|
2001
|
|
|
Denak ari dira errepikapen kate batean, eta badakite zenbat eta aldi gehiagotan errepikatu bere mezua, besteak ez duela aukerarik ere izango bere mezua zabaltzeko. Euskal Herrian hori garbi ikusia dugu, eta argi gelditu da hemengo
|
bertako
komunikabideak izatea funtsezkoa dela, eutsi egiten diotelako besteen erasoari.
|
|
2002
|
|
|
Espainiako Legebiltzarrak 1979ko urriaren 25ean onartu zuen estatutua. Lege autonomiko gorenaren 19 artikuluan Euskal Autonomia Erkidegoak
|
bere
komunikabide publikoak sortzeko duen ahalmena jaso zen:
|
|
2004
|
|
|
Arazo larrienak beste batzuk dira (barkatu, badakit badakizula). Ehundaka milioika lagun gazteleraz zein frantsesez aritzen da egunero, eta maila
|
bereko
komunikabideak dituzte. Den dena ikutu eta blaitu egiten duten komunikabideen garaiak bizi gaitu, historian beste inongo aroetan ez bezala.
|
|
2005
|
|
|
Baina erdaraz bizi den gizarteak ere behar ditu
|
bere
komunikabideak. Abertzaleek uko egin behar ote liokete haientzat erdaraz jarduteari?
|
|
2008
|
|
|
Zonalde euskaldunetan jarraipen oso hestua eta egunerokoa da, batez ere bertako komunikabideekin. Iruñerrian ere saiatzen dira
|
bertako
komunikabideak jarraipena egiten, eta bertsolariak tertuliakide ere gonbidatzen dituzte.
|
|
2009
|
|
|
Legebiltzarkideen joan etorrietako gastuak ere murriztu dituzte. Nolanahi ere, Legebiltzarrak
|
berak
komunikabideetara igorritako oharrean dioenez, murrizketak ez du inola ere gutxituko Legebiltzarraren jarduera.
|
|
2010
|
|
|
gero eta berriemaile gehiago daude, publizitatea ere sakabanatuago... hedabide eskergen aroa amaitu egin da. Benetako demokrazia sortzen ari da interneten, edonork sor dezakeelako
|
bere
komunikabidea, bloga, wikia...".
|
|
|
Betiere kide popularraren begiradapean, hizkuntzak berak sorrarazitako edozein gizarte adierazpideri adi adi baitzegoen hizkuntza ildoei, irakasleei, argitaletxeei, eta abarrei,
|
bere
komunikabide handi guztiei gainera jauzi eragiteko prest. Alderdi horrek kosta ahala kosta proposaturiko liberalismoa alderdi sozialistak berak ere behin baino gehiagotan hain bere egindakoa, beraz, hizkuntzen arteko bizikidetza lortzearren proposaturiko jarrera zen.
|
|
2011
|
|
|
Eta errealitateak maiz fikzioa gainditzen duenez, William Randolph Hearst kazetari estatubatuarra dago erretratu gupidagabe horren atzean pelikula boikotatu zuen Hearstek: hedabide inperio baten buru, sentsazionalismoaren sortzailea izan zen, tresna politiko gisa erabili zituen
|
bere
komunikabideak eta eskandaluetan eta manipulazio mediatikoan oinarritu zuen jarduna. 1897an, Kuban zuen marrazkilariak esan zionean dena lasai zegoela eta ez zela gerrarik izango, ondorengoa erantzun zion Hearstek:
|
|
|
Lana gelditu eta hurrengo pausua hiriaren kontrola hartzea izan zen horretarako Tolosaren sarbideetan langile taldeak ezarriz, garraioaren kontrolerako, edota hobeto esanda, hau eteteko. Tolosak 1934ko grebalarientzat, eta gerora, 1936ko bando errepublikarreko borrokalarientzat arazoren bat erakutsi badu, hori
|
bere
komunikabideak izan dira, esan bailiteke Tolosa, Eibar edota Arrasate bezalako zentruekin konparaturik, ondoegi komunikaturik dagoela. Trenaren presentzia soilak Donostiarekin, Gasteizekin eta Iruñearekin lotzen zuen, militarren presentzia azkarra baimenduz, eta N errepidea ahaztu ezin den ardatz garrantzitsua da.
|
|
|
Hedabidehorien eginbeharra izan zen, hain zuzen, euskara hiritartu eta gizartearen edozeineremutan izan zezakeen erabilgarritasuna azaltzea. Hala, euskarazko irratigintzasortzeak hizkuntza
|
bera
komunikabide baten formatu bereiziei egokitu beharraekarri zuen; hizkuntza ikus entzunezkoen eremuan garatuz eta irrati kazetarieuskaldunak trebatuz. Dena dela, azpimarratu beharra dago garai hartako (70) irrati «euskaldun» (Siadeco, 1977:
|
|
|
Ramon Labaien (Eusko Jaurlaritzako kultura sailburua 1980 bitartean, ondoren Donostiako alkate) izan zen EITB izena hartuko zuen proiektuaren sorrerahastapenetan gehien inplikatu ziren pertsonetariko bat. Besteak beste ETB, EuskadiIrratia, HABE eta Euskadiko Orkestra Sinfonikoaren eragile nagusietarikoa izanzen Labaienek estatuan Euskadi
|
bere
komunikabide propioak izan zituen lehenengoerkidegoa izatea lortu zuen. Halaber, Europan Euskadi izan zen irrati telebistapublikoak egituratu zituen lehenengo estaturik gabeko nazioa (Arrieta, 2009:
|
|
2012
|
|
|
|
BeRTaKO
KOmuniKaBiDeaK SuSTaTuz y hizkuntz komunitate bakoitzak erabaki behar du zer bide egin nahi duen, baina gaur egungo etengabeko informazio trukaketa giro eta errealitate honetatik kanpo daudenak edo egon nahi dutenak gutxi dira. Bertako hizkuntzak sustatu eta babesteko lan gehien europan egin da, eta hor eman izan zaie hedabideei inon baino garrantzi handiagoa. kasuak askotarikoak dira. katalunian, esaterako, urrats handia egin zen 80ko hamarkadan bertako komunikabideak gaztelania baztertu eta prentsa idatzian zein irrati edo telebistan katalana erabiltzen hasi zirenean.
|
|
|
BeRTaKO KOmuniKaBiDeaK SuSTaTuz y hizkuntz komunitate bakoitzak erabaki behar du zer bide egin nahi duen, baina gaur egungo etengabeko informazio trukaketa giro eta errealitate honetatik kanpo daudenak edo egon nahi dutenak gutxi dira. Bertako hizkuntzak sustatu eta babesteko lan gehien europan egin da, eta hor eman izan zaie hedabideei inon baino garrantzi handiagoa. kasuak askotarikoak dira. katalunian, esaterako, urrats handia egin zen 80ko hamarkadan
|
bertako
komunikabideak gaztelania baztertu eta prentsa idatzian zein irrati edo telebistan katalana erabiltzen hasi zirenean. Galesen, ahalegin handia egin dute bertako hedabideak sustatzeko, baina eskozian ingelesezko egunkarietan artikuluak gaelikoz argitaratzera mugatu dira.
|
|
2013
|
|
|
Hau da, eredu izan behar badute, irakaskuntzan ari direlako, hiztun onak izan behar dute eta horiei gehixeago eskatu litzaieke. Gauza
|
bera
komunikabide batean aritu behar duen jendearentzat. Haiek ere euskara maila handiagoa behar dute, eta gehiago eskatu behar zaie.
|
|
2015
|
|
|
Ikerketa batzordea ireki zen Espainiako Kongresuan, eta Madrilgo komunikabideetan zurrunbilo handia eragin zuen. PPk bere gehiengo osoa estreinatu berri zuen, eta
|
bere inguruko
komunikabideak lagunduta higadura politiko hura kudeatzen jakin zuen. Ez zuen inongo ondorio politikorik izan.
|
|
|
Memoria selektibo hori aplikatzeko
|
bere
komunikabide talde propioa izan zuen lagun Mendez Pozok. Espetxera sartu aurreko estrategia areagotuz, Promecal komunikazio taldeak Gaztelako bederatzi egunkariren kontrola hartu zuen.
|
|
2016
|
|
|
3 Zutabegileak ez du
|
bere
komunikabidearen ildoaren eta, batik bat, irakurleriaren gehiengoaren usteen aurka joan daitekeen artikulurik idatziko; hala, Berrian ez da komeni abertzaletasunaren aurka aritzea, ezta Garan ETAren aurka, ezta Europaren edo torturaren aurka El Paísen, are gutxiago AHTa edo Athletic/ Erreala/ Osasuna/ Alaves/ Eibar kritikatzea Noticias taldekoetan, urratu ez dagozkionak?, edo euskal pluralismo i... Edonola ere, zutabegilea ahalik eta molestia gutxien eragiten saiatuko da beti.
|
|
|
bide hori, askotan, liburuaren sorkuntza prozesua baino zirraragarriagoa izan daiteke, eta are liburua bera baino interesgarriagoa, kazetari on batek kontatzen badu behintzat. Normalean idazleak ez daude, alor honetan, kazetari ausartarekin kolaboratzeko bereziki prest, eta hori dela eta editorearen edo argitaletxeko beste langileren baten laguntza eta konplizitatea du, maiz, kazetariak, zeinak, hortaz, Bob Woodward eta Carl Bernstein mitikoen ildoan,
|
bere
komunikabideko narrastien fondoei astindu bat eman baitie, informazio zukutsu hori jasotze aldera. Ikerketa periodistikoaren bide honek, ondo eginez gero, lan asko kenduko lieke kritika genetikoko adituei, baina, egia esan:
|
|
2017
|
|
|
Kazetarien lana gero eta zailagoa zen gobernuaren kontroletik kanpo zeuden tokietan. Muturreko islamistek
|
bere
komunikabideak zituzten, eta espioitzat hartzen zituzten kazetariak. Dirua lortzeko bahiketak eta exekuzioak hasi ziren, eta gerra koberturak amaitu egin ziren.
|
|
2019
|
|
|
Eta horietako kasu bat da Eneritz Arzallusena (Errezil, 1991). Argia astekarian ari da lanean kazetari eta bideogile, eta beste hedabide askok bezala,
|
bere
komunikabideak lan taldea bidali zuen bertara.
|
|
|
Ikerketa ezberdinek emakumeek ez dutela tratamendu
|
bera
komunikabideetan azpimarratzendute (Alfaro et al. 2011; Angulo 2007; Irazusta, Etxebarria, Azurmendi, Garai eta Egibar 2010; Eusko Jaularitza Aspic 2013; Robles 2011; Sainz de Baranda 2013). Gaiari dagokioenez, aurrerapenak antzematen badira ere, oraindik ez dira espero zitezkeen bezain onak.
|
|
2020
|
|
|
Herrialde Katalanetako AMIC elkartearen bidez eta zehazki
|
bertako
komunikabideak oso ongi ezagutzen dituen Estanis Alcover jaunaren
|
|
|
Askok ziurrenik ez dakite eduki zehatz hori zein komunikabidetan irakurtzen, ikusten edo entzuten ari diren. Elebidun edo eleanitzen kasuan gainera, arreta gehiago jartzen diote edukiari hizkuntzari baino eta ondorioz, esan daiteke bakoitzak
|
bere
komunikabide propioa sortzen duela iturri ezberdinetatik jasotzen dituen edukiak jasoz," puzzle" baten gisan. Oso zaila da alor guztietan ona izatea, alor guztiak sakontasun berarekin lantzea, ezinezkoa, eta hartzaileek beren erreferentziazko iturriak hautatzen dituzte, aipatutako puzzle hori osatuz.
|
|
2021
|
|
|
Horrek lagun dezakeelako, alde batetik, ekoiztetxeen parte hartzea sustatzeko, diruz laguntzeko edota teknikoki proiektuaren parte izateko. Eta, bestetik, proiektua
|
bera
komunikabideei aurkezteko eta filmaren zabalkundean eta ezagutzan eragiteko. Erakutsiko diren gehienak, gainera, euskal ekoizpenak izango dira; batzuk oso independenteak dira, zuzendari bakarra dutenak eta oraindik lantaldea egituratzen ari direnak.
|