|
2000
|
|
|
Zehazgabetasun xume horiek aldatu egiten al du, akaso, oinazearen zentzu sakon sakonekoa? Negu edo uda, udaz  ken edo udaberri, eliza gotiko ala kartoi harri faltsu, zer axola dio, eguzkia
|
bere
orbita betiberdin azkengabean jira eta bira badabil. Aldatuko al du hamarkada baten gorabeherak errekastoaren ubide mende eta medeetan zehar zizelatua?
|
|
2004
|
|
|
Beste astronomo batek, Paul Chodas, azaldu duenez, asteroide hori segundoko zortzi kilometroko abiaduran mugitzen da, eta, beraz, “azkar bidaiatzen du, ez satelite bat bezain azkar, baina objektu astronomiko azkarrenetako bat da”. Adituek azaldu dutenez, Lurretik hurbil igarotzen denean, Lurraren grabitateak
|
bere
orbita 15 bat gradutan kurbatuko du, eta, ondoren, asteroideak Eguzkiaren inguruan jarraituko du. Hala ere, lasaitasun mezu bat bidali dute; izan ere, Chodasen arabera, Lurrean sartu arren, “seguru asko atmosferan desegingo litzateke” eta “ez luke kalte handirik eragingo”.
|
|
|
Beste kasu batzuetan, eta elikagai baten kaltegarritasunik eza zehaztu nahi denean, kontuan hartu dira konplexutasun handiko beste elementu batzuk, hala nola, elikagai horrek epe labur eta luzean izan ditzakeen berehalako ondorioekin zerikusia dutenak, ez soilik kontsumitzen duen pertsonaren osasunarentzat, baita bere ondorengoentzat ere; izan daitezkeen ondorio metakorrak; eta kontsumitzaile kategoria jakin batek izan dezakeen ordena organikoaren sentsibilitate partikularra, elikagai hori dagoenean. Elikagai batek giza kontsumorako ez duen gaitasunari dagokionez, kontuan hartu beharreko faktoreak produktuaren
|
beraren
orbitan daude. Kontuan hartu da elikagaia giza kontsumorako onartezina den, bere erabileraren arabera, materia arraro batek kutsatuta dagoen, edo ustelduta, hondatuta edo deskonposatuta dagoen.
|
|
2005
|
|
|
Errusiako Espazio Agentzia Federalak (Roskosmos) eta Iparraldeko Flota errusiarrak atzo berretsi zuten “Cosmos 1” eguzki belaontziaren jaurtiketaren porrota. “Volna jaurtitzeko misilaren lehenengo etapako motorra bat batean gelditu zen hegalditik 83 segundora, eta belaontziak ezin izan zuen
|
bere
orbita lortu”, adierazi zuen Roskosmok komunikatu batean. Makeev ikasketa bulegoko misil zentro estatalak garatutako “Volna” jaurtiketa misila asteartean jaurti zen, “Borisoglebsk” itsaspeko nuklearretik, Barents itsasoan.
|
|
|
Lu eta Lovek “Nature” aldizkariaren azken alean proposatu dute Apophisen orbita “atoian eramanda” jartzea, formula berria. Proposamena Apophisera behar adina hurbilduko litzatekeen ontzi bat bidaltzea da, “grabitazio traktore” batekin erakartzeko, asteroidea
|
bere
orbitatik pixkanaka ateratzeko. Bestalde, Europako Espazio Agentziak (ESA) bere plana du asteroide horren ibilbidea aldatzeko.
|
|
2006
|
|
|
â?. AZKEN MUGAIDATZIAâ?. AZKEN MUGAâ. KONTALARIA [01.01.04] Teoria astronomiko batek dio ehun mila urteanbehin Lurra
|
bere
orbitatik urrundu, eta hurrengoan hurreratuegiten dela. Horrek klima alda ote lezake?
|
|
|
â?. AZKEN MUGA 2IDATZIAâ?. AZKEN MUGAâ. KONTALARI [01.01.04] Teoria astronomiko batek dio ehun mila urteanbehin Lurra
|
bere
orbitatik urrundu, eta hurrengoan hurreratuegiten dela. Horrek klima alda ote lezake?
|
|
|
Higidura hori ekliptika deritzon planoan gertatzen da.
|
Bere
orbitak Kepler-en hiru legeak betetzen ditu, beste planeta guztien orbiten modura.
|
|
|
Are gehiago, orbitaren eszentrikotasuna txikia denez gero, zirkularra dela ere ontzat har dezakegu kalkulurik sinpleenetan, eta beraz abiadura konstantez ibiltzen dela. Baina, hurrengo atalean ikusiko dugun bezala,
|
bere
orbitak badu zailtasun handiagorik.
|
|
|
Kasu honetan, Lurraren posizioak ez baina abiadurak sortzen du fenomeno bitxi hau. Lurraren abiadura
|
bere
orbitan gutxi gorabehera 30 km/ s koa da, argiarenarekin konparatuta nahiko txikia. Hala ere, abiaduren konposizioa egitean, urruneko astro batetik datorren argi izpia beste norabide batetik datorrela ematen
|
|
|
periheliotik hurbil gertatzen denean, distantzia 55 milioi km-ra murriztu daiteke (2003 urtean gertatu zen bezala); ostera, oposizioa afelioan gertatzen denean 102 milioi km-ra bakarrik hurbiltzen da. Hala ere,
|
bere
orbitaren zatirik handienean distantzia hori baino urrunago egoten da, jakina. Distantziarik handiena konjuntzioan gertatzen da, eta afelioarekin batera gertatzen bada, ia ia 400 milioi km-ra iritsiko da.
|
|
|
Eguzkiaren kapituluan azaldu dugun bezala, eguzki egunaren eta izar egunaren artean lau minutuko aldea dago. Horren arrazoia Lurraren translazioan datza, egunero
|
bere
orbitaren gradu bat ibiltzen baita, gutxi gorabehera. Beraz, urte batean, 366,25 izar egun daude, eta 365,25 eguzki egun.
|
|
|
Azken elementu honek planetaren higidura
|
bere
orbitarekin sinkronizatzeko balio du. Horrek esan nahi du edozein aldiunetan non dagoen jakin nahi badugu, aldez aurreko aldiune batean non egon den ere jakin dugula.
|
|
|
Bere esanahia hauxe da: planeta
|
bere
orbitan abiadura konstantez mugituko balitz, orbitaren zein angelutan egongo litzatekeen, periheliotik neurtuta. Baina kontuz!
|
|
2007
|
|
|
Grabitazio laguntzaz baliatzeko, masa handiko planeta baten atzetik bideratu behar da zunda. Hau da, planeta
|
bere
orbitan pasa berri den puntutik pasarazi behar da zunda. Horrela, planetak erakarri egingo du, eta beraz, abiadura emango dio.
|
|
|
Ekzentrizitatearen handia dela-eta,
|
bere
orbitan barrena distantziak desberdinak ditu arrunt Plutonek Eguzkiarekiko: 4.500 milioi kilometro perihelioan (30 UA), 7.000 milioi km afelioan (47 UA).
|
|
|
burutzeko, nolazpait esateko). Eta
|
bere
orbitaren makurdura ere, ekliptikarekiko, anormala da berriro: i= 17º.
|
|
|
Kometa buruen izaria, batez beste, 10 kilometrotan jarri behar da; eta tartea 1 km-tik 100 km-tara. Desberdintasun
|
bera
orbitei eta inguraketa aldiari dagokienez.
|
|
|
Antares super erraldoi gorriztak, berriz, 330 aldiz handiagoa, 231 miloi kilometrotako erradioa du. Gogoan har, nolanahi ere, Lurrak
|
bere
orbita burutzen duenean, Eguzkitik 150 milioi kilometrotara egiten duela. Izarraren barruan mugituko ginateke!
|
|
|
Astronomo guztiek diote Hubble behagailuak 1990ez geroztik lortutako milaka argazki harrigarriek gizonaren ikusmoldea bera aldatu dutela. Unibertsoaren eskergaren berri bagenekien, jakin, baina 600 km gora birakako
|
bere
orbitatik, eta 2,40 metro diametroko ispiluaz baliaturik, lurrazaletik sekula ikusiko ez genuena erakutsi digu Hubblek.
|
|
2008
|
|
|
Gorputz harritsu hori aurkitu da 2004az geroztik ezagutzen zen hurbileko beste planeta batean eragiten dituen perturbazioei esker. “Simulazio informatikoek iragarri zuten ‘GJ 436’ izarra orbitatzen zuen planeta txiki bat zegoela, eta planeta horrek barne planeta aztoratzen duela,
|
bere
orbitan aldaketak eraginez. Gainera, abiadura erradialen behaketei buruzko datuak aztertzen ditugu, eta, horri esker, egindako simulazioekin guztiz bat etorriko zen planeta baten seinalea aurkitu ahal izan genuen”, azaldu du CSICeko ikertzaileak.
|
|
|
Potentzia txikiko propultsio ionikoak ere baditu, aparatuaren altitudea zuzenduko dutenak, eta, orbita “baxu” batean biratzean, perturbazio atmosferikoen eraginpean egongo dira (lurrazalarekiko 260 kilometro inguruko altitudea).
|
Bere
orbitari dagokionez, esan behar da heliosinkronoa izango dela, hau da, eguzkiaren norabideak angelu konstante bat eratuko duela satelitearen plano orbitalarekin, eta horrek beti alde bera eskainiko diola. Horrela, hegan egiten duen eremua beti ordu berean behatuko da.
|
|
|
Washingtongo ikerlariek aurkitutako asteroideek kometa itxura dutela dio Beckerrek. Eta
|
bere
orbita ezohikoa dela gaineratu du. Ondorengo azterketek, aldiz, gehiago zehaztuko dute.
|
|
2009
|
|
|
Irailaren 4an beste gertakari azpimarragarri bat gertatuko da, Saturno eta bere eraztunekin zerikusia duena. Eduardo Rodriguezek azaldu duenez, planeta hori inguratzen duten eraztunak angelu desberdinetatik ikusten ditugu Lurretik,
|
bere
orbitan duen kokapenaren arabera. 14 edo 15 urtean behin, eraztunak zut kokatzen dira Lurrarekiko, eta, hortaz, ikusezinak dira guretzat, euren 1,5 kilometroko lodiera txikiaren ondorioz.
|
|
|
Irango Defentsa ministro Mostafa Mohammad Najarrek emandako argibideen arabera, berriz: Omid en espazioratzea erabateko lorpena izan da; satelitea
|
bere
orbitan dabil uneotan, eta gure herrialdean kokatutako zentro bati informazioa helarazten dio. Nazioarteko adituen ustez, Safir kohetea, zeina gaur egun bigarren modelokoa den, Shahab misil balistikoaren egokitzapen zibila da.
|
|
|
eta
|
bera
orbitan ezartzen duzularik,
|
|
2010
|
|
|
Bai.
|
Bere
orbitatik desbideratuko balitz bezala. Beti orbita
|
|
|
Kosmos ontzia
|
bere
orbitatik atera da!
|
|
|
Eguraldi iragarlea ere
|
bere
orbitatik atera ote da?
|
|
|
Ez dago ihes egiterik behin
|
bere
orbitan sartuta!
|
|
|
Aurkitu zituzten bost seinalerik indartsuenak Neptunoren antzeko tamainako munduei dagozkie, Lurrarena baino 13 aldiz handiagoak, eta Eguzkia gure planetatik bereizten duena baino 0,6 aldiz urrunago daude. Zientzialarien ustez, azkarrenak 6 egun besterik ez luke
|
bere
orbita osatzeko, eta motelenak 600 egun inguru lituzke. Gainera, Genevako Unibertsitateko Christophe Lovisek uste du zentzuzko zantzuak daudela HD 10180 izarraren inguruan dauden bi planeten inguruan, bata Saturnoren tamainakoa eta bestea txikiagoa, 1,4 masa lehorrekoa, beste sistema batean ezagutzen den txikiena.
|
|
|
Gainera, Genevako Unibertsitateko Christophe Lovisek uste du zentzuzko zantzuak daudela HD 10180 izarraren inguruan dauden bi planeten inguruan, bata Saturnoren tamainakoa eta bestea txikiagoa, 1,4 masa lehorrekoa, beste sistema batean ezagutzen den txikiena. Haren kalkuluek haren astrotik oso gertu kokatzen dute, Eguzkiarekin gurearekiko %2ko distantziara, eta gure egunetako 1,18an
|
bere
orbita osa dezakeela adierazten dute.
|
|
2011
|
|
|
Hizkuntz heriotzaren edo erailketaren gibelean dauden faktoreak asko eta askotarikoak direla onetsita, tokian tokiko behaketa enpirikoa aintzat hartuta, erantsiko genuke estatu etnozidaren hizkuntza politika sistematikoa dela etnozidioaren arduraduna. Orobat, zehaztuko genuke, betiere kasuistikaren aniztasuna ukatu gabe, estatuaren zulo beltzak erakarri eta irensten dituela
|
bere
orbitan dabiltzan burujabetasunik gabeko hiztun herriak, nahiz eta globalizazioaren aro honetan estatuaz gaindiko indarrak ere badauden etnozidiorako joeren epizentroa bikoiztuz.
|
|
2012
|
|
|
Zoritxarrez, Francoren garaia amaitu zenean, guk ahalbidetu genuen Espainiaren label demokratikoa. Gu sartu ginen bere sistema unitarioan,
|
bere
orbitako satelite baten moduan. Subjektu politiko bat izaten jarraitu ordez, Espainiaren barnean desegin ginen.
|
|
2013
|
|
|
Eguzkiaren inguruan zortzi planeta dabiltza itzulika, tartean Lurra, gure planeta. Astro horiek txikiak direnean, eta
|
bere
orbitaren ingurua garbitzeko gai ez direnean, planeta nano esaten zaie, astronomoen definizioz. Esate baterako, Pluton Eguzki sistemako planeta nano bat da.
|
|
|
Phobos da bietan handiena eta planetatik gertuen dagoena, eta, gainera,
|
bere
orbita erradioa murrizten doa, gutxinaka bada ere. Hemendik 50 milioi urte barru, planetarekin talka egingo duela diote zientzialariek.
|
|
2014
|
|
|
Ilargia gorantz egongo da egunetik egunera
|
bere
orbita aurreko egunean baino gorago dagoen bitartean, eta beherantz, berriz, kontrakoa gertatzen denean.Landarearen barne likidoek gorantz eta beherantz egiten dute ilargiarekin batera.
|
|
|
Hau da zizare zuloa eta
|
bere
orbitan ibilita beste galaxia baten irudiak ikusten ditugu.
|
|
2016
|
|
|
Gezalaren Artisten gaua Ibaiganen margoa gomutan hartzen dut behin eta berriz. Olio pinturako dantzariak eskuan darabil makila lumaduna, biraka, gure ludia
|
bere
orbitan bezala. Duela ez asko, Zumaiako flyschera egindako bisitaldi batean, zeinak azala galdua duen liburu erraldoi baten bizkarra dirudien, plegu guztiak bistan, gidak azaldu zigun lurraren historia luzea asmatu ahal dela haitzaren geruza desberdinei kasu eginez gero.
|
|
2018
|
|
|
Aipatu sententziak bere ia 1.700 folioetan ez du aipatzen, ordea, adiskide gaizkileek emandako eskupekoa itzuli behar duenik.Pastelaren banaketa. RTVEko administrazio kontseilu berrirako alderdi negoziatzaileek nork
|
bere
orbita ideologikokoak jarri ditu. Horraino dena normal joan da, baina ohikoa izatea ez genuke zuzentasunaren sinonimotzat jo behar.
|
|
|
Horretarako, egun badaude arkitektura eta euskararen inguruan nolabait antolatuta lanean dabiltzan hainbat talde, izan EHUren euskal adarraren barruan, UEUren inguruan, Aldiriren
|
beraren
orbitan dabiltzanak, edo baita UEMA bezalako erakundeen itzalean dihardutenak ere.Abian diren guztien indarrak elkartuko dituen sinergiak sortu behar ditugu, eta horretarako, elkar ezagutu eta indarrak batzeko parada eskainiko diguten topaketak antolatzea da erronka, guztiok norabide berean bultz egin dezagun.
|
|
2020
|
|
|
Bilboko konpainia ez zegoen ados alemaniarrek egindako kudeaketarekin, uste baitzuen ez ziola uzten erabaki garrantzitsuetan esku hartzen. Gainera, Siemensek
|
bere
orbitako gizon emakumeekin ordezkatu ditu Gamesan ardura dun zirenetako asko, eta horrek ez du lagundu giroa baretzen. Auzitara ere iritsi da Iberdrolaren eta Siemens Gamesako oraingo buruen arteko desadostasuna.
|
|
|
Jaten hasita, alimaleko zulo beltz horrek ingurutik igarotzen den argi guztia tolesten, erakartzen eta jaten du. Ez beldurtu, zuloak galaxia bera antolatzen du, bere erakarpen indar izugarriaren bidez izar eta gauzaki guztiak inguruan birarazten baititu, zein
|
bere
orbitan. " Orekan", dio irakurri berri dudan aldizkariak.
|
|
2021
|
|
|
Beltza, hasieratik azken segundora arte. 2020ko martxoko itxialdia kontatzen du pelikulak ere, baina, hartan, itxialdia ez du koronabirusak eragin, baizik eta Jupiter planetak,
|
bere
orbitatik desbideratu eta ilargiaren lekua hartu duelako, eta horrek osasun arazo larriak eragiten dizkielako biztanleei. Apokalipsia eragotzi, eta itxialdia amaitzean, ordea, beste katastrofe baten atarian da berriz mundua.
|
|
|
Gasaren arma izaera argi erakusten du Nord Stream 2 gasbideak. Errusiak baditu gasa Europa erdira eta mendebaldera eramateko beste bide batzuk —Brotherhood eta Sojuz Ukrainatik, eta Jamal Poloniatik—, baina beste bat egin du, Itsaso Baltikoaren azpian, Alemaniara zuzenean eramateko, eta, batez ere,
|
bere
orbita utzi duten herrialdeak zigortzeko. AEBen presioa gainditu ondoren, Nord Stream 2 bukatu berri dute, eta Alemaniako erakundeen oniritzia behar dute gasa zirkulatzen hasteko.
|
|
|
Eta zer ondorio ekarriko zuen erakarpen horrek? Halabeharrez, Jupiter
|
bere
orbitatik desbideratuko zen ibilbide eliptiko batera, eta suzko izarrak, erakarpenak eguzkirantzako ibilbide bizkorretik zeharo urrunarazia, bide kurbatu bat egingo zuen, eta, agian, gure Lurra jo, edo behintzat harengandik oso gertu igaro. Honela profetizatu zuen matematikari adituak:
|
|
2023
|
|
|
Amak Gipuzkoako Goierrin du jatorria eta hango herrixka batera eraman ninduten behin, Olaberrira oso oker ez banago, hango elizan amesgaiztoen kontrako kutun bedeinkatuak eskaintzen dituztelako". Baiki, argi zegoen Andreasek, heldu aurretik ere,
|
bere
orbitan sartuak gintuela.
|
|
|
Sozialismoak, teorian, izaera erradikaleko postulatuak zituen (langileriak boterea eskuratzea, ekoizpen bideen jabetza kolektibizatzea, gizarte klaseak desagerraraztea), baina, praktikan, ESSBn eta
|
bere
orbitako estatuetan izan ezik, orokorrean, errealitatearekin bat zetorren jarrera moderatua izan zuen: demokrazian oinarritutako politikaren alde egin zuen, boterera heldu eta gizarte aldaketarako beharrezkoak ziren legegintza eraldaketak gauzatzeko.
|