|
2000
|
|
|
Esate baterako, euskaraz, ura eta urraesanahien ahoskerak berdindu egiten dira mugagabean esaten baditugu, alegia rr eta r horiek, biak lehenengoaren antzera esaten dira. Hori da neutralizazioa, baina neutralizazioa ez da arazoa hiztunarentzat(
|
berak
hotsen atzeandauden intentzioak, fonemak, entzuten baititu, Imanol-ek, idealizazio, deitudituen horiek).
|
|
2001
|
|
|
B) C izkiaren ordez, beti z erabiltzea(...) Auxe zan Arana Goiri' ren oiñarria, ain ospe andiko esaunda burutsu artan ageri danez: " Ots bakoitzari bere makilla; eta makilla bakoitzari
|
bere
otsa". (...) Idazlearen (Galvezen) itzez esanda:
|
|
|
Baliteke erantzuna
|
berak
hots, betiko denbora oihalak edukitzea.
|
|
2002
|
|
|
Komunitate birtualen ezaugarriez hitz egin diezagun, horietako bat erabiltzaile gisa ezagutzen duen pertsona batengana jo dugu. Gipuzkoar bat espondilitis ankilosatzailea izeneko gaixotasunaren inguruko KickAS (www.kickas.org) komunitateko kide dela jakin dugu, eta
|
berari
hots egin diogu. Espondilitis ankilosatzailea (ingelesezko AS laburduraz ezaguna) bizkarrezurrari eragiten dion gaixotasun kronikoa da.
|
|
2003
|
|
|
Arrazoi
|
beragatik
hots bustipalatalak ere grafian islatzearen aldeko zen:
|
|
2004
|
|
|
Basotik ez zen txintik ere etortzen, eta etxetik bertatik ere ez, ezta Genovevak batzuetan jartzen zituen disko haietako baten soinurik ere. Beheko errekak egingo zuen noski hotsik, baina hain zen isiltasunaren antzekoa
|
bere
hotsa non ez zuen batere enbarazurik egiten. La Vachek eta biok, berriz, arnasari eusten genion, eta begiak menditik zetorren bideari zuzenduak geneuzkan.
|
|
2005
|
|
|
Joaquin Aldaz
|
berak
hots egin zion Balezteneko telefonora:
|
|
2006
|
|
|
Esan ezin zizkidaten kontuez jabetzen hasi nintzen apurka apurka. Urte haietan guztietan, isiltasun hark hitz egin zidan
|
bere
hotsik gabeko mintzaeran, baina nik ez nuen entzuten jakin. Baina, tupustean, isiltasuna entzuten hasi nintzen ozen
|
|
2007
|
|
|
Ingelesez mintzo direnek eta frantsesez edo italieraz mintzo direnek, ez dituzte gestu berdinak. Hizkuntza bakoitzak,
|
bere
hotsak dituen eran, bere gestuak lituzke, Ortega-ri jaramon egitekotan. Hala, bada, hizkuntza zer den argitzeko, hizkuntza baino beherago, haren iturburura zulatu behar da, «esate»ra.
|
|
|
Ondoriozta daiteke, hizkuntza bakoitzak
|
bere
hotsak bezala bere keinuak ere hala dauzkan moduan, bakoitzak halaber duen mundu ikuskera ere, «esan beharraren» egoera kitzikatu hartatik, alegia, herri bakoitzaren barne betetasun berekitik ilkia izanen dela hau ere.
|
|
|
Hitz batean nik bildua dudan munduaren ezagutza edo irudia, enea soil da: hitz hori entzuleari esaten badiot, hotsak ez dio trasmititzen nire (munduaren) irudia, baizik eta eragiten dio kilikadura bat, piz dezan gogoan,
|
berak
hots horrekin josten duen bere irudia; eta (esangura «berdinean») erantzuten didalarik, egokitasuna berretsia da ene irudiarena berearekin (hein batean). Monologoan pentsamendu/ ideia subjektibo hutsa zena, ene mihian hots artikulatu bihurturik, lagun hurkoarengandik ulertua eta onartua izan den hots/ ideia bezala itzultzen zait, hau da, egiaztatua, objektibatua.
|
|
|
Hizkuntza artikulazioarekin hasten da (artikulazioa da hizkuntzaren esentzia, esaten du behin) 394 Goian esan bezala, «pentsamendua eratzen duen organoa hizkuntza da» (organoa ez da tresna bat, baizik eta subjektua bera funtzio edo eginkizun partikular baten pean so egina) 395, hitza gabe «errepresentazioa ezin da adigai (Begriff) bilakatu»396 Pentsamendua ebaketa operazio bikoitz batekin abiatzen da: pentsagaia zatiebakiz eta zatiok adigaitan indibidualizatuz, batetik; hori
|
bera
hots artikulatuetan pikatu eta konposatuz bestetik (hitzetan). Operazio bat beraren bi alderdiak dira, batak bestea gabe zentzurik ez duela.
|
|
|
Zergatik asoziatu duen gizakiak pentsamendua banaezinki tonuagaz, ezin dugu besterik erantzun, giza natura horixe dela esanez baino399 Baina giza izpiritua gizadian eite ezberdinetakoa ageriratzen den bezala, nazio bakoitzak
|
bere
hots artikulatu eta intonazio sistema ezberdinarekin antolatu/ ageriratzen du pentsamendua, bakoitzak bere entzumen edo musikalitatearen arabera400 Forma fonikoa izaten da hizkuntzen arteko ezberdintasuna deigarrikien markatzen duena401, eta hizkuntza bakoitzaren nortasun eta karakterearen determinatzailea da402 «Zenbat eta gehiago nazio baten sentsua edertasun erritmiko eta musikalari emana iza...
|
|
|
Agurearen etxetik
|
bertatik
hots egin zion Gigiri. Telefonoa hartu orduko lagunak hitza ostu zion, eta han hasi zitzaion kontzertuaren inguruko gorabehera guztiak kontatzen, pozez ezin kabiturik:
|
|
2009
|
|
|
–Txorien erromeria?/. Abots zoli ta txistuak?./ Urre ta argitan daukie goiza/ milla txoriren kantuak? (E, 37 zenb.). Aro bakoitzak
|
bere
hotsak dauzka, udak, neguak, bere isiltasunak aro bakoitzak?, udaberriak. Batez ere udaberrian, Gandiagak Naturan bizipoz eta samurtasun jasogarri bat sentitzen du.
|
|
|
pasa dadila Domingo ikastetxetik, eta emango diot?, Rakel neskame leiala, garbiketa lanetan ari zelarik, eskailera batetik erori, berna hezurra hautsi eta, haren ordez, Rakelen beraren aholkuz, haren iloba bat etorri zela. Helena?, hamazortzi urteko neska ganorazkoa; eta kontua da Gabinok Bécquerren poema buruz ikasi, eta noiznahi errezitatzen zuela bere kolkorako, batzuetan begirada galdu eta ezpainak mugitzen zituen ezin hautemanezko eran, keinu nahastezin batean?, poema hura argizko lur bat balitz bezala, Gabinoren arima erremediorik gabe erakartzen zuena, nola lanparak tximeleta; bi kontu, beraz, eta bi errealitate bateraezin, itxura batean, ezustekoaren bitartekaritza izan ezean; ezustekoak, baina, berandu gabe erakutsi zuen bere ahala, Helena lanean hasi zèn egun berean, Rakelek. Helenaren amak bere etxean hartu zuen, zangoa igeltsuan jarrita gero? ...tiak egiteko aukera izan zuela (aita eta Teofilo Maria lanera irtenak ziren ordurako, eta Damaso Madrilen zegoen), Gabinorena izan ezik, etxekoek lasai uzten baitzuten Gabino, atsedena eta atsedena zen medikuen preskripzioa, nahiz eta, hobera egiten zuen heinean, kanpoko irteerak eta ibilalditxoak ugarituz joan?, nahi zuenean jaiki zedin; hala, bada, egun hartan, Gabino hamarretan jaiki, penduluak
|
bere
hots metaliko eten jarraituez markatu zuen ordua, Gabinok gelako atea ireki ahala?, jantzi, amak gauero jartzen zizkion biharamunean jantzi beharreko arropak?, bainugelara joan, non egin beharrekoak egin baitzituen, eta sukaldera joan zen gosaltzeko asmotan, ohi bezala.
|
|
|
Kontua da irakasleak poema errezitatu ziòn egunaren biharamunean –halako interesa erakutsi zuen Gabinok, non irakasleak agindu baitzion ezen biharamunean berean igorriko ziola poema, makinaz idatzia: ...kera izan zuela (aita eta Teofilo Maria lanera irtenak ziren ordurako, eta Damaso Madrilen zegoen), Gabinorena izan ezik, etxekoek lasai uzten baitzuten Gabino –atsedena eta atsedena zen medikuen preskripzioa, nahiz eta, hobera egiten zuen heinean, kanpoko irteerak eta ibilalditxoak ugarituz joan–, nahi zuenean jaiki zedin; hala, bada, egun hartan, Gabino hamarretan jaiki –penduluak
|
bere
hots metaliko eten jarraituez markatu zuen ordua, Gabinok gelako atea ireki ahala–, jantzi –amak gauero jartzen zizkion biharamunean jantzi beharreko arropak–, bainugelara joan, non egin beharrekoak egin baitzituen, eta sukaldera joan zen gosaltzeko asmotan, ohi bezala.
|
|
|
badu
|
bere
hots eder sortua.
|
|
|
eta hizlariak, nork bere erara, badu
|
bere
hots eder sortua.
|
|
2010
|
|
|
Bikotearen irteera eta gero, lehen aldiz lekukorik gabe, negar egin zuen Norak.
|
Bere
hotsek ostikoz jotako baten bolumena hartu zuten. Nardagarria zen negarra; ahotik irten ezinik heste lodi eta mehean ibilia zirudien, jendaurrean itxurak gorde beharraz lizundua.
|
|
|
JOANA. Baduzu telefono zenbaki bat
|
bertara
hots egiteko?
|
|
|
–Litekeena. Baina galeperrekin nengoen-eta, horiek ere urru eta urru
|
bere
hotsa ateratzen dute-eta...
|
|
|
Beherantz abiatzekotan zela gertatu omen da, Imedak
|
berak
hots egin du berriro, horiexek izan zitunan hire hitzak. Zuen gorputzek bat egin zitenan, hire negar zotina askarazi zuen besarkatze estuan:
|
|
|
Ibaiaren ura mantsotu egiten zen bihurgunean, eta
|
bere
hotsa oso mehea zen, xuxurla bat, eta hitzak osatzen zituen berak ere: " Isidro, Isidro, Isidro".
|
|
|
euria ari zuen. Leihoa goratu dudanean, euriaren
|
beraren
hotsa sartu da gelan. Edo, Lizek eta Sarak txikitan esaten zuten bezala, euriaren hotsak sartu dira, pluralean.
|
|
2011
|
|
|
Ahalmen espiritualagoak ere lotu izan dizkiote Jobsi: jendeak etorkizunean nahiko duena urte batzuk lehenago asmatzea.Jobsek Apple erreferentzia bihurtu du eta lehiakideak
|
bere
hotsera dantzan egitera behartu ditu. iPodak MP3 erreproduzitzaileen merkatuaren %70 du. iTunesen bidez 16.000 milioi kanta baino gehiago saldu ditu jada. 92 milioi iPhone eta 29 milioi iPad saldu ditu.Denak ez dira arrakastak izan.
|
|
|
Aurrera egin zuen garraioak segituan,
|
bere
hotsekin eta oinaztuekin. Geriza beltza utzi zuen atzean? 10?
|
|
|
Tira, kontua da, goiz batean Guarrosek
|
beregana
hots egin zidala, ikaratuta joan nintzaiola eta galdetu zidala:
|
|
2012
|
|
|
Irrikaz nengoen ni hamar gizon haiek ezagutzeko. Herrian ziotenez, alkateak
|
berak
hots egin zien banan banan Euskal Herriko gizonik indartsuenei Amezketara etor zitezen harria jasotzera. Gertutik gertura ikusteko modua izango nuen bazkaritan.
|
|
|
Arrazoi guztia daukazu, baina jarri nire lekuan. Ni izan nintzen
|
bere
hotsa aditu zuen azken pertsona!, eta nire anaia da, berari esker elkar ezagutu genuen!, ulertu nazazu, faborez, hau niretzat hagitz zaila izaten ari da.
|
|
2013
|
|
|
Eguraldiak hobera egin zuenean poliziaren helikoptero bat hasi zen zaintzan, eta
|
bere
hotsa entzuten zen noiznahi. Baita ilundu eta gero ere.
|
|
|
Zeru guztia izar izar zegoen ortziko sabai amaigabean; gau iluna eta ilargirik gabea zen eta haize xume batek jotzen zuen, landareen lurrin mota guztiak hedatuz. Hontza zuriak uluka lehiatzen ziren ezkutu batetik eta bestetik eta auskalo zenbat piztia eta xomorrok
|
bere
hotsak eta hil ala biziko demak eta zalapartak jokatzen zituen. Lehenbailehen etxera joan dinat esan nion neure buruari, inork ez nazan hain zikin eta hain kirats eta usain txarreko ikus.
|
|
|
Pixkanaka pixkanaka tartar
|
bereko
hotsa nagusitu da:
|
|
2014
|
|
|
–Bai, bakarrik bizi duk eta tiro hotsa entzun ostean urduri zegoan. Hain justu,
|
berak
hots egin zidak telefonoz. Iritsi eta lehen ikerketak egin ditudanean, berarekin hitz egin diat lasaitu zedin.
|
|
|
(2) Itsasargia. (3) Ipurtargia ere agertu eta desagertu egiten da
|
bere
hots eta irudi mutuekin gauaren erdian. izond. Ahotsaren intermitentzia. Batzuetan agertu eta besteetan desagertu, bere hauskortasun eta indar guztiarekin. izond. Irudiaren intermitentzia.
|
|
2015
|
|
|
Orioko Udalak gogorarazi du Eusko Jaurlaritzak Telefono bidezko Atentzio Zerbitzua eskaintzen diela edozein motatako genero indarkeria jasaten duten emakumeei eta beren senideei, adiskideei eta profesionalei. Eguneko 24 orduetan eta urteko 365 egunetan irekita dago eta
|
bertara
hots eginez gero, genero indarkeria kasuetan prestakuntza eta esperientzia duten profesionalen taldea izango dute eskura herritarrek. Zerbitzu hau 55 hizkuntzatan ematen da, eta entzuteko desgaitasuna dutenentzako Atentzio Zerbitzu Egiaztatua eskaintzen du.
|
|
|
Eztabaidatuko dugu, samurtuko gara eta baita adiskidetu ere tarteka. Eta hala doazkigu urteak, bakoitza
|
bere
hots, irudi eta argi izpiekin, eta armairua gero eta beteago dago.Kontua ez da, bistan da, tresna falta. Efemeride programa zehatzak ditugu, kronologia oparoak.
|
|
|
Bardozeko euskarari buruzko iritzi ezkorra EHHA n ageri da ere, lekuko herritar baten ahoan; egiten duten euskara nahasiagatik xarneguak etabaxtartak direla irizten diote bardoztarrek: üez dela
|
bertako
hotsa esateraino, nahiz Bardozen artean euskal hitzetan üahoskatu ohi den. Aita amak bardoztarrak dituen lekuko bardoztar batek ere euskara ederra Hazparnen eta Uztaritzen dakusa; Bardozen ez (Encinar 2008, 389).
|
|
2016
|
|
|
Edestia aztertuaz. Eta urte
|
berean
Hots izeneko aldizkarian Iritxi naiz. Igo naiz?
|
|
|
Kontuz ibiltzeko esaten ziguten, pittin bat deskuidatu orduko gizonek gauza txarrak egingo zizkigutela. Esakune horrek estoldetako ura zekarren
|
bere
hotsetan, zikina zen zerbait, eta iluna, basoko bidezidorrak bezalakoa. Hala ere, gure ahoetan pausatzen uzten genion, arroztasunaren likistasuna sentitzeko.
|
|
2017
|
|
|
Ama ohean geratzen zenean Dilseyk arropa zaharrak janzten zizkigun eta euritara ateratzen uzten zigun zeren euriak gazte jendeari ez diola kalterik egiten esaten baitzuen. Baina Ama jaikita bazegoen beti portxean hasten ginen jostatzen
|
berak
hots handiegia egiten genuela esan arte, orduan kanpora atera eta glizinaren babespean jostatzen ginen.
|
|
|
diotsuna. Txintxarri hori ez dakit gure etsai deabruaren joarea ote den ala gure garunean habia egin duen iratxo galtxagorri baten txilina; dena dela, ukaezina da hortxe daukaguna, eta
|
bere
hotsa adituarazten digula; adibide xume bat jarrita, haragikeri usainik gabea: inor ikusten badugu, gure aurrean irrist egin eta erortzeko zorian, Jainkoari eskerrak ematen dizkiogu erori ez delako, baina barruko zintzarri horrek bere aldaba jotzen digu, hau da pena, bai polita bertan erori balitz!
|
|
|
Ikus bide batez onomatopeia hitzaren etimologia. Horra motoaren izenik eta izanik ere kasik ezagutzen ez zeneko garai hartan, euskaldun batek
|
bere
hotsaren arabera izendatutako sorkari berria: puput= motoa.)
|
|
2018
|
|
|
Berehalaxe galtzen genuen konpasa eta mila deabruren iskanbila sortzen genuen, berriro erritmoa hartu edo beste bat hasten genuen arte. Zenbaitetan dozena erdi erritmo eramaten genituen batera, talde desberdinetan, bakoitzak
|
bere
hotsarekin gainerako guztien zarata ito nahian.
|
|
|
Hosto hotsaren artetik azalduz begiratzen zidan, eta hots gozoak egin zizkidan berriro. Zuzen zuzenean egin nuen jauzi beregana, eta pertsekuzio bizi baten ondoren lehengo egoera berbera errepikatu zen; zeren han baitzegoen berriro, beste zuhaitz baten adarren artetik,
|
bere
hots gozoak eginez eta begiratuz.
|
|
|
Horretarako hotsen bat asmatzen bazuen, kideek ez zizkioten ulertzen. Orduan pantomimara jo behar berriro, gogoeta hura ahal zuen moduan adieraziz eta aldi
|
berean
hots berria behin eta berriro errepikatuz.
|
|
|
Haren ordezkoak, Fernando Jiménezek, kolpearen albistea baieztatu, eta iradoki zidan Zarzuelak hitz egin arte itxoiteko inolako pausorik eman baino lehen. Zarzuelara deitu nuen, eta esan zidaten, Erregearen partetik,
|
berak
hots egingo zidala. Dei hori ez zen iristen, eta Burgosko Erregio Militarreko kapitain jeneralari deitu nion, Luis Polanco jeneralari; gizon irekia zen, eta ohi bezala topatu nuen, adeitsu eta asaldatu gabe; esan zidan berak ez zeukala arazorik inguruan; izatekotan, semeren batek, uste dut hamalau seme alaba zituela?
|
|
|
Sarraskiak hats sarkorra utziko zuen hiltegi bihurturiko hirian, baina purgaren tamaina inprentatik pasatuta heldu zitzaion Martari: gorpuak zenbakien formolean baltsamatuta; erauntsia
|
bera
hotsik gabe, mutututa. Burmuinean digeritu zituen Martak, ez sabelean.
|
|
2019
|
|
|
Denbora gutxi barru
|
bere inguruan
hots bat aditu zuenean begiak zabaldu zituen. Hara non zetorren atzera Untxi Txuria, dotore asko jantzita, honela zioen bitartean:
|
|
|
Zakarrontzietako hondakinen balioaz eztabaidatzen zuen bitartean maitale traketsa zela aitortu zigun, Nueva Yorken Broadway eta hogeita sei karrikaren kantoian gizon batek gauero bilutsirik daudenentzako aterbea eskatzen zuela kontatu zuen, lili bat oparitu zigun hostoz hosto eranzteko kondizioarekin, liluraren kontra mintzatu zen eta Gernikako bonbardaketaren mina sentiarazi zigun
|
bere
hotsen bidez... Bati baino gehiagori hitz hauek irakurtzean doinu bat etorriko zaio gogora edota irudi batekin lotuko ditu, Mikel Laboarena (Donostia,), hain zuzen. Berak sortutako zenbait kantutako hitzak dira irakurri dituzuenak, askoren memorian iltzatuta daudenak.
|
|
|
Eta hementxe harrapatu genuen aitzur itzela, izugarria, beldurgarria. Hantxe
|
bertatik
hots egin nion Florina ene lagunari esateko biharamunean berarentzat aktore lana aurkitu nuela antzezlan batean.
|
|
|
Aditzoina geroko utzirik, tzen eta te atzizkietan
|
bere
hotsa, bere soinua, silaba bereizgarriarena baino ez zaigu geratzen adizki horren zergatia ulertzeko: euskal hots bildumari begiratzea baino ez digu eskatzen; izan ere, bilduma hori da momentu honetan aldarrika agertzen zaiguna.
|
|
2020
|
|
|
Izan ere, Maillardek Medearen ahotsetik idatzi ditu testu guztiak, hots, mito klasikoaren arabera inguruko etsai, arerio eta aurkari guztiak hiltzeaz gainera seme alabak ere akabatu zituen harako haren ahotsetik, eta erruari eta errukiari eskainitako tratatu moduko baten arrastoak edo promesak suma daitezke ezkutuko aldean. «Orainaldi orok estaltzen du iraganen bat./ Berriz zapaldu gabeko elurrak/ garbi gorde du
|
bere
hotsa/ eta beherago/ lohi zapore hura/ haren karramarro grinatsuak mihian».
|
|
|
" Txinako hiri urrun urrun batean, Mongoliako mugetan, munduko errege guztiak baino aberatsagoa den mandarin bat bizi da. Ez duzu ezagutzen, baina begira, hor zure aurrean dagoen txintxarria jotzen baduzu,
|
bere
hotsarekin batera hatsa joango zaio mandarinari, eta haren diru guztiak jasoko dituzu zuk herentzian. Gainera, hau da inportanteena, inork ez du sekula jakingo zure ekintza txiki horrek, txintxarri jotze hutsak, heriotza ekarri diola mandarinari, eta zuri, berriz, aberastasuna".
|
|
2021
|
|
|
Eta berriro etxeen arteko kaletik hurbil zegoen, eta itsuak, palak eta makilak astinduz, nahiko arin zetozen handik eta hemendik lasterka. Gutxigatik, baina garaiz entzun zituen pausoak bere atzean, eta gizon handi bat aurkitu zuen, zeinak bizkor aurreratu eta kolpe egin baitzuen
|
bere
hotsa aditu zuen lekura. Amore eman zuen:
|
|
|
Gelako iluntasunari begira, bihotzaren taupadak sabelean sentitzen ditut, artikulazioetan, baina batez ere komuneko zisterna entzuten dut ura isurtzen, etxearen beste aldean baina nire ohearen burukoan. Gaizki tiratu diot komuneko ponpari eta bera da orain
|
bere
hotsarekin ohetik tiraka ari dena. Amari deitzen diot baina ez dit entzungo, hain da handia isurketaren zarata.
|
|
|
–Nik ez dizut hots egin eta zuk ez duzu nirekin hitz egin. Zuri hots egiteko ibili dudan mugikorra nirekin erlazionatzeko modurik ez dago;
|
bertatik
hots egingo dizut beti, eta hau guztiau amaitzen denean, ez dut linea hau berriz erabiliko.
|
|
|
Albaren telefonoa markatzera nindoan, baina
|
berak
hots egin zuen lehenago.
|
|
|
–Hobe duzu zeuk ikusi, esan zuen marmarrean, zeruak, edota infernuak, batek jakin, entzun baligu bezala?. Medina komisarioak
|
berak
hots egin dit. Profiling aditu bat nahi dute, zure moduko bat.
|
|
2022
|
|
|
Bat bateko modalitate nagusia, cantoria de viola, viola deitzen den gitarra mota berezi batekin ematen da. Urrunagotik entzuteko pentsatua dagoela dirudi,
|
bere
hots biziarekin. Gure gitarra baino txikixeagoa, zati metaliko bat jartzen diote erresonantzia kutxan, eta zulo pila bat, soinu saltarinagoa ematen diotenak.
|
|
2023
|
|
|
Adarra da,
|
bere
hotsa etengabe entzuten baita, ez du uzten ezer poliki hil dadin. Belarriak hustu egiten du; ufakoak ibarra du elikatzen.
|
|
|
1996a zen ondorengo ardura adierazi zuenean: “Kezkatzen nauena zera da, normaltasunez nabigatzen jartze hori ez izatea geure dinamika propioaren eraginez, edo ez izatea horregatik batez ere; alegia, ez izatea heldutasuna
|
bera
hots, geure barneko beharra arrautzatik irteteko dei egiten diguna, baizik ere kanpoko agindu bat, kanpotik jota arrautza oskola hautsi egiten digutelako”.
|