2000
|
|
Eta hori gainditzeko ahalegina egitea beharrezkoa da. Hala ere, jeltzaleontzat, etorriko den Euskal Herri subiranoan,
|
bere
lurralde guztiek eta herritarguztiek eduki lukete parte hartzeko aukera. Gertatzen dena da, Espainiakolegerian hori martxan jartzeko oztopoak dauzkagula.
|
2003
|
|
Claudio Sánchez Albornozek erran zuen Mendebaldeko lehen estatu zentralizatua Espainia izan zela. Bizkitartean, Gaztelako estatu nagusiak, behin mairuen kontra, gero indioen kontra eta beti herritik urrun, erabili dituen gurutzedunen, konkistatzaileen ala gobernadoreen balentriak balentria, ez da behin ere heldu izan
|
bere inguruko
lurralde guztien biltzera: 1581ean, adibidez, Portugaleko erreinua eskuratu zuen, baina ehun urteren buruko, 1688an bere gain utzi ere.
|
|
Lupek bere hozkailua irekiko du eta handik aterako bazkaria paratzeko beharrezko guztia. Lupek
|
bere
lurralde guztia menperatuko du, eguerdi aldean itsasotik itzuli bitartean.
|
2009
|
|
aipatu dugun hizkuntzen osasun neurriaren 0tik 10erako eskala horretan, euskara 9 puntu eskuratzera sekula iritsiko ez den eskala horretan, euskara, oro har, nahiko altu dago, ez dago beheko partean, zenbait lantu entzunda gezurra dirudien arren. Jakina da ez dela homogeneoa euskararen bizi indarra
|
bere
lurralde guztietan, eta horregatik diogu oro har lortzen duela nahiko nota altua, ez baikinateke ausartuko nota altua lurralde guztietara zabaltzera. Bistakoa ikusten dugu guk nota altu antzekoa argi eta garbi Euskal Autonomia Erkidegoko egoeraren eta bilakaeraren argitan baino ezin daitekeela jarri; nekez, ordea, asko kostata, Nafarroari begira; eta inondik inora ez, Iparraldeari bagagozkio.
|
|
Beste zailtasun bat, horri guztiari gehitua, euskal nazionalismoak, puntu estrategiko moduan,
|
bere
lurralde guztiaren subiranotasun osoa aldarrikatzea da. Hau da, Espainiatik eta Frantziatik bereiztea aldarrikatzen du, eta bere lurraldea politikoki bateratzea.
|
2017
|
|
Jarraian, Espainiako Autonomia Erkidegoetako ongizate ekonomiko eta sozialeko beste adierazle batzuk erkatuko ditugu. Bigarren taulako ezkerreko zutabean ikus daitekeenez (lan merkatuan aktibo diren pertsonen portzentajeari dagokio), EAE da
|
bere
lurralde guztietan maila bera duen bakarra. Garrantzitsuena, dena den, honako hau da:
|
2018
|
|
Adin bereko elkarrizketen datuak lurraldeka aztertuz gero, joera
|
bera
lurralde guztietan ageri da, baina adierazgarriak iruditu zaizkigu Gipuzkoa eta Ipar Euskal Herriko datuak. Gipuzkoako 2 urtekoen artean nesken %44, 7k euskaraz egiten du adinkideen artean dagoenean.
|
2021
|
|
Ez da, halaz ere, atzoko 40 urteurrena Telesfororen heriotza gogoratzeko eguna izan, Monzon eta Josefaren bizi oparoa ospatzekoa baizik. Euskal Herriari,
|
bere
lurralde guztiei, euskal kultura zein hizkuntzari eskainitako bizi oparoa izan baitzen biena. Eta horregatik, atzo, Olaso Dorrea Fundazioak eta Bergarako Udalak sorturiko Monzon Ganuza sariaren bidez, Telesforo eta Josefak gure herriari, kulturari eta hizkuntzari eskainitako bizitza oparoak ospatu ditugu.
|