|
2000
|
|
|
Nafarroako gizarteak
|
berak
haren sektore zabal batek hobe esanda eman digu zer ikasi, ezen gure mezuen gainetik euskara onartu egin baitu. Garbi da abertzaleen jarrera politikoak neurri txikiagoan egin duela aitzinera, gizarteak euskararekiko erakutsi duen atxikimendua baino.
|
|
|
Zeren uste baitut ezen Hiponakoaren aipu bakarra egin zenuela: haren mila aipu egin zenitzakeen, balantzaren apur bat orekatzeko, baina ez, zeren etsenplu hura hautatu baitzenuen, soka
|
berekoa
hura ere: In dubiis libertas.18 Akinokoa, berriz, ezta aipatu ere.
|
|
|
Jar iezaiozu, bada, muturreko uhala eta emaiguzu txakurra, Israelgo eta Siongo Jainkoaren izenean, eta bakean utziko zaitugu... —eta, Israelgo eta Siongo Jainkoa aipatzen zuelarik,
|
bere esku
hura aitzinatu zion, gurutze eta guzti.
|
|
|
Ordura arte euskararen maitale sutsua izandakoa, geroztik haren azterlari hotz bilakatzen hasi zen, hura ikerketa zientifikorako gai hutstzat harturik, hizkuntza bizi gisa izan zezakeen patuaz arduratu gabe. Garai hartan euskara ondo ikasteko zailtasunak, eskuliburu, gramatika onik eta irakasle egokirik eza kontuan hartu gabe, Unamunok, antza, pentsatu zuen
|
berak
hura behar bezala menderatu ez bazuen, ez zela hartarako gaitasunik edo bitarteko didaktiko aproposik ez zeukalako, hizkuntza zail eta madarikatu hura ezin ikasizkoa zelako baizik, eta are okerrago, bere gogoetak behar bezain argi adierazteko, euskaraz ezin baliatzea ez zela berak hura behar bezain ongi ez jakitearen ondorio, hizkuntzak berak kulturarako bide izateko balio ez zuelako baizik....
|
|
|
Ordura arte euskararen maitale sutsua izandakoa, geroztik haren azterlari hotz bilakatzen hasi zen, hura ikerketa zientifikorako gai hutstzat harturik, hizkuntza bizi gisa izan zezakeen patuaz arduratu gabe. ...o zailtasunak, eskuliburu, gramatika onik eta irakasle egokirik eza kontuan hartu gabe, Unamunok, antza, pentsatu zuen berak hura behar bezala menderatu ez bazuen, ez zela hartarako gaitasunik edo bitarteko didaktiko aproposik ez zeukalako, hizkuntza zail eta madarikatu hura ezin ikasizkoa zelako baizik, eta are okerrago, bere gogoetak behar bezain argi adierazteko, euskaraz ezin baliatzea ez zela
|
berak
hura behar bezain ongi ez jakitearen ondorio, hizkuntzak berak kulturarako bide izateko balio ez zuelako baizik.
|
|
|
Bele ohola bere tokian jartzen ari zela, Lupo jaiki, hautsontzirik ez zela ta, zigarrokina mesanotxe gainean tentexko paratu zuen. " Zuek", esan zuen Xanek," Henri hemendik joan zenez geroztik ez duzue
|
beraz
haren beste berririk izan?". " Ezta kutsurik ere", esan zuen Belek; burua ari zenetik jasoz:
|
|
2003
|
|
|
Honek egiten zuen gauza bakoitzak besteengan zuen eragina ondo neurtuta zeukan.
|
Bera
haren ondoan hasiberria baino ez zen; eskerrak Unaxen arreba izanik, lehiarako beharrik edukiko ez zuena...
|
|
2004
|
|
|
Horrek ez duela bien arteko lotura berezi hura indartzen? Gizon emazteek eskubide berak dituzte bai, bainan ez dira berdinak eta bakotxak
|
bere
hartarik ematen dio haurrari. Biak behar ditu haurrak.
|
|
|
Zerk bermatzen du baieztapen hori, batez ere hasieran dugun informazioa hainlaburra bada? Humeren ustez, hori azaltzcko ikusmolde baten bcharra dugu, teoria batena, Hume
|
bera
hura emateke geratu arrcn. Egiten duena, berriz, indukziozko arrazoinamenduaren aukeren aurka joatea da, eta horretarako dilema bat aurkezten digu:
|
|
2005
|
|
|
Hala ere, ez da bere borondatez handik mugituko. Dirudienez, zaindariak ezin du ikusi
|
berak
hura ikusten duen bezala, ahotsean ez zuen oso seguru ematen.
|
|
2006
|
|
|
Gisa hartara, kondenatuaren gorputza ez zen beheiti erortzen, baizik eta, tupustean, zolarik gabe gelditzen. Sokak zintzurra tinkatu arau hanpatzen eta ubeltzen zen kondenatuaren bisaia, eta aldi
|
berean
haren mihia ezpain artetik luzatzen. Gu, anartean, haren zangoen dantza errabiatuan laketzen ginen, zenbat eta luzeago dantza, are laketzenago denak, zenbat eta heriotza etortzen alferrago, ikusgarriagoa ikusgarria.
|
|
|
|
Beraz
Hark gizona kanpora eraman zuen; eta Hark kerubina paratu zuen Edengo baratzearen ekialdean, eta alde guztietara egiten duen suzko ezpata, bizi arbolarako pasabidea zaintzeko.
|
|
2007
|
|
|
beste edozein fenomeno bezalaxe, kausalitate lege unibertsalaren menpeko fenomeno bat gehiago da munduan (barne sentsuaren objektua, psikologiak ikertzeko gaia). Ni transzendentala, aldiz («subjektu pentsaketariaren» nia edo autokontzientzia), garbi hasteko, ez da adimena, edo arima edo holako ezer; da «x» bat, haren kontzepturik bereiztuki posible ez dena274,
|
beraz
hark produzituriko pentsamenduetan bakarrik eta berauen baldintza gisa soil soil ezagutzen duguna (A 346). Edo, mintzatu ohi garenez esateko, ez da errealitatearen parte, baizik eta errealitatearen baldintza:
|
|
|
duen. Nahiz eta hori beti poliki poliki eraketa aitzinakorrean nabariago garatu ohi den, alabaina horretarako hazia estreinako taxuan jada ezikusezinezko elkarloturan ohi datza, eta hotsaren erak
|
berak
haren marka darama. Zeren, zenbat argi eta gardentasun gehiago jarri hizkuntzaren sentsuak zerki sentigarrien aurkezpenean, eta zenbat garbiago eta gorpuzbakoago zedarrituriko zehaztasuna galdatu adigai izpiritualetan, hainbat zoliagoak agertzen dira, guk gogoetarekin banatzen duguna, arimako baitan banatugabeki bat baita?, boz artikulatuak ere, eta hainbat doinubeteagokoak hurrenez hurrentzen dira silabak bata bestean hitzetara.
|
|
|
...er, L letra beste izenei erantsita diminutiboak osatzeko erabiltzea bai latinean, bai latinetik eratorritako hizkuntzetan, bai goi germanieran»83, etab. (natural/ artifizial arteko hizkuntzaren izaeraren beharki honetaz nola Humboldt interesatu den, alor landua aurkituz bere gogoetetarako, ohartarazten gaitu J. Trabant ek) 84 Beste aldetik, urratsik erabakigarriena esanahiaren autonomiaz eta, une
|
berean
haren, hizkuntza bakoitzarekiko menpetasunaz Leibniz-ek berak eman du, Coseriu ren aburuan85, espezieen errealitate logiko, fisiko eta kulturalak bereizi dituenean. Batetik, espezie logikoak (espezieak objektu logikoki posible gisa), hots, ezaugarrien konbinaketa pentsagarriak, infinitu dira.
|
|
2008
|
|
|
Duela egun gutxi eman du izena denboraren bankuan eta informatika ikasi nahiko luke. Eman dioten zerrendan bada hori eskaintzen duenik,
|
beraz
hari deitu dio. Bera, trukean, ingelesa, frantsesa eta argazkilaritza irakasteko prest dago.
|
|
|
Diego Garciaren argazkiak erraz aurki daitezke, baina Londresko gobernuak antza ez zuen nahi herritarrek bertatik
|
bertara
hura ikuskatzerik. Txagostarrak joan ez zitezen, aitzakiarik harrigarrienak erabili zituen Tony Blairren gobernuak.
|
|
|
Une hartan bertan beste pirata batek heldu kanoitik Hunterren mosketeari, eskuetatik kendu, saieteratik barrena atera eta,
|
bere
harekin kolpe izugarri bat emanez, lurrean utzi zuen korderik gabe gizajoa. Bitartean beste hirugarren batek, okerrik gabe etxe guztia korrika inguratu, batbatean atean azaldu eta aihotzari airean eraginez ekin zion sendagileari.
|
|
|
Beiran birtuoso bat izateko era bakarra hauxe da: beira maite duen birraitona bat izatea, birraitona horrek seme bat izatea gustuko duena beira, era
|
berean
haren semea ere beirazale handia izatea. Azkenik, zuk zeuk haien ondorengo legez trebatu behar duzu eta, horrelako herentzia jaso eta gero ez baduzu arrakastarik, zeurea da errua.
|
|
|
Egun gutxiren burura, itsas elefante ar nagusiak arrakasta izan du: eme asko bildu ditu
|
bere
harenera.
|
|
|
Begoña ko Andra Mariari. Euskal Herritik kanpo zegoenean ere senideei Begoñako Andra Mariaren irudi bat bidaltzeko eskatu zien433, eta
|
bere alde
hari otoitz egiteko, bere loba baten hitzok islatzen dutenez: «Ya cumplí su encargo de rezar un rosario por sus intenciones á la virgen de Begoña»434 Sorterriko amabirjina ere gogotan zuen Azkuek, 1931an Lekeitioko Andra Mariari izeneko kantua eskaini baitzion.
|
|
|
Jakina denez, Larramendiren lana berak asmaturiko (eta esplizituki hala zirela adierazi gabeko) hitzez josita zegoen.
|
Beraz
haren eredura egindako hiztegiek, jatorrizko obraren akats berberak errepikatzen zituzten. Horregatik, XIX. mende amaierarako nabaria zen hiztegi berri baten beharra, irizpide kritikoagoak erabiliz osatua.
|
|
|
Joan den ostegunean eta ostiralean deklaratu zuen Lizarrako auzitegiko epailearen aurrean, eta epaileak gizona baldintzarik gabe espetxeratzeko agindu zuen. Perez desagertu zen egunean
|
bertan
harekiko zuen urruntze agindua hautsi izana, eta legez kanpo armak edukitzea egotzita agindu zuten espetxeratzea. Epaitegi atarian, gizonak errugabe jo zuen bere burua.
|
|
|
Ohitura hari pentsatze materiala deitu behar zaio, ausazko kontzientzia, ekaian hondoratu baino egiten ez dena, eta zeinari garratza suertatzen zaion materiatik aldi
|
berean
haren norbera huts hutsean ateratzea eta hartan geratzea.5
|
|
|
Errepresentazioen bidea jarraitzeko ohiturari horren etendura adigaiaren eskutik hara eta hona pentsamendu errealetan arrazoitzen duen pentsatze formalari bezain eragozgarri zaio. Ohitura hari pentsatze materiala deitu behar zaio, ausazko kontzientzia, ekaian hondoratu baino egiten ez dena, eta zeinari garratza suertatzen zaion materiatik aldi
|
berean
haren norbera huts hutsean ateratzea eta hartan geratzea. Bestea, arrazoitzea, aldiz, edukitik aske izatea eta horri buruzko harropuzkeria da; eskatzen zaio askatasuna uzteko ahalegina egin dezala, eta arbitrarioki higitzen den edukiaren printzipio izan beharrean, askatasun hori hartan hondoratzea, hura bere izaera propioaren bidez, hau da, norberaren bidez higiaraztea, harena dena bezala, eta higidura hori behatzea.
|
|
2009
|
|
|
Jeff Goldblum ere hiltzat jo dute eta Stephen Colbert komikoaren telebista saioan txantxa egin diote. Colbertek
|
berak
haren heriotzaren berri eman du, aktorea aurrean bazuen ere.
|
|
|
(Esan beharrik ez dago, Barojak bere ideiak nobelatzeko asko ustiatzen duela Nietzsche; agian esan beharra dagoena, alabaina, iragaitzan bada ere, da, kritika bat ere, franko, kristaua?, esango zukeen K. Mitxelenak? egin diola saio batean, hain zuzen Nietzscheri Nietzsche aplikatuz, hots,
|
berak
haren aiurriari eta pentsamenduari hark ezetsi duen, esklaboaren, ikuspegitik ezetsiz, eta Nietzsche bera berak erdeinatu dituen ahulen zakuan sartuz:
|
|
|
Hura, baina, ganbarako hura?, beste jolastoki bat zen? ...erik ez jolaskiderik; bere buruarekin jolas zitekeen, haatik, bakar jolas hutsean, baina barne tentsio gehiegizkoak, bihotzaren erritmo gero eta azkarragoa zekarkionak, ez zion jolaserako tarterik ere uzten; aldiz, gorputza gogortzen zion, halako eran, non, eskua altxatzen zuenean atean jotzeko, hantxe geratzen baitzitzaion airean, ez arre eta ez so, atetik zentimetro gutxira, kilometro askotara?,
|
bere esku
hura izotzak hartua balego bezala, edo heriotzak disekatua, mugitzeko ezgai.
|
|
|
aurrean zuèn gizon hura bere aita izan zitekeela, adibidez; egia zen, izan ere, hormara eraman zituztèn hamabi haiek gizon seinalatuak zirela, gizon publikoak, urte luzeetan errepublikaren eta langileen aurkako jarrera beligerantea izan zutenak, eta estatu kolpearekin bat egin zutenak, azken batean?, baina egia zen, halaber, aitak ez zuela haien artean gaizki emango: ez al zen, bada, Nazario Orbe enpresari jaun ospetsua ere gizon publiko bat, probintzia osoan ezaguna, eta ez al zen nabarmena izan haren urte luzeetako jarrera, langileen aurkakoa, Domingori
|
berari
harekin, aitarekin, haustera bultzatu zuena?; baina, konstatazio harekin batera, bere betiko galdera hura zuen, odoletik beretik mintzatzen zitzaiona:
|
|
|
Etxe horretan
|
berean
haren aitarengandik eskolak hartzen nituen garaietan, mahai berera jartzen ginen Marie eta biok, astean hiru aldiz. Nabarrenkoxen ere, ziudadela barnean egonen zen, bere familia guztiarekin batera.
|
|
|
Hori Hagan (Herbehereak) jarritako Nazioarteko Zigor Auzitegiak du epaitzen. Taylor harat eraman zuten orain dela bi urte, Sierra Leonan
|
bertan
hura epaitzea zaila ikusten baitzuten, segurtasun arrazoiengatik.
|
|
|
aurrean zuèn gizon hura bere aita izan zitekeela, adibidez; egia zen, izan ere, hormara eraman zituztèn hamabi haiek gizon seinalatuak zirela –gizon publikoak, urte luzeetan errepublikaren eta langileen aurkako jarrera beligerantea izan zutenak, eta estatu kolpearekin bat egin zutenak, azken batean–, baina egia zen, halaber, aitak ez zuela haien artean gaizki emango: ez al zen, bada, Nazario Orbe enpresari jaun ospetsua ere gizon publiko bat, probintzia osoan ezaguna, eta ez al zen nabarmena izan haren urte luzeetako jarrera, langileen aurkakoa, Domingori
|
berari
harekin –aitarekin– haustera bultzatu zuena?; baina, konstatazio harekin batera, bere betiko galdera hura zuen, odoletik beretik mintzatzen zitzaiona: " Zure aita garbitzeko gai ote zara, bihozgabe anker galdu hori?"; eta, galderarekin batera, beste ahots hura, Chaplinen ahotik hitz egiten ziona:
|
|
|
...laskiderik; bere buruarekin jolas zitekeen, haatik, bakar jolas hutsean, baina barne tentsio gehiegizkoak, bihotzaren erritmo gero eta azkarragoa zekarkionak, ez zion jolaserako tarterik ere uzten; aldiz, gorputza gogortzen zion, halako eran, non, eskua altxatzen zuenean atean jotzeko, hantxe geratzen baitzitzaion airean, ez arre eta ez so, atetik zentimetro gutxira –kilometro askotara–,
|
bere esku
hura izotzak hartua balego bezala, edo heriotzak disekatua, mugitzeko ezgai.
|
|
|
Euskara batua eremu formaletan erabiltzeko erabat onartuta dago, eta neurri handi batean formalak ez diren eremuetan ere bai. Hori bai, Mitxelenak
|
berak
haren sorreranaipatu zuen bezala, euskara batua hizkuntza literarioa da eta ez zegoen pentsatuta eguneroko eremu informaletan erabiltzeko. Gizarteak eta egoera sozio historikoak batuaren eremua zabaltzea ekarri du.
|
|
2010
|
|
|
–1997az geroztik, Bilboko pinakoteka inauguratu zen urtetik, kanadar arkitekto ospetsu horrek nazioartean gure herrialdearen irudi berri bat hedatzen lagundu du. Orobat, aldi
|
berean
haren lanak, Guggenheim Museoak, kultur elkartrukea sustatzen eta gure artea munduan ezagutarazten ere lagundu du.
|
|
|
Bera ona zen, gaixoak sendatzen zituen, edonori laguntzen zion, denen anaia edo neba unibertsala izan nahi baitzuen. «Gizon hau ona da,
|
beraz
haren nazioa eta haren erlijioa onak dira», konpreniarazteko egiten zuen guztia. Berak egiten zituen adiskideak Frantziarentzat eta Kristaugoarentzat irabazten zituelakoan.
|
|
|
Ohiturak ez zuzenak eta kaltegarriak dira sarri, geure herrietan be historian zehar jazo izan dan lez eta jazoten dan lez. Kultura aipatu eta begirunez hartzea ez da lehengoa
|
bere
haretan aldatzeke mantentzea. Giza kulturak, benetakoak, beragan euki behar dau giza duintasunerako dinamismoa.
|
|
|
...zeekin kax kax, ilea nola mozten dion nabari du Julenek, eta adats moztuak xukaderan eta lurrean nola erortzen diren, hegaztien luma galduen antzera, eta xerlo erori horiekin batera bere iragana ere erauzi nahiko luke, edo etorkizuna bestela, eta dagoen dagoenean iraun, begiak itxita, ukalondoen kontra –orain eskuin, orain ezker– emakume baten sabelaldea nahi gabe bezala ukituz, eta aldi
|
berean
haren eskuak buruan, lepoan, garondoan sentituz, munduan besterik ez balitz bezala, ez errurik, ez aukeratu beharrik, ez konpromisorik, ez erantzukizunik, esku motx hori bakarrik, kax kax, kax kax...
|
|
|
Ez hori bakarrik, badakiela gainera, geroztik Elamako langile askok esana, Josef Minondorekin oheratzen zela hasiera hartan Klara olandrea, eta orain berriz gauza
|
beragatik
haren anaia Juan Bautista Minondorekin auzitan dabilela esanda, harriturik gelditu zaiola Don Juan de Sein oiartzuarraren artzai baztandarra, urdanga zahar ederra izanen dela esaka.
|
|
|
Bera ona zen, gaixoak sendatzen zituen, edonori laguntzen zion, denen anaia neba unibertsala izan nahi baitzuen. " Gizon hau ona da,
|
beraz
haren nazioa eta haren erlijioa onak dira", konpreniarazteko egiten zuen guzia. Berak egiten zituen adiskideak Frantziarentzat eta Kristaugoarentzat irabazten zituelakoan.
|
|
2011
|
|
|
Bakarrik onartzen da errekonbentzioa jartzea gauza epaituaren ondorearekin bukatzen duten hitzezko epaiketetan. Kasu hauetan, demandatuak demandatzaileak bere kontra uzi bat jarriz martxan ipinitako prozedura aprobetxatzen du
|
berak
haren kontra daukan beste uzi bat jartzeko. Horrela, metaketa eginez, prozedura berean, gutxienez bi uzi eta uzi adina prozesu garatuko dira.
|
|
|
Dena dela, badirudi benetakoak direla gizakia organismo gisa hartzearen kontrako indarrak: kontzientziaren bermatzaile eta inkisidoreak, boteretsuak, gizakiagana espiritua iristea oztopatu nahi dutenak; paradoxikoki, horixe egin dute erlijioek eta filosofia mota batek, espiritua nabarmenduz, baina aldi
|
berean
harenganako bidea itxiz.
|
|
|
Negargura sortzen zitzaion noiznahi. Hondorik gabeko putzua zen
|
bere
hura. Rogerrek sarri deitzen zion hasieran, baina Idoiak telefonorik hartzen ez ziola ikusita, apurka apurka amore eman eta hots egiteari utzi zion.
|
|
2012
|
|
|
Ez bat: bi lapur talde saiatuko dira aldi
|
berean
hura dagoen bankua lapurtzen. Bankuko ateak itxiko dira, eta denek barnean gaua eman dute.
|
|
|
Julio Caro Barojak, esaterako. Askatasun gunea zen
|
Bera
harentzako. «Trabarik gabeko familia bizitzarekin lotzen dut Bera, eta Madril, aldiz, eskola, iskanbila eta hondamendiarekin.
|
|
|
Jasatea ezinezkoa egin zitzaizkidanak esan nahi dut. Ezin genuela beste haur bat mantendu, garai txarrak zetozela eta haurdunaldiari amaiera emateko iradoki zidan senarrak,
|
berak
harekin zerikusirik izango ez balu bezala. Agindua eman ondoren, ze agindua izan zen, nire esku utzi zuen egitekoa.
|
|
|
Erregina gainerako animaliak baino handiagoa bihurtzen da (bizkarrezurreko orno artea handitzen zaio), emankor bilakatu,
|
bere
hareneko (ba al da arrez osatutako harenik?, zilegi ote da horrela deitzea?) ar emankorrak ezagutu, eta umeak egiten hasten da. Hirutik hamabiraino ume umaldi bakoitzean, bere tribu edo kolonia propioa osatzen du laster baino lehen.
|
|
|
milaka estudiante espainol Zuzenbidekoren testuliburuak izan dira urte eta urteetan. Euskal Herrian
|
bertan
haren maisutza Eusko Ikaskuntzaren Humanitate eta Giza Zientzien (1996) eta Vianako Printzearen Kulturako (1999) Sari bereziez ohoratu da. Pentsamendu akademiko txalotua hori bada gure artean, zer ez ote da tabernako eta kalekoa?
|
|
|
ber
|
bertatik
hura erbestera igortze honek behar du
|
|
|
|
Beraz
hark bazekien (eta Emmak berak baino hobeto) ordainduko haien historia luzea, txikerrak hasieran, endosatzaile gisa askotariko izenak zeramatzatela, epe luzera tartekatuak eta etengabe berrituak, harik eta egun batez, protesto guztiak bildurik, merkatariak bere lagun Vinçarti enkargatu zion arte behar ziren jazarpenak bidera zitzan haren izen propialean, herrikideen artean inolaz ere trigre bate...
|
|
|
Izan ere, Bovaryk arrakasta izan zezakeen; ezerk ez zion baieztatzen Emmari hura trebea ez zenik, eta zer nolako atsegina
|
beretzat
haren aipua eta fortuna ugaldurik kausituko ziratekeen bideari ekinarazi izana! Maitasuna baino tinkoagoko zerbaitetan finkatzea besterik ez zuen eskatzen Emmak.
|
|
|
Baina Felicite ernegatu egiten zen
|
bere inguruan
hura horrela itzuli mitzulika ikusteaz. Berak sei urte gehiago zuen, eta Theodore, monsieur Guillauminen sehia, hasia zuen gorte egiten.
|
|
|
Suaren aurrera bultzatzen zuen mahai biribila, eta haren besaulkia hurreratzen zuen.
|
Bera
haren aurrez aurre esertzen zen. Urre koloreko argimutiletako batean kandela bat egoten zen piztuta.
|
|
|
argiak, altzariak, zurezko hormak, eta zorua, pibote puntan disko bat bezala. Ateen ondoan pasatzean, Emmaren soinekoa, barreneko aldean gizonaren galtzei atxikitzen zitzaien; bere hankak elkarren artera sartzen ziren; gizonak berarengana jaisten zituen begiradak,
|
berak
harengana jasotzen zituen bereak; lozorroa bezala zetorkion, gelditu egin zen. Berriro ekin zioten; eta, mugimendu arinago batez, Bizkondea, bera eramanez, berarekin desagertu zen lorioaren muturreraino, non, hatsanka, erortzeko zorian egon baitzen emakumea, eta, une batez, burua haren bular gainean pausatu zuen.
|
|
|
Itzulpenak jatorrizkoaren kanonizazioan parte hartzen du, itzulpenari esker irauten baitu originalak. Dena den, jarduera hori paradoxiko samarra da; izan ere, itzulpenak jatorrizko testua iraunarazten duen arren, aldi
|
berean
haren originaltasuna ezabatzen du. Edo, beste modu batera esanda, itzulpenak jatorrizkoaren heriotza iragartzen du, Paul de Man estatubatuar dekonstrukzionistak Benjaminen artikulu berari erreferentzia eginez aldarrikatzen duen bezala.
|
|
|
Haurrek eta nerabeek liburuak edo jolasak har ditzakete, aire zabalean irakurtzen edo jolasten aritzeko. Hartara, naturan murgilduta irakurri ahal izango dituzte naturari buruzko istorioak, edo botanikari buruzko eskuliburuak gainbegiratu, eta aldi
|
berean
haren edukiak naturan egiaztatu. Tailerrekin batera eskulanak egiteko jarduerak antolatzen diren moduan, beste zenbait jarduera ere antola daitezke, hala nola erakusketak, irakurraldiak edota bideo edo diapositiba proiekzioak.
|
|
|
Castellino eta Gilbert (2003) autodeterminazioaren inguruko eztabaida arazoz beterikoa dela diote: batetik, arrakasta handia izan duen printzipio politikoa unibertsala delako, baina, bestetik, aldi
|
berean
haren aplikazioa, nazioarteko zuzenbidearen arabera, oso oso konplikatua delako. Are gehiago, historikoki kontu handiz erregulatu izan dute estatuek (Sanders 1991), nori aplikatu zaion, noiz eta nola asko zaindu delarik (Clavero 2003).
|
|
|
Ez, eta aukera izan nuen egun hartan
|
bertan
harekin eztabaidatzeko. Mahai berean Jaume Terradas zegon gainera, Bartzelonako Unibertsitate Autonomoko ekologia katedraduna.
|
|
|
Sancius Maior() Rex Papilonensis Rex Ibericus. Harro daude nafar sentitzen direnak Santxorekin haren erregetzapean izan zelako Nafarroako lurraldea zabalena, eta, harro daude, aldi berean, euskaldun sentitzen direnak ere
|
berarekin
haren erregetzapean izan zelako bat Euskal Herri osoa. Berdin dio Rex Papilonensis edo Rex Ibericus izan zen.
|
|
|
Inolako ezustekorik gabe joan zitzaion arratsaldea Galori. Ezerk aztoratzekotan Hanka motzaren bigarren bisitaldiak aztoratuko zuen, baina ez zen halakorik gertatu, hark ez baitzuen ardurarik hartu utzitako galtzontziloen bila joateko (Galok berak itzuli zizkion biharamunean patioan, beren
|
beregi
harengana hurbilduta).
|
|
2013
|
|
|
Patricio Guzman zinemagile txiletarrak Donostiako Giza Eskubideen Zinemaldia saria jasoko du datorren ostiralean, eta egun
|
berean
haren bi dokumental proiektatuko dituzte Viktoria Eugenian: Chile, la memoria obstinada (1997) eta Chile, una galaxia de problemas (2010).
|
|
|
Izan ere, nola erran zezakeen
|
berak
hura, baldin eta gerra hartan mujahidin eta gerlari bazebilen, Yazîdek amets zuen bezala. Gainera, nola eginen zuen Hamzak gerra hartarik ihes, bere kideak utzita, salduta??
|
|
|
Ekintza garbia nahi zutenez gero, bezperan, nork bere lagunei mezuren bat edo beste idazteaz gain. Hamzak mezu kodetu bat igorri zion lagun bati internet bidez, Lorenek karta bat lagun min zuèn lehengusu bati, eta Koldok beste bat Begotxu Lasari 64?, agiri bat prestatu zuten, non xehetasunak ematen baitzituzten, atentatuaren zergatia eta nolakotasuna, parte hartzaileak, etab.?, munduko hainbat herrialdetako kolektibo alternatiboei (antimilitaristak, ekologistak?) bidaltzeko asmotan? eta zelan Lorenek hartu baitzuen
|
bere gain
hura egiteko ardura, ordenagailua piztu eta bere egitekoa egin zuen, tenporizagailuak eta timerrak erabilita, jakina?, mezuak bere bidea egin zezan, behar bezala eta bere momentuan, mundu osora, hura zelakoan modurik onena zalantzan gera ez zitezen operazioaren asmoak eta nondik norakoak, ea modu hartan erruduntzat hartzen zituzten errudun zirèn bakarrak:
|
|
|
Eta, hala ere, desioak desio eta itsumenak itsumen?, Abdel Haqq ez zegoen oker: ongitxo jakin zuen
|
berak
hura bere kabuz, handik hamar bat egunera, noiz eta abdallahtarren buru Abdul Alimek etxekotzat hartu baitzuen, emakumeek, niqabaren ordez, hijab a janzten zutela, orduan are ederrago iruditu baitzitzaion Raissa, lorategiko arrosarik ederrena, izenak izana.
|
|
|
Astekari honen ikertzea ez du soilik alde politikoak egiten interesgarri. Astekari batek eztabaida politikoari ekartzen diona biziki aberatsa izanik ere, astekari horrek ez badu ia irakurlerik, haren ekarpena mugatua da, eta
|
beraz
haren ikerkuntzak ere beste muga batzuk izanen ditu. Eskualduna, bere izaera politikoarekin eta guzti, aztertzea interesgarria da, bere garaian irakurle anitz izan zuen astekaria zelako.
|
|
|
Frantzia eta Alemania etsai ziren bezala, Serbia eta Austria Hungaria ere etsai ziren. Serbia, ordea, Errusiaren aliatua zen, eta
|
beraz
haren sostengua izan zezakeen. Errusia, bere aldetik, Frantziarekin aliatua zen.
|
|
|
Periodizazioa eraikuntza kontzeptuala da, nahiz denbora joan arau garai batean, begien bistakoa eta egia borobila bilakatzen den garai
|
bereko
haren erabiltzaile gehienentzat. A posteriorieraikitzen dugun muntaketa da, parametroak molde anitzez erabiliz eta etengabe berriz definituz.
|
|
|
Izan ere, nola erran zezakeen
|
berak
hura, baldin eta gerra hartan mujahidin eta gerlari bazebilen, Yazîdek amets zuen bezala. Gainera, nola eginen zuen Hamzak gerra hartarik ihes, bere kideak utzita, salduta...?
|
|
|
Ondoren, Hamzak bere errezoak egin, eta elkarrekin gosaldu zuten. ...bati internet bidez, Lorenek karta bat lagun min zuèn lehengusu bati, eta Koldok beste bat Begotxu Lasari64–, agiri bat prestatu zuten, non xehetasunak ematen baitzituzten –atentatuaren zergatia eta nolakotasuna, parte hartzaileak, etab.–, munduko hainbat herrialdetako kolektibo alternatiboei (antimilitaristak, ekologistak...) bidaltzeko asmotan... eta zelan Lorenek hartu baitzuen
|
bere gain
hura egiteko ardura, ordenagailua piztu eta bere egitekoa egin zuen –tenporizagailuak eta timerrak erabilita, jakina–, mezuak bere bidea egin zezan, behar bezala eta bere momentuan, mundu osora, hura zelakoan modurik onena zalantzan gera ez zitezen operazioaren asmoak eta nondik norakoak... ea modu hartan erruduntzat hartzen zituzten errudun zirèn bakarrak: komandoko hiru kideak, alegia, ez beste inor; Koldo beti bere obsesio harekin bueltaka...
|
|
|
Eta, hala ere –desioak desio eta itsumenak itsumen–, Abdel Haqq ez zegoen oker: ongitxo jakin zuen
|
berak
hura bere kabuz, handik hamar bat egunera, noiz eta abdallahtarren buru Abdul Alimek etxekotzat hartu baitzuen, emakumeek, niqabaren ordez, hijab a janzten zutela... orduan are ederrago iruditu baitzitzaion Raissa, lorategiko arrosarik ederrena, izenak izana.
|
|
|
Beraz, ekimen hori gizarte eragile ororen parte hartzeari zabalik dago. Horregatik, eremu akademiko, kultural, sozial, heziketako, sindikal eta abarreko pertsona askok eztabaida hori geure gizartera eramateko erabaki sendoa hartu dugu, aldi
|
berean
haren partaide bihurtuz.
|
|
|
Bordeleko Antzoki Nagusiaren aurrean geratu ziren. Hark ezagutuko ez zuen beldur izan zen neska, eta
|
berak
hura ezagutuko ez zuen beldur ere bai. Baina berdin berdin zegoen, sendoago, gizonago, ederrago.
|
|
2014
|
|
|
Ironiaz zerbait badakien kazetari eta idazle honek uste du Kataluniako prozesua hain dela handia, bere esanahiari ihes egiten diola: erregimen baten amaiera da eta aldi
|
berean
haren defentsa, dena da kontraesankorra. " Katalunia profesionalentzako herrialdea da.
|
|
|
Berehala Renanek pentsatu du, bere izkribu erlijioso kritikoekin hiritar frantsesak lozorro dogmatikotik iratzartzeko abiaturiko eginbeharra, ekintza politikoaz jarraitu eta zabaldu behar lukeela. (Renanek beti sentimendua ukan du Frantzia gaixo zegoela eta
|
berak
hura salbatzeko misioa zuela). Hala, bada, asmo handiz beterik, bozak eta demokraziak erdeinatzen zituena, 1869ko bozetara aurkeztu zen, dinastia inperialari atxikiriko Hirugarren Alderdian.
|
|
|
Ehizan ibiltzen nintzen-eta haientzat. Bada,
|
berak
hura nahi zuela eta, ez zuen arrazoirik entzun nahi. Esan zuen disparatu egingo zidala, baldin eta marfila berari eman eta, ondoren, herrialdetik ospa egiten ez banuen; hori egin zezakeelako eta apetak eman ziolako, eta munduan ezertxo ere ez zegoelako gogoak ematen ziona hiltzea galaraziko zionik.
|
|
|
110). ETAren I. batzarraren berri ematen duen agirian (1962ko maiatzean sinatua), horrela zioen erakundeak
|
berak
haren printzipio edo oinarri ideologikoak azaltzen zituenean:
|
|
|
Apezek botere politiko osoa dute (1900 inguruan gara), euskaldunak giristinoak badira, maite dute besteak bezala libertitzea, apezak debekatzen duen gauza.
|
Beraz
hura da etsaia. Eta honen aitzinean da justifikatzen Larramendi hil aitzin.
|
|
|
Norbaitek izebari esana zion, nonbait, aitak burdinbideetan lan egiten zuela, eta
|
beraz
harentzako txalekoa ehuntzen hasia zen, txaleko urdina, lepoan eta behealdean marra hori bana zeukana. Une hartan izebak umeen aurrean zabalduta zeukan, lausengu eske.
|
|
|
Kostaldeko euskal meza bakarra Santandreko elizan ematen baitzengoizeko10: 30tan, duelako 50 bat urte honetan, 9: 30tara finkatu du. Horgo eukaldunak hasarretu dira, bainan erretora
|
bere
hartarik ez kantitu. Galdera bat:
|
|
|
Eta hona non giristinoen burua zutitzen den jakin arazteko ez diela barkatzen eta ez diela barkatuko. Berriz hasi ziren mintza eta mintza bainan giristino burua ez zen
|
bere
hartarik kantitu. Ondorioz, arrazoi emana ziotelarik, hura zen kondenatua izan eta hark zuen botoila pagatu.
|
|
2015
|
|
|
Hogeita bat urte bete berriak nituen aitona Joxemari hil zenean. Aski denbora izan nuen
|
beraz
hura ezagutzeko, bai umetan, bai ondoren. Eta hala ere, ez nuen ia ezagutu; amona Teresa baino are gutxiago, nahiz eta, lehen ere esan dudan bezala, gure etxetik bostehun metrora egon baserria, aitona amonen bizilekua, eta txikitan sarri askotan ibili han jolasean, koxkortu eta gero gutxiago agertzen banintzen ere.
|
|
|
Dickensek ziharduen eran ziharduela berak ere, baina hitzen ordez irudiak erabiliz. Luchino Viscontiri urte dezente beranduago gaztigatzen ziotelarik La caduta degli dei (1969) filma kargatuegia zela, bere defentsan adierazten zuen Balzacen irakurketan oinarritu zela, eta Balzacen idazketaren oinarrizko printzipioetako baten gauzatzea zela
|
bere
hura: hau da, pertsonaia bakoitza bizi zen inguruneko deskribapen xehe xehea, horrek, bere ustez, pertsonaien ispilu gisara jokatzen zuelako, haien izaeren proiekzio bezala.
|
|
|
Eta ordu
|
berean
harekin kanota
|
|
|
Bere emazte zenaren idazkera zen, dudarik gabe.
|
Bera
haren gaixoaldian bezalaxe, hamar bat mende lehenago, maitea gaixorik zuelako, etsiak jota egondako norbaiten hitzak ziren, interpretazio zailekoak bezain esanahiz argiak.
|
|
|
Hamabost egun baino gehiago ez zen hil zela. Hala ere, ardura hartu nuen Jainkoari haren alde eska ziezaioten eta nik neuk ere gauza bera egiteko; dena dela, ezin nuen egin ikusi ez banu egingo nukeen bezain gogotsu; izan ere, Jaunak hala erakusten didanean, gero
|
Berari
haren alde eskatu nahi izatea, iruditzen zait, ezinbestean, aberatsari limosna ematea bezala. Geroago jakin nuen, hemendik oso urruti hil baitzen, Jaunak eman zion heriotza oso eredugarriaren berri; guztiak harri eta zur utzi zituen, ezagueraz, negar malkoz eta apaltasunez hiltzen ikusirik.
|
|
|
Nahigabe handi handia da. Izan ere, su honetan egur bat edo beste botatzeko indarrik ez duenez gero, eta
|
bera
hura itzali ez dadin hiltzen denez gero, iruditzen zait bere baitan iraungi egiten dela eta errauts bihurtzen eta malkotan desegiten dela eta erre egiten dela; eta oinaze handia da, baina gozoa.
|
|
|
Halaxe egin zuen, eta kapera itxi eta elizatik berriro atera arte ez gintuen utzi. Egun gutxi geroago Sevillara etorri zen eta gure Ordenako fraide bati esan zion, egintza on harengatik, uste zuela, Jainkoak mesede egin ziola, ogasun handi bat eman ziezaiotela eginez,
|
berari
hura burutik pasatu ere baitzitzaion egiten une hartan.
|
|
|
5 Jakinarazi nion neure nebari baduela berorrek dirua. Ávilako mandazaina bidaliko du
|
berak
haren bila. Ongi egiten du haren gutuna eskuetan izan arte ez bidaltzea.
|
|
|
Eta horrela egin zen eta betez doa Josek esan zuena: bata, aita priorea hona etortzean eta, ama prioreak nola egiten zuen horrela galdetzean, esan zion ez zekiela zer zen hau,
|
berak
hura baino nahiago zuenik ez zela eta ongi ohartzen zela gero damutu egingo zitzaiola, baina kasu honetan ez zela bere buruaren jabe eta ezin zuela gehiago, izuak harturik zegoela oso, bere burua ezinean ikusten zuela.
|
|
|
– Velázquez doktoreak, Luisa de la Cerdak Erroman erregearen enbaxadorea zen Joan Zuñigari idatz diezaiola nahi du, izen
|
bereko
haren iloba Luisa anderearen alabarekin, Guiomar Pardo Taverarekin, ezkondua baitzegoen.
|
|
|
Txostenak adierazitakoaren aurkako jarrera nagusien artean, zenbaitek ibilbide akademikoa izan zuten 1980ko hamarkadaren amaieran eta 1990eko hamarkadaren hasieran desmaterializazioaren inguruko debatearekin. Ikuspegi horren arabera, ekonomiaren hazkunde ekonomikoak bere horretan jarrai dezake, eta aldi
|
berean
haren ingurumen inpaktuak eta materialen kontsumoa murriztu.
|
|
|
Interneteko zenbait plataforma integratzen ditu proiektuak, eta hori da aldi
|
berean
haren indarra eta ahulezia. Youtube, Twitter edo Facebooken sakabanatuta zeuden materialak batzeko, Groupstre.am izeneko plataforma propioa sortu zuen Yasmin Elayat zuzendarikideak.
|
|
|
Eta gertatu zaidanak haserretu banau, oraindik gehiago haserretu nau gure osasun zerbitzuak kudeatzen dituen Darpon jaunak bere unean esan zuen guztiak. Aurpegi santujale horrekin badirudi konfidantzazko gizona izan behar duela baina, jakinda gure sistema honetan gauzak nola izaten diren, argi esan behar zigun ordutik
|
bertatik
hura hasiera besterik ez zela. Ez gaitzala xiringa ikusi eta negarrez dauden haurrak bezala tratatu.
|
|
|
Bitxia bada ere, zerbitzariak bi modutara pentsatu ahal zuen bere izateaz: pentsa zezakeen zerbitzaria izatea bizitzeko baliabidea baino ez zela, eta hautu bat, lanbide soila zela,
|
bera
hura baino askoz gehiago zelakoan; eta pentsa zezakeen, kontrara, zerbitzaria izatea bere izaera zela, bera hura zelakoan. Finean, pentsa zezakeen, zerbitzari izatea joko sozialeko izate bat zela, edo zerbitzaria izatea hura bera izatea zela.
|
|
|
Bitxia bada ere, zerbitzariak bi modutara pentsatu ahal zuen bere izateaz: pentsa zezakeen zerbitzaria izatea bizitzeko baliabidea baino ez zela, eta hautu bat, lanbide soila zela, bera hura baino askoz gehiago zelakoan; eta pentsa zezakeen, kontrara, zerbitzaria izatea bere izaera zela,
|
bera
hura zelakoan. Finean, pentsa zezakeen, zerbitzari izatea joko sozialeko izate bat zela, edo zerbitzaria izatea hura bera izatea zela.
|
|
|
Hala bada, euskal Zera bereizkuntzarako bestetasuna ren markatzaile bat baino ez da. Horregatik denagatik, behin baino gehiagotan esan dudan bezala, oso anbiguoa izan daiteke pornografia identitarioa, badirudi batetik Egituran leku bat ematen diola anomaliari, bestetasunari, baina aldi
|
berean
hura hezi eta menderatu egiten du, Identitatearen osagarri eta baliagarri bihurturik. Eta horregatik ere, ez dira gutxi euskal porno identitarioa nazkaturik edo maitasun gorroto harreman batean bizi duten euskal kolusioaren sektarioak.
|
|
|
Jose Maria Satrustegik zuen zuzenduko, Euskaltzaindiako akademiko eta Euskararen Sustapenerako Saileko partzuer dinamikoak. Migel Jabierrek hitzaurrea eman zuen lehen alean, beti
|
bere
hari argumentaletik, Hizkuntza biziaren balio historikoa begi aitzinera ekarriz, eta haren dignifikatu beharraz. Zuzentasun politikoa xerkatu nahiz, goraipatu zuen halaber espainiar lengoaia:
|
|
|
Euskal gatazkari buruz hartutako jarreratik ere ez zuen ELA gibelarazi Aberri Egunerako agiriaren ondorengo astinaldiak; aitzitik, Ajuria Eneako itunaren izenean ezarritako" demokrata" eta" bortitzen" arteko harresia aintzat hartu gabe, gatazkaren alderdi mingarrienak konponbidean jartzen laguntzeko deliberoa berretsi zuen sindikatuak. Aipatu zatiketan ELAri" demokraten" eremua legokioke, berez, ETAren sorrera
|
beretik
haren aurkako jarrera tinko eta etenik gabea erakutsia baitzuen; ez zuen uste, ordea, isolamendua eta jazarpena bakerako bitarteko egokiak zirenik. Iruditzen zitzaion, bestalde, hainbat" demokratarentzat" abertzaletasuna bortizkeria bera baino arazoago zela, eta bortizkeriaren jarraipena baliatzen zutela Ezker Abertzalearen aurkako jazarpena gogortzeko eta, bide batez, mugimendu abertzale osoa defentsiban jarrarazteko; ondorioz, horrelakoek ez zuten inolako presarik gatazkak konponbidea aurkitu zezan.
|
|
|
Haiek ziren Juniorren familiarentzako opariak, Luisek
|
berak
haren etxe aitzinean prestatu eta adelatu zituenak.
|
|
|
Herio bidean amets bi egingo ditu Abaituak. Lehenbizikoak du ama protagonista, eta Abaituaren heriotzaren iragarle izango da, eta aldi
|
berean
haren heriotzaren etorrera erraztuko du.
|