta ixo!
|
|
2010
|
|
|
Diputazioak
|
bere kontra
zabaldutako kereilaren aldez aurretiko diligentzietan, 2009ko urrian, Cerdánek azaldu zuen zeramika pusketako patina aztertzeko ikerketak egin, egin zirela, baina berak ez zituela enkargatu. Analitiketako emaitzak bere txostena osatzeko baliatu zituela berretsi zuen, baina ez zuen laborategietako inongo dokumentazio idatzirik aurkeztu.
|
|
2012
|
|
|
Eta, halaxe, denbora aurka dudalarik, nire kontrako azpilanaren seinaleak gero eta ageriagoak baitira?, itzulpenaren langintza gogor eta, aldi berean, gozagarriari lotu natzaio gogotsu, Literatura Unibertsala bildumaren datorren emanaldian Franz Kafkaren Kibbutzeko ipuinak argitaratu ahal izango diren itxaropenarekin. Euskararentzako ohore txiki bat izango litzateke, nik uste, egiaren distira
|
bertatik
zabaltzen hasiko balitz, behingoz.
|
|
|
Ohera aurretik, kaxan altzari baliotsu batzuk banituela eman nion aditzera, eta onegiak zirela galtzeko: hamaka bikaina, kanpa ohe dotorea, bi aulki, mahaia eta idazmahaia; gelatxoak zintzilikarioak zituela alde guztietan, edo, hobeto esanda, zetaz eta kotoiz gosnatua zegoela; marineletako bati uzten bazion nire gelatxoa ganbarotera ekartzen,
|
bere aurrean
zabalduko nuela eta nire ondasunak erakutsiko nizkiola. Kapitainak, erabateko zentzugabekeria hauek entzun ondoren, eldarniatzen ari nintzela erabaki zuen.
|
|
|
berehala geratu zen konbentzituta nire errugabetasun eta egiatasunaz. Baina esan nion guztia berrestearren, nire idazmahaia ekar zezaten agindua emateko erregutu nion, haren giltza neuk baineukan poltsikoan (ordurako adierazia zidan marinelek zer egin zuten nire gelatxoaz);
|
beraren aurrean
zabaldu nuen, eta hain era berezian atzera utzitako herrialdean egon nintzen bitartean egindako bitxikerien bilduma txikia erakutsi nion. Han zegoen Erregearen bizar zatiekin eginiko orrazia, eta beste bat, material berdinekoa, baina zatiak Erreginaren erpuruko azazkal ebaki batean sartuak, hau izanik orraziaren bizkarraldea.
|
|
2013
|
|
|
–Hauek ez dira bikote bat, ez oraindik behintzat; bikoteek bakardade zantzu nabarmenago bat izaten dute?, pentsatu nuen, neure pentsamendu hori erabat ulertu ez banuen ere. Garbi zegoen ez zirela gai intimoei buruz hizketan ari, adiskide komunei edo gertuko gertakariei buruz baizik, morroiak
|
bere esku
zabalduekin izterretan kolpeak jotzen baitzituen noizean behin, kontakizunari indar emateko edo esaldi bat azpimarratzeko. Emakumeak, aldiz, esku bat pausatzen zion tarteka bizkarrean edo besagainean gizonari.
|
|
2014
|
|
|
Xorroak urrezko filigranaz ehunduta zeuden, eta une batean ireki eta zeta gorri bizizko zerrenda luze meharrak atera zituzten, Koranaren txatalekin brodatuak.
|
Beren artean
zabaldu ziren zerrendak, esparru bat osatuz, non beste dantzariak lerratzen ziren pausoa gelditu gabe, eta, txatalen aurrean igarotzean, zein zen haietan jasotzen zen araua, edo ahuspez jartzen ziren lurrean, edo hegan zihoazen jauzi txiki batez, Mahomaren paradisuko hurien artean leku hartu nahian bezala.
|
|
|
Ehortzi egin nahi izan zuen orduan, estepan agerian egon ez zedin, eta Nikolas bizirik lurperatzeko egindako zulo hura
|
bera
zabaldu eta handitu egin zuen hilik etzanda jartzeko! Eta haren ondoan Serko txakur leiala kokatuko zuen!
|
|
2015
|
|
|
Bisitaren aukera lehenengo eskutitzetik urtebete pasatxora etorri da. Agian
|
berak
zabaldu du Jotak zeharkatu duen atea, izan ere Kanarietan inoiz ez dela egon esan baitio bere eskutitzetako batean, eta Inesek aspalditik esaten diola joan egin liratekeela, Gabonetako oporrak aprobetxatuta. Jotaren proposamena ailegatzen denerako otsaila da dagoeneko, baina esaten dio bere leihotik behintzat eguzkitsu samar dagoela Tenerife udaberrian ere.
|
|
|
Zer nahi zuen?, galdetzen zuen Nancyk berekiko. Jendeak beti nahi du, noski, zerbait; Mintak eskutik eusten zionean, Nancyk, nahiezik bazen ere, mundu osoa ikusten zuen
|
bere aurrean
zabaldurik, Konstantinopla gandu artean bezala, eta orduan, norberak begiak astun eduki arren, galdetu beharra zeneukan: «Santa Sofia da hori?» «Urrezko Adarra da hori?».
|
|
|
Hori da?» Baina zer zen hori? Han hemenka azaltzen zen gandu artetik. Nancyk
|
bere azpian
zabaldurik zegoen bizitzari begiratzean, pinakulu bat, kupula bat; bistako gauzak, izenik gabeak.
|
|
|
Zaindariek, jokoan murgilduta, ez dute ezer susmatu, eta, ziegaz ziega, informazio
|
bera
zabaltzeko aukera izan duzu afaria banatzen hasi diren arte. Izugarri gose zaude.
|
|
|
Hitzen berezko esanahia aldatzea ere ohiko gertakaria da lagunarteko hizkeran: kanpaia jo esapidea, adibidez, gizonezkoen masturbazioa adierazteko erabiltzen da, eta adiera
|
berarekin
zabaldu da Santa Ageda kantatu esapidea.
|
|
|
Erabaki zehatzak ere hartu zituen hizkuntzaren osasuna sendotze aldera: beti ortografia bera erabiltzeko esaten zien bere lankide euskaldunei eta, gero ikusiko dugunez,
|
berak
zabaldu zituen Ipar Euskal Herriko ortografia aldakuntzak Hegoaldean. Horretaz gainera, Beterriko euskara giputzari eman zion lehentasuna, baina beste hiru eredu ere indartu zituen harekin batera:
|
|
2016
|
|
|
Bat batean eta milaka pantokaren ondotik, begi aitzinean altxatzen zitzaiena erabat desberdina zen, batez ere
|
bere gainean
zabaltzen zitzaion argia. Sapek arrazoi izango ote zuen?
|
|
|
Zer egiten ote zuen han, horixe nire lehen galdera; zelan ote zekien eskailburuan geundela, bigarrena; eta, hirugarrena, ikusiaz batera atea ez zegoela bortxaturik?, Moritzek
|
berak
zabaldu ote zion atea.
|
|
|
gaur egun munduan 7.000 milioi biztanle daudela kontuan hartuz gero, eta On Kixote gehien itzulitako bigarren liburua dela jakinik, ziurta al liteke une oro gutxienez pertsona bat badagoela zaldunaren abenturak irakurtzen? Hori da hipotesia, eta ederra litzateke ondorioa, horrek esan nahiko bailuke nik orain Villanueva de los Infantesen On Kixote irakurtzeari uzten diodan unean, beste norbaitek munduaren beste txokoren batean liburu hori
|
bera
zabalduko lukeela, eta azkenean, XVII. mendeko prosaren erritmoak nekatu duelako edo akaso une horretan beste egitekoren batek bere arreta eskatu duelako, zeren eta, adibidez, entzun du kafea sutan irakiten sukaldean eta badoa erdi presaturik harantz liburua mahai gainean axolagabe utzita, bada, pertsona horrek liburua itxiko lukeen momentu horretan, eta hipotesia baieztatuko balitz, horrek esan ... Hipotesi hori benetan konfirmatuko balitz, beraz, ez litzateke inolaz ere gehiegizkoa esatea une oro munduan norbaitentzat, norbait hori pertsona bakar bat bada ere, baina norbaitentzat Kixote bizirik dagoela.
|
|
|
gaur egun munduan 7.000 milioi biztanle daudela kontuan hartuz gero, eta On Kixote gehien itzulitako bigarren liburua dela jakinik, ziurta al liteke une oro gutxienez pertsona bat badagoela zaldunaren abenturak irakurtzen? ...n batek bere arreta eskatu duelako, zeren eta, adibidez, entzun du kafea sutan irakiten sukaldean eta badoa erdi presaturik harantz liburua mahai gainean axolagabe utzita, bada, pertsona horrek liburua itxiko lukeen momentu horretan, eta hipotesia baieztatuko balitz, horrek esan nahiko luke, momentu horretan bertan beti egongo litzatekeela planetaren beste txokoren batean beste norbait liburu hori
|
bera
zabaldu eta Kixoteren abenturei eusten, eta nahikoa litzatekeela gainera beste norbait hori pertsona bakar bat izatea, ekintza xume horren bitartez halako etenik gabeko On Kixote ren irakurketa global baten aukera planteatu ahal izateko. Hipotesi hori benetan konfirmatuko balitz, beraz, ez litzateke inolaz ere gehiegizkoa esatea une oro munduan norbaitentzat, norbait hori pertsona bakar bat bada ere, baina norbaitentzat Kixote bizirik dagoela.
|
|
2017
|
|
|
Sirian ere kurduen laguntza zuten, baina, Iraken ez bezala, Siriako armadarekin ez zegoen kolaboraziorik, guztiz kontrakoa baizik. Donald Trumpek, AEBetako presidenteak, mila soldadutik gora zabaldu zituen Siria iparraldean Damaskoko gobernuaren baimenik gabe, eta munduko gerra txiki baten irudia indartu zen AEBetako, Turkiako eta Errusiako armadak aldi
|
berean
zabalduta ikusitakoan.
|
|
|
Ez zuen zailtasunik izan Kurtzen etxaldea aurkitzen eta txirrina jo zuenean Kurtzek
|
berak
zabaldu zion atea berehala, bisitari baten zain bailegoen.
|
|
|
–Gorritara pasa duk hori ere.
|
Berak
zabaltzen ziek atea.
|
|
|
Gure herriko bizimoduan egiazko eragilea bihurtu omen zen Juanito Mufiagorri, eta horretan zerikusi zuzena izan zuen
|
berak
zabaldutako burdinolak ere: fabrika txikia, Jontxuren esanetan, baina herritar askori lana eman ziena.
|
|
2018
|
|
|
Lizunak erdi estalitako leihotik ikustea iruditu zaiona, ez zen soineko bat jantzita zeraman emakume baten gorpua, soinekoa bera baizik, besterik ez. Esku artean
|
bere aurrean
zabalduta duen soinekoa, urdin kolore argikoa, lili horien marrazkiekin, hori ondo ikusi du behintzat, arretaz aztertu du, haren atzean, haren barruan, nonbait, hainbeste denboraz bila dabilen pertsona, bere alaba, haragitu zain balego bezala.
|
|
2019
|
|
|
–Dagoeneko janaria agortu da. Bihar zortea probatu nahi izatera, ordu
|
berean
zabalduko dugu jantokia. Arratsalde ona izan eta gora errepublika!
|
|
|
Mosketoiaz alde batera eta bestera apuntatuz, ustez metrailadorea dagoen talaiara hurbiltzen da berunezko urratsez. Gudari gazteak ez du metro asko egin behar,
|
bere aurrean
zabaltzen den ordoki baten buruan, amildegiaren ertzean, Inaxioren figura antzemateko. Aurrera egin ahala, gotorlekuko ingurua argituz eta zehaztuz doa.
|
|
2020
|
|
|
Enpresaburua izandakoa zen. Lesakako Laminaciones en lan egin zuen, baina gero
|
bere aldetik
zabaldu zuen tailer txiki bat, tutuak eta hodiak egiteko. Negozioa handitu zitzaion eta Errenteriara aldatu ziren bizitzera.
|
|
2021
|
|
|
Piztu zuen esku argia eta hasi zen jabetzen barruko pabiloiaren neurriaz. Ikusi zuen atea barrutik, hiru metro garai eta sei metro zabal, eta haren erdian
|
berak
zabaldutako ate txikia. Ezkerrean panel bat zegoen, eta botoi batzuk ondoan.
|
|
|
Geureak dira mugak; bereak aukerak. Ez dezagun gure itsutasunarekin oztopatu, ez dezagun bere espiritua geure arima baino estuago egin eta
|
berak
zabalduko ditu jendarte honen espirituak eta arimak.
|
|
|
" Barka...". Baina ez zegoen zerurik arima
|
bertan
zabaltzeko, behin iragan astunetik libratuta; bere baitan atzituta geratzen zen, hilik eta ehortzirik dena bezain bakarti eta hutsala.
|
|
2023
|
|
|
Nola esango nizuke, lapurreta sinbolikoa da gurea, inor pobretzen ez duena. Nikolas, izatez, sarrailagilea da; ba,
|
berak
zabaltzen zidan atea, eta hartu beharrekoa hartzen nuen nik orduan. Bide batez, eman goraintziak.
|
|
|
Leihora hurreratu nintzen eta errezelak baztertu ote nitzakeen galdegin nion.
|
Berak
zabaldu zituen eta Kontxen parkearen oso ikusmira ederra zabaldu zitzaidan. Petrak, baina, elurra malo malo ikusirik, adierazi zidan beharbada ez zela oso poetikoa baina Nikolasek aipatutako akaroak ekartzen zizkiotela malutek gogora.
|
|
|
Lurribarrez ari zen Anje, baina inpresio
|
bera
zabal zitekeen Erriberako herri gehienetara. Anartean, Mark bi lagunen solasetik aparte zegoen, jende multzo artean elkar entzuteko arazoengatik; Sara eta Anje, aldiz, oso hurbil.
|