|
2000
|
|
|
Arabar egunkari honek multzo bakuna ikusten duen horietarikoa da. Foralismouniprobintzionalistak gidatutako orrialdeetan,
|
bere
inguru geografiko eta politikoguztietatik aparte isolatutako Araba bat ikus dezakegu. Araba kulturalki Euskal Herrianeta administratiboki Euskal Autonomia Erkidegoan kokaturiko lurralde historikoa da.Eguraldi mapari gagozkiolarik, fakto hori ahaztua da egunkari gasteiztarrean.
|
|
|
El Periodico deAlava. Honen marko geografikoa probintziaren lur eremuarena besterik ez da.Egunkari honek alde batera uzten ditu
|
bere
inguru geografikoko lurraldeak oro, horiek euskal lurraldeak izan zein ez izan. Bestalde, balizko Araba oso batenkasua aurkezten du, gaur egun Burgosko administraziopean dagoen Trebiñoarabar eginez.
|
|
2001
|
|
|
Soziolinguistikan oso garrantzitsua da oinarrizko espazioen kontzeptua.Oinarrizko espazioak garden azaltzen dira gurea bezalako egoera diglosikoetan, espazio horiek hizkuntza desberdinek betetzen dituztelako. Osotara zazpi dira: barne pentsamenduak, familia, lana eta
|
bere
ingurua, auzoa edo herria, herrialdea, nazioa eta, azkenik, nazioartea. Lehen ondorioa, espazio bakoitzean hizkuntza molde desberdina erabiltzea da; baita gauzapen linguistiko desberdinak sortzeaere.
|
|
|
Konkistaren ondorioz, gaurko Nafarroa eta
|
bere
inguruetako lurrak bi zatitanbanatu ziren: alde batetik, Iruñeko distritua; beste aldetik, Ebroko Erribera eta Ejeahiria.
|
|
|
Ez diot inori Amerika deskubrituko, idazle baten lanak bere biografiarekin, berebizikizunekin, bere aurreiritziekin,
|
bere
inguru gertuenarekin duen harremanzuzenaz ohartarazten badizuet. Orain idazten ari naitekeen ipuinaren lehenernamuina, zortzi urtekoa nintzela ikusitako filmea izaten ahal da.
|
|
2002
|
|
|
Gizartearen egiturak eta lan mundua aztertzean, Historia Politikoan ez bezala, asko dira egon diren berrikuntzak, garrantzitsuena ikuspegiaren aldaketa izanik.Aurreko hamarkadetan ikergaia langile mugimendua eta bere gatazkak baldinbaziren, azken urteetako argitalpenek langilea eta
|
bere
inguru hurbila, lantokiazein bizilekua, aukeratu dituzte.
|
|
|
Orain, berriro erakutsi du abilezia egokitzaile hori. Mundu hiperkonektatu honetan, gizakiak ikasi egin behar du besteekin ere komunikatzen, ez bakarrik
|
bere
inguru hurbilekoekin, inguru hurbiltzat jota hizkuntza bereko hiztunak, fede bereko sinestunak, nahiz garapen sozial bereko bizikideak?. Gizaki hiperkonektatuak hizkuntzak ikasi behar ditu, baina baita bizitza eredu desberdinak, kultura diferenteak nahiz ideologia kontrajarriak ere.
|
|
|
Komunikazio publikoaren bitartez, hedabideak direla medio, komunitateak
|
bere
inguruaren berri du eduki; eta horixe zaintzen du, egon daitezkeen mehatxuetatik: gerrak, uholdeak edo terroristak izan daitezke horietakoak.
|
|
2005
|
|
|
b3 Proiektua kokatu: proiektua ikastetxe zehatz batean gauzatuko da.Ikastetxeak eta
|
bere
inguruak nolako ezaugarriak dituzten deskribatzea komeni da.Horretarako, herriaren, auzoaren eta ikastetxearen datu interesgarrienak jasodaitezke. Diagnostikoa egiterakoan honako alderdiak kontuan hartuko ditugu:
|
|
|
Zer da konstruktibismoa? Gizakiak
|
bere
ingurua edomundua esplikatzen duten zenbait ezagupen ditu, eta ezagupen horiek ziurtasunkognitibo bat ematen diote. Pertsona batek, ezagupen berriak lortzeko, lehendikdituen ezagupenak ordezkatu, aldatu edo osatu behar ditu.
|
|
|
Kanpoko koordinazioa hau da:
|
bere
inguru hurbileko erakundeekinikastetxeak sortzen dituen lan prozeduren eta harremanen koordinazioa. Ikastetxeak udalarekin, Hezkuntza Administrazioarekin, enpresekin, kultur elkarteekineta abarrekin dituen harremanak ordenatu behar dira.
|
|
|
– Eskola
|
bere
inguru sozialean gehiagointegratzeko modua eskaintzen du (betiere, eskolaz kanpoko jarduerenplana egiten bada)
|
|
2006
|
|
|
Lehenik eta behin, ezaugarri tenperamental guztiak, dimentsio bakoitzaren muturrean aurkitzen direnak ere, normaltasuna deritzonaren barnean daudela nabarmendu genuke. ...gizkoak direnean, eta oso estresanteak suertatzen zaizkionean bere ezaugarritenperamental zehatzak (Carey, 1997; Chess eta Thomas, 1986; Turecki, 1996). Aurreko atalean ikusi dugun moduan, tenperamentuaren ikerketa guztiek testuinguru sozialaren ezaugarriek tenperamentuaren adierazpenean eta garapenean eragina dutela uste baldin badute, tenperamentu zailaren kontzeptua, halabeharrez, haurraren eta
|
bere
inguruaren arteko egokitzapen edo bateragarritasunarekin uztartubeharko da.
|
|
2007
|
|
|
Nork bere gogoari eusteko eskubidea aldarrikatuko du. Nork bere bizitza eta
|
bere
ingurua zaindu eta hobetzekoa ere bai.7: 00: 00etan: Norbanako nartzisista eta, harremanetako norbanakoa?
|
|
2008
|
|
|
Kooperatiba bateko bazkide izateak, alderantziz, oso modu ezberdineko ondorioak ditu kooperatiba motaren arabera. Hala ere, oso adierazgarria den konpromiso pertsonala dakar, bazkideak
|
bere
inguruarekin eta jardueran duen partaidetzarekin hartzen duena17 (bere lanpostuarekin lan kooperatiben kasuan).
|
|
2009
|
|
|
Gizarteratzea gizakiari
|
bere
ingurura egokitzea ahalbidetzen dion prozesuada. Gurasoek, familiak, eskolak, edota gizarteak berak aurrera daraman prozesuhonen bidez, pertsona bakoitza besteekin erlazionatzeko esperientzia hartuz doaeta, beronekin batera, gizartean ongi konpontzea ahalbidetuko dioten gaitasunaketa ezagutzak eskuratzen ditu.
|
|
2010
|
|
|
Analisi hau, funtsean, Erresuma Batuko esperientzietan oinarritzen da, Ameriketako Estatu Batuei erreferentzia txiki bat ere egiten dien arren (kasu hori M. Benabent en lanean ikusdaiteke, 2006, 71). Beste aurrekari batzuk ere aipa daitezkeen arren, EstatuBatuetan oihartzun nazional nahiz internazional handiena izan zuten planakChicagoko Plana (1909) eta New Yorkeko eta
|
bere
inguruetako Plana (1929) izanziren, nagusiki bi arrazoirengatik. Batetik, analisi eta proposamenen eskualdeeskala edo ikuspegi batean oinarritu zirelako.
|
|
2012
|
|
|
Demeterek zut iphini omen zuen. Etahunela anhitz urthetan
|
bere
inguruetan herri bat bizi zan. Bainan, Denporako kume orobezela?
|
|
2014
|
|
|
Pasarte barrengo puntua alborakuntza markatzat jo daiteke. Irakurleariadierazten dio jarraian idazleak gauza
|
beraren
inguruan hitz egiten segitzeko asmoaduela (Perez Gaztelu eta Zulaika Ijurko, 2012: 151).
|
|
|
Bizi garen ingurua gure nortasun eta kulturaren adierazle garbia da, betidanik gizakiak
|
bere
ingurua moldatuizan du, garaian garaiko beharrak asebetetzeko. Hasieran bizitzarako beharrezkoak zituen babesa eta elikaduralortzeko ziren bere inguruan gauzatzen zituen eraldaketak; lurra landu, zuhaitzak aldatu, ur bideak egin... Gizakia talde lanean antolatu eta tokian tokiko inguruari egokitzen joan da, lurraldea bere beharretara eraldatuz.Bizi mailan aurrera egin duen heinean ustezko beharren mailak ere gora egin du.
|
|
2015
|
|
|
% 33ra iristen da doi doi gaur egunudalerri berean lan egiten dutenen kopurua. Esanguratsua gertatzen da, hain zuzen ere, euskalhiztunak azken hamarkada honetan gertatu diren aldaketa ekonomiko, teknologiko eta laboralhandiekin mugikortasuna bereziki indartu behar izan duelako, eta horrek, besteak beste,
|
bere
inguru soziolinguistikotik urrundu duelako nabarmen. Datu hau ez genuke gutxietsi behar, eta guztizazpimarratzekoa da.
|
|
|
Bioahalmenak gizakien material beharra asebetetzeko eta haien hondakinak eta zaborrak xurgatzeko biosferaren ahalmena adierazi eta kuantifikatzen du, alegia, gizabanako talde batek beren produktu eta zerbitzu ekologikoak lortzeko behar duen azalerari (lehorrekoa zein itsasokoa) deritzo. Hala, aztarna ekologikoaren eta bioahalmenaren arteko diferentziari defizit ekologikoa deritzo27, eta gizabanako talde horrek
|
bere
inguruz kanpoko ekosistemen zerbitzuekiko duen mendekotasuna adierazten du, edota etorkizuneko belaunaldiei dagozkienak bereganatzen ari zaizkiela. Halakoetan, overshoot (gehiegikeria) egoeran egongo ginateke ekosistema jakin baten eskariak haren birsortzeko ahalmena gainditzen baitu.
|
|
|
Ikuspegi horren arabera, EEk sistema global mugatu baten azpisistema gisa ulertzen du ekonomia. Baliabide naturalen (energia, materialak, ura, lurra) eta ingurumen inpaktuen arteko oinarrizko elkarreraginak ikusten ditu, eta ekonomia sistema irekitzat jotzen du, ekonomiak
|
bere
inguruarekin dituen energia eta materia hartu emanak etengabeak diren heinean. Zentzu horretan, EEk metabolismo soziala estudiatuko du, eta, beraz, giza ekonomiaren energia fluxuak eta material zikloak kontabilizatu egingo ditu; halaber, denbora ekonomikoaren eta denbora biogeokimikoaren arteko diferentziak aztertuko ditu, eta espezie bizidunek gizakiekin duten koeboluzioa ere ikasiko du.
|
|
|
Aipatu bezala, EEk ekonomia sistema irekitzat jotzen du,
|
bere
inguruarekin energia eta materiala aldatzen edo trukatzen dituen heinean. Sistema ekonomikoaren eta ingurumen sistemaren arteko elkarrekiko mendekotasuna nabaria da eta horien arteko hartu emanak begi bistakoak dira; sistema ekonomikoa sistema naturalaren edo Biosferaren azpisistema dugu (ikusi 1.4 irudia).
|
|
|
Ekonomia batek energia eta materia ingurumenarekin aldatzen dituenean, irekia izango da; eta itxia, ordea, energia soilik aldatzen duenean. Ekonomiak, oro har, materia eta energia aldatzen ditu
|
bere
inguruarekin (ingurumena edo sistema naturala), beraz, sistema ireki bat da. Izaki bizidun guztiek beren inguruarekin materia eta energia aldatzen dituzten sistemak irekiak dira.
|
|
|
Izaki bizidun guztiek beren inguruarekin materia eta energia aldatzen dituzten sistemak irekiak dira. Ingurumena, ordea, sistema itxia dela esaten da; izan ere, energia «soilik» aldatzen du
|
bere
inguruarekin (unibertsoa), zentzu hertsian materia ere aldatzen du, Lurrak meteoritoak jasotzen baititu?. Gainera, zentzu termodinamikoan, ekonomikoan ez bezala, sistema isolatuak ere definitu egiten dira:
|
|
|
8): Hala, iraunkortasuna sistema batek denboran zehar bideragarri izateko duen gaitasuntzat jotzen da, zeina, era berean, sistema horrek
|
bere
inguru fisikoarekin dituen elkarrekiko aldaketek baldintzatzen duten. Beraz, sistema horren kudeaketari begira, honako hau zehaztu behar da (Naredo eta Valero, 1999:
|
|
2017
|
|
|
Gizakiari ezinbesteko zaio
|
bere
inguruarekin harremantzea, harekiko geure buruak kokatzea, bertan proiektatzea. Lekuak (eta berorri zentzua hartu eta ematea) giza izatearentzat ezinbestekobaldintza da.
|
|
|
Jakina da marihuana landareak erabilera ludikoa izateaz gain, terapeutikoki ere oso eraginkorra izandaitekeela. Horregatik, azken urteetan gora egin dute landare honekin eta
|
bere
inguruarekin zerikusiaduten ikerketek. Ikerketa hauek batetik, landareak terapeutikan izan dezakeen boterea aztertzendihardute, ekoizten dituen kannabinoideak eta euron deribatuak ikertuz gure onurarako izandaitezkeen medikamendu berriak garatzeko.
|