|
2000
|
|
|
Barkatuko didazu, nire Bitakora laguna, Ralphekin bizitzen ari naizen une honetaz hain gauza gutxi kontatzea. Beharbada uste zenuen txorta jotze guztien txosten zehatza emango nizula, edo
|
berarekiko
sentitzen dudana kontatuko nuela. Ez da ezer ezkutatu nahi dizudalako, baizik eta momentua bizitzen ari naizelako.
|
|
2001
|
|
|
Lanaren erruz, pentsatzen du Tasiok, ordu estra gehiegi sarrarazten dizkiote lantegian eta itota irteten da handik, bizitza osorako tranpa batean erori dela sentituz. Eta Tasiok ez du horretan amildu nahi, ez, nahiz eta gero eta gehiago
|
bereak
sentitzen dituen lagunaren hitzak hau dena kaka bat duk esaten duenean. Eta gainera begira ze entradak, Tasio, kalbo geratzen ari nauk.
|
|
2002
|
|
|
Sararen argialdiak eta ilunaldiak. Kontua ez zen, ordea, egun batean argi sentitzen zela eta hurrengoan ilun, baizik eta egun
|
berean
sentitzen zela, bere sorgortasunaren barnean, orain gaizki, eta orain okerrago; orain ez zidan kasurik egiten eta orain tuntun apetatsu bat bezala portatzen zitzaidan. Sigi saga zebilkidan Sara, tximeleta urduri bat bezala.
|
|
2003
|
|
|
Ipuin liburua bularren kontra zuela alde egin omen zuen, jakitun, gertatzen zena gertatzen zela, idazlearen obra berarekin izango zuela. Etxera iritsi eta lehen orrialdetik
|
beretik
sentitu omen zuen indar izugarri baten deskarga, eta energia ikusgarri hori orduen, pazientziaren eta isileko lanaren emaitza zela ohartu omen zen. Ipuin liburu hori irakurriz jakin omen zuen Monikak Romain Gary benetan eta zinez maite zuela eta hurrengo hitzorduaren zain geratu omen zen jakinarazteko, baina ez omen zuen hurrengo hitzordurik izan.
|
|
2004
|
|
|
–Zurea ulertzen dut, Beñat. Zuk ama ere salduko zenuen berriro ere Joanaren bularren goxotasuna bertatik
|
bertara
sentitzeko. Eta ongi egin duzu, aukera etorri denean aprobetxatu.
|
|
|
Astebete lehenago irakurria nuen aldizkari sentsazionalista batean talidomida hartu zuèn emakume dohakabearen kasua: nola
|
berak
sentitu zuen han barruan mutila, dinbi eta danba, ostikoka itxura batean, eta nola uste izan zuen, ondorioz, futbolari zetorkiola haurgaia... nahiz eta gero, zinezko eta minezko orduan, zangorik gabe jaio zitzaion.
|
|
2005
|
|
|
Eta Teresa, berdin. Hogeita hiru urte bitartean miretsi izan zuen ama, baita mitifikatu ere; gero, baina, desmitifikazioaren garaiak iritsi ziren; eta orain, berriz, Tomasengandik bereizi zenetik eta amaren barrikadaren alde
|
berean
sentitu zenetik, berriro hasi zen miresten. Bidaia guztiak baitira joan etorrikoak, heriotzarekin lotutakoa ez bada.
|
|
|
Begiratua izatearen sentsazioa ere urrun agertzen zaio orain, ameskeria bezala, ez kezkatzeko modukoa. Guztiz
|
berea
sentitzen du etxetik urrun, beste herri batean lo egiteak sortzen dion zirrara. Lehenengo gaua Japonian.
|
|
2007
|
|
|
Nolanahi ere, iruditzen zait, niri besteei ez bezala egiten didazula. Ez dakit zuk ere gauza
|
bera
sentitzen ote duzun niregatik, eta alferrik denbora galtzen ari garen. Beharbada zerbait esan nizuke, gauzak argitze aldera, edo argitzen hasteko, behintzat.
|
|
2008
|
|
|
Ezpain gaineko ile bat pintzaz atera nahi duenak zer egiten du? Hartuko duen minaz beldurtu,
|
bere
sentitzeko gaitasun guztia puntu horretara bideratu, eta zast! Kontzentrazio hutsez minaren intentsitatea aldatu liteke, baina batzuetan justu lortu nahi denaren kontrako efektua sortzen da, mina kontrolpean ez dagoelako oraindik.
|
|
|
Alaba gupidatu egin zen. Gupidatu eta haserretu, bi sentipenok aldi
|
berean
sentitu badaitezke. Hainbeste urtetan ukatu zizkion sentimenduak sumatzen zituen orain amaren begi bustietan.
|
|
|
Halatsu gertatzen zen, halaber, haren gustuekin: ...oak, orduan eta atseginagoak, izugarri gustatzen zitzaizkion, esate baterako, garai hartan indar izugarria hartzen ari zirèn sacamantecasi buruzko istorioak (sei emakume akabatu eta destripatu ondoren, garrotezko heriotza izan zuen, 1881eko maiatzaren 11n), ez Ismaelek ez Honoratok entzun nahi izaten ez zituztenak, eskuak belarrietara eramanda?, batek ez zekien zinez gustatzen zitzaizkiolako, edo
|
berak
senti zezakeèn beldurrak izeba Ursularen magalari estuago lotzera eramaten zuelako. Beñardok, gainera, bere mihia zuen, eta mihiak galtzen zuen, beste mihidunak baino maizago:
|
|
|
Nazariok irri egiten zuen; irri hark, baina, begi inguruan biribila zirudien arren, bazuen ezpainetan itzal bat, halako zurruntasun batek sortzen eta eratzen zuena eta irriaren biribiltasuna apurtzen?, bi indar kontrajarriren ondorio behar zuen, inondik ere: plazerari lotutako indarra, batetik, emakume gaztearen esku leuna
|
berean
sentitzea plazer iturri behar baitzitzaion Nazariori?, eta beldurrari lotutako indarra, bestetik, hain zen hurbila eta gertaerraza besteen begietarako irrigarri gelditzeko posibilitatea, segundo gutxiren buruan gauzatu eta mami zitekeena, baldin eta emakumeak bere helburua lortzen bazuen, Nazario dantzalekura atereaz; irri hura, beraz, parte batean zen malda behera, gorputzaren atsegina beti da m... eta beste partean malda gora, beldurrak defentsa mekanismo psikologikoei eragitea da beldurraren maldak berdintzeko modu bakarra?; Nazariok, ondorioz, deseroso behar zuen egoera hartan, ardoak eragiten ziòn adorea deserosotasunaren leungarri bazuen ere.
|
|
|
Materialak, eta beste zerbaitek ere bai. Mutikoa nintzenetik zirrara
|
bera
sentitu izan dut gorputzean eta min sorgor bat sabel barrenean emakume baten aurrean, ipurmasailen arteko lerro ilunari jarraiki, sexuaren muino lila ikusi edo ukitzean. Erotzeraino erakarri izan nau ardan koloreko piku melatu horrek.
|
|
|
Behatz puntetan ukendua jarri eta bizkar gainean zirkuluak marraztuz hasi nukeen. Bihotzaren taupadak sentituko nituen agian neure behatz mintzetan (edo
|
bereak
senti nitzakeen bere azal finean). Esku ahurrak erabili nituen bizkarrean behera.
|
|
|
Nazariok irri egiten zuen; irri hark, baina –begi inguruan biribila zirudien arren, bazuen ezpainetan itzal bat, halako zurruntasun batek sortzen eta eratzen zuena eta irriaren biribiltasuna apurtzen–, bi indar kontrajarriren ondorio behar zuen, inondik ere: plazerari lotutako indarra, batetik –emakume gaztearen esku leuna
|
berean
sentitzea plazer iturri behar baitzitzaion Nazariori–, eta beldurrari lotutako indarra, bestetik, hain zen hurbila eta gertaerraza besteen begietarako irrigarri gelditzeko posibilitatea, segundo gutxiren buruan gauzatu eta mami zitekeena, baldin eta emakumeak bere helburua lortzen bazuen, Nazario dantzalekura atereaz; irri hura, beraz, parte batean zen malda behera –gorputzaren atsegina... Haiek, baina, txikikeriak ziren, munta eskaseko gorabeherak, berandu gabe gertatu behar zuenarekin konparatuta, bi gizon eta bi emakumeen mugimenduek mugatutako eremuan sartu ez zen, bada, Regina, tupustean!
|
|
|
Halatsu gertatzen zen, halaber, haren gustuekin: ...n eta atseginagoak –izugarri gustatzen zitzaizkion, esate baterako, garai hartan indar izugarria hartzen ari zirèn sacamantecasi buruzko istorioak (sei emakume akabatu eta destripatu ondoren, garrotezko heriotza izan zuen, 1881eko maiatzaren 11n), ez Ismaelek ez Honoratok entzun nahi izaten ez zituztenak, eskuak belarrietara eramanda–, batek ez zekien zinez gustatzen zitzaizkiolako, edo
|
berak
senti zezakeèn beldurrak izeba Ursularen magalari estuago lotzera eramaten zuelako. Beñardok, gainera, bere mihia zuen, eta mihiak galtzen zuen, beste mihidunak baino maizago:
|
|
2009
|
|
|
Baina, bere barruan, ezdeus horrek bere burua ez du sentitzen ezdeustua, baizik argi mirarizko baten ekarle guren deskubritzen dizu harriturik? askatasun, sormen, erantzukizunaren mirariena, horien hartzaile soil dela
|
bera
sentitzen baitu mendiari beha handi eta ezdeus batera. Mendiaren sublimea, norbere baitan sublimea aurkitzeko pizten digun gaitasun gure gurean datza hortaz.
|
|
|
Ez du ikusi nondik ailegatu den, barru barruan sentitu duen arte. Beste emakume hura diafragmaren bila zebileneko epeltasun
|
bera
sentitu du Diegok orduan, eta bitxia egin zaio, hainbeste opari egun berean. Ez dago horrelakoetara ohituta.
|
|
|
Zaude esan zion Sarak, eta lekuan zeukan eskuarekin nebarenari oratu. Mutilak estutu gogor, estutu eskatu zion eta Sarak estutu, nebak senti zezan
|
berak
sentitzen zuen min berbera.
|
|
|
ezin senti zitekeela, beraz, abioi baten gainean giza abioi, zaldi baten gainean giza zaldi senti zitekeen bezala, Teofilo Maria, aita bezalaxe, gizon praktikoa baitzen, azken batean, lurra zuena bizileku eta lurra zerumuga, baita zaldiak airean eramaten zuenean ere, zaldiaren hankak, lurrera lotzen zutenak? bere
|
bereak
sentitzen baitzituen orduan ere, zaldi gainean giza zaldi, abioi gainean ez gizon ez abioi?
|
|
|
Miren Arantzaren egia. Behin aroztegiaren aurrean sentitu nuen zorabio
|
bera
sentitu dut Carmenek Mirariri aitortu diona susmatzean, eta, orduan bezala, nahiago ihes egin. Egiak min egiten baitu askotan.
|
|
|
Beti geratzen da pieza galduren bat sofaren azpian. Eta emaztea eta semea dutxako xaboiaren usaina dariela etxetik irteten direnean, eta bera fundizioan botatako izerdi usainarekin ohera sartzean, horixe
|
bera
sentitzen du Sabinek. Sofaren azpian geratzen diren pieza galduetako bat dela bera.
|
|
|
berri hori irakasleen, politikarien eta oro har helduen kontzientzia gaiztoa xuritzeko beste tramankulu astun horietako bat dela: ezin gosea, hilketak eta tortura desagerrarazi, ezin herritarrak legea
|
bere
senti dezan lortu, eta, konpentsatzeko, ikasle koitaduei txintxoak izateko behin eta berriro errepikatu behar, eta arraza guztiak direla errespetagarriak, aurretik mila bider entzun ez balute bezala?
|
|
|
gorputz bat, berea, eta beste gorputz bat, zaldiarena, bi forma zerikusirik ez zutenak, itxura batean, eta, halere, zaldiarengandik hain hurbil sentitu zen, non istantean nabaritu baitzuen ezen forma bakar batek hartzen zituela biak, zaldia eta zaldizkoa; Teofilo Mariak nekez jakin zezakeen adin hartan zer zen zentauro bat, baina halako zerbait sentitu zuen, ausaz, zaldia eta zaldizkoa ez zirela jada bata eta bestea –ez zirela, alegia, bakoitza bere aldetik eta bere bidetik–, baizik eta beste bat –beste norbait–, bi aldeak alde bateko egiten zituena eta bi bideak bide bereko; abioiarekin, baina, guztiz bestela gertatu zitzaion, hasieratik beretik igarri balu bezala ezen motorraren hotsak alde batetik zihoazkiola eta bihotzarenak bestetik, bertigoa labana bat balitz bezala, josi beharreko bi espazioak –abioiari zegokiona bata, eta gorputzari bestea– etengabe bereizten zituena: ezin senti zitekeela, beraz, abioi baten gainean giza abioi, zaldi baten gainean giza zaldi senti zitekeen bezala, Teofilo Maria, aita bezalaxe, gizon praktikoa baitzen, azken batean, lurra zuena bizileku eta lurra zerumuga, baita zaldiak airean eramaten zuenean ere, zaldiaren hankak –lurrera lotzen zutenak– bere
|
bereak
sentitzen baitzituen orduan ere, zaldi gainean giza zaldi, abioi gainean ez gizon ez abioi...
|
|
2010
|
|
|
ni hain minduta nengoen, non zerbait esan behar niola bururatu baitzitzaidan, hartarako abagunea arratsalde hartan bertan aurkitzen nuela, ama egongelako sofan bakarrik ikusi bezain laster; sofaren aurrean mahai txiki bat zegoen, gainean kristalezko ontzi bat zuena, lore sorta batekin, eta amak harixe begiratzen zion;. Eser al naiteke?? galdetu nion; ohartu nintzenean amak ontziari begira jarraitzen zuela, haren ondoan eseri nintzen; gero. Pagoagan izan genuèn porrotak batzen gintuen heinean, lubakiaren alde
|
berean
sentitzen nuen ama?, begirune handiz esan nion esatekoa: –Barkatu, ama, baina Adarekin gogor jokatu duzu, eta??; ez nuen zalantzarik amak zerbait esango zidala; aldiz, ez entzuna egin zidan, nik egindako iruzkinak berarekin zerikusirik ez balu bezala; nik markatu eta mugatutako hitzen esparruan ez bazegoen, zer beste esparrutan zegoen, zer beste mundutan??
|
|
|
hornitzaileekin negoziatu, bezeroei kasu egin, produkzioa gobernatu, kontaduria ikuskatu, finantzak aztertu, diseinu berriak gainbegiratu... Berea zuen enpresa, eta bere
|
berea
sentitzen zuen, bulegoko lehenengo paperetik tailerreko azken torlojuraino. Zorionez, bere kemen titanikoak ez zion galarazi gutxieneko argikusmena izatea, lan guztiak kontrolatzen eta erabaki guztiak hartzen segitu ezin zuela ohartzeko.
|
|
|
Julenek ezetz esan nahi lioke, baina horixe
|
bera
sentitzen du berak; hori dena, eta definitzen jakingo ez lukeen sorgintze antzeko bat.
|
|
|
Nola ote zuen gure amak burua ordurako, Damaso?; amak, izan ere, atsegin baino atseginago zuen Adaren ahotsa —behin baino gehiagotan entzuna nion amari, berriro jaio izatera, Adaren ahotsarekin nahiko zuela—, baina, alabagana inoiz senti zezakeèn bekaitzaren gainetik —seme alaba guztiok gara amaren baitako eta haragiko, azken batean—, gozatu egiten zuen haren emanaldiekin... egon ere, halaxe egoten baitzen hari begira, lerdea zeriola; zer gertatu zitzaion, baina, orduan, amari?; hutsak hartua ote zion garunen arteko ingurabide edo pasabideren bat ordurako, eta bekaitzak handik egin ote zuen, pasabidean barrena, buruan erabat nagusi egin arte?; nekez aurki dezaket beste esplikazio bat, hain izan zen ezordukoa eta hain desgaraikoa haren interbentzioa; eta guztiok mindu gintuen: ...en nuela, ama egongelako sofan bakarrik ikusi bezain laster; sofaren aurrean mahai txiki bat zegoen, gainean kristalezko ontzi bat zuena, lore sorta batekin, eta amak harixe begiratzen zion;" Eser al naiteke?" galdetu nion; ohartu nintzenean amak ontziari begira jarraitzen zuela, haren ondoan eseri nintzen; gero —Pagoagan izan genuèn porrotak batzen gintuen heinean, lubakiaren alde
|
berean
sentitzen nuen ama—, begirune handiz esan nion esatekoa: " Barkatu, ama, baina Adarekin gogor jokatu duzu, eta..."; ez nuen zalantzarik amak zerbait esango zidala; aldiz, ez entzuna egin zidan, nik egindako iruzkinak berarekin zerikusirik ez balu bezala; nik markatu eta mugatutako hitzen esparruan ez bazegoen, zer beste esparrutan zegoen, zer beste mundutan...?
|
|
2011
|
|
|
Ez zen inolako gertakari larririk izan, baina, banandu naizen bakoitzean, aitortu beharra daukat errudun baina zoriontsu sentitu naizela. Uste dut gutxitan izan naizela egun horietan bezain zoriontsu, eta horregatik
|
beragatik
sentitu izan naiz errudun edo lotsaturik bederen, ezkondu nintzenean baino zoriontsuago nintzelako. Eskuak poltsikoetan eta ezpainetan doinuren bat nuela ibili izan naiz kalez kale, nerabe baten antzera, parkeko gaztaina morkotsei ostikoak joaz, gainetik urteak kendu izan balizkidate bezala, urteak edo astunagoa den zerbait agian, neuk ere zehazten ez dakidana.
|
|
|
Yoyesek bere ideiak jartzen ditu aurretik, botereari edo kontra botereari aurre egin behar badio ere, eta begira gero zein ordain izan zuen? Baina nik ez dut bizitza zinematik banantzen; istorioa zineman kontatzen ari naizenean nitaz ere ari naiz, bihozkada
|
bera
sentitzen. Eta nik hala sentitzen dut:
|
|
|
Baina, nolanahi ere, itzulitako kultura ez da jatorrizko kultura bera. Ez da gauza
|
bera
sentitzen, ez usain bera, ezta errealitate bera ere. Kultura bakar bat ere ez da erabat eta osoki itzuli arrakastaz beste hizkuntza batera; hizkuntzak ez baitira, hain zuzen, elkarrekin truka daitezkeen pieza hutsak.
|
|
|
Urruntzen ikusi du Anttonek gitarra jolea. Txixa egitera joana izan litekeela bururatu zaio, berak ere gogo
|
bera
sentitzearekin batera. Altxa eta beren bizigune horretatik urrundu da bera ere, beste norabide batean baina, eta topatu duen lehen arbolaren kontra hustu du maskuria.
|
|
|
–Batzuetan pentsatu izan dut, leku batera iritsi eta, gustatuko zitzaidala
|
bertakoa
sentitzea. Hango jendearen amets eta esperantzekin bat egitea.
|
|
2012
|
|
|
Elkarri leporatzen diozue berekoitasuna, batak eta besteak sentitzen duzuenaz arduratu gabe. Uste duzuena baino antzekoagoak zarete baina zu
|
bere gainetik
sentitzen zara. Eta ez diozu zure ahuldadea erakutsi nahi.
|
|
|
Ezagutu nuen bigarrena. Badirudi hango emakume guztiok sentitzen genuenak ez zuela axola, edota han egoteagatik gauza
|
bera
sentitu behar genuela denek. Nik azaldu nion berrogei urte nituela eta emakume ezkondua nintzela, bost seme alaba nituela.
|
|
|
Urduri jarri nintzen, urduri edo beldurtuta, triste eta jakin minez eta nitaz hogei urteren ondoren norbait gogoratu zelako pozez. Denak batera eta toki
|
berean
sentituko banitu bezala oroitzen dut bisita dun esaldia entzun nuen une hura.
|
|
|
begien aurrean agertzen ari zitzaidan neurrian, erronka hori bota nion neure buruari: Ea
|
berak
sentitzen duen hori adierazteko gauza naizen!
|
|
|
Ikusten nola diren gauzak? Ez dizkiat Zuberoako kantuak ondo kantatzen, baina pedantekerietatik kanpo dagoen herriak
|
bere
sentitzen dizkik, zaporea hartzen ziek. Orain, esan behar dut ü hori ahoskatzen ez dudala lanik egin, hori egia duk.
|
|
|
Zaila egiten zitzaion literaturaz gozatzea liburutegi bat ondo ordenatuta eduki gabe. Mariarekin batera, lorategi pribatu hartan, aspaldiko partez
|
bere lekuan
sentitzen hasi zen Leire. Bere mailako emakume batekin hitz egiten.
|
|
|
Berak ez zuen jan; bekokia sutan zeukan, betazaletan ziztakoak eta larru-azala izotza bezain hotza.
|
Bere buruan
sentitzen zuen dantzalekuko zorua, artean dardarka, dantzan ari ziren mila oinen bulkada erritmikoaren pean. Gero, pontxearen usainak, zigarroen kearekin batera, zorabiatu egin zuen.
|
|
|
Horrela, bere bihotzean sukarria apur bat astindurik izan zuenean pindar bat bera ere aterarazi gabe, eta bestalde,
|
berak
sentitzen ez zuena ezin ulertu izanik, eta halaber era egokituan azaltzen ez zen oro sinetsi ezinik, neke handirik gabe konbentzitu zuen bere burua, Charlesen lerak ez zeukala jada ezer larregirik. Erregularrak bilakatuak ziren beren jostaldiak; ordu seinalatuetan besarkatzen zuen.
|
|
2013
|
|
|
Hau gehiegi da.
|
Bere gainean
sentitzen du. Begiak ixten ditu, eta neskaren gorputz airezkoa gainean paratzen zaio.
|
|
|
Irakurtzera sartzen zen, adibidez. Etxea, handia izanik ere, ez zuen
|
bere
sentitzen gela bakarrean ere. Eta komuna erabiltzen zuen ihesleku.
|
|
|
Lehengoan kasualitatez berrirakurri nuen eta, nolabait neure egin nituen poemako hitz asko. Ea zeuk ere gauza
|
bera
sentitzen duzun:
|
|
|
Olio beroa gainera erori zitzaiola adierazi zidan haren oihuak. Aldi
|
berean
sentitu nuen, nik ere, bularraldea erretzen. Nire mugimenduak bortxatu zuen putazaina ezpata ukaldia aitzinatzera, baina ez zion huts eginarazi.
|
|
|
–O, bai! Nire ustez
|
berak
sentitu duen maitasun mota horrena, bai. Jane gaixoa!
|
|
|
Horrenbestez, gauean bere gelara bildu zenean Elizabethek galde egin zion neskameari ea Pemberley oso leku ederra zen, ea zein izen zuen hango jabeak, eta, ez ikara txikiaz, ea etxekoak bertan ote ziren udarako. Azken itaunari ezezko guztiz ondo etorri batek jarraitu zion, eta, ikarak uxaturik,
|
bere gisara
sentitu zen etxeari berari buruzko jakin min handitxoa izateko; hurrengo goizean gaia berriz sortu zenean, eta berriz ere iritzia eskatu zitzaionean, Elizabethek gogo onez erantzun ahal izan zuen, eta indiferentzia taxu egoki batez gainera, planari ez ziola, egia esan, ezer txarrik ikusten.
|
|
2014
|
|
|
Ohitura berreskuratzen denean sumatzen den emozioak harrapatu du baina koadrotik kanpoko pertsonaia sentitzen da. Begi guztiak
|
bere gainean
sentitu ditu, nahiz eta ondotxo jakin irudipena baizik ez dela. Ilun dago dena, jendez gainezka, eta barraren beste alderaino lerratu ditu oinak, lagunak hantxe egoten zirela gogoratuz.
|
|
2015
|
|
|
Orain bai dudala ama sekula ahaztu. Zuk ez al duzu gauza
|
bera
sentitzen, Mikel?
|
|
|
deitu zieten Rajoyren izenean joan zirenei, hala nola Javier Arenas, Esteban Gonzalez Pons eta Carlos Floriano, baita EAEko buruzagi nagusiei ere, Arantza Quiroga eta Iñaki Oiartzabal. ETAren biktimen elkarte ahaltsuenaren eta PPren bozemaile erradikalenen presioa bertatik
|
bertara
sentitu zuten PPko agintariek.
|
|
|
Ezkonduko naiz zurekin, esan zuen agian, bere eskua harenean; baina besterik ez. Behin eta berriro zirrara
|
bera
sentitu zuten, noski, pentsatu zuen Lilyk, inurrientzako bide bat berdintzen ari zela. Ez zen asmaketan ari; hainbat urte lehenago tolestuta eman zioten zerbait berdindu nahian ari zen; berak ikusitako zerbait.
|
|
|
Nola atsekabetzen zen haien arteko isilune luze haiekin! Nolanahi ere, bazirudien orain amak alabari saria ematen ziola, dena ongi zegoela ziurtatuz; haietako egun batean Pruek ere zorion
|
bera
sentituko zuela hitz emanez. Urtebete baino gutxiago iraun zion, ordea.
|
|
|
Bigarren aldiz egin zuen... eta hirugarren aldiz. Eta horrela, geldituz eta dardara eginez, dantza erritmiko bat erdietsi zuen, geldialdiak erritmoaren zati bat eta pintzelkadak beste bat balira bezala, denak elkarrekin harremanean; horrela, eztiro eta bizkor geldituz eta igurtziz, lerro marroi luze urduriz zeharkatu zuen mihisea, bertan ezarri orduko espazio bat sortuz(
|
bere aurrean
sentitu zuen beldurgarri sortzen). Olatu baten barrenean hurrengo olatua ikusi zuen, bere gainean gero eta gorago.
|
|
|
Beharbada. Ramsay andrearentzat argi zegoen gizagaixoa ez zela zoriontsu, ihesi etortzen zela urtero eurengana; eta, hala ere, urtero gauza
|
bera
sentitzen zuen: Carmichael jauna ez zen berarekin fidatzen.
|
|
|
Nik ez neuzkan gauzak zeuzkatenekin hitz egitean (oporretako etxe bat ez dakit non, neskamea etxeko lanetarako, zernahi), inbidia apurtxo batez begiratzen niela esango nuke, baina ez inola ere gauza horiek zeuzkatelako, gauzekiko atxikimendu eskasa izan baitut beti nik, baizik eta haien bizimoduak nireak ez bezalako xarma zeukala iruditzen zitzaidalako, abentura, misterio, pizgarri eta estimulu gehiago. Gizarte klaseekin zerikusi gutxi zuen horrek ordea, beste askotan ere gauza
|
bera
sentitzen bainuen, diru konturik tartean egon gabe; neure buruarekin gustura ez egote bat egongo zen horren azpian, eta, hala ere, ez nuke esango neure burua ukatzen nuenik, besteak bezalako bihurtu nahi nuenik. Adibide bat jarriko dut:
|
|
|
Testua ez dakit berak asmatua den, baina itxura hori du behintzat, bere jatorriaz eta bere inguruabarraz ari baita; ederra izateaz gain, kantuak badu beste dohain bat, arestian literaturaren helburutzat jo duguna: irakurlea edo entzulea hunkitzeko gaitasuna, honek
|
bere
sentitzen duen esperientzia bat hitzetan adierazia aurkitzen duelako, artistaren bizitzako zertzelada partikularra gizon emakume guztion ondare unibertsal bilakatzen delako.
|
|
|
Joseba Sarrionandiak geroztik kontatu du. Hasier Etxeberriarekiko elkarrizketa liburu aipatu horretan? huraxe izan zela euskaraz idatzita ikusi zuen lehenengo testuetako bat, mutikoa zela, eta pentsatzekoa da, beraz, pertsonaiaren sentsazioa nobelaren egileak
|
berak
sentitu zuen harriduraren oroitze edo berreraikitze bat dela.
|
|
|
Irribarre egin du Xk. Biek miresmen
|
bera
sentitzen dute garai bateko taberna klase horrekin: egurrezko barra altua, oina pausatzeko koskaduna eta atzealdean sabairaino iristen den arasa, urteek hautsen galoiez zamaturiko ardo eta likore botilaz beteta.
|
|
|
Niretzat gazte denbora hartan gauzarik negargarri eta hunkigarriena Tuteran gertatutako bat izan zen. Orduantxetik hartu nien betirako gorroto, zeruak barka nazala, kristau haiei eta orduantxe
|
bertatik
sentitu nuen neure burua judutar betiko. Zera izan zen:
|
|
|
Gizakia ezin da bakarrik bizi; baina ezta beste gizakiekin batera ere, arau eta zigorrik gabe. Gizartea oinarrizko giza bulkada zenbaiten debekuaren gainean baita eraikia, haur orok, heldu ahala (gizateriak historian zehar bezalaxe),
|
bere baitan
sentitu, zapaldu eta bideratu behar izan dituenak: intzestua, kanibalismoa eta giza hilketa.
|
|
|
Legearen aurreko berdintasuna, baina, berdintasun ekonomikorik gabe, ez da iruzur hutsa baizik. Nolanahi ere, hiritarrak legea
|
bere
sentitzea da funtsean demokrazia. Horregatik Ardantza egitasmoan Estatuaren gabezia demokratikorik eza hain sarritan azpimarratzea (kontuan hartuz gainera, besteak beste, Amnesty International batek urtero, hau barne, salatu dituela torturak. Rousseaurentzat, suplizioen maiztasuna beti ahuleziaren seinalea da, edo gobernamenduaren nagikeriaren marka??, Espainian ofizialki demokrazia dagoenez geroztik), konstituzionalistei negoziaketetan eginiko ematea baino ez da, ez baitu egiarekin zerikusirik batere.
|
|
2016
|
|
|
Alta, zerbait arraro gertatzen ari zen. Ebak Edenetik bota egin zituztenean bizi izan zuen sentipen berbera
|
bere baitan
sentitzen zuen, mundu zaharrera atzaparrez eratxiki nahi eta ezin. Ilunbea pisua zen, Jainkoak asmaturikoaren antzekoa.
|
|
|
Orain, bere zaintzaile lana betiko bukatzera doanean, bere betiko bizimoduaren gurpila ere azken itzuliak egiten ari den honetan, gurpilak eragiten dion hipnosi
|
bera
sentitzen du. Durduzatuta ari da geratzen bere betiko bizimodua pixkanaka gelditzen ari dela sentitzean, are gehiago jakinda noiz eta nola amaituko den dena, jakinda azken gau hori bukatzen denean geratuko dela betiko zaintzailearen gurpila.
|
|
|
Atsegina eman dio ikuskizunak. Elur erauntsia bertatik
|
bertara
sentitu nahirik, lehenbailehen atondu da kanpora irteteko, ez lehenago gosari errimea jan barik.
|
|
|
Bero sapa bat sentitzen zen, eta barkuko medikua, haien antzera Ameriketara zihoan iheslaria, beldurrez zebilen, inork tifusa edo malaria edo halako gaitzen bat harrapatuko ote zuen, birusak ere indarrean baitzeuden han, portutik ikusi ez baina harantzaxeago sumaturiko kokondoak, palmondoak eta mangleak bezala. Begoñak ere
|
bere baitan
sentitzen zuen biziaren indarra bultzaka, oraindik ere sabela handitzen hasi ez zitzaion arren. Haurdunaldi haren berri jakin zenean, esan dugu lehen ere, geldirik egoteko aholkatzen zioten denek, ez ezer egiteko, ez deus pentsatzeko, bere kimu jaiogabe haren hazkuntza ez bazen, gorputzaren emankortasun haren berezko osagarri eta ondorio naturala gogoaren antzutze bat balitz bezala; baina, hau ere esana dugu eta orain argituko, kontrako efektua lortu zuten, elkortu ordez zabaldu egin baitzen Begoñaren perspektiba, hedatu haren kezken eremua, ugaldu pentsaketan aritzeko denbora, zorroztu analisirako gaitasuna.
|
|
2017
|
|
|
«Baina
|
bera
sentitu egingo du, isiltzen ez baduzu», esan zuen Lusterrek.
|
|
|
Edaritegitik atera eta nire berri emango niola esanez agurtu nuen. Etxe atarian, ordea, ordu batzuk lehenago zintzurra estutzen zidan min
|
bera
sentitzen hasi nintzen eta azken trago bat behar nuela erabaki nuen. Itsas pasealekutik barrena erdigunera abiatu nintzen edaritegiren bat irekita aurkituko nuelakoan.
|
|
|
Eta pergamino zaharra bezain ximurtua nagoenean, agian azken eta bisita egingo dit, baina une horretan berdin izango zait etortzea ala ez etortzea, zeren elkar ikusiko bagenu ere, elkarri begiratzeko ere ez litzateke geldituko. Eta
|
berarekiko
senti dezakedan maitasuna bukatu gabe ustelduko da, nire gorputz hondatuarekin batera. Hala ere, agindua utziko diot neskameari, egun horretan «kaxa bereziko» botila pare bat zabal dezan.
|
|
|
Nik ez dakit ama edo alaba hasi ote zen pixka batean geratzen, baina gaur egun elkarren arteko lehia moduko bat dutela esango nuke, nork denbora gehiago emango nirekin, eta ama Ines ere bere kezka eta burutazioak ez baina herrian zehar dabiltzan marmar eta azaltzen aritzen zait, ezer larririk ez, baina nik inoiz esanez gero zurrumurruetan ez dela ibili behar, azkar asko botatzen dit arrapostua, herriko arimen artzainak bere ardien berri izan behar duela, eta nik horri zer erantzun asmatu ez dudanez hantxe gelditu behar adi, edo adi itxuran behintzat, harik eta oraingoan alabak deitu arte, ez amak bezala deiadarka, ez bailitzateke itxurazkoa alabak amari horrelakorik egitea, baina sukaldean zarataka hasita, eltzeak eta lapikoak mugituz eta, halako moldez non ama urduri jarri eta aurki esaten baitit sukaldera jaitsi duela, alaba zoraska horrek ezegitekoren bat egin baino lehen. Bakarrik gelditzen naiz orduan nire gelan, bakarrik nire aje eta grina txar guztiekin, leihoan eguna joan eta gaua nola datorren ikusiz, eta aldi
|
berean
sentituz, nabarituz eta deitoratuz, gauarekin batera etorri ohi zaizkigun Jainkoaren dohainak, loa, bakea eta atsedena?, urrun direla nigandik, ez direla niregana berehalakoan etorriko, eta bai ondikoz, gau horren berorren alderdi donge eta zoritxarreko guztiak, hala nola irritsa, asezina, kezka, damua, nahigabea, arrangura eta bihotz kerua.
|
|
|
jo ala alde egin. Buruak alde egiteko agindu irmoa eman zidan une berean sakatu egin zuen nire atzamarrak txirrin beldurgarria, atzamarrak
|
berak
sentituko balu bezala ohorea berreskuratu beharra, buruak baino areago. Geratu egin nintzen, gatzezko eskultura biblikoak bezala.
|
|
|
Eta ahalaz, gozatu... Baina plazer ber
|
bera
senditzen zuen Baztango herri pollit bateko ostatu bentta xahar xahar batean lehenbiziko aldiz sartzean. Eta hango jendearekin, gartsuki hasten zen eleketa, betiko adiskideak balira bezala.
|
|
|
Heldu, beso artean bildu eta egon. Bihotzak erritmo
|
berean
sentitu arte. Arnasek bat egin arte.
|
|
|
Eta, lehen erditzean bezala, erditu ondorengo depresioa izan zenuen. Baina bigarren aldi hartan ez zenion zeure buruari aukerarik eman depresioa
|
bera
sentitzeko. Ezereztu egin zenuen.
|
|
|
Lurrari zoragarria iruditu zitzaion Melaniren geografia esku gosetuekin kurritzea, eta are zoragarriagoa haren gorputzaren berotasuna
|
bere kontra
sentitzea. Ariztigaina S.L.k babesten zuen Baztan eskubaloi taldeko jokalaria zen Melani, eta giharrak kirolak landuak zituen.
|
|
2018
|
|
|
Duda barik, Freuderen ikuskeran niaren ondoan ni ideala dago beti, hainbat motatako agentzia moral gisa jokatzen. Niak barneratutako galerak gainbegirale moral horren parte bezala berrezartzen dira, objektua kanpoan zegoenean niak
|
berarengana
sentitutako amorrua eta errua barneraturik. Barneratzearen bidez, amorru eta erru hori, galerak berak ezinbestean areagotuak, barrurantz zuzentzen dira eta bertan eusten zaie; niak eta barneratutako objektuak lekuak trukatzen dituzte, eta, horrela, barneratutako kanpokotasun hori agentzia eta botere moralaz janzten da.
|
|
|
Mezua bat batean atzeman genuen eta jauzika hasi ginen, kaiolatik eskapaturiko txori bati jarraika bezala, ez agian ihesa
|
bera
sentitu genuelako, baizik hain etsipen osotik bat hauteman genuelako. Zerbitzu buruek eta espetxeko zuzendaritzak duintzat eta sarigarritzat hartu zuten ekimena, eta berehala prestatu ziren beharrezko gai eta detergente guztiak hornitzera.
|
|
|
–
|
Berak
sentitu likek guregatik, esan zuen You Sipok.
|
|
|
Misterio ulerkaitza zait oraindik ere
|
berarenganako
sentitzen dudan amodio ero hori. Ez dakit zergatik maite nuen hainbeste, haren heriotzak jota hil nahi izateraino.
|
|
2019
|
|
|
Egongelari begira geratu zen. Hain ohikoa egiten zitzaion, ezen horrexegatik
|
beragatik
sentitzen zen hain arraro han. Dena zen berak gogoratzen zuenaren berdin berdina:
|
|
|
Hantxe geratu zen bera, bi arrainontzien erdian, ahoa itxi ahoa ireki ziharduten arrain horien guztien begiak
|
beregan
sentitzen zituela, bere inozotasunaz barre egingo balute bezala burbuilatxo bakoitzarekin. Eta zerbait lehertu zitzaion garunean, sabelean, inguruan.
|
|
|
–Ei, Moio, zuk inork baino hobeto erakutsi zenidan ez dagoela atzera bueltarik. Gauza
|
bera
sentitzen dut honekin; bazatoz??.
|
|
|
Zeren gogoratzen dut bera ez zenutela transexual bezala izendatzen, baina Moio deitzen zeniotela, eta nahiz eta femeninoz hitz egin berataz, izen horrekin esaten ari zinetela hainbat gauza. Baina ikusi nuenean Armiarma Sare horretan, segituan konturatu nintzen gu harentzat zer ginen; alegia, gu ginela talde feminista bat, eta
|
bera
sentitzen zela interpelatuta, eta aldi berean, ezetz; hau da, bertan lantzen ziren gaiak interesatzen zitzaizkiola, baina, emakume talde, batekin identifikatzea oso zaila egiten zitzaiola?.
|
|
|
Sedukzioa lortzen denean, justifikazio sentimenduak haragizko konfirmazio bat aurkitzen du hartutako musu eta laztanetan: haurrak pasibotasun zoriontsu
|
bera
sentitzen du amaren magalean eta haren begi bihozberen pean. Lehenbiziko hiru edo lau urteetan, ez dago inolako alderik neskatoen jarreraren eta mutikoenaren artean; denak ere saiatzen dira bularra kendu aurreko egoera zoriontsuan irauten; bai batzuek eta bai besteek sedukzio eta limurtze portaerak dituzte:
|
|
|
Eta desilusioa ere bai, ia beti. Emakumeak
|
bere
sentitu nahi luke, bere eskua bezain segurki bere, baina haurrak bere baitan gordea du sentitzen duen guztia, eta ez da gardena, baizik antzemanezina, bereizia; amak ez du ezaguna haurra, ezagutzen ez duenez gero; hura gabe bizi izan du haurdunaldia: ez du inolako iragan komunik haurtxo arrotzarekin; espero zuen segituan ezaguna egingo zitzaiola, baina ez:
|
|
|
Bistan da emakume gaztea sufritzen ari dela lehenbiziko sei hilabete horietan, beretarrengandik aparte dagoelako, bakarrik, eta destinoak behin betikoa izateko traza hartu duelako; gorroto ditu senarrarekin dituen harreman fisikoak, eta aspertu egiten da. Asperdura hori
|
bera
sentitzen du Coletteren amak, negar egiteraino sentitu ere, lehenbiziko aldiz ezkontzen denean, anaiek beharturik.
|
|
|
Dagoen moduan egina dagoenez, gobada ontziak oihal higuingarri mordo batez betetzen du bere barneko zirrara,
|
berak
sentitzen duen sumin irakina, bere izatearen goi partera bideratua, eta euria bezala erortzen da bihotza altxatzen dion, eta ia betiko, oihal higuingarri mordo horretan, eta horrek arazte bat dakarkio[...].
|
|
|
Gehienetan, gezurrari heltzen dio lehendabizi. Imajinatzen du
|
berak
sentitzen duen amodioaren pare parekoa dela gizonaren amodioa; fede txarrez, amodiotzat jotzen du desira, desiratzat erekzioa, erlijiotzat amodioa. Gezurretan ibiltzera behartzen du gizona:
|
|
|
Gizonaren sexua hatz bat bezain garbia eta soila da; xalotasunez uzten da agerian, eta, askotan, mutilek harro eta erronkaz erakusten diote elkarri; emakumearen sexua, berriz, misteriotsua da baita emakumearentzat berarentzat ere, ezkutukoa, tormentatua, muki jarioa, umela; odoletan egoten da hilero, batzuetan humorez zikindurik, eta bizi sekretu eta arriskutsua du. Emakumeak ez du hartan ezagutzen bere burua, eta, neurri handi batean, horregatik ez ditu
|
bere
sentitzen desirak. Hain zuzen, desirak modu lotsagarri batean azaltzen dira.
|
|
|
Gizonak eta emakumeak gutxi asko itxurak egiten dituzte batak bestearen aurrean, nahiz eta senar emazteak izan?, batez ere emakumeak, zeinari gizasemeak kontsignaren bat inposatzen baitio beti: bertute eredugarria, xarma, pinpirinkeria, haurkeria edo austeritatea; emakumea sekula ez da guztiz
|
bera
sentitzen senarraren eta maitalearen aurrean; neska lagun baten aurrean, aldiz, ez du plantarik egiten, ez du zertan egin, antzekoegiak dira ageri agerian ez azaltzeko. Antz horrek guztizko intimitatea sortzen du.
|
|
|
Madame Guyonek honela deskribatzen du Aita La Comberekin elkartu zenekoa: . Iruditu zitzaidan grazia ukitu bat zetorkidala harengandik arimaren muinean barrena, eta nigandik harengana itzultzen zela, halako moduz non hark ere efektu
|
bera
sentitzen baitzuen?. Erlijiozko esku hartze hari esker, urteetako lehortea bukatu, eta su berriz piztu zitzaion arima ostera.
|
|
|
Denak halakoak balira. Irakasleak ere gauza
|
bera
sentitu bide zuen, mirespenez begiratzen baitzion neska gazteari. Ala erakarpenez ote?
|
|
|
Baina barruko zerbaitek esaten zion ez zuela lortuko. Aurreko eleberrien arrakastaren sekretua Leireren beraren maitasuna izan zen, maiteminduta baitzegoen idatzi zituenean, eta pertsonaiei zerien pasioa ez baitzen
|
berak
sentitzen zuen maite grina baizik. Orain, ordea, Xabierren desleialkeria sarriak deskubritu eta harengandik bereizi ondoren, galtzaile sentimental baten pare sentitzen zen, eta irakurleei ez zitzaien gustatuko Andersen doktorea ere halako norbait bihurtuta ikustea.
|
|
|
–Baita lortu ere, murduskatu zuen Leirek, aldi
|
berean
sentituz tranpan erori izanaren amorrua eta hain aspalditik irekita zegoen kasu bat ebatzi izanaren harrotasuna.
|
|
|
|
bere baitan
sentitu du
|
|
2020
|
|
|
Bera ez omen zen batere mugitzen. Mutila ere ez zela mugitzen ematen omen zuen, baina
|
berak
sentitzen zuen zakila nola tenkatzen zitzaion eta nola kokatzen zuen ipurmasailen arteko erretenean eta hasten zen oso ezarian eta tarteka bada ere kolpe labur eta bakanak jotzen, minutu batzuen buruan hustu zen arte.
|
|
|
Ibilian ibiliz, bide antzutik zihoala konturatzen zen heinean, atzera egiten hasten zen, baten batek bidea ezabatu zuela esaten zidan, edo dena delako baserria nork eraitsi ote zuen galdetzen zuen. Azkenerako, nire besoari heldu eta, akituta,
|
bere
sentitzen ez zuen etxera itzuli behar izaten zuen burumakur. Ez zen une gozoa izaten.
|
|
|
Bertan hazi dela, bertan gorpuztu dela, eta bertan, ibaiaren hondo hondoan sustraituta dauden belar eta algak dituela zain gisa, ibai bat daramala zainetan. Urak definitzen dizkiola bere mugak, urez egina dagoela,
|
beragatik
sentitzen dugun maitasunez beste.
|
|
2021
|
|
|
Izaki horren kromosomaren osagai bereizezina bihurtzen dela, behin organismoan sartuta. Eta izaki horren kromosoma mailan txertatuta, inurritegi edo abaraska funtzionamendua ematen diola, erregina baten borondateari lotuz, balizko inurri horrek lotura sentitzeko; are gehiago, erregina
|
bera
sentitzeko, haren gaitasunik ez badauka ere.
|
|
|
Heideggerren ustez, tristurak lotura zuzena dauka aspertzearekin: berdin digu guztiak, gertakizunak parekoak eta tonalitate
|
berekoak
sentitzen ditugu, eta orduan tristatzen gara. Spinozaren definizioan, berriz, tristura geurekoikeriaren ondorioa da, geure buruaz kezkatuegi gaudenean agertzen zaigu.
|