|
2000
|
|
|
Xehetasun
|
beraren
galdea egina zion, nonbait, poliziak.
|
|
2002
|
|
|
Prestigekoa gertatu eta gero, kazetari batek, kalera aterata, galdetuko balio jendeari ia zer pentsatzen duen ezbehar horretaz, ez dago dudarik denek, edo ia denek, ekologiaren aldeko hitzak esango lituzketela, ama lurraren defentsaren aldekoak, eta itsas fauna zaintzeko aldarriak. Are, balizko kazetari horrek jendea taldeka elkartuko balu
|
bere
galdera egiteko, egingo nuke kasik lehiaketa moduko bat sortuko litzatekeela jendearen artean, nor nor baino itsaszaleago eta faunazaleago den erakusteko, nork nork baino gehiago deitoratzen duen gertatutako hondamendia.
|
|
2004
|
|
|
Baina Emmak ni ikusi, eta
|
bere
galdera egin zidan:
|
|
2005
|
|
|
amona Kontxik?, aldiz, ez zuen ez hautsik ezta ezpain lapitzik ere erabiltzen, eta bere jantzi guztiak grisak edo grisaren gamakoak ziren, beltzen bat ere bai. Horregatik, egun batean, Teresak
|
bere
galdera egin zionean, jakin nahi baitzuen zergatik bere lagun guztien amak apain apain jartzen ahalegintzen ziren eta berea ez, amona Kontxik erantzun zion:
|
|
|
lotara joan aurretik, bere gelan itixita. Baina Inesek inoiz ikusi izan zuen, eta
|
bere
galdera egin zion:
|
|
|
Bere balentrien albisteek hanpatzen dute, beharbada, beldur banatzaile honen kartera. Eta oraintxe etorri zait, rapak porraka maspiltzen gaituela, gauaren erdian ni Xegamaren atzaparretarik kosta ahala kosta ateratzeko jantzia zen arrebari ez niola sekula esan miserable hark
|
bere
galde egin zidala.
|
|
2008
|
|
|
apostoluak aulki batzuetan eserita, suzko mihiak haien buru gainean, eta gorago Espiritu Santua uso baten itxurapean, nondik izpi batzuk proiektatzen baitziren suzko mihietaraino. ...lde batean, titiriteroek herritik alde egin bezain laster jarri zen hura etorkizunari begira, haiek noiz itzuliko?; burua, beraz, bi tokitan zuen, elizan eta zirkuan, zirkuan eta elizan?, baita bi mundu haiei zegozkièn hitzak buru barruan ere, batzuk alde batean, besteak bestean, bai, baina edonola nahasteko probabilitate osoz, eta hala, etxera iritsi eta guztiak bazkaltzen jarri ahala, Beñardok
|
bere
galdera egin zuen:
|
|
|
Amak buruaz baietsi, eta, ondoren, aurpegia alabaren norabidean apur bat aurreratu eta
|
bere
galdera egin zuen:
|
|
|
Eta irudimenari leiho bat ireki, eta leiho hartatik begira jartzen zen, Ernestinari
|
bere
galdera egiteko:
|
|
|
Sinets lezaketea oraiko gazteek 16 urte ez ginituela oraino beteak sotana hartu nuenean ene klasako lagunekin! Hastean igandeetako doia hori, egia erran, bakoitxak
|
berak
galdea egin eta baia ukanik, ez baldin bazen ere gehiagoko engaiamendurik oraino, 24 urteak jin artean sotana horrekin.
|
|
|
Amak buruaz baietsi, eta, ondoren, aurpegia alabaren norabidean apur bat aurreratu eta
|
bere
galdera egin zuen:
|
|
|
apostoluak aulki batzuetan eserita, suzko mihiak haien buru gainean, eta gorago Espiritu Santua uso baten itxurapean, nondik izpi batzuk proiektatzen baitziren suzko mihietaraino. ...iriteroek herritik alde egin bezain laster jarri zen hura etorkizunari begira, haiek noiz itzuliko–; burua, beraz, bi tokitan zuen –elizan eta zirkuan, zirkuan eta elizan–, baita bi mundu haiei zegozkièn hitzak buru barruan ere, batzuk alde batean, besteak bestean, bai, baina edonola nahasteko probabilitate osoz, eta hala, etxera iritsi eta guztiak bazkaltzen jarri ahala, Beñardok
|
bere
galdera egin zuen:
|
|
|
Eta irudimenari leiho bat ireki, eta leiho hartatik begira jartzen zen, Ernestinari
|
bere
galdera egiteko:
|
|
2009
|
|
|
Tira, benetakoa iruditu zaio behintzat. Entzuleak ahaztu ditu, Martinek
|
bere
galdera egin dionean. Galdera zaila, orain eta bihar eta datozen hilabeteetan Norak bueltaka eta bueltaka ibiliko duena.
|
|
|
Medikuak esan zuen, beraz, azken hitza, zalantzarako tarterik uzten ez zuena; alabaina, Domingo orduantxe hasi zen berreskuratzen, pixkaka, kordea, baita hitz egiteko ahalmena ere, halako moldez, non, onera zetorren bitartean, ez han eta ez hemen zegoèn puntuan doi?,
|
bere
galdera egin baitzuen, inguruan zituèn guztiak, baita medikua eta erizaina ere, nora ezean uzten zituela:
|
|
|
Eta gauza bat kontatzen zuten, jarraian bestea? erromes batek Kristo Agoniakoa izerditan ikusi zuela, beste batek malkotan eta hirugarren batek odoletan, harik eta Maria Bibianak
|
bere
galdera egin zuen arte:
|
|
|
betartea beti bat eta beti serio, makila eskuan; arestian hartu ez zituèn neurriak hartzeko, ordea, berandu zen jadanik? eta, hala ere, hala eta guztiz ere?, gauza bat jakin nahi zuen, zehatz mehatz jakin nahi zuen gainera, bere burua zuritzeko gutxienez, eta orduan
|
bere
galdera egin zuen:
|
|
|
Bizpahiru edo hiruzpalau urte geroago, gainera, protagonismo berezia hartuko zuen berriro Trotskyk hiriko eta mundu osoko komunikabideetan, Errusiako gerra zibilean, tropa gorrien buruzagi zelarik armada zuria garaitu zuelako, baina hara: bere burbuilan bizi zelako edo, Gabino ez zen hartaz jabetu; edo funtsezkoaz jabetu zen. Gabinok jakin behar baitzuen Errusian iraultza garaile irten zela, baita gorriek tsarra eta tsarraren familia hil zituztela ere?, baina ez xehetasunez, eta
|
bere
galdera egin zuen:
|
|
|
hantxe problema sinplifikatuta, bospasei segundoko nahaste borrastearen ondotik! Ororen buruan, ordea, hainbeste gauza pasatu zitzaizkion burutik bost sei segundo haietan, non ez baitzekien Damasori zehatz mehatz zer esan; denbora irabazi behar zuen, beraz, eta, denbora irabazteko,
|
bere
galdera egin zion:
|
|
|
goiz hartan, baina, Maria Bibianarekin bakarrik ari zen, Reginak, don Zoiloren aholkuz, alaba gazteena otorrinolaringologoarenera eraman zuelako, lauzpabost egun lehenago Adari ahotsa, zuria baino zuriagoa zuena, erlastu eta belztu egin zitzaiola-eta, faringitis batengatik edo. Hala, bada, izeba ilobak bakarrik zeudela, izebak, bat batean, iloba jotzen ari zèn Beethovenen sonataren bigarren mugimendua eten eta
|
bere
galdera egin zion:
|
|
|
ez zuten aipatu ere egiten izen hura, haurraz, haur misteriotsuaz? mintzatzen zirèn aldi gero eta bakanagoetan; ongi oroitzen zuen Maria Bibianak, esate baterako, nola, haurra jaio ondoko lehen egunetan, aitak
|
bere
galdera egin zuen, buruan noiznahi zuena, behin edo behin, lanetik itzuli bezain laster:
|
|
|
Domingok bazekien Teofilo Mariaren indarraren eta punteriaren berri; bazekien, halaber, premua pazientzia gutxikoa zela; horregatik, anaia ikusi zuenean, harri bat eskuan, behean sentitu zen bat batean, anaiaren azpian, alegia?, goian zegoen arren; esan nahi baita adarrean eserita zegoena istantean zutitu zela, baita Teofilo Mariari
|
bere
galdera egin ere:
|
|
|
Maria Bibianak ahoskatutako hitzen eraginagatik edo, arrebaren arrastoan sartu zen Ada, ia oharkabean; gero, begiak zabaltzen zituela,
|
bere
galdera egin zuen:
|
|
|
Une hartan, baina, Reginak, bi neskameen artean zihoanak, batean Rakeli eta bestean Noemiri so eginik,
|
bere
galdera egin zuen:
|
|
|
Mundua ez zait interesatzen?. Izeba Ernestinak neska mutilei ipuina irakurrita gero,
|
bere
galdera egin zuen:
|
|
|
Salatu ere, salatu zuen Frantziatik etorri berriak anaia, jakina: . Nazionalisten ukuilu horietako batean ikusi dut Gabino, aita!?, jarraian
|
bere
galdera egiten zuela: –Zer iruditzen zaizu??; eta aitak:
|
|
|
Mundua ez zait interesatzen". Izeba Ernestinak neska mutilei ipuina irakurrita gero,
|
bere
galdera egin zuen:
|
|
|
Domingok bazekien Teofilo Mariaren indarraren eta punteriaren berri; bazekien, halaber, premua pazientzia gutxikoa zela; horregatik, anaia ikusi zuenean, harri bat eskuan, behean sentitu zen bat batean –anaiaren azpian, alegia–, goian zegoen arren; esan nahi baita adarrean eserita zegoena istantean zutitu zela, baita Teofilo Mariari
|
bere
galdera egin ere:
|
|
|
Maria Bibianak ahoskatutako hitzen eraginagatik edo, arrebaren arrastoan sartu zen Ada, ia oharkabean; gero, begiak zabaltzen zituela,
|
bere
galdera egin zuen:
|
|
|
Maria Bibianak bazekien, bai, beste anai arrebek bezala," zer" hark bazuela bere izena –Benjamin Maria–, baina etxekoek –bai aitak, bai amak: haiek batez ere– ez zuten aipatu ere egiten izen hura, haurraz –haur misteriotsuaz– mintzatzen zirèn aldi gero eta bakanagoetan; ongi oroitzen zuen Maria Bibianak, esate baterako, nola, haurra jaio ondoko lehen egunetan, aitak
|
bere
galdera egin zuen –buruan noiznahi zuena– behin edo behin, lanetik itzuli bezain laster: " Zer moduz dago zera...?", galdera hura bere baitan isildu zuen arte; ongi oroitzen zituen, halaber, don Zoilok anai arrebei zuzendutako hitzak, haurra jaio bezain laster:
|
|
|
Une hartan, baina, Reginak, bi neskameen artean zihoanak, batean Rakeli eta bestean Noemiri so eginik,
|
bere
galdera egin zuen:
|
|
|
Salatu ere, salatu zuen Frantziatik etorri berriak anaia, jakina: " Nazionalisten ukuilu horietako batean ikusi dut Gabino, aita!", jarraian
|
bere
galdera egiten zuela: " Zer iruditzen zaizu?"; eta aitak:
|
|
|
Medikuak esan zuen, beraz, azken hitza, zalantzarako tarterik uzten ez zuena; alabaina, Domingo orduantxe hasi zen berreskuratzen, pixkaka, kordea, baita hitz egiteko ahalmena ere, halako moldez, non, onera zetorren bitartean –ez han eta ez hemen zegoèn puntuan doi–,
|
bere
galdera egin baitzuen, inguruan zituèn guztiak, baita medikua eta erizaina ere, nora ezean uzten zituela:
|
|
|
batetik, izan ere, ezin alaiago behar zuen, hain ikusten zituen neska mutilak alai eta umoretsu, baina bestetik, bere eginbeharrean fin ibili ez zelako susmopean behar zuen, bere lasaikeria hura Ernestinarekin konpartitzeko moduan bazegoen ere... ez baitzegoen dudarik bere semeek handia egin zutela, ez zekien arren zehatz mehatz zer egin zuten, semeen kontakizun hiperbolikoak fidagarriak ez zirelako; berak zuen, baina –Reginak–, gertatutakoaren errua, inork izatekotan, bere lekuan egon ez zelako: betartea beti bat eta beti serio, makila eskuan; arestian hartu ez zituèn neurriak hartzeko, ordea, berandu zen jadanik... eta, hala ere –hala eta guztiz ere–, gauza bat jakin nahi zuen, zehatz mehatz jakin nahi zuen gainera, bere burua zuritzeko gutxienez, eta orduan
|
bere
galdera egin zuen:
|
|
|
goiz hartan, baina, Maria Bibianarekin bakarrik ari zen, Reginak, don Zoiloren aholkuz, alaba gazteena otorrinolaringologoarenera eraman zuelako, lauzpabost egun lehenago Adari ahotsa, zuria baino zuriagoa zuena, erlastu eta belztu egin zitzaiola-eta, faringitis batengatik edo. Hala, bada, izeba ilobak bakarrik zeudela, izebak, bat batean, iloba jotzen ari zèn Beethovenen sonataren bigarren mugimendua eten eta
|
bere
galdera egin zion:
|
|
|
Eta gauza bat kontatzen zuten, jarraian bestea... erromes batek Kristo Agoniakoa izerditan ikusi zuela, beste batek malkotan eta hirugarren batek odoletan, harik eta Maria Bibianak
|
bere
galdera egin zuen arte:
|
|
|
hantxe problema sinplifikatuta, bospasei segundoko nahaste borrastearen ondotik! Ororen buruan, ordea, hainbeste gauza pasatu zitzaizkion burutik bost sei segundo haietan, non ez baitzekien Damasori zehatz mehatz zer esan; denbora irabazi behar zuen, beraz, eta, denbora irabazteko,
|
bere
galdera egin zion:
|
|
|
Bizpahiru edo hiruzpalau urte geroago, gainera, protagonismo berezia hartuko zuen berriro Trotskyk hiriko eta mundu osoko komunikabideetan, Errusiako gerra zibilean, tropa gorrien buruzagi zelarik armada zuria garaitu zuelako, baina hara: bere burbuilan bizi zelako edo, Gabino ez zen hartaz jabetu; edo funtsezkoaz jabetu zen –Gabinok jakin behar baitzuen Errusian iraultza garaile irten zela, baita gorriek tsarra eta tsarraren familia hil zituztela ere–, baina ez xehetasunez, eta
|
bere
galdera egin zuen:
|
|
2010
|
|
|
...an zituèn sagarretako bat bota baitzidan, nik airean hartu nuena; gero, beste sagarra ahora eraman eta kosk egin zion, eta nik ez dakit zer gertatu zitzaidan, suaren gaineko sua piztu zitzaidala haragian, baita bat bateko haize zurrunbilo bat ere, suaren garretan Helenaren gorputzeraino eraman ninduena, bi gorputzen arteko distantziak ezabatuz; hala nengoen, bada, edo hala nengoen, ustez, Helenak
|
bere
galdera egin zidanean: –Zuk ez duzu jan behar???; eta ni nora ezean gelditu nintzen, bat batean beldur ezkutu batek atzera eragin balit bezala, harik eta begiak eskuan nuèn sagarraren azalean iltzatu eta erantzun bat aurkitu nuen arte:
|
|
|
Aurrez aurre geunden, bada, Helena eta biok, berak
|
bere
galdera egin zidanean: –Ba al dakizu sagar dantza??; eta nola ni nora ezean bainengoen, doinua ahopeka kantatzen hasi zen Helena, harik eta laugarren edo bosgarren notan moztu nuen arte:
|
|
|
...ertzen zutela, alegia?, baina hargatik, beharbada, nola oztopoen aurrean hazten zèn emakumea baitzen, mahaian eseri orduko ekin zion gaiari; behin hizketan hasiz gero, gainera, nekez isilduko zen, eta halaxe aritu zitzaigun ordu laurden batez, miraririk miraritsuenak politikarekin nahastuz eta politika, berriz, katastroferik katastrofikoenekin, harik eta, halako batean, don Anizetori begiratu eta
|
bere
galdera egin zion arte: –Berorrek zer pentsatzen du, jaun kalonje horrek, Pagoagako agerketei buruz??; don Anizeto deseroso sentitu zen hasieran, istant hartan, haragi erregosiaren saltsan bustitako ogi puska ahoratu zuen, ez ezpain azpia ukitu eta ingurune hura zikindu gabe?, baina gero, ezpain-zapia ezpainetara eraman eta ingurunea astiro garbitzen zuela, halaxe erantzun zion:
|
|
|
etorri zitzaigùn egun batean; nik banekien don Anizetoren zuhurtziaz kontu hartan guztian, eta berak bazekien amaren eta bion jokabide inozoaren berri; nik ez dakit don Anizetok amari zerbait esan ote zion bisita hartan? baina ni ikusi ninduenean. Ada eta izeba Ernestinarekin nengoen une hartan?,
|
bere
galdera egin?. Libre al zaude memento batean, Gabino??, eta halaxe hitz egin zidan, gero, etxeko atarian:
|
|
|
Aurrez aurre geunden, bada, Helena eta biok, berak
|
bere
galdera egin zidanean: " Ba al dakizu sagar dantza?"; eta nola ni nora ezean bainengoen, doinua ahopeka kantatzen hasi zen Helena, harik eta laugarren edo bosgarren notan moztu nuen arte:
|
|
|
...an zituèn sagarretako bat bota baitzidan, nik airean hartu nuena; gero, beste sagarra ahora eraman eta kosk egin zion, eta nik ez dakit zer gertatu zitzaidan, suaren gaineko sua piztu zitzaidala haragian, baita bat bateko haize zurrunbilo bat ere, suaren garretan Helenaren gorputzeraino eraman ninduena, bi gorputzen arteko distantziak ezabatuz; hala nengoen, bada, edo hala nengoen, ustez, Helenak
|
bere
galdera egin zidanean: " Zuk ez duzu jan behar...?"; eta ni nora ezean gelditu nintzen, bat batean beldur ezkutu batek atzera eragin balit bezala, harik eta begiak eskuan nuèn sagarraren azalean iltzatu eta erantzun bat aurkitu nuen arte:
|
|
|
...n zutela, alegia—, baina hargatik, beharbada, nola oztopoen aurrean hazten zèn emakumea baitzen, mahaian eseri orduko ekin zion gaiari; behin hizketan hasiz gero, gainera, nekez isilduko zen, eta halaxe aritu zitzaigun ordu laurden batez, miraririk miraritsuenak politikarekin nahastuz eta politika, berriz, katastroferik katastrofikoenekin, harik eta, halako batean, don Anizetori begiratu eta
|
bere
galdera egin zion arte: " Berorrek zer pentsatzen du, jaun kalonje horrek, Pagoagako agerketei buruz?"; don Anizeto deseroso sentitu zen hasieran —istant hartan, haragi erregosiaren saltsan bustitako ogi puska ahoratu zuen, ez ezpain azpia ukitu eta ingurune hura zikindu gabe—, baina gero, ezpain-zapia ezpainetara eraman eta ingurunea astiro garbitzen zuela, halaxe erantzun zion:
|
|
|
...azki esango bisita hura ama gaixotu baino lehen edo gaixotuta gero izan ote zen... — etorri zitzaigùn egun batean; nik banekien don Anizetoren zuhurtziaz kontu hartan guztian, eta berak bazekien amaren eta bion jokabide inozoaren berri; nik ez dakit don Anizetok amari zerbait esan ote zion bisita hartan... baina ni ikusi ninduenean —Ada eta izeba Ernestinarekin nengoen une hartan—,
|
bere
galdera egin —" Libre al zaude memento batean, Gabino?" — eta halaxe hitz egin zidan, gero, etxeko atarian: " Guztia iruzurra izan da, Gabino.
|
|
2011
|
|
|
PNBk ez du koalizioan sartu nahi izan.
|
Berari
galde egin behar zaio zergatik. Irudiz, Akitania erregio bozketan emaitza baikorrak egin zituzten eta boz hauetan ere zenbat bilduko duten jakin nahi dute.
|
|
|
Eta etxera iristean amak igarri, eta
|
bere
galdera egin zion:
|
|
2012
|
|
|
Etiopiako ametsak, izarren mugimendu neurketak edo euskararen korapiloak hor hedatu zituen Antonek aberastasunak eskaini ahalek zilegitu ontasunen erdian. Hor dira ere Loiako badiaren behere aldean Laurencen hautsak,
|
berak
galde egin bezala, biziaz etsiturik bere buruaz beste egin eta. Baionako karrika hestuak eta lagun esperantzarik gabekoek beste biderik etzioten utzi.
|
|
2013
|
|
|
Eta kontatu zion Fadilak bere istorioa, Habibek interes handiarekin jarraitu zuena? baita honek Fadilari
|
bere
galdera egin ere, neska probatzeko bidean jarrita: –Zeure ametsean belar bat ere ikusi duzula erran didazu, ezta??.
|
|
|
Gero, hogei segundoko isiltasun astuna, Raissak hautsi zuena, senarrari
|
bere
galdera egiteko:
|
|
|
Hemen kontatutako guztiaren egiaren alde, Fitzwilliam koronelaren testigantzara jo nezake bereziki, zeren, gure harreman estua eta etenbako adiskidantza direla medio, eta, batez ere, gure aitaren testamentuaren zaindarietako bat delarik, hautsi mautsi horien xehetasun oro jakin baitu ezinbestean. Neuri didazun ezinikusiak neure adierazpenok baliogabe balitza ere, horrek ez liezazuke eragotzi gure lehengusuaz fio izatea; eta
|
berari
galde egiteko modua izan dezazun, goiz honetan barrena gutun hau zure eskuetan jartzeko aukera bilatzera saiatuko naiz. Hau besterik ez dut erantsiko, Jainkoak bedeinka zaitzala.
|
|
|
Gero, hogei segundoko isiltasun astuna, Raissak hautsi zuena, senarrari
|
bere
galdera egiteko:
|
|
|
" Bada bertze gauza bat, jauna...". Eta kontatu zion Fadilak bere istorioa, Habibek interes handiarekin jarraitu zuena... baita honek Fadilari
|
bere
galdera egin ere, neska probatzeko bidean jarrita: " Zeure ametsean belar bat ere ikusi duzula erran didazu, ezta?".
|
|
2014
|
|
|
Sartu zioten oliba bat, bertze bat? Lapurra, baina, oihu eta negar egin beharrean, barrez eta barrez hasi zen, harri eta zur zeudèn guardia zibil haietako batek
|
bere
galdera egin zion arte:
|
|
2015
|
|
|
Atzo, hondartza eguna. Aspaldiko partez berriro idazten hasi naizela aitortu nion Montseri;
|
berak
galde egin zidan orduan, zer ari naizen idazten. Erantzun zehazgabeak ematen nizkion (asmo zahar bat hartu dudala berriro, gauza arraro bat dela, gogoeta antzeko batzuk, esperimentu moduko bat), baina berak ekin eta ekin, eta gogoz kontra bada ere zertxobait kontatu behar izan diot, ezer baliozkorik aterako ote den zalantza agertuz, ez baitakit inori interesatuko ote zaion.
|
|
2017
|
|
|
Galdera sinpleenari erantzuteko ere antropologia egiten hasten zarete. Baina ez dago gaizki, antropologia beti iruditu zait literaturatik oso gertu dagoen jakintzaren arloa?, esan du eta ondoan zuen emakumeari begiratu dio,
|
bere
galdera egin ziezadan.
|
|
2020
|
|
|
Gaizki pentsatzen jarriz gero, batek susmoa hartuko luke ordura arte isil isilik egon zen gizon hark apropos esan zituela hitz hauek justu
|
berak
galdera egin eta gero, on Dario estualdi batetik atera nahiko balu bezala.
|
|
|
Esatea ez da agian logikaren aldetik zilegi, baina zeruko okindegian nengoela, ogi labetik atera berriaren usain goxoarekin, zerua zeruago iruditzen zitzaidan, eta aldi
|
berean
galdera egiten nion neure buruari: zeruak ba ote ditu gorabeherak?
|
|
2022
|
|
|
Jainkoa itzuli zitzakon, harriturik. Beti gauza
|
bera
galde egiten zakotela... Baina bera ez omen duk sekulan izan biziki Elizakoa.
|