|
2004
|
|
|
Eta azalpenak, zergatikoak, euskaltzalearen jakin min. . Helduen euskalduntze alfabetatze jarduna krisian dago, krisi larrian, eta zer edo zer egin beharra dago?. 518 Martxelo Otamendi garai bateko
|
bere
lanbidearen aldeko aldarrikatzaile ageri zaigu. Beharbada, Helduen Euskalduntze eta Alfabetatzearen sail honen zoria, zoritxarra alegia, Berria egunkariaren bilakaerarekin batera, euskalgintzaren osasun ahuleziak zertan diren jakiteko daturik adierazgarriena izango da.
|
|
2006
|
|
|
Beti gertatzen zaio berdin.
|
Bere
lanbidearen ondorioz berandu heltzen da leku guztietara. Berandu etxera, berandu lagunekin antolatutako afarira, berandu ospitalera...
|
|
|
Erromako Elizak burua pozoiturik, ez zekien zurezko estatua batek ezina duela halakorik. Auskalo zergatik, Tomas Atondo harro zegoen
|
bere
lanbideaz eta iruinsemea izateaz.
|
|
2007
|
|
|
Letrek dardarka behar dute. Sinetsita egongo da gizajoa
|
bere
lanbidearen ikaragarrizko garrantziaz. Ez dakit non irakurri nuen datua, Swedishness liburuan, uste dut.
|
|
2010
|
|
|
Zortzi urtetan, behin bakarrik urratu zuen Telmok seigarren manamendua, semea jaio eta aste gutxira, gainera.
|
Bere
lanbidean putanerrak ugariak ziren, baina Telmok ez zituen putak gogoko, higieneagatik, esaten zien kolegei. Bilboko lehengusu txiki baten ezkontzan izan zen.
|
|
2011
|
|
|
Alfonsok, aita on bezain arduratsu batek bezala, ume umetatik inplikatu nahi izan zituen Nando eta Atilano
|
bere
lanbidean. Bi semeetarik, Nando zen artatsuena, eta Atilano mutil bihurria, bere tiragomarekin txorien gibeletik ibiltzen zena etengabe eta, denborarekin, aitaren kezka bilakatu zena, politikaren ur nahasietan sartzen hasi zenean batez ere.
|
|
|
Guztiaz ere,
|
bere
lanbideari emana bizi zèn gizona zen, herritarren estimua eta begirunea zituena: horregatik deitzen zioten guztiek, beharbada, don Martín, errespetu handiz?
|
|
|
Urte batzuk geroago, 1991n, Faltsutzaile baten autobiografia argitaratu zuen eta, hor ere,
|
bere
lanbidea defendatzeaz gain, eraso ederrik jo zien hain erraz engainatzen zituen arte adituei. –Gaur egun edozer da artelana, baldin eta galeria edo museo batean zintzilik jartzen bada.
|
|
2012
|
|
|
funtzionala, idiosinkrasia, atabismoa? Aitak umorez hartzen du
|
bere
lanbidea, eta amak, berriz, oso serio hartzen ditu bai berea eta bai aitarena ere. Alde ederrean!
|
|
|
zurratu eta ondua larruazala
|
bere
lanbidez,
|
|
|
Bovaryren kabinetatik hasi ziren eta buru frenologikoa ez zuten inskribatu,
|
bere
lanbiderako lanabes gisa eman baitzuten; baina kontatu zituzten sukaldean platerak, tupinak, aulkiak, argimutilak, eta, bere logelan, apaletako pitxi guztiak. Arakatu zituzten bere soinekoak, arropa zuria, apainketa gela; eta bere existentzia, bere xokorik kutunenetaraino, luze hedatua geratu zen, autopsiatzen ari diren gorpu bat bezala, hiru gizon haien begi bistan.
|
|
|
Beraz, ukuilu morroia poliki poliki hasi zen berriro
|
bere
lanbidean. Lehenago bezala ikusten zen herrian barrena ibiltzen, eta Charlesek urrundik entzuten zuenean, galtzara gainean, haren hanka makilaren hots zekena, laster asko hartzen zuen beste bide bat.
|
|
|
Beraz, bere burua txeraz hartu zuen, losintxatu egin zuen eta ematen zizkioten kontsolamenduak onartu egin zituen. Bestalde, bere emaztearen heriotza ez zitzaion inolaz ere oker baliatu
|
bere
lanbiderako, zeren eta hilabete batez aritu baitziren errepikatzen: «Gizon gazte gizajoa!
|
|
|
Yonvillen, nonbait zen Guillaumin notarioaren urgazle, asper asper egiten zenez, monsieur Leon Dupuisek (bera zen Lion D, or eko maizeneko bezeroetarik bigarrena) bere otordu garaia atzeratu egiten zuen, arratsa solasean iragaiteko aukerako bidaiariren bat ostatura helduko ote zen zain.
|
Bere
lanbidea burutu eta besterik zer egin asmatu ezinik, punttu punttuko orduan iritsi beharrean gertatzen zen zenbait egunez, eta zoparekin ekin eta harik eta gaztarekin bukatu arte Bineten hizjario erasoa jasan behar izaten zuen. Pozik onartu zuen, beraz, ostalersaren proposamena helduberriekin batera afaltzeko, eta jangela handira pasatu ziren, non madame Lefrançoisek, arrandiz, prestarazia baitzuen lau kubiertoz mahaia.
|
|
|
Orduan laborarisa, tiraka holtz baten atzera aparte eramanez, bere senarraz hitz egiten hasi zitzaion, zeinak,
|
bere
lanbidearekin eta urtean sei libera kapitainak ema...
|
|
2013
|
|
|
«Kamioia ere erosi zuen. Gustatzen zitzaion
|
bere
lanbidea, eta baita bere bizimodua ere. Askotan, goizeko zazpietan irteten zen etxetik, eta ez zen itzultzen iluntzeko zazpiak arte.
|
|
2014
|
|
|
Hala nola kultura, zibilizazioa, zuzenbidea bera... Azken hori ez da bereziki goraipatzen den alorra gizartearen aurrerabidea komentatzen denean, baina hortxe zetzan, Txenteren aburuz, bizikidetzaren funtsa, eta, legegizona zen aldetik, zilegi bekio
|
bere
lanbidearen laudorio xume hori egitea. Harrigarria egiten baitzitzaion, zinez, zuzenbide sistema bat garatzea, greziarren jakituria bereganatzea eta bere antolamendua mundu osora zabaltzea, noiz eta inongo garraiobiderik ez zegoenean, oinez edo mandoz ibili behar zutenean eta kaminorik gabe gainera.
|
|
|
«Akabatu basatar guztiak!». Kuriosoena zen nola postdata baliotsu hura ahaztu bide zuen, zeren eta, geroago, bere senera etortzean edo, arren eta arren eskatu baitzidan «ene panfletoa» (hala deitu zion) ondo zaintzeko, ziur baitzegoen etorkizunean eragin onuragarria izango zuela
|
bere
lanbidean. Ni informazioz beteta nengoen gauza horiei buruz, eta gainera, neroni egokitu zitzaidan beraren txostena zaindu beharra.
|
|
|
Felisak, izan ere, bere familiak eta Anbroxiorenak bezala?, harakintza izan zuen ogibide, hirurogei urterekin erretiratu zen arte. Hura ez zen, haatik, harakin arrunt bat,
|
bere
lanbide hartan ere berezia izaki: berezietan bereziena ere bai, beharbada, hiriko harakin ororen artean?
|
|
2015
|
|
|
Abuztua bukatu eta iraila hastean Bilboko etxebizitzaren alokairua ordaintzen jarraitzen zuen Ibonek, baina denbora gehiago egoten zen Nagoreren etxean berean baino. Nagorek sekula ezer aurpegiratzen ez zion arren, ezta galdetu ere, Ibonek uste zuen ezeroso zegoela
|
beraren
lanbidearekin. –Lege barruko zerbaitetan lan egin nahiko nukeela pentsatu dut?
|
|
|
Izan ere, erdi harro erdi damuz ohartuta zegoen Esteban, oso aintzat hartzen zuela
|
bere
lanbidea eta, topi koak dioen bezala, berak ere ez zituela nahasten plazera eta negozioak. Herrian urtero egiten zuten kinto bazkarian, adarra jotzen hasi zitzaion behin Ximon, bera bezala mutilzahartze bidean zihoan txikitako laguna.
|
|
|
James Barry izan zen horietako bat. Ezizenez Hangman, hau da, urka gizona, gutxi gorabehera,
|
bere
lanbidean gizon saiatua izan zen eta liburu bat ere idatzi zuen, langintza ikasi nahi zutenek testuliburu egokia izan zezaten. Liburu hau The Business Side of Hanging izan zen, hau da, urkatzearen alde komertziala edo nola atera etekina urkatze lanei.
|
|
|
Gaur egun, erlijioa edo beste autosujestio motaren bat ez darabilen irakasleak ezin izaten du
|
bere
lanbidea jasan, Bigarren Hezkuntzan behinik behin. Gutxi dira eraso zein ikara fisikorik pairatu ez dutenak.
|
|
|
Bestalde, erreformak egiten dira: azkenaren xedea, Lanbide Heziketara doazenen buruestimua hobetzea izan genuen, sarriegi entzuten baitzen, ikasteko ez du balio,
|
beraz
Lanbide Heziketara?. Lanbide Heziketa ezabatu zuten.
|
|
2016
|
|
|
Han daude, prismatikoen azpian, izarren eta konstelazioen ibiliaren berri ematen duten zeruko mapak, terrazara izarrak ikustera igo aurretik kontsultatzen dituenak, eta han daude bere gaueroko lanean erabili izan dituen paperak ere, parte emateko inprimakiak, intzidentziak jasotzeko koadernoak, zaintzaileak lantegiko arduradunei bere lanaren berri emateko erabiltzen dituen agiri guztiak. Urteetan goizero entregatu behar izaten zuen gaueko partea, baina pixkanaka
|
bere
lanbideko betebehar hori lasaituz joan zen, eta aspaldi utzi zioten arduradunek horrelako paperak eskatzeari. Zaintzaileak, hala ere, bereari eusten zion, enkargatuen erdeinuak bera ere pixkanaka atzerarazi zuen arte.
|
|
|
Eta, bakarrak? pentsatu duenean ikara moduko bat zabaldu zaio azalean,
|
bere
lanbidearen azken ordezkaria dela gogoraturik. Aspaldi iraungitako espezie oso batetik mirariz bezala bizirik iraun duen ale bakarra da, aspaldi hasi baitziren bere modukoak desagertzen, zainketa sistema berriek lurraren azaletik garbituta.
|
|
|
Gizon adinean sartuxe bat, ez lagunik, ez familiarik, ez zaletasunik daukana,
|
bere
lanbidea besterik ez: gaueko zaintzailea da aluminio fabrika batean, bere aita izan zen bezala, eta gauero eginkizun eta pauso berberak errepikatzen ditu zehaztasun maniatiko, ia milimetrikoz.
|
|
|
Hizketa moduan neurriz jokatu arren, eztabaidan urrutiegi iritsi gabe alegia (gainera, berak, esan ohi zuen? halako puntu bateraino bakarrik ulertzen zuen arteaz, ez zen
|
bere
lanbidea), Malnatek tinko gutxiesten zuen nik gehien maite nuena: Eliot zein Montale, García Lorca zein Esenin.
|
|
|
Eskerrak eman nahi dizkiot Ramon Saizarbitoriari eleberri hau idazten aritu nintzen denbora guztian emandako animoengatik, Iñaki Aldekoari eta Xabier Mendigureni beren kritika zorrotzengatik, Itziar Gilleneari iradokizun baliotsuengatik, Arantxa Iturberi liburu honetako azken kapituluak hainbat iritzi zor dizkiolako berak idatzitako Ai, ama! saiakerari, eta Xabier Mujikari
|
bere
lanbideari buruzko informazioagatik.
|
|
2017
|
|
|
Neska han zegoen, bera bezain baldan, franelazko galtza zaharrak jantzita, atzekaldean adabaki trakets batzuekin; han zegoen zutik, hankak zabal zabal eta lurrean finkaturik, arerioaren erasoari aurpegi emanda amore ez ematera deliberaturik bailegoen: gorputz tipia eta mardul samarra zuen, eta eduki zezakeen liraintasun apurra alde batera utzita,
|
bere
lanbiderako ez besterako gordeta.
|
|
|
Kosovon. Hondamendiaren erdian harrapatuta geratu zen huraxe zelako bere ofizioa,
|
bere
lanbidea: soldadu serbiarrak batailaz bataila garaipenaren bila gidatzea, alegia.
|
|
2018
|
|
|
Kontua da Kenton andereñoa nire langelan sartu zen aldi hartan zerbitzuz kanpo nengoela. Eta, jakina,
|
bere
lanbidea harrotasunez zaintzen duen ezein maiordomok, Hayes Elkarteak behinola aldarrikatzen zuen bezala oroz lehen «bere posizioari dagokion duintasuna» lortu nahi duen ezein maiordomok ez luke sekula agertu behar zerbitzuz kanpo inoren aurrean. Ez du axola Kenton andereñoa izan ala ezezagunen bat izan.
|
|
|
Hainbeste, non egun batean kazetari izateko prestatuta ikusi baitzuen bere burua. Eta
|
bere
lanbidea, kamera eta idaztea, igeri egitea edo bizitzea bezainbeste maitatuko du.
|
|
|
Nola arraio egin du hura guztia Agnetak? Egunero etxeetan giltzarik gabe sartzera ohitua legokeenaren erraztasunaz aritu da,
|
bere
lanbidea idazkari edo umezain izateaz bestelako zerbait bailitzan. Ordura arte egin duena ere, pentsatzen jarrita, umea zaintzearen arduraz haratago joan da edonola ere.
|
|
|
Amak errietan egin zion gero; aitak, aldiz, ez. Berak ere koinatua gorroto zuela zirudien, baina ez
|
bere
lanbidearengatik, ertzaintzaren aldekoa eta jeltzale amorratua baitzen, baizik eta bere izaera harro eta orojakilearengatik.
|
|
|
Sailbururen batek ez zuen errepikatu nahi izan, hainbeste sufriarazi zigun Lurralde Historikoen Legeak zekarren gatazkarengatik. Etxenike
|
bere
lanbidera itzuli zen, ikerketara. Gobernua eraberritu zen, beraz, eta jende ona sartu zen.
|
|
|
Amak errietan egin zion gero; aitak, aldiz, ez. Berak ere koinatua gorroto zuela zirudien, baina ez
|
bere
lanbidearengatik, ertzaintzaren aldekoa eta jeltzale amorratua baitzen, baizik eta bere izaera harro eta orojakilearengatik.
|
|
2019
|
|
|
Urpekaria eroso sentitzen da ikuslerik gabeko mundu indiferente horretan. Baliteke
|
bere
lanbidea isila eta aintzarik gabea izatea, baina agian horrexegatik maite du hainbeste. Saiakera batzuen ondoren, nekez jartzen da bi hanken gainean, itsas belarren artean katramilaturik dagoen kableari eusteko.
|
|
|
esaten zizun Agureak, haserreari eutsi ezinik. Bidaia hartan hasi zinen kapitaina benetan miresten eta itsastar eredutzat hartzen, batere idealista izan gabe
|
bere
lanbidea maite zuen gizona zen eta.
|
|
|
Haurra eta etxekoandrea ez daude oso urrun elkarrengandik, eta horregatik sor liteke elkartasun hori.
|
Bere
lanbidean espezializaturiko gizon bat, berriz, haur fasetik aparte dago, aprendizgo urteek urrundu baitute handik; mutikoari arrunt misteriotsuak zaizkio aitaren lanak; hain zuzen, mutikoarengan apenas dagoen zirriborratua aurrerago izango den gizona. Amaren lanak, berriz, egiteko modukoak dira neskatilarentzat;, emakumetxo bat eginda dago?, esaten dute gurasoek; eta, batzuetan, goiztiarragoa iruditzen zaie mutila baino:
|
|
|
Hain zuzen, txiki txikitatik, behin eta berriz esaten zaio emakumeari haurrak izateko jaioa dela, eta azaltzen zaio zeinen ederra den amatasuna; haren kondizioaren alde txarrak, hilekoak, gaixotasunak eta abar?, etxeko lanen asperdura, den dena justifikatuta dago haurrak munduratzeko pribilegio zoragarria duelako. Eta horra hor gizona emakumeari eskaka uko egin diezaiola eme gisa dagokion garaipenari, zergatik, eta bere askatasuna babesteagatik, bere geroa ez trabatzeagatik,
|
bere
lanbidearen mesederako. Haurra jadanik ez da ezin ordainduzko altxorra; haurdun geratzea ez da eginkizun sakratu bat:
|
|
|
bat?, edo bezero ezagun batekin luzaro izandako harremanak izan. Marie Thérèse ezaxolaz aritzen zen
|
bere
lanbidean, baina atseginez oroitzen da gau batzuez; bere, maiteñoak, ere izan zituen, eta, dioenez, kide guztiek izaten zituzten; batzuetan, emakumeak uko egiten dio gogoko bezeroari kobratzeari, eta, noiz edo noiz, laguntza eskaintzen dio, hura diruz eskas badabil.
|
|
|
zorigaiztoko bikote horren ondorioz, hainbeste izutzen zuen familia bizimoduak, non sekula ez baitzuen onartu ezkontzea, nahiz eta maiz proposatu izan zioten bere ibilbide luzean. Auzoko gizon gazteek jarri zuten galbidean; gustatu egiten zitzaion
|
bere
lanbidea, baina ospitalera eraman zutenean, tuberkulosiak jota, sekulako gorrotoa hartu zien medikuei; higuin zituen gizon, errespetagarriak?; ezin eraman zuen bere sendagilearen jendetasuna, arta. –Ez al dakigu, bada, gizon hauek aise kentzen dutela adeitasun, duintasun, autokontrol mozorroa, eta basatiki jokatzen dutela??, esaten zuen.
|
|
|
Usuenetariko bat: neska nerabeari ez zaio adore ematen anaiei ematen zaien moduan, aitzitik baizik; hura emakume bat ere izatea nahi izaten da, eta, beraz,
|
bere
lanbideko zamei feminitateari dagozkionak gehitu behar dizkio. Hori dela eta, hauxe azpimarratu du lanbide eskola baten zuzendariak, emakumezkoa bera:
|
|
2020
|
|
|
Aldameneko gelan sartu zirenean, artean zutik zeudela, Mikelek,
|
bere
lanbideak eskatzen zion hoztasuna albo batera utzita eta neskak eragiten zion errukiak eraginda, burua eskuen artean hartu eta bere altzora hurbildu zion.
|
|
2021
|
|
|
Etxebizitza bakoitzean familiaburuari eskaini zitzaion arretarik handiena, honen datu pertsonalekin osatuta: Bilbon zenbat denbora zeraman, zenbat denbora etxola auzo horretan, zein zen
|
bere
lanbidea eta zenbatekoa bere soldata. Etxolari buruz ere informazio osatua dago.
|
|
|
Sabino Arana Goiri hiltzekoa zen urtean, Pedernaleseko erroldan, hogeita sei urtetik gorako gizonekoenak, hots, boto eskubidedun bakarrenak, laurogeita zazpi (87) izen dakartza, zein
|
bere
lanbidearekin eta helbidearekin. Horietarik berrogeita bost (45)" marino" dira (hogeita hamabost Kanalan bizi dira; beste hamarrak gaixoaren etxeko aldean).
|
|
2022
|
|
|
Eta, bere irakinaldiak kontrolatzea lortzen ez badu, akaso seinale bat izan liteke: bere kargua, edo are
|
bere
lanbidea, handiegi geratzen zaiola. Ez du halako zerbaitetan pentsatu ere egin nahi, ez behintzat Gernikako komentu hotz baten miaketaren erdian, nahiz eta ondotxo dakien lehenago edo geroago aurre egin diela bere mamuei.
|
|
|
Ezustean etorri da iruzkina, espontaneoa dirudi, baina Paulari ez zaio oharkabean pasa hitzok duten hostilidade karga, ez agian berari zuzendua, baina bai behintzat
|
bere
lanbideari. Errealitate birtualaren atzaparrak...
|
|
|
Berriz ere laneratua denetik, ostiraletako hamaiketakoetara baizik ez da biltzen konpainiakideekin.
|
Bere
lanbideari dagokion jaka urdin horia jantzita agertzen da beti, beste lauren amorragarri. Deseroso sentiarazten ditu inguruko mahaietako bezeroek eremu urdineko zaindariari luzatzen dioten gorroto begiradak.
|
|
2023
|
|
|
" Oinazea", atera zitzaion isilune baten ondotik. " Beharbada harrituko zaitu, baina oinazea aukeratuko nuke", eta segitu zuen mina hitza baino adierazkorragoa zitzaiola; oinaze hitzak ongi jasotzen zuela bere baitako anabasa, semearekiko kezka, munduan bere burua eta
|
bere
lanbidea kokatzeko arazoak, eta beharbada hargatik guztiagatik sufritzen zuela insomnioa, neke kronikoa, ezina... Eta bai:
|
|
|
Ez zen ondorio horretara kasualitatez iritsi.
|
Bere
lanbideaz gogoeta egitean sentitzen zuena proiektatzen ari zen.
|
|
|
Baina garaiak ere eragiten du berezko talentua indartzen edo zapuzten. Izan ere, Maiderrek uste du agian beste dantza motaren bat ikasi izan balu, aukera gehiago izango zituzkeela gaur egun
|
bere
lanbidea izateko. " Nire haurtzaroan eta gaztaroan ballet klasikoa eta euskal dantza bakarrik zeuden, behintzat Arrasaten.
|
|
|
Egia esan, niri sorkuntza, estudioko lana, kontzertuak... dena gustatzen zait ofizio honetan. Ezagutzen ditut
|
bere
lanbidea mantendu eta denbora librean aritzen direnak musikan –gehienak–, baina urratsa ematen ausartzen denak nire errespetua irabazia dauka. Batzuek ez dute lortzen eta beste batzuek ez dute nahi, dena da zilegi eta profesionalizatzeak ez zaitu berez musikari hobea egiten, baina ezta eskasagoa ere, zenbaitetan errezeloz begiratzen den arren.
|