|
2000
|
|
|
Eta, nola iturrian garbi eta garden den ura lohitzen eta zikintzen den hainbat lur iraganez gero, eta edaten duguna, azkenean, lohia eta zikina egon daitekeen, hala, etorkiko hitza berdin kutsa daitekek eta berdin kutsatzen duk bitartekoen ahotik eta arartekoen lumatik iragan ondoren, eta desitxura daitekek, ondorez, eta desitxuratzen duk, finean. Naturalezaren liburuarekin, aldiz, ez duk halakorik gertatzen, zeren, etengabe aldatuz doan arren,
|
bere baitan
baitirau, eta zeren, aldi oro berritzen ari delarik ere, beti bat baita eta beti berdin. Eta hori hala duk eta hala izanen duk, oinarrian lege eta arau finko eta aldaezin batzuk daudelako, naturaleza eta naturalezaren mugimenduak gidatzen eta gobernatzen dituztenak, halako suertez, non goiti beheiti doan harria goiti beheiti erortzen baita eta ez beheiti goiti igaiten... eta erortzen duk beti ere lege jakin batzuen arabera... eta horregatik guztiagatik duk, hain zuzen ere, fidagarriagoa naturaleza...
|
|
|
Baina botereak,
|
berean
irauteko, ez ote du behar, halaber, ageriko edo ezkutuko mehatxua, edo biak baterat. Eta, agerikoan, molde bateko eta bertzeko armak erakutsiko ditu:
|
|
2009
|
|
|
Eta geroztik asko sufritu dut?, halako eran, non Lorenzoren erreakzioan, hizkuntz eskubideei buruzko planteamendu teoriko orotatik harat? ...on Alfredoren bigarren interbentzioarekin batera, berriz?. Perdona, Lorenzo, te estimo mucho, pero las cosas son como son, ya me entiendes??, Gabinok argi ikusi zuen nola Lorenzok, don Alfredori begira zegoenak, burua altxatu zuen, mintzatzen ari zitzaiòn gizonari so ez egitea jendetasunik gabeko adierazpidea izan zitekeen?, eta buruarekin batera aurpegia, zeinean sufrimenduak eragindako riktusak
|
berean
baitzirauen; segidan, ordea, aurpegia ezkutatu nahian edo, sufrimendua, alegia?, berriro jaitsi zuen burua; harekin batera, baina, bere mendekotasuna ere erakusten ari zen, beharbada, Lorenzo, burua behean zuelarik are beheragotu baitzuen hiru aldiz, mugimendu labur ezin konpasatuagoetan, mendekotasunak ere, autozentsurak uniformetasunera darama eta uniformetasunak autozentsurara?... bere erritmo zehatza balu bezala, behin interpretatuz gero beste interpretaziorik behar ez duena, zeren bere burua hiru aldiz makurtzen duenak makurtzen baitu ehun aldiz eta mila aldiz; Gabinok, beraz, hura guztia ikusi zuen, ongi ikusi ere; irudi haietatik guztietatik, haatik, sufrimenduarena nagusitu zitzaion berriro ere, itxuraz, Lorenzoren sufrimendua Feliperena ere bai baitzen, azken batean, eta Feliperena berea. Gabinorena?, Feliperen karta irakurri zuenetik Gabino ere ez baitzen ohiko Gabino betikoa, hilabete batzuk lehenago hil zen, gainera, Gabino hura, burbuila batean bizi eta autistatzat har zitekeena, beti, bere?
|
|
|
guztiz aldatu zutela ohitura, nork bere burua erruduntzat harturik, erruduntasunaren ondorioak ere, semeak amari emandako bastoiak sinbolizatzen zituenak, jasateko prest; hala, bada, Domingo makurtuta gero, zerura goratu zuen amak bastoia? baita goratu orduko semeaz errukitu ere, keinua airean desegiten zuela; lehen pentsamenduak, ordea, borrokan zihardutèn gorputz gazte gurutzatuen eszenaren planoak eragin zionak,
|
bere buruan
zirauen artean ere, buruko toki berean, gainera, hantxe itsatsita, horman iltzatutako iragarki batek bezala?, eta, hala, iragarkia irakurtzera mugatzen zela, honela mintzatu zitzaien Regina neska mutilei:
|
|
|
Inkisizioarena izugarria da. Eta Inkisizioak
|
berean
dirau, iaz Errepublika iritsi bazitzaigun ere. Pagoagako kontu horiek zer uste duzu direla, bada, Ama Birjina agertu ote den ez ote den??
|
|
|
Aitak emandako berriaren gordinak sekulako zirrara eragin zien bi mutilei; baina Teofilo Mariaren betinguruak argitzera egin zuen bitartean, Damasorenak
|
berean
iraun zuen, albisteak gainditua iduri.
|
|
|
Inkisizioarena izugarria da. Eta Inkisizioak
|
berean
dirau, iaz Errepublika iritsi bazitzaigun ere. Pagoagako kontu horiek zer uste duzu direla, bada, Ama Birjina agertu ote den ez ote den...?
|
|
|
Aitak emandako berriaren gordinak sekulako zirrara eragin zien bi mutilei; baina Teofilo Mariaren betinguruak argitzera egin zuen bitartean, Damasorenak
|
berean
iraun zuen, albisteak gainditua iduri.
|
|
|
" Kulpa nirea izan da, ama, eta nik merezi dut ipurdikoa!". ...ohitura, nork bere burua erruduntzat harturik, erruduntasunaren ondorioak ere, semeak amari emandako bastoiak sinbolizatzen zituenak, jasateko prest; hala, bada, Domingo makurtuta gero, zerura goratu zuen amak bastoia... baita goratu orduko semeaz errukitu ere, keinua airean desegiten zuela; lehen pentsamenduak, ordea, borrokan zihardutèn gorputz gazte gurutzatuen eszenaren planoak eragin zionak,
|
bere buruan
zirauen artean ere –buruko toki berean, gainera, hantxe itsatsita, horman iltzatutako iragarki batek bezala–, eta, hala, iragarkia irakurtzera mugatzen zela, honela mintzatu zitzaien Regina neska mutilei:
|
|
|
horregatik hasi nintzen totelka hitz egiten, eskola publikotik debozionisten ikastetxera joan nintzenean. ...zioarekin batera, berriz –" Perdona, Lorenzo, te estimo mucho, pero las cosas son como son, ya me entiendes" –, Gabinok argi ikusi zuen nola Lorenzok, don Alfredori begira zegoenak, burua altxatu zuen –mintzatzen ari zitzaiòn gizonari so ez egitea jendetasunik gabeko adierazpidea izan zitekeen–, eta buruarekin batera aurpegia, zeinean sufrimenduak eragindako riktusak
|
berean
baitzirauen; segidan, ordea, aurpegia ezkutatu nahian edo –sufrimendua, alegia–, berriro jaitsi zuen burua; harekin batera, baina, bere mendekotasuna ere erakusten ari zen, beharbada, Lorenzo, burua behean zuelarik are beheragotu baitzuen hiru aldiz, mugimendu labur ezin konpasatuagoetan, mendekotasunak ere –autozentsurak uniformetasunera darama eta uniformetasunak autozentsurara\u...
|
|
2012
|
|
|
Egun turkiar gutxi bizi ziren Kreuzberg mendebaldean. Dönerrek eta supermerkatu turkiarrek
|
bertan
zirauten, baina jabeak hegoalderago bizi ziren. Alokairuak nabarmen garestitu ziren azken urteotan, auzoko biztanleria errotik aldatuz.
|
|
2013
|
|
|
bazirudien, gainera, min hark bere eskua zuela, edo bere atzaparra, hatz eta atzazal lakar bezain gogorrak zituena, Dionixiori burmuin bigunetan sartzen zitzaizkionak eta mina minago egiten; are gehiago sentitu zuen bost kanpai hotsak entzun zituenean, hauek buru barruan eztanda egin baliote bezala. Gero, ordea, minak
|
berean
iraun arren, bezperan galdutako arrazoimen irudimenak apurka bereganatu eta itaunak etorri zitzaizkion banan banan, min ilunaren galbahetik iragaziak, ezinbestean: hantxe, bai, bezperako berun goria solidifikaturik, eta hantxe itaun guztiak, zein baino zein mingarriagoak, berunean inprimaturik:
|
|
|
bazirudien, gainera, min hark bere eskua zuela, edo bere atzaparra, hatz eta atzazal lakar bezain gogorrak zituena, Dionixiori burmuin bigunetan sartzen zitzaizkionak eta mina minago egiten; are gehiago sentitu zuen bost kanpai hotsak entzun zituenean, hauek buru barruan eztanda egin baliote bezala. Gero, ordea, minak
|
berean
iraun arren, bezperan galdutako arrazoimen irudimenak apurka bereganatu eta itaunak etorri zitzaizkion banan banan, min ilunaren galbahetik iragaziak, ezinbestean: hantxe, bai, bezperako berun goria solidifikaturik, eta hantxe itaun guztiak, zein baino zein mingarriagoak, berunean inprimaturik:
|
|
2014
|
|
|
Frida Kahlo naiz, beraz, eta atzera barrara itzuli behar dut galdutako basoen bila eta tipoak
|
bertan
dirau, sorgor, ezkutuan Z izaten. Heltzen diot nire gintonic ari, nirea dela dakit zerbitzariak aparte ipini duelako, identifika dezadan beefeater bata eta bakarra delako gehienbat Bombay Sapphirez osatutako trago festan, eta Z ren ondora sartu behar izan dut helburua erdiesteko.
|
|
|
–Bidaiariren bat izan da uste izan duena, beltzak, txinatarrak eta amerikarrak ez zirela elkarren artean arraza berekoak, ez eta gure antzeko herriekiko ere. Baina gizakiaren barne esentziala, hots, arrazoia, beti gizaki
|
berarengan
dirauena eta guztiengan dagoena ezagutzen dugunetik, eta erreparatzen dugunetik deus ez dagoela finkorik eta guretzat barnekoirik zatika daitekeenik, ez daukagu inongo susmorik gizakien artean ezberdintasun esentzial espezifikorik dagoenik pentsatzeko barneko egiaren arabera?.
|
|
2015
|
|
|
Ez zekien zer gehiago egin zitekeen han barruan. Fraideek
|
bertan
zirauten otoitz eginez. Damianok ez zuen ulertzen nola zen posible hainbeste errezo ezberdin jakitea.
|
|
|
Euskal hiztunen komunitateari, ordea, logika horrek ez dio balio: komunitate horrentzat euskarak behar du izan lehen mailako kontu, baldin eta euskarak zein komunitateak
|
berak
iraungo badute. Hortaz, ez ausaz hedabide diglosikoei (haiek euren interesak dituztelako) baina bai euskal hiztunen komunitateari gogorarazi behar zaio nola euskarak hala komunitateak berak osasuntsu bizi gura badute baitezpadako dutela euskara hutsezko komunikazio esparrua, eta horretarako funtsezko direla bai euskarazko hedabideak bai hedabide horiek kontsumituko dituen masa kritikoa.
|
|
|
Senarrari goizeko kapituluko gertaerak kontatzerakoan, gaixoari ez zitzaion xehetasunik txikiena ere ahaztuko. Bidez bide zihoazela, kapituluak
|
berak
irauten zuen adina denbora edo gehiago emango zuen gorabehera guztiak zehatz mehatz azaltzen, eta entzuleak haria galtzen bazuen, pazientzia osoz egingo zuen atzera, hura bidera ekartzeko, baita behar zituen argibide osagarriak gogo onez eman ere, ikasle saiatu bezain moldakaitzarekin egin ohi den bezala.
|
|
2016
|
|
|
Begiak itxita, zu ikusten zintudan eta aurreko eguneko galderak zebilzkidan oraindik ere gogoan. Begiak irekita, hostoz betetako zuhaitz baten adarrak eta haien arteko zeru oskarbi zatitxoak ikusten nituen, baina galderek
|
bertan
zirauten, nekoso. Hartan ez pentsatzea ezinezkoa zitzaidan.
|
|
|
Egunero, hainbat hautu egiten zituzten emakume eta gizon esklaboek (hala nola ezkontide
|
berarekin
irautea hainbat urtez, ume baten aita nor zen esatea ala ez esatea, aita ezezaguneko umeen amarekin ezkontzea, haur jaioberriari aitaren, izebaren, osabaren edo aitona amonen izena ipintzea eta ondo moldatzen ez ziren ezkontideak banatzea), eta, horien bidez, kontra egiten zioten, praktikan, baina ez erretorikan, esklaboa betiereko, haur, eta bezatutako, basati?
|
|
|
–Badirudi zuloa garbitzen saiatu zirela, jarraitu zuen Asiainek?, baina odolak
|
bertan
dirau. Laginak hartu ditugu Edurne Iriarteren ADNarekin alderatzeko.
|
|
2017
|
|
|
2001etik 2011ra nagusitu den errealitate soziolinguistikoak, erdara geroz eta gehiago etxeetan eta euskara geroz eta gutxiago? erritmo
|
berean
iraungo balu 30 urtez, konturatzerako gurutzatu egingo lirateke, eta hemendik 40 urtera non kokatuko litzateke? [?] Udalerri euskaldunak gaur egun ez dira hain euskaldunak:
|
|
2018
|
|
|
Berriz biratu nintzen. Toki
|
berean
zirauen, eta, horregatik, ahotsa pitin bat goratu behar izan zuen nirekin hitz egiteko, halako moldez non modu bitxi batean oihartzun egin baitzuen sukalde huts eta iluneko zoko sakonetan.
|
|
|
katxeoek imintziotik gehiago izan zuten igurtzitik baino. Pilefek
|
berean
zirauen, baina batek baino gehiagok pentsatu genuen: Zigarro bategatik ukitu batzuk jasan litezke!
|
|
|
Dudatan gelditzen naiz, eta gero ez, ez dut esnarazten. Bero itogarria dago euli sarearen pean, sarea itxirik ezinezkoa dirudi
|
bertan
irautea. Badakit, ordea, kanpotik etorri berria naizelako dela hori, ibaiertzetik, han fresko egiten baitu gauez.
|
|
2019
|
|
|
Amak bizia eman du: biziak
|
bera gabe
iraungo du, ordea, jadanik ez baita Ama, kate maila soil bat baizik; eroria da idolo denboragabeen zerutik; gizabanako agortu eta akitua baino ez da jadanik. Orduan, kasu patologikoetan, amaren gorrotoa mindu egiten da, neurosia sortzeraino edo krimenera bultzatzeraino; erraina esperoan zegoela jakin zuenean, Lefevbre andereak, hari luzaroan ezinikusi handia izan ondotik, hura erailtzea erabaki zuen.
|
|
|
–Jainkoak, ordea, ez du preziorik? , esan zuen Klarak, tinko, mutilak eragin ziòn atsekabeak
|
berean
balirau bezala; hala ere, ate bat itxi orduko, beste bat ireki zion margolariak: nola emango zion, bada, Gary Cooper bezalako Hollywoodeko izar gorenetako bati kalabaza??:
|
|
|
Tximaluzea bere atzetik abiatu da barrurantz. Neskak eta Kaiserrek leku
|
berean
iraun dute tarte batean. Lehenengoa garagardo topolinoa antsiaz husten, maratoi bat korritu izan balu bezain egarri, beste ducados bati sua ematen Kaiser.
|
|
2021
|
|
|
Andreak aho txuloa ireki eta barna joan zen kroketa zatia. Andreak ez zuen murtxikatzeko ahaleginik egin, eta keinu
|
berean
iraun zuen ahoa irekita, bokaleari begira begiratu gabe. Pentsatu zuen beharbada andrea hilik zegoela, eta hura ere itzalek erreklamatuko zutela jabegotarako.
|
|
|
|
berean
dirau.
|