|
2002
|
|
|
“frogatu dugu anfibioak oso txikitatik ikasten duela pentsua arazorik gabe jaten, eta ez da beharrezkoa pentsuak flotatzea edo mugitzea, pentsalariek zioten bezala”. Berritasun horrek “igel arrunta “kaioletan” hazteko aukera ematen du, baldin eta tenperatura, garbiketa, ur emari eta abarreko baldintza jakin batzuk betetzen badira”, Álvarezek dioenez, “orain arte ia ezinezkoa zen espezie hori
|
bere
habitat naturaletik kanpo haztea”. Oraingoz, Leongo Unibertsitateak patentatu ditu bai kaiola sistema (igelak haztekoa), bai eman behar zaien pentsu mota.
|
|
|
Ingurumen Ministerioaren eta Marcelino Botín Fundazioaren arteko hitzarmena. Horren bidez,
|
bere
habitataren dibulgazio, sentsibilizazio eta kontserbazio ekintzak egingo dira. Hitzarmena, erakunde bakoitzak ehuneko berrogeita hamarrean aurkeztutako 1.200.000 euroko gastua ekarriko duena, Jaume Matas Ingurumen sailburuak eta Emilio Botín Fundazioko lehendakariak atzo sinatu zuten.
|
|
|
Bartzelonako Zooko zuzendari Esteve Tomasek azaldu zuenez, Arriskuan dauden Espezieen Europako Programak (EEP) garatzeko esparru guztien arteko lankidetza handitu beharra dago dokumentu horretan. Tomasen arabera, ekimen horien bidez 200 espezie ugaltzea sustatu nahi da, espezie hori kontserbatzeko edo, behar diren baldintzak betez gero,
|
bere
habitat naturalean birsartzeko gutxieneko aleak egon arte. Dokumentu estrategiko honetan agertuko diren berrikuntzen artean, flora programetan eragina izatea nabarmentzen da, “ekosistemak bere osotasunean erakusteko eta animalia isolatu bat aurkezteari ihes egiteko”, esan zuen Tomasek.
|
|
2003
|
|
|
Nekazaritzak eta industri garapenak
|
bere
habitata zatitu dutenez, katamotza Iberiar penintsulako hego mendebaldeko hainbat koadrantetan dago konfinatuta, talde sakabanatuetan.
|
|
|
Daitekeena da
|
bere
habitata gehiegizko artzaintzaren ondorioz hondatuta egotea.
|
|
|
Gainera,
|
bere
habitata degradazio prozesuan hasi da.
|
|
|
Gehienak mehatxupean daude, eta arriskuan edo kalteberak dira NKNBko Espezie Mehatxatuen Zerrenda Gorrian. Horietako bat, Przewalskiren zaldi basatia, ingurune naturalean desagertutako zaldi gisa dago sailkatuta, baina, hala ere, gatibutasunean hazteko programa batzuk egiten ari dira, eta, horiei esker, berriro ere
|
bere
habitatean sartuko litzateke. Izan ere, Przewalskiren zaldi basatia 1969an ikusi zuten azken aldiz ingurune basatian, Mongolian.
|
|
|
Djoekardik azpimarratu zuen 2000 urtean Indonesiako artxipelagoan 4.000 hektarea deforestatu zirela egunean. Funtzionarioak gehitu zuen Sumatra uharteko eta Kalimantan probintziako flora eta fauna, Borneo indonesion, desagertzeko arriskuan daudela, deforestazioagatik eta
|
bere
habitat naturala suntsitzeagatik. Orangutanen etxea Suharto presidente ohiaren erregimenaren hiru hamarkadetan, Kalimantan eta Sumatra oihaneko lur zabalak pribilegio gisa eman zizkieten diktadorearen hurbileko handiki eta sinadurei, eta muga mugaraino ustiatu zituzten.
|
|
|
Azken zentsuan 3.000 ale inguru bizi ziren. Germoplasma Begetaleko Bankuak basoberritzea proposatu du, baita
|
bere
habitat naturaletik kanpo ere, biziraupena ziurtatzeko. Botanikariek in vitro ernalketa tekniken bidez ugaltzea lortu dute, mehatxatutako flora populazioak lehengoratu, berreskuratu eta indartzeko programa aitzindari bati esker.
|
|
|
Vicente Urios Moliner irakasleak, proiektuaren zuzendariak eta Alacanteko Unibertsitateko Biodibertsitatearen Zentro Iberoamerikarreko (CIBIO) kideak, adierazi duenez, “aztarnak lortu ditugu, eta badakigu seguru daudela”. Magrebetik iritsi berritan, Urios Molinerrek hainbat espedizio egin ditu Atlasera, egiaztatzeko ea egia ote zen Atlaseko lehoinabarra, landa biztanleriaren hazkundeak kontsumitu eta
|
bere
habitataren ingurumen narriadurak itota. Hala ere, errealitateak atseginez harritu ditu alikantinoa eta haren lankideak:
|
|
|
Batez ere egunekoak eta krepuskularrak dira; mesfidatiak, artaldeetara lerro zuzenean ihes egiten ikusi ohi da. Ason Garaiko sarrioa XVIII. mendean hasi zen desagertzen,
|
bere
habitata suntsitzearen ondorioz, ontzigintzara bideratutako zuhaitzen mozketa masiboaren presiopean (82 milioi inguru), eta, ondoren, mendien goialdeak gizatiartuz. Espezieak ez zuen lortu bere inguruko aldaketetara egokitzea, eta horrek Picos de Europaren eremuan kantonamendua eragin zuen.
|
|
|
Azken sarrioak 1845ekoak ziren Lancharesen eta San Pedro del Romeralen. Natura eta Gizakia Fundazioak ohartarazi du Kantauriko eta Burgosko mendien industrializazio eolikoko proiektuek “arriskuan” jartzen dutela espeziearen bideragarritasuna, eta zentral aeroelektrikoak instalatzeko obren inguruko izaera oldarkorrak
|
bere
habitataren eta hedapen naturaleko eremuaren %75 suntsi dezakeela.
|
|
|
* Otarrainxka zuria:
|
bere
habitata Indiako ozeanoan dago. * Tigre otarrainxka:
|
|
2004
|
|
|
Hala ere, askorbatoak daudenean, tratamendu gabeko produktuetan toxina sortzeko probabilitatea %26tik %1era bitartekoa da, eta %8tik %0ra bitartekoa termikoki egoki tratatutako produktuetan. C. botulinum ek
|
bere
habitata itsas hondoetako lurzoruan, hautsean eta harean du, eta, beraz, aireak eta elementu horietakoren bat ukitzeak elikagaietara oro har eta bereziki haragira iristea ahalbidetzen du, baita animalia eta landare bizietara ere. Higiene praktika egokiak, elikagaiek eremu kutsatuak uki ez ditzaten, batez ere hiltegietan, patogenoa kanaletara iristeko probabilitatea gutxituko du.
|
|
|
Osasun Naturala Babesteko Plataformako lehendakariak azaldu zuenez, estramonioa Erdi Aroan akelarreetan erabiltzen zen landare haluzinogenoa da, eta orain medikuntzan bakarrik erabiltzen da, eta medikuak aginduta, nerbio sistema gaizki duten edo eskizofrenia bezalako gaixotasunak dituzten pertsonak tratatzeko. Era berean, adierazi zuen landare hori modu basatian hazten ari dela Espainian, eta, beraz, atxilotuak “ezagutu eta
|
bere
habitat naturaletik har zezakeela”. Vázquezek gaineratu zuen prestakina gazteen artean banatu zuen pertsonak —29 urteko daniar bat, osasun publikoaren aurkako delituagatik eta bost lesio deliturengatik egotzia— tindura bat edo estramonio infusio bat egin zuela, Poliziak konfiskatu zion bost litroko txanbilean zuen kopurua lortzeko.
|
|
|
Bere helburuen artean, Tibatajearen Erreserba Naturalaren babesa eta gatibu ugaltzea finkatu ziren. “Lehen arrakasta
|
bere
habitatetik kanpo ugaltzea izan zen”, dio Miguel Ángel Rodríguezek, El Hierro uharteko Ugalketa eta Ikerketa Zentroko zuzendariak. Bost ale harrapatu eta hilabete gutxira, 21 kume jaio ziren.
|
|
|
Euriarekin bat egiten ez duten gordeleku artifizialak ere jarriko dira 30 zentimetroko altueran. Katamotzaren etsaiak untxirik eza (gaixotasunek lermatuak),
|
bere
habitata endekatzea eta gutxitzea eta hilkortasun handia dira. “Duela 20 urte baino gutxiago, baina hiltzen jarraitzen zaie parketik ateratzen badira”, esan zuen Palomaresek.
|
|
2005
|
|
|
Hartz arrea eta
|
bere
habitata espainiar legeak babestuta daude.
|
|
|
Esate baterako, habitata hobetzeko lanak (baso berritzeak, fruta arbolak aldatzea, etc.) eginez, hartzik ikustekotan agintariei edo gobernuz kanpoko erakundeei zaintza harik eta zorrotzago egin dezaten abisatuz edota hartzaren edo
|
bere
habitataren kontrako zeinahi kalte edo amenazo salatuz ere lagun daiteke.
|
|
|
Arazoak, berriz, ganadu edo aziendari eragiten dizkion kalteen, ehizaren elkarreraginaren edo azpiegiturak egiteko edo baso ebaketak egiteko
|
bere
habitata zatikatzearen ondoriozkoak izaten dira.
|
|
|
Herri garrantzitsuenak Sierra Morenan (Jaen, Ciudad Real eta Kordoba) eta Toledoko mendietan (Ciudad Real eta Toledo) daude, eta oraindik populazio txikiagoak daude Doñanan eta Sistema Zentraleko puntu batzuetan. Gizakiak hainbat hamarkadatan eragindako hilkortasunak (ehiza, autoarekin harrapatzea edo harrapariak kontrolatzeko metodo ez selektiboak erabiltzea), mixomatosiak eta antzeko gaixotasunek eragindako untxi kopurua murrizteak eta errepide, trenbide edo urtegien eraikuntzak
|
bere
habitat naturala zatitzeak eragiten dute felidoaren mehatxua. Erroldarik berriena eta osatuena iaz egin zen, eta, haren arabera, bi ugalketarako populazio bakarrik geratzen dira aske, biak penintsularen hegoaldean, ehun bat ale, nahiz eta horien artean ugaltzeko 25 eme baino ez dauden.
|
|
|
WWF/ Adenaren arabera, egoera ezin hobea da espezie hori kontserbatzeko, agian beranduegi izan daitekeelako eta egiteko asko daudelako:
|
bere
habitata ukitzen duten obren ingurumen inpaktua aztertu; mendian tranpak jartzea kendu; ehizaldiak kontrolatu, ehiza barrutietan istripuz katamotzak hil ez daitezen edo legez kanpo ehizatu ez daitezen (horrela,% 60raino ken liteke espeziearen hilkortasuna). Mediterraneoko basoaren azken aztarnak ere babestu behar dira; errepideak biaduktuekin eta fauna pasaguneekin iragazkor bihurtu behar dira, eta, Europar Batasuneko Habitatei buruzko Zuzentarauaren eta Natura 2000 gune babestuen sarearen esparruan, hirigune egonkor nagusien arteko populazio trukea ahalbidetuko duten korridore ekologikoak sortu behar dira.
|
|
2006
|
|
|
zuzena izan dute
|
bertako
habitatean, eta jakin mina sortu
|
|
|
Espezieen kontrabandoa bizitza basatirako munduko bigarren mehatxu handiena da,
|
bere
habitata suntsitu ondoren. Urtero, ehunka mila primateak, elefanteak, narrastiak, hegaztiak, felidoak, igelak, koralak, orkideak, kaktusak eta arrain tropikalak, eta haien deribatuak, hala nola larruak, errinozero adarreko hautsa edo bolia, Estatu Batuetako, Europako, Japoniako eta Asiako hego ekialdeko merkatu beltz irabazizkoetan amaitzen dira.
|
|
|
Okapia, jirafaren familiako ugaztuna, baina gazela baten antzekoa, berriro ikusi dute Kongoko Errepublika Demokratikoan (RDC),
|
bere
habitat natural bakarra, 1959tik lehen aldiz. Babestutako animalia hau 1901ean aurkitu zuten, eta lau hanketan zebra marrak ditu; gorputzaren atzealdean, 200 eta 250 kilo artean pisatzen du, eta 2,5 metro luze eta bi metro garai da.
|
|
2007
|
|
|
Hazteko erraztasuna, eskatzen dituen zainketa gutxi eta bere itxuraren xumetasunaren erakargarritasuna dira horren arrazoiak. Barnealdean, potoak bi metroko altuera har dezake, eta
|
bere
habitat naturalean 20 metroko altuera ere har dezake. Bere ezaugarri nagusietako bat egokitzeko gaitasuna da.
|
|
|
Bere ezaugarri nagusietako bat egokitzeko gaitasuna da. Igokari gisa hazi daitezke, euskarri edo tutore egokia jartzen bada, eta bi metroko altuera baino handiagoa izan dezakete barruan(
|
bere
habitat basatian 20 metro ere izan ditzake), baita zintzilikario gisa ere, nahiz eta kasu horretan hostoek tamaina txikiagoa izan. Kolore nagusia berde ilun eta distiratsua du, nahiz eta bere gainazala berdez argiagoa, horiagoa eta zuriagoa den.
|
|
|
Hala ere, ondorengotza pare bat urte barru iritsiko zela esan zuen.
|
Bere
habitat naturala Afrikako eta Asiako zenbait herrialdetako lautada epelak eta lautadak direla kontuan hartuta, Costa del Soleko klimarako egokitzapena ona izan da. Gepardo bikotea instalazio berri batean dago, Selwoko Naturaren Atarian.
|
|
2008
|
|
|
Mehatxatutako espezieak gatibu haztea eta gero berriz sartzea kontserbazio estrategia bat da, ex situ(
|
bere
habitat naturaletik kanpo garatua), eta gero eta maizago gertatzen da azken urteetan. Giza arrazoiek habitata hondatzea eta populazio txikiak edo baita espeziea bera ere ez desagertzeko premia izatea dira horrelako praktikak egiteko arrazoi onak.
|
|
|
“Cross River” gorila (300 ale besterik ez) da mehatxurik handiena duen hirugarren animalia. Ehiza eta zur konpainien jarduera
|
bere
habitat naturala suntsitzen ari dira Nigerian eta Kamerunen. Laugarrenik, Sumatrako tigrea dago.
|
|
|
Txili Lauzirika Lekeitioko portuan bizi da, itsasoa, hondartza, irla eta mendia bistara dituela, baina
|
bere
habitat naturala kalea eta taberna dira. Larunbat gaua da, tabernazuloa lepo beteta dago, musika ozen ozen eta jendea builaka; izkina batean, bizkor ahozapi bat hartu eta zerbait idazten du:
|
|
2009
|
|
|
Gizakia da biologikoki abere bat Naturaren ordenatik hautsia bezala: galduta dagoena,
|
bere
habitat jakina ez daukana, instintoek esaten ez diotena zer egin,, libre, dena, biologikoki espirituala hortaz; babesik gabe sortu dena, bere existentzia osoa berak asmatu beharra duena eta existentzia hori asmatzen bizi guztia eman duena.
|
|
|
Aurrerapen handia egin du
|
bere
habitatean, baina lagunen beharra dauka.
|
|
|
|
Bere
habitat naturala dela ematen du.
|
|
|
Harrapari gutxi (ezagutzen) ditu
|
bere
habitatean.
|
|
|
Itxura batean, ez dauka ezer apurtuta, baina nerbioak kaltetuta ditu beharbada. Atzeko hankei eragin ezik, ezin, ba,
|
bere
habitatean askatu.
|
|
|
Orain bai, orain gaitasun guztiak ditu
|
bere
habitatean bizirauteko.
|
|
|
|
Bere
habitatera itzuli nahi dute, eta zaintzaileek ahalik eta gutxien ukitu eta laztanduko dute, gizakiaren eskura ohitu ez dadin.
|
|
|
Bestalde, Espainiako eskualde batzuetan, neurri txikiagoan bada ere, jarduera hori abeltzaintzari lotuta dago, animalia basatiek artaldeei egiten dizkieten kalteak kontrolatzeko. Ekologistak Martxan taldeak ehiza xehearen urritasun gero eta handiagoa ere aipatzen du, batez ere
|
bere
habitatak hondatzen direlako, ehiza presioa kontrolik gabe hazten delako eta untxiaren ondorengo gaixotasunengatik. Canoren arabera, oraindik ere mantentzen den gorakada horren arrazoiak pozoitzaileen zigorgabetasunari zor zaizkio nagusiki, zaintza, zehapen edo bestelako disuasio neurririk ez izateagatik.
|
|
|
80ko hamarkadan bederatzi bikote zeuden Madrilgo Erkidegoan, baina gaur egun kopuru hori bi ugalketa bikote besterik ez zen. Azken 10 urteetan, hainbat komunitatetako fauna basatia berreskuratzeko hainbat zentrotako aleak bildu ditu proiektu honek, eta, lau ale sortuta, esan daiteke Madrilgo eskualdeak etorkizunean populazio ugaltzailea izango duela, arrano perpendientea
|
bere
habitat naturalean birsartzeko. 2009 urtearen amaieran lortu zen bikote batek gatibu ugaltzea.
|
|
|
Datozen lau urteetan, ale horiek arrano perpendikularraren ugalketa programaren parte izango dira. Programa horren arabera, Madrilgo Erkidegoak
|
bere
habitat naturalean sartutako lehenengo aleak izango ditu 2014 urtean.
|
|
|
Pertsona osasuntsu baten flora arruntean mikroorganismo ugari daude bakterio “mahaikideak”, infekziorik eragin gabe. Ez da horrela gertatzen gaixoa, bere adinagatik eta egoeragatik, zaurgarria denean eta bakterioak
|
bere
habitat arruntetik kanpo jarduten duenean; adibide bat “Escherichia coli” da, hesteetako bakterioa, gernu infekzioaren kausarik ohikoena. Beste alde batetik, bakterio patogenoak daude, beren birulentzia handiagoaren ondorioz infekzio handiagoak eta garrantzitsuagoak eragiten dituztenak:
|
|
|
Izen horrekin, bakterio gram negatibo anaerobio fakultatiboen zerrenda luzea dago, esporak sortzen ez dituztenak.
|
Bere
habitat naturala animalien eta pertsonen digestio traktua den arren, gaur egun nonahikoa da. Ondo jasaten dituzte ohiko hezetasun eta tenperatura baldintzak, eta animalia organismotik kanpo hazteko gai dira.
|
|
|
Arriskuan dago, esaterako, Varanus mabitang. Filipinetako Panay irlan bizi den baranoa
|
bere
habitata galtzen ari da nekazaritzarengatik, eta tokikoek jateko ere harrapatzen dute. Ebaluatutako narrasti espezietatik 22 galdutzat jo dituzte.
|
|
2010
|
|
|
Beste pertsona baten larruan sartuta bizi izanaren sentipena izan zuen. Berak otzandu ohi zituen tigreak baino otzanduago ikusi zuen bere burua,
|
bere
habitat naturaletik kanpo. Halere, animaliak horren maite zituen eta Anninak eta Damianok hainbeste eman zioten ezin zituen orain gaizkileak bailiran gorrotatu eta kondenatu.
|
|
|
Aldian behingo zentso emaitzak gorabehera, euskaltzaleen ekimen ohargarriak eta egungo lege markoak (EAEkoak bereziki) eskaintzen duen babes laguntza instituzionala kontuan izanik ere, gure hizkuntza zaharraren iraupena da benetan ikuskizun dagoena: batez ere
|
bere
habitat historiko jarraia izandako hainbat herrialdetan (iparralde gehienean, adibidez) eta euskarazko mintza-moldeari belaunez belauneko jarraibidea eman izan dioten bizi esparru hurbil arruntenetan. Goazen bidetik goazelarik gaztelania (edo, iparraldean, frantsesa) hemendik 10, 25 edo 50 urtera desagertuko ote den galdezka (zer esanik ez, belduritxuran) jardutea lekuz kanpora dago erabat.
|
|
|
Sierra Morena eta Doñana artean 200 ale inguru daude.
|
Bere
habitata zatitzea, elikagaia galtzea eta gizakiarekin lotutako hilkortasun zuzena (pozoiak, tiroak, harrapaketak) dira bere arrisku nagusiak. Hartz zuria.
|
|
|
2.500 ale baino gutxiago ditu.
|
Bere
habitat naturala, Txinako mendi menditsuetan, zatitu egin da eta biztanleria galera eragin du. Magallaesen pinguinoa.
|
|
|
400 ale inguru dira. Arrazoi nagusietako bat
|
bere
habitata suntsitzea da, batez ere zura modu iraunkorrean ustiatzeko deforestazioa. 2010ean, tigre urtea ospatzen da, espezie horien murrizketa azkarra murrizteko.
|
|
|
Zehazki, Espainiako hegoaldean modu tradizionalean landutako espezie bat aukeratu dute: urraburua (“Sparus aurata”), elikadura haragijalekoa, eta tilapia (“Oreochromis sp.”),
|
bere
habitat naturalean intsektu larbak jaten dituen espezie omniboroa. Ikertzaile taldeak onartu zuen gaur egun intsektu irinak ezin direla kalitatezko eran lehiatu arrain irinarekin.
|
|
|
Beste bederatzi “mehatxatuak” dira, sei “zaurgarriak”, eta tokiko eta eskualdeko populazio asko oso txikituta daude, beste espezie batzuei buruzko informazio falta kontuan hartu gabe, horiek ere egoera kezkagarrian egongo bailirateke. Hala ere, adituek gogoratzen dute ehiza komertziala ez dela baleen arazo nagusia.’ Renaud de Stephanisek, CIRCE baleen defentsarako erakundeak,
|
bere
habitaten degradazioa, elikadura baliabideen urritasuna, kutsadura eta itsasontziekin izandako talkak aipatzen ditu. WWFk erronka berri gisa sartu du klima aldaketa, bereziki Antartikoko biztanleentzat.
|
|
2011
|
|
|
Bestalde, azterketa periodikoak egitera behartzen du, eta ondorioz, ez da nahikoa halako zetazeo mota babesten dela esatea. Espezie horretako populazioak izan dituen gorabeherak edota
|
bere
habitataren egoera zertan den azaldu du legeari jarraiki.
|
|
|
Animaliak
|
bere
habitat naturalean ikertzen dituena.
|
|
|
llampuga (Katalunia), urre kolorekoa (Kanariar Uharteak, Hego Amerika), mahi mahi (Hawai), dolphinfish (ingelesa). Arrain pelagikoa da, eta
|
bere
habitat naturala kostetatik urrun dago, eta tenperaturek gora egin ahala eta leunagoak diren heinean hurbiltzen da. Hawaiin mahi mahi izenak indarra esan nahi du, espezimen heldu bat harrapatzea garestia delako Ezaugarri fisikoei dagokienez, bizkarraldearen kolorea nabarmentzen da.
|
|
|
2010ean berreskuratze zentroetan ingresatutako animalien erdiak
|
bere
habitatera itzuli zituen Andaluziak
|
|
|
1922koa, historiako lehen ingurumen filma da. Basati onaren mitoa bere esentzia puruan aztertzen du,
|
bere
habitat naturalean. Alain Tannerren 25 urte beteko ditu 2000 urtean.
|
|
|
Ekosistema desorekatu egingo litzateke: elefantea galtzeak nabarmen aldatuko luke
|
bere gainerako
habitata, beste espezie batzuentzat funtsezko animalia baita. Gainera, desagertu egingo litzateke izaki adimentsu bat, bere burua defendatzeko, taldean lankidetzan aritzeko eta sentimenduak erakusteko gai dena.
|
|
|
emakume burgestu permanentedunak, zakurrarekin eseriak izkina batean flauta jotzen" una monedita" eskatzen dutenak, gazte mendizaleak, heldu rockeroak, punki gutxi baina adin guztietakoak, ballet dantzariak, opera maitale eta aldibereko ekologistak eta beste milaka identitate nahasi gehiago. Horietako bakoitzak
|
bere
habitata du, bere hiria ikusteko begirada partikularra, maite eta gorroto dituen txokoak. Horiek guztiak dira egunero Bilbo begiratu eta gustuko edo deseroso aurkitzen dutenak, bere bizitza sozial, politiko, kultural eta ekonomikoa, besteak beste, osatzen dutenak.
|
|
|
Bizirik zegoen ere ez zekien. Gehien gehienetan hil bizidun baten gisa ikusten zuen,
|
bere
habitatetik desagertzeko zorian dagoen espezie bat bailitzan. Inoiz edo behin ere, Indonesiako ohian ilunetan bizi denaren moduan, zain gizajendeak noiz deskubrituko.
|
|
|
Eta gero kontatuko zuen nola esnatu zen zuloan. Iglu karratu batean, eroetxe bateko gela irregularra dirudien arratoi zuloan, zulotxo batzuk, zulo berez nahiko txikiak airea pasatzeko, baina doi doi hori ere, eta atexka bat,
|
bere
habitata den txakur etxola kanpoko munduarekin harremanetan jartzen duena.
|
|
2012
|
|
|
Ikusmena (animaliak nor
|
bere
habitatean nolako jarrera duten behatzea, arrastoak eta aztarnak bilatzea, eta abar)
|
|
2013
|
|
|
Eboluzioaren harribitxi hau nahiko ugaria da Iratiko basoan. Hala ere, gure lurraldean espezie kalteberatzat dago katalogatuta,
|
bere
habitata murrizten eta hondatzen ari baita.
|
|
|
Lotsatia eta iheskorra da, eta bere begiak nabarmentzen ditu, gizakiak gogorarazten dituztenak.
|
Bere
habitata iristea zaila den arren, lesula bere haragiak ehizatzen du eta zaurgarritzat jotzen da. 4 Sugea, ez meatzera!
|
|
|
Gizakia da biologikoki abere bat Naturaren ordenatik hautsia bezala: galduta dagoena,
|
bere
habitat jakina ez daukana, instintoek esaten ez diotena zer egin," libre" dena, biologikoki espirituala hortaz; babesik gabe sortu dena, bere existentzia osoa berak asmatu beharra duena eta existentzia hori asmatzen bizi guztia eman duena. Askatasunak esan nahi du, gizakia ez dena gehiago dela, dena baino (gehiago dela proiektu bat, asmoak, eta identitatea osatzen duen iragan bat, memoria:
|
|
2014
|
|
|
Baratzezaintzako landare horretatik geratzen diren ale gutxi batzuk (2.500 inguru) hormigoia egiteko ateratzen den kareharrian hazten dira, eta ondorioz, arriskuan dagoen espeziea. 4 Anemona Andrill (Edwardsiella andrillae) Izotzetan bizitzeko gai den itsas anemona estali gabeko lehen espeziea da, zehazki Antartikako Ross plataformako glaziar batean. Aurkikuntzak zientziari galderak egiten dizkio, ez baitakigu nola aurre egiten dien
|
bere
habitataren baldintza gogorrei. Antartikoko zulaketa geologikoko programari esker aurkitu zen (Andrill).
|
|
|
Tranpak, barrutietako ehizaldiak edo legez kanpoko ehiza kontrolatzea.
|
Bere
habitatean ingurumen inpaktua murrizteko ikerketak bultzatzea, baita espeziea ezagutzea ere. Zergatik geratzen dira hain katamotz gutxi Duela mende batzuk, katamotz iberiarra Europako hainbat mediterraneoko mendietan banatzen zen, baina gaur egun planetako felido ahulena da, «arrisku kritikoan», Naturarentzako Mundu Batasunaren (UICN) Zerrenda Gorriaren arabera.
|
|
|
Gaixorik zegoen, txarto elikatua, hanka apurtuta, baina orain nire laguntzaile leialak hau da, nire emazte lankide maiteak askatuko du
|
bere
habitat naturalera itzul dadin.
|
|
2015
|
|
|
Bildutako haziek garrantzi handia izango dute aipatutako denboraleak espezie horri eragin dizkion kalteak konpentsatzeko, espeziea
|
bere
habitat naturalean birsartzeko aukera eskaintzen baitute, argitu du Garmendiak.
|
|
|
Antzeman genuen zetorrenak ez zuela zentzurik, indarra hartu baitzuen ziklo [armatu] luzearen ideiak. Gure tesia zen ezker abertzaleak, edo mugimendu independentistak zentzu zabalean, ez zuela barneratu behar
|
bere
habitat naturala gatazkak behar zuela izan. Hori ezin zela errotu?. 184
|
|
|
apo lasterkaria. Anfibio hori Gorrondatxetik Barinatxera mugitu da azken aldian, eta
|
bere
habitat berria egokitzeko asmoz, hitzarmena sinatu dute Aranzadi Zientzia Elkarteak eta Sopelako Udalak. Pasa den urtean, Aranzadiko teknikariak mugimendu horren arrazoiak aztertzen ibili ziren, eta orain habitat berriaren ingurua atontzen hasiko dira, apoa babesteko asmoz.
|
|
|
Aita
|
bere
habitat naturalean ikusteko itzulingurua egingo du.
|
|
2016
|
|
|
Rafa Gallut 4 Desman piriniarra (Galemys pyrenaicus) Ugaztun txiki hori penintsulako erdialdeko eta iparraldeko mendietan bizi zen.
|
Bere
habitataren aldaketak eta poluzioak ia sistema zentral osoan desagerrarazi dute. Hainbat berreskuratze proiektu (Life+ Desmania, adibidez), 2012an Biodiversidad Fundazioak hasia, bere habitata hobetzeko eta espeziea berreskuratzeko lanean ari dira.
|
|
|
Bere habitataren aldaketak eta poluzioak ia sistema zentral osoan desagerrarazi dute. Hainbat berreskuratze proiektu (Life+ Desmania, adibidez), 2012an Biodiversidad Fundazioak hasia,
|
bere
habitata hobetzeko eta espeziea berreskuratzeko lanean ari dira. 5 Mediterraneoko itsas fokua (Monachus monachus) Sinestezina dirudien arren, Mediterraneoak ez du itsas fokarik bere uretan.
|
|
|
Lehen kasuan, espezie batzuk «desagertzeko arriskuan» daude eta legeak babesten ditu. Goroldioak
|
bere
habitat naturalean duen funtsezko funtzioa jakitea komeni da: lurra eratzen eta finkatzen laguntzen du, higadura saihesten du, eta geroago beste landare batzuk joango diren lurra prestatzen du, eta, horrez gain, ornogabe txiki askori babesa ematen die, zorurako funtsezkoak.
|
|
|
Sai arreek otsailean txitatzen dute. Aintziñako Andra Maria ikastetxeko LH 6 mailako ikasleek arreta jarri dute saien ugaltze bizi funtzioan, eta saiak
|
bere
habitatean ikusteko Fraileburu ingurunera joango dira. BERRIKARIAK taldeak (LH 6 mailako talde bat) elkarrizketa bat egin dio Fraileburuko txangoan gure gidaria izango den Juanma Perez de Anari. Juanma biologo bat da.
|
|
2017
|
|
|
(Ranciè ren, politika= politikotasuna?, Goikoetxearen, politizazioa?) taxutzen dute. Laburbilduz, Goikoetxearentzat, ekite gaitasunaren demokratizazioa agonikoa da, eta menderakuntza eta gatazka dira
|
bere
habitat bakarrak?.
|
|
|
omen da, hala diote hainbatek; ez da hori, ordea, naturaltasunaren zentzu positiboa beti. Euskaldun peto askoren euskalduntasuna ez da oinarritzen maiz zinezko euskaltzaletasunean116 Euskaldun izateko modu natural etnikoak ondo funtzionatu du erdararen presioa txikia zen bitartean, eta euskalduna
|
bere
habitat soziolinguistiko naturalean sentitzen zenean117 Gure aldetik euskalduntasun euskaltzalea eskatzen ari garenean, euskalduntasunaren zentzu politiko eta nazionala ari gara eskatzen; izan ere, euskaldun izateko modu tradizionala errotik aldatu zaigu. Gaur ez digu gure arbasoen identitate euskaldunak balio118.
|
|
|
Espezie batek
|
bere
habitataren edo ekosistemaren barruan gainerako espezie edo populazioekiko
|
|
|
Espezie batek
|
bere
habitataren edo ekosistemaren barruan gainerako espezie edo
|
|
|
Espezie batek
|
bere
habitataren edo ekosistemaren barruan gainerako espezie edo populazioekiko betetzen duen leku funtzionalari txoko ekologiko deritzo.
|
|
2020
|
|
|
Hondamendi honen ostean, ez da arraroa Australia berriro egotea ´top ten´horretan.Adibide ezagun bat ematearren, Gales Berriko Hegoalde estatuan bakarrik gutxi gorabehera 8.400 koala hil direla uste da, hau da, egungo populazioaren %30 estatuan.Kangaroo Island en, ordea, biodibertsitaterako ´hotspot´garrantzitsua Australian, bertan bizi diren koalen erdia hil egin direla estimatu da. Populazioaren gainbehera hau kritikoa izan daiteke jada
|
bere
habitata desagertuta zeukan espezie baten berreskurapenerako. Hala ere, koalak ez dira kaltetutako espezie bakarrak.
|
|
|
Helmuga Turistiko Adimentsua lurraldearen eta abangoardiako azpiegitura teknologiko baten oinarriaren gainean finkatutako espazio edo leku berritzaile gisa definitzen da, sektore pribatuaren eta publikoaren arteko lankidetza eskatzen duena. Helmuga adimentsu baterako bilakaeran, lurraldea
|
bere
habitataren ingurumen, kultura eta sozioekonomia faktoreekin konprometitu behar da, eta adimen sistema bat izan behar du.
|
|
|
Nolakoa da bera
|
bere
habitat naturalean?, galdetu zion Robek.
|
|
|
Godzilla
|
bere
habitatean arakatu eta aztertzeko eraikia.
|
|
2021
|
|
|
Bigarren Mundu Gerran familiarizazio politikak indartu egin ziren. Emakumeak
|
bere
habitat naturala ei zen etxera itzuli behar zuen, nazioa berreraiki eta birsortuko zuen emazte eta ama izan zedin. Horren aurrean, bere gorputzaren eta amatasunaren gaineko erabakimena aldarrikatu zuen Beauvoirrek.
|
|
|
Idazlearen lagun batek kontatzen du behin elkarrekin Buenos Airesko Liburutegi Nazionalean izan zirela. Borges
|
bere
habitatean bezala mugitzen omen zen apalategien artean. Begiradaz besarkatzen omen zuen apaletako bakoitza, argi ikusi gabe ordurako.
|
|
|
|
Bere
habitatean zegoen, ezkongabeen taberna batean.
|
|
|
Horretarako, jarduketen maiztasuna handituko da eta sistema jasangarriak instalatuko dira, hala nola Smart Pipe sistema. Tranpa automatikoen sistema digital bat da hori, mugimendu eta tenperatura sentsoreekin, animalia
|
bere
habitat naturalean, estolderia sarean, izurritetik detektatu eta eliminatzea ahalbidetzen duena, argitu dutenez. Izurriteak kontrolatzeko erabiltzen diren gailu horiek jasangarriak eta ekologikoak dira, nabarmendu dutenez, eta," ingurunea errespetatzen duten produktuak erabiltzen dituzte".
|
|
2022
|
|
|
Ez sexualki soilik, alegia. Eta
|
bere
habitat osoa naizelako baino ez nau bizirik mantentzen.
|
|
|
Ekosistemak edo espeziea bera desagertzen laguntzen duten produktuen kontsumoa saihestea da formula nagusietako bat. Adibidez, Sumatrako tigrea gutxitzeko arrazoi nagusietako bat
|
bere
habitata deforestatzea da. FSC ziurtagiri zigilua duten produktuak erosten badira, modu iraunkorrean kudeatutako zur batean oinarritutakoak, arriskua duten espezieetatik datozen produktuen erabilera murriztu egiten da (adibidez, aipatu dugun arriskua).
|
|
|
Etxeko ahuntza familiakoa da Bovidae, ungulatuen artean zabalena, eta azpifamilia Ahuntzak e. Animalia hauek erraz egokitzen dira klima mota guztietara.
|
Bere
habitat naturala eremu menditsu eta idorrak diren arren, munduko edozein lekutan hazten dira, eskualde polarretan izan izan ezik. Etxeko 200 ahuntz arraza baino gehiago daude kontabilizatuta:
|
|
|
Langaien garrantziari ez ezik, euskarrien esangurari ere erreparatu dio Zugastik. Izan ere,
|
bere
habitat naturaletik atera da, eta bestelako adierazpen bideak bilatu ditu Otoi sortzean: «Ni, berez, eskultorea naiz, baina interes eta kezka handiak izan ditut betidanik beste alor artistikoen inguruan».
|
|
|
Historia dario PSE EEren Eibarko Untzaga plazako egoitzari. Hantxe jarri du hitzordua Eneko Anduezak (Eibar, Gipuzkoa, 1979); PSE EEko idazkari nagusi izendatu zuten azaroan, eta,
|
bere
habitat naturala izateaz gain, batetik bestera dabilen garaiotan, herriaren kokapen geografikoak mugimendua errazten dio.
|
|
|
Txapelketa, saio gutxi batzuetako momentu gogoangarri bat izan daiteke, nolanahi ere,
|
bere
habitat naturala, plaza eta herri ezberdinetako joan etorrian eraikitzen duen zure moduko bertsolari batentzat. Guk, Punttuka bertso eskolako kideok, ederki dakigu hori.
|
|
2023
|
|
|
Horiek itxiak dituenean, bizkarralde grisa kareharrizko hormen kolorearekin nahasi daiteke, gizakiaren behaketa zailduz. Harkaiztiak aztertzeko zailtasuna dela eta,
|
bere
habitatak edo bizilekuak ere ez du laguntzen hura aurkitzen. Hargatik, espezie hau ikertzea ez da erraza izaten eta bere kontserbazio egoera ezagutzeko datu falta ere nabarmendu izan da hainbat lanetan.
|
|
|
Komentuko leihotik ikusten zuen gailurra ezagutzeko gogoz zegoen, eta Artziniegatik nahi bezala mugitzeko baimenik ez izanda ere basurdeengatik, noski, Izarok kaiola hartatik atera nahi zuen. Josuk ez zion kontrakorik esan, nahiz eta mendia ez zen
|
bere
habitat naturala. Nahiago izaten zuen behetik tontorrak begiratu beheko lurrak tontorretik baino.
|
|
|
anuro handienetakoak dira, 20 zentimetro luze izatera iristen dira eta 900 gramo pisatzera.
|
Bere
habitat naturala Amerikako kontinentean dago, nahiz eta erraz egokitzen diren beste eskualde batzuetara, eta horregatik du espezie inbaditzaile izateko ahalmena. Natura Kontserbatzeko Nazioarteko Batasunak (UICN) zezen igela 100 espezie kaltegarrienetako bat dela esan du.
|
|
|
Laranja edo horia. Krabelinak nola zaindu Krabelinak 30º eta 45º bitarteko latitudean du
|
bere
habitat naturala. Mediterraneoko eskualdeen mugetatik kanpo, Kaliforniako hegoaldean, Australiako Perth eremuan, Bogotako sabanan eta Mexikoko eta Kenyako mendietan ekoizten da.
|
|
|
sonjafurter1 Jerboaren elikadura Jerboa belarjalea da, ez du elikagai askorik behar.
|
Bere
habitat naturalean, eskura duen guztia jaten du: belarrak, frutak, haziak, erraboilak, intsektuak, zerealak, sustraiak eta hegazti arrautzak.
|
|
|
Gainera, animalia exotikoetan espezializatutako dendetan larbentzako berariazko elikadura nahasteak saltzen dira, espeziearen arabera. ⚫ Helduak Helduaroan, kakalardo gisa,
|
bere
habitatak adarrak eta landare natural txikiak izan behar ditu. Funtsezkoa da lanpara bat jartzea lurrean, intsektu horiek ezin baitute beren tenperatura erregulatu, beren beharren arabera bero iturritik hurbilduz edo urrunduz.
|