|
2000
|
|
|
Baina larrialdia erreuma artikularragatik izan zen.
|
Bere
gaixotasunaren lehen zantzuak besterik ez ziren izan. Larritasun horren ondorioz oheratuta egon behar izan zuen hilabete batzuetan.
|
|
2002
|
|
|
Hasiera hasieratik, oso eboluzio txarra izan du
|
bere
gaixotasunak. Batetik, duela bi urte diagnostikatu zioten (berandu); bestetik, honelako patologietan kontraindikatua dagoen medikazioa eman izan diote.
|
|
|
Hain zuzen ere, aurpegian, besoetan eta hanketan gantza nabarmen galtzea da; edo, aitzitik, garondoan, bularretan eta gerrian gehiegi metatzea. Hain nabarmena den aldaketa fisiko hori tragedia bihurtzen da hiesa duen gaixoarentzat; izan ere, pertsona hori ez da seguruago sentitzen gizartean, jendeak
|
bere
gaixotasunaz ohartzeko beldur baita. Askotan tratamendu psikologikoak behar izaten dira.
|
|
|
Kasua 1994koa da. Urte horretan, José Pérez Izaguirre El Escorialeko “La Alcalde” ospitalean sartu zen,
|
bere
gaixotasunak aurrera egin zuela egiaztatzeko probak egiteko. Haren egoeraren larritasunak ez zuen bizkortu ospitaleratzea, Ospitaleak sei hilabete behar izan baitzituen txosten medikoa bidaltzeko.
|
|
|
Hain zuzen ere, gehien poluitzen duten guneetako bat kontsulta medikoak berak izaten dira. Horacio Otegui Quirón Klinikako Oftalmologia Zerbitzuko doktoreak onartu du ikastetxeen funtzionamendu dinamikan gertatzen den zerbait dela, eta gaixoak
|
bere
gaixotasuna tratatzera joaten denean gertatzen direla. Kutsatuz gero, medikuak gomendatzen du kaltetutako pertsonaren objektuak bereiztea, gauzak alkoholarekin garbitzea eta eskuak sarritan garbitzea.
|
|
2003
|
|
|
Pellok
|
bere
gaixotasuna zela-eta gaitzari buruzko informazio asko bildu duela esan dugu lehen. Interneten nabigatzea oso gustuko duenez, sarean aurkitu du informazio asko.
|
|
|
|
Bere
gaixotasunaz ahalik eta informaziorik handiena pazienteak berak eskatuko du
|
|
|
Jovell aburuz,... etorkizunean pazientea eragile, aktibo izango da, ez da mugatuko sendagilea entzun eta bere adierazpenak betetzera; sendatze prozesuan berak ere esku hartu nahi du eta horretarako
|
bere
gaixotasunari buruz ahalik eta informazio zabalena jaso nahiko du.
|
|
|
Epaiak dioenez, enpresak ez zuen egin laneko arriskuen ebaluaziorik, ezta prebentzio planik ere, eta azterketa mediko generikoak baino ez zituen egiten, ez arriskuei buruzkoak. Enplegatuak, 44 urteko pastelgile batek, baja ugari izan zituen 1994 urteaz geroztik
|
bere
gaixotasunagatik, eta, azkenik, 2001 urtean Gaixotasun Profesionalagatiko Ezintasun Osoa aitortu zitzaion. Haren koadro klinikoak jasotzen zuen “rinokonjuntibitisa, eta asma bronkiala alfa, amilasa eta gizentzeko irina sentsibilizatzearen ondorioz”, eta gomendagarria da bere ohiko lanpostuko alergenoarekin behin betiko kontaktuan egotea saihestea.
|
|
|
Nolanahi ere, gorila nahiko laburra izango dela esan zuen. “Animalia
|
bere
gaixotasunaren sintoma larriak nabaritzen hasten denean, kendu egingo dute gaur egungo jendaurreko azalpenetik” esan zuen Portabellak. Hiltzen denean, zooko gainerako animaliek duten tratu bera jasoko du, hau da, nekropsia bat egingo zaio hiltzearen arrazoiak zehazteko, lagin genetikoak (DNA) eta haien zelula eta hezurrak jasoko dira zooko ehun bankurako, eta, azkenik, erraustu egingo da.
|
|
|
Hotzeria, katarro izenaz ere ezagutzen dena, arnas bideei eragiten dien gaitz beherakorra da, nagusiki sudurra eta eztarria, eta batzuetan trakea eta bronkioak ere bai. Pertsona
|
berak
gaixotasun hori urtean behin baino gehiagotan har dezake, eta udazkenaren hasiera, udaberria eta neguaren erdia baino gehiago izaten dira. Arreta handiagoa jarri behar zaie haurrei, adinekoei, haurdun dauden emakumeei eta ahulduta dauden eta gehien kaltetu daitezkeen pertsonei.
|
|
2004
|
|
|
Horretarako, Espainiako 15 ospitaletako min unitateetan tratatutako adinekoei 594 inkesta egin zaizkie, eta %69k aitortu du min kronikoak bere bizi kalitateari “modu larrian” eragiten diola. Adituak azaldu duenez, min kronikotzat jotzen dute sei hilabetez baino gehiagoz nagusitzen dena eta bere garrantzia eremu pertsonaletik haratago doana; izan ere, inkestatutakoen %58k onartzen du
|
bere
gaixotasunak familiako harremanak asaldatu dituela. Era berean, EGSk egindako lanak erakusten du “hiru urte eta erdi” behar direla, batez beste, pazienteak ospitale unitate espezializatuetara bidaltzeko, nahiz eta “unitate horietan terapiarik egokiena jasotzen duten eta beren bizi kalitatea nabarmen hobetzen den”.
|
|
|
Halatan ere, urteak gaixorik iragan dituen pertsona batengan normaltzat jo daitekeen legez, garrantzi handia ematen zion osasuna zaintzeari; eta lehenago aipaturiko atsedenaldi eta loaldi luzeez gain, soinketa apur bat egitea gogokoa zuen eta arreta izaten zuen jate kontuekin, otorduetan barazkiak eta arrautzak jaten zituelarik.
|
Bere
gaixotasun hura gainditu ondoren osasuntsu sentitzen zuen bere burua, heriotzatik gaztetan baino urrunago, eta uste zuen medikuntzari buruz bereganatuta zituen eta bereganatuko zituen ezagupenei esker, hiltzea saihestu ez, baina bere bizitza luzatzea lortuko zuela.
|
|
2005
|
|
|
Horixe gertatu zitzaien ONCEko bazkide diren beste 12.000 itsui. Baina, oraingoz, itsutasunak zerk eragin zion jakin ez badu ere, Carrascok ez du galdu
|
bere
gaixotasuna berreskuratzeko eta berriro ikusteko modua aurkitzeko itxaropena. Poz handiena ematen diona zera da:
|
|
2006
|
|
|
|
Bere
gaixotasunari buruzko diagnostiko eta tratamenduaz
|
|
|
. Ballmer beldurtzen duen lizentzia GPL da. (General Public Licence) eta
|
berak
gaixotasuntzat jotzen duena, beste askorentzat da bertute handiena. Lizentziak Linux eta beste programa eta sistema batzuk erabiltzeko terminoak, orokorra da software librea.
|
|
|
Asma arina duten pertsonen %20k noizbait baja eskatu behar du
|
bere
gaixotasunagatik, eta, haurren kasuan, horrek “bizi kalitatea nabarmen murrizten die”, azaldu du Vicente Plaza doktoreak, Santa Cruz eta San Pablo ospitaleetako (Bartzelona) arnas aparatuko gaixotasunetan aditua eta Pneumologiako eta Kirurgia Torazikoko Espainiako Elkarteko kidea (SEPAR). Hori dela eta, pneumologoak ohartarazi du asmak eragina duela pazienteen bizi kalitatean, eta nabarmendu du “giza faktorea” egoera horretan “lehen mailakoa” dela; izan ere, gaixoek tratamendu “oso luzea” egin behar dute, eta, beraz, modu positiboan inplikatu behar dira”.
|
|
|
Nerabezaroan, mutilak eta neskak autonomia handiagoa izaten eta lagunekin irteten hasten dira arratsaldeetan eta gauez ia asteburu guztietan. Diabetesa duen nerabeak bizitza sozial aktiboa izan dezake eta izan behar du,
|
bere
gaixotasunak horretarako eragozpenik sortu gabe. Diabetesa izateak ez du esan nahi “denetarik ez izatea”, azukrea duten elikagai eta edarien kontsumoa murriztea baita.
|
|
|
Bizitzako zoriontsuenak izan zituela esatera ausartuko litzateke Oskar; zoriontsuenetakoak bai, behintzat, bizitzak eskaintzen zion azken oparitzat hartu zituelako. Lodzeko eta Varsoviako medikuek ez zuten
|
bere
gaixotasuna asmatzen, eta etsipena eman zioten. Azkenean, gobernuan zituen adiskideei esker, ez alferrik partiduko arduradun nagusietako bat izan zen, luzaro, Lodzen?, Moskurainoko bidaia egin, eta Kuntsevo ospitalean sartu zuten, Sobiet Batasuneko onenetarikoan.
|
|
2007
|
|
|
% 1 eta% 2 artean jaitsiz gero, kolesterol kopuru handia, gaixotasun kardiobaskularrak eragindako ia 1.600 heriotza saihestuko lirateke. Hori dela eta, adituek uste dute gaixoa
|
bere
gaixotasunaren kontrolean arduratzea funtsezkoa dela gaur egungo egoera hobetzeko. Erdietsi beharreko helburuak sendagilearen eta eriaren artean adostuak izan badira, eta pazienteak terapeutika betetzearen ondorio onuragarriak ezagutzen baditu, kontrol hobearekin zerikusia duen erantzukizuna handituko zaio.
|
|
|
Zoritxarrez, ez det Orixe’ren au irakurtzerik izan, baiña Basarri berak A. Villasanteri idatzi zionez, etzan ain egokia. Basarri’k zionez, su oiek ez dira gaztarokoak ta onak, zaartzaroarenak, ta baita, zoritxarreko
|
bere
gaixotasunarenak ere.
|
|
2008
|
|
|
Euskaldunok, oro har, ez baikaude prest mendeko herri bati dagokion moduan bizitzeko, mendekotasun horren ezintasunak eta gabeziak aitortuz, eta geure izaera nazional bestelakotuaren gaitza onartuz.
|
Bere
gaixotasunaren larria onartzeko gertu ez dagoen gaixoaren antz antzekoak gara gu.
|
|
|
Arana Goiri,
|
bere
gaixotasuna medio Sukarrietan erretiratuta zegoena, maniobra haietaz ohartu zen, eta orduan, bere plana, Hendaian aho batez onartu zena, birmoldatzen ari zirela jabeturik, Sabinok bere erantzuna prestatu zuen 1902ko urtarrilean: bere jarraitzaileak mobilizatu eta 320 pertsonek eman zuten izena kongresuan parte hartzeko, ia guztiak Bizkaitik.
|
|
|
«Azaroaren 18ko bilera izan da, nolanahi ere, Hendaiako biltzarrean onartutako planaren hilobia.» Hala dio Zalbidek119 Izan ere, Arana Goiri,
|
bere
gaixotasuna medio, ezin izan zen joan egun hartarako deitutako bilerara, eta ustez gainerako kideek nahi zutena egin zuten. Abandotarrak idatziz bidali zuen bilkurara bere iritzia, baina Zalbideren arabera alferrik, ez baitzioten kasurik egin.
|
|
|
por haber tenido novedad en su salud agravandosele sus indisposiciones que con facilidad le causaban vomitos de sangre con retencion de orina(?) y todos le tienen aconsejado que se abstenga de todo lo que pueda acalorarle la caveza y el cuerpo(?) y le ordenaron que no tomase sino caldo y algunos vegetales cozidos y le pribaron el vino y aun el agua natural». Hala ere,
|
bere
gaisotasuna ez zen oztopo bihurtu Laskurainen jokabideari buruz informazioa jasotzeko Deba, Mutriku eta Ondarroara hurbiltzeko orduan: «?
|
|
|
Google Health Bere bi aurkarien ildo berean, Google Health ek gune bat eskaintzen du, ezkutatua eta babestua, teknologia enporio anker horren zerbitzarien sabaietan, non Googleko edozein erabiltzaile estatubatuarrek bere historia medikoa sor baitezake.
|
Bere
gaixotasunei eta emandako tratamenduei buruzko informazio guztia metatuz joan daiteke. Are hobeto, arreta jaso duten ospitaleekin konekta zaitezke, eta ospitaleek dituzten datu mediko guztiak zuzenean deskarga ditzakezu.
|
|
|
Baina, era berean, ez da komeni burtsatik presaka erretiratzea, orain dena saltzeak galerak eragin baititzake, krisia gainditzean berreskuratzeko aukerarik eman gabe. Izan ere, burtsak, krisialdi bat bestearen atzetik, beti gainditzen du
|
bere
gaixotasuna, eta, azkenean, mesede egiten die jarrerak jasan ditzaketen edo izaten dakitenei. Hala ere, arrisku gutxien duten aurreztaileek pentsio plan kontserbadore batera egin ditzakete 2008ko ekarpen berriak.
|
|
|
Erretinosi pigmentarioa progresiboa da, prozesu kliniko motel batekin, nahiz eta askotan hobekuntza espontaneoak gertatzen diren ikusmen zolitasunean eta eremuan. Kasu gehienetan, gaixoak ez du
|
bere
gaixotasunaz jabetzen, gaixotasuna fase aurreratuetan dagoen arte. Hain zuzen ere, diagnostiko berantiar horrek behartzen du gaixotasuna goiz detektatzeko lan egitera, tratamendurik onena eman ahal izateko.
|
|
2009
|
|
|
Osasun agintariek nazioarteko txertaketa planari kasu egitea gomendatzen dute, batez ere lurralde exotikoetara edo garapen bidean daudenetara joatekotan bazaude. Herrialde bakoitzak
|
bere
gaixotasun endemikoak ditu. Horietako askorentzat txertoa da neurririk eraginkorrena eta, zenbait kasutan, bakarra.
|
|
|
Gehiegizko eskari hori sistemaren baitan antolatzea. Horretarako, gaixoak hezi behar direla esan du, gaixo kroniko batek, adibidez,
|
bere
gaixotasuna hobeto kudea dezan.
|
|
|
Hala ere, zehaztu du arazoa efektu maltzurrak dituela da, izan ere, gutxien dituenak kaltetzen ditu gehien. Jokabide horrek arazo batzuk konpon litzake, baina epe luzera behar duguna hiritarrek
|
bere
gaixotasunaren kontrola izatea eta kontrol horretan gure laguntza jaso izana da, esan du.
|
|
|
Inoiz entzun gabeak esaten baitzizkion Albertok? eta, hori gutxi bazen, hilzorian ere egon zen, eta heriotza ere gainditu zuen?, deabruzko gaitzaren aurka jokatutako borroka berdingabean?, Albertoren beraren hitzetan, honek tonua eta esamoldeak hanpatzen baitzituen
|
bere
gaixotasunaz mintzatzen zen bakoitzean?, bere burua munduan izan diren zaldun handien parean jartzen zuela. Berak, baina. Domingok?, zer eskain zezakeen, ordainean, zer historia gogoangarri?
|
|
|
Haren zilbor hestearen zelula amak Andres anaiari transplantatu zitzaizkion, zazpi urtekoa, sortzetiko anemia larria baitzuen. Transplante horri esker, Andresek
|
bere
gaixotasuna gainditzea lortu du.’ Laguntza bidezko Ugalketaren Batzorde Nazionalak beste zortzi kasu erregistratu eta onartu ditu DGPa helburu terapeutikoekin gauzatzeko. Horietan guztietan saiatuko dira haurrak sendatzen, orain arte sendaezinak ziren afekzio larriekin, anai arreben erditzeari esker.
|
|
|
Eta osasuneko profesionalen lana funtsezkoa den arren, pazientearen ahalegina ezinbestekoa da. “Gaixoak
|
bere
gaixotasunaren erantzule izan behar du, eta bere gain hartu behar ditu behar diren aldaketak, okerrera egin ez dezan”, azpimarratu dute Sozietate honek. Aurreikuspen gaindituak Kontuan hartuta gaur egun diabetearen aurrerapenari buruzko munduko aurreikuspenak aise gainditu direla, eta 2011rako aurreikusitako %10aren eragina lortu dela, Osasun Sistema Nazionaleko Diabetearen Osasun Estrategia Nazionalaren (OSN) garapena azkartzearen aldeko apustua egin du EMIAk.
|
|
|
Dietista nutrizionisten taldea arduratzen da eguneroko menuak planifikatzeaz eta haur bakoitzak jan behar dituen elikagai errazioak kalkulatzeaz. Diabetesaren tratamenduan ere hezkuntza prozesu pertsonalizatua sartzen da, gaixoari
|
bere
gaixotasuna kudeatzeko aukera ematen diona. Haur bakoitzak jaki bakoitzari dagozkion kopuruekin eta karbohidratoen edukiaren arabera jakiak trukatzearekin ohitzen den hezkuntza helburuetako bat da.
|
|
|
Nolanahi ere, Feliúk adierazi zuen duela 50 urte “ezjakintasun handia zegoela horren inguruan, baina egoera aldatu egin dela”. Sintomak eta tratamenduak Feliúk azaldu zuen, halaber, sintomak desberdinak direla.’ “Norbaitek ezer nabaritzen ez duen bitartean eta errutinazko azterketa baten bidez
|
bere
gaixotasunaz jabetzen den bitartean”, beste kasu batzuetan, “sintomak nabariak dira”, hala nola pisua eta apetitua galtzea, buruko mina edo hanturak. Feliúk zehaztu zuenez, bi muturren artean “gris eskala oso bat dago”.
|
|
|
–SMS bidez, gainera, tratamendua noiz hartu behar duen eta medikuarekin hurrengo ordua noiz duen gogoraraziko zaio?, azaldu du Josep Pierak, Donostia Ospitaleko Onkologia Zerbitzuko arduradunak. Gaixoak, gainera,
|
bere
gaixotasunaren inguruko eguneroko bat idazteko aukera izango du. –Informazio hori oso baliagarria izango da guretzat, gaixoaren azterketa egiteko orduan?.
|
|
|
Baina, perspektiba fededun batetik, bi dira arrazoiak pertsona bat tormentatua egoteko (ez izateko, egoteko baizik), bata da beste pertsonek tormentatu egiten dutela, edo tormentatu egin dutela, adibidez, ume aroan, eta hortik
|
bere
gaixotasuna, eta bestea ebanjelioetan, arretaz irakurriz, deskubritzen dena, hau da, deabruak ere tormentatu egiten zituela pertsonak, eta hortik koadro klinikoa.
|
|
|
Zer txiki sentitzen zen Domingo lagunaren aurrean, bere eskuko erpurua baino txikiagoa... baita hatz txikia baino txikiagoa ere, txikitasunaren zentzurik negatiboenean! Inoiz entzun gabeak esaten baitzizkion Albertok... eta, hori gutxi bazen, hilzorian ere egon zen, eta heriotza ere gainditu zuen –" deabruzko gaitzaren aurka jokatutako borroka berdingabean", Albertoren beraren hitzetan, honek tonua eta esamoldeak hanpatzen baitzituen
|
bere
gaixotasunaz mintzatzen zen bakoitzean–, bere burua munduan izan diren zaldun handien parean jartzen zuela. Berak, baina –Domingok–, zer eskain zezakeen, ordainean, zer historia gogoangarri?
|
|
|
Atsegin eta egokiro erantzuten zien mahaiaren inguruan zeuden auzokideei, irribarre egiteko egundoko ahaleginak eginez, eta, gogoan zerabiltzalarik aldi berean loradendak hilabete amaieran pasatuko zuen faktura, gau hartan amaitu ziren xanpain kutxak, La Caravelleko lorezainen soldatak,
|
bere
gaixotasuna, azken ordua, eta, gauza guztien gainetik, baita Darioren gainetik ere, bere semea, bere semea, Daniel txikia, ia probatu ere ez baitzuen egiten jartzen zioten janaria eta Dario eta Elinorrengan iltzatzen baitzuen bere begirada sutsua, gorrotoz eta mespretxuz betea.
|
|
|
Nik bezain ongi dakizu, Elinor. Gogo txarrez egin zuen tratamendua urtebetean zenbait astez, eta
|
bere
gaixotasuna errotik kentzeko etengabeko zainketak zituen, mailakatuak eta hainbat urtez jarraian. Hori da nire doktrinaren printzipioa.
|
|
2010
|
|
|
Bitartean, Arenek nahiko ondo darama
|
bere
gaixotasuna. Hala ere, dagoeneko ezin du laguntzarik gabe ibili baina ondo jaten du eta hizkuntza mailari eusten dio.
|
|
|
Bere begiak eta entzumenak primeran baditu ere, haien bitartez jasotzen dituen estimuluak bere burmuinak ez ditu behar bezala interpretatzen. Bere aitak bakarrik ezagutzen duen sekretu industrial bat gordetzen du neskak eta
|
bere
gaixotasunaz baliatuta, informazio hori lortzen saiatuko dira.
|
|
|
Nik nire grazia eman nuen bezalatsu beste denak nor
|
bere
gaixotasuna ozen aldarrikatzen irudikatu nituen:
|
|
|
Nork maite du ospitalean sartu ahala sudur zuloak erasotzen dituen eta aldi
|
berean
gaixotasunaren mozorro eta salatari den medikamentu usain sarkor hori. Inork ez.
|
|
2011
|
|
|
Orduz geroztik, kantugai betiereko bihurtu zuen. 80ko amaieran arazo larriak izan zituen drogekin, marihuanak eta LSDak ez zioten onik egiten
|
bere
gaixotasunari. Baina beti izan ditu bidelagun musika eta marrazketa.
|
|
|
Emilio alzheimerrak jotako erretirodunaren bizitza kontatzen digu. Semeak zaharren egoitza batera eraman du, eta
|
bere
gaixotasunaz konturatzen hasi da. Niri nahiko laua iruditu zait, batez ere ez delako komikitik gehiegi aldentzen.
|
|
|
Cepross eta Panotratss en datuak batuta, Espainiako lanarekin lotutako 28.228 gaixotasun izan ziren 2010ean. Bost langile eritasun profesionalaren ondorioz hil ziren, eta horiei gehitu behar zaizkie urte
|
berean
gaixotasun profesionalagatiko ezintasun iraunkorreko 291 pentsiodun. Horietatik 42 65 urtetik beherakoak ziren eta gainerakoak adin horretatik gorakoak.
|
|
|
Agentziak nabarmendu duenez, aplikazio hori “teknologia pazientearen zerbitzura jartzeko moduaren beste adibide bat da”. MEEDen arabera, emaitzak ikusteko aplikazio horren potentzia grafikoari esker, pazienteak parte har dezake
|
bere
gaixotasunaren bilakaera ulertzen, medikuaren eta pazientearen arteko komunikazioa hobetzen eta tratamenduarekiko atxikimendu handiagoa lortzen. Artritis erreumatoidea da patologia erreumatologiko nagusienetako bat.
|
|
2012
|
|
|
XVII mendean, Bernardino Ramazinik zioen moduan: «Galdetu gaixoari ogibidearen inguruan bertan aurki baitaiteke
|
bere
gaixotasunaren jatorria». Bizitzaren 1/ 3 lanean ematen dugu, ondorioren bat izango du, beraz, geure osasunean, ez diogu erru guztia bizitza eta kontsumo ohiturei egotzi behar.
|
|
|
Oviedon baieztatu zioten silikosi konplexua zeukala, eta, orduz geroztik, bajan dago.
|
Bere
gaixotasunaren larritasunagatik, ezintasun osoa jaso luke, baina mutuetako medikuek ez diote ezer baieztatzen. «Txosten guztiak dauzkate, baina ez didate onartzen gaixotasun hori daukadala.
|
|
|
«Langabezia urtebete barru amaituko zait, eta ez dakit zer egingo dudan». Amorratuta dio enpresak jakin behar zuela
|
berak
gaixotasuna zuela, «bi urtean behin egiten dizkiguten analisien bidez». Halere, bere jokabidea ez du zuritzen, «huts handia egin nuen, silikosia neukala jakin gabe sinatu bainuen nire kaleratzea».
|
|
|
|
Bere
gaixotasunean ere, ederki daki Juanek adarra jotzen. Zahagi betea bihurtuz joan den senarra mugitzen hasi da.
|
|
|
«Eta Kafkak hori guztia aitortu zizun, noski», moztu zion Ernstek une horretan, murrika doinua saihestu ezinik. «Ez, ez zidan sekula
|
bere
gaixotasun erreal edo irudimenezkoez hitz egin; garai hartan ni gaztetxo bat besterik ez nintzen, gainera. Ondoren joan nintzen hari muturrak lotzen, Kafkari buruz irakurtzen nuen heinean».
|
|
|
Batzuek ez dute betebehar hori betetzen. Gaixo batzuk ez dira sendatzen ahalegintzen,
|
bere
gaixotasuna onartzen ez dutelako (gaixo psikiatriko jakin batzuk kasu) edo gaixotasunean onuraren bat ikusten dutelako (adibidez, ez dute joan beharrik gustukoa ez duten lan batera).
|
|
|
Subjektua osasun sistemara jotzeko arrazoia da, diagnostikoa, suspertzea eta errehabilitazioa bilatzea ez ezik, berrespen soziala lortzea; hau da,
|
bere
gaixotasunaren ezagutza ofiziala lortzea. Iruzurraren susmoa ez badu (itxurak egiten dituztenak), profesionalak gaixotasuna onartzen du, hasiera batean behin betiko diagnostikorik ez badago ere.
|
|
|
Hori da gaixo funtzional deritzenen kasua. Halakoetan, gaixo estatusean baieztatu ez den subjektua kontsultaz kontsulta joan ohi da,
|
bere
gaixotasuna sozialki legezkotzen saiatuz.
|
|
|
H Hiztegia Gaixotasunaren kausa atribuzioa: pazienteak uste ohi du
|
bere
gaixotasunaren sorburuak garrantzirik gabeak edo behin behinekoak direla, edo kontrolatzea espero duen sorburu psikologikoak direla edota sorburu fisikoak direla (hain zuzen, horiek kezkarazten dute eta medikuarengana lehenbailehen joatera bultzatzen dute).
|
|
|
Zehaztu aurre egite mota ondorengo kasuetan, bakoitzaren ezaugarrien arabera; eta adierazi pazientearen jardunbidea gaixotasunaren aurrean gaixotasunean edo emozioan oinarrituta dagoen, kognitiboa edo jokabidezkoa den, aktiboa edo pasiboa den eta arretazkoa edo saiheskorra den. a) Paziente bati kolon minbizia diagnostikatu diote. AEBetako ospitale batera joan da, gaixotasun hori tratatzeko munduko ospitalerik hoberena dela uste duelako. b) Pertsona batek otoitz egiten du, sendatuko denaren mirariaren zain. c) Gizabanako batek bere nahasmenduak izan ditzakeen ondorio larrienetan pentsatzen du eta, pixkanaka, beldur den egoerara ohitzen da. d) Pertsona batek arreta handiz bilatzen du
|
bere
gaixotasunari, tratamenduari, ospitale hoberenari, ziurtasun handiena ematen duten profesionalei, etab. buruzko informazioa. e) Karlosek egoera atsegingarriak irudikatzen ditu mina ahazteko. f) Maurizio familiarekin eta lagunekin husten da, gertatzen zaiona eta gaixotasunak eragiten dion ondoeza kontatuz. g) Juliok dio ondo datorkiola ohiko lan jarduerarekin okupatuta egotea. h) Gaixotasuna diagn... .:
|
|
|
Haurrari
|
bere
gaixotasuna jakinarazi ala ez erabaki beharra dagoenean, bi jarrera topatzen ditugu. Bata, babesle?
|
|
|
– Parte hartze aktiboa. Pazienteak berak erabakitzen badu eta bere jardunen kontrolari eusten badio besterik ez zaie gomendio medikoei jarraituko; hark bizi behar du
|
bere
gaixotasunarekin egunez egun.
|
|
|
Gaixotasun kroniko baten berria oso gauza suntsitzailetzat bizitzen da. Pazienteak jakiteko beharra izango du (zer gertatuko zaion, zer egin duen,
|
bere
gaixotasunak bere bizimoduari nola eragingo dion, etab. jakin nahiko du) eta erabakiak hartu ditu (tratamenduari buruz, etorkizunaren plangintzari buruz, aldatu behar dituen gauzei buruz, lehentasunak ezartzeari buruz?). Hori guztia antsietate handiz biziko du.
|
|
|
Horregatik, mesedegarria da onartua eta maitatua sentitzea, eta mendeko ez bihurtzea; baizik eta, parte hartzea bere burua zaintzen eta
|
bere
gaixotasunari eta tratamenduari buruzko erabakiak hartzen.
|
|
|
hura jasaten duena estigmatizatu egiten da eta susmo sozialaren pean jartzen da, arrisku talde batean sartuta (toxikomanoa, homosexuala edo prostituta); baina, ez litzateke arrisku taldeei buruz hitz egin behar, jokabide arriskutsuei buruz baizik. Gaixoa
|
bere
gaixotasunaren edo hura saihesteko autokontrolik ez izatearen erantzule egiten dute(, bere errua da drogazale izateagatik?). Gaixoak bere burua erruduntzat hartzen du eta umiliatuta senti daiteke, inguruan dituenen jarreragatik batez ere.
|
|
|
halabeharrean, amarengan edo bere buruarengan. Rikardok
|
bere
gaixotasuna berea dela eta kontrola dezakeela sentitzen badu, bai krisi egoeretan, bai bere burua zaintzeko egoeretan, asma krisi gutxiago izango ditu eta, hortaz, ez du larrialdi zerbitzuetara jo beharrik izango. Asma bronkiala maneiatzean garrantzitsuak diren jokabideei dagokienez, beharrezkoa da honako alderdi hauek ebaluatzea:
|
|
|
Zalantzarik gabe, pertsona guztiek dute, jakin nahi ez izateko? eta, horrenbestez,
|
bere
gaixotasunaren edo pronostikoaren inguruan ez galdetzeko eskubidea. Erabaki hori errespetatu behar dugu, baina ondo aztertuta eta pazienteak galdetzeko aukera izan duela ziurtatuta.
|
|
|
Horregatik, lagungarria izango da bere kezkak adieraz ditzan pazientea estimulatzea, entzutea, harekin denbora ematea eta izan ditzakeen okerreko kontzeptuak zuzentzea. Horrela, profesionalak harreman bat ezartzen du pazientearekin, informazioa ematen dio, konbentzitu egiten du, urduritasuna askatzen laguntzen dio eta
|
bere
gaixotasunean soilik oinarritu ez dadin distraitu egiten du.
|
|
|
Somatizazioa/ psikologizazioa Paziente bat sinetsita badago
|
bere
gaixotasunaren sorburua fisikoa dela (nahiz eta psikologikoa izan), batzuetan zaila izaten da iritziz alda dezan. Somatizazaioetarako joera duten hipokondriakoekin lotu ohi da arazo hori.
|
|
|
12?? Adierazi zure iritzia pazienteari
|
bere
gaixotasunaren inguruan ematen zaion informazioari buruz: a) Zure ustez, paziente guztientzat irizpide berberak aplika daitezke?
|
|
|
Egoera terminalean dago endekapenezko gaixotasun baten ondorioz.
|
Bere
gaixotasunaren jakitun da eta, oso une zailetatik igaro izan bada ere, orain, konponbiderik ez dagoela jabetuta, heriotzari aurre egiteko lasaitasunez eta duintasunez prestatzen ari da. Baina 24 urteko haren alaba Karmele nahiko larrituta dago egoeraren aurrean.
|
|
|
Amak, gaixotasunaren lehen unetik, alabak ahalik eta gutxien sufri zezala eta ezeren faltarik izan ez zezala erabaki zuen. Ez dio itxaropenari lekurik utzi eta gehiegi babesteko jarrera dauka, Sarari
|
bere
gaixotasunaren inguruan inoiz ere erabakitzen utzi gabe. Azterketa medikoetara eta ospitaleratzeetara lagundu dio, eta proposatutako tratamenduen inguruan haren ordez aukeratu du beti.
|
|
|
– Ziur Sarak badakiela medikuak ez direla jainkoak eta, aurrerapenak gorabehera,
|
bere
gaixotasunak sendabiderik ez duela; baina, sintomak kontrolatzea eta, batez ere, azkeneraino lagunduta eta zainduta egotea lor daiteke, ahalik eta autonomia handienari eutsiz.
|
|
|
“Emaitza horiek infekzioak saihesteko prebentzio estrategiak ezartzeko beharra azpimarratzera bultzatu behar gaituzte; esate baterako, gripearen aurkako txertaketa, batez ere adineko pertsonetan eta osasuna kaltetua dutenetan” esan zuen Jaume Roquerrek, Itsas Ospitaleko Neurologiako zerbitzuburuak eta ikerketaren koordinatzaileak. Neurologoek ere egiaztatu dute, nahiz eta infekzioek garuneko istripu akutuak aktiba ditzaketen, ez dutela eragin
|
bera
gaixotasunaren azken emaitzan. Lehendik infekzio bat duten pazienteek ez dute agertu lehendik ez zutenen pronostikoa.
|
|
|
Ekintza dietetikoa indartu egiten da dietista nutrizionisten ekintzaren bidez, hau da, osasun arloko langile eskudunen bidez, beren osasun egoerari eta gaixotasunari dagokienez, zenbat eta kalitate hobea duten jakiteko. Talde hori gai da pazienteak
|
bere
gaixotasunarekin lotutako nutrizio eskakizunen hazkundea onartzeko, bai eta janariak programatu, aurkeztu eta banatzeko ere, ordutegi pertsonalaren arabera eta prestaketa, tenperatura eta osagai beharren arabera. Azken finean, jarduera irizpideak eta esku hartze zatikatuak dituzten profesionalak dira desnutrizioa ospitaleratzean zuzentzeko eta ospitaleratzean saihesteko batukaria.
|
|
|
Diagnostikoari dagokionez, 30 urtetik aurrera maiz agertzen den arren, lehenago has daiteke (20 edo 30 urterekin, baita nerabezaroan ere), baina gehienek badakite 40 eta 45 urte bitartean gaixotasuna dutela. Gaixoen %60k, tratamendu egokiarekin,
|
bere
gaixotasunaren kontrol maila nabarmenak lortzen ditu, nahiz eta inoiz ez gainditu. Gaur egun, ez dago inolako proba biologikorik pertsona batek fibromialgia izango duen ala ez ziurtasunez iragartzeko.
|
|
|
2005eko apirilean, Josuri giltzurruneko minbizia diagnostikatu zioten. 2006ko abenduan, legean onartua dagoen baldintzapeko askatasuna eskatu zen,
|
bere
gaixotasun larri eta sendaezina dela eta. 2007ko uztailan askatasun eskaera horren ukapena jakinarazten diote.
|
|
|
7 urte hauetan zehar, hasierako diagnostikoa egin ziotenetik, espetxeak
|
bere
gaixotasunean izandako eraginak bere egungo osasun egoera okertu du. Bi nodulu topatu berri baitizkiote, bata buruan eta bestea birikietan.
|
|
2013
|
|
|
Beste aukera bat da gaixoak berak kontrolatzea
|
bere
gaixotasuna, koagulazioaren aurkako ohiko sendagaiak hartuz eta koagulometroak erabiliz.
|
|
|
Sukaldean ere sartzen da, plater kozinatuen Instagramen kontuekin edo errezeta liburuak. Ez dira bakarrik osagaiak eta prestatzeko prozesua eskaintzera mugatzen, adibidez, erosketa zerrenda egitea, pertsonaren nutrizio profilari menu bat ezartzea, edo
|
bere
gaixotasunen arabera, edo multimedia elementu askotarikoak erabiltzea azalpenak aberasteko. Ezaugarri horiek direla eta, errezeta appak oso interesgarriak dira tabletak egiteko, pantaila handiagoa delako, eta aukera ematen duelako urrutitik irakurtzeko sukaldean, edo platereko argazkiak ikusi ahal izateko, bai eta elaborazio prozesuko bideoak ikusteko edo prestakuntza kontatzen duen ahotsa entzuteko ere.
|
|
2014
|
|
|
Hasieratik, Tere, gure ama, pertsona baliotsu sentiarazi zuten. Bere nortasuna ezagutuz, goxo,
|
bere
gaixotasunaren egia transmititu zioten, eta hori onartu eta garatzen bukaeraraino lagundu zioten. Paraleloki inguruan genbiltzanak ere laguntza hori arnastu dugu.
|
|
|
Paraleloki inguruan genbiltzanak ere laguntza hori arnastu dugu. Amari aukera eman ziotenean etxean
|
bere
gaixotasuna aurrera eramateko, inork ez genuen pentsatu horrek hartuko zuen dimentsioa: bere gauzak inguru ezagun eta familiarrean aurkitzeaz at (eta hori jadanik asko da), bere ondoan egon garenoi denbora eman digu, berak horrela eskatzen zuen momentuan edo guk horrela hauteman dugunean, intimoki eta sakon hitz egiteko, kontaktuan isilik egoteko edo kapritxo txikiak betetzeko?
|
|
|
TAC, eskanerrak, erresonantziak, gernu, odol eta gorozkien analisiak? Rafak ez zuen
|
bere
gaixotasunaz hitz egin nahi izaten, eta nik neuk ez dut pasa halakorik, ezta gure etxekoek ere, zorionez. Hortaz, asmakizunetan ibili behar, berriz ere.
|
|
|
Teknika ugari erabil ditzake, bere buruari edo besteei gaixotasunak eragiteko: sintomak asmatu, sortu edo exajeratu; bere burua edo besteak kutsatu edo pozoindu;
|
bere
gaixotasuna estilo dramatikoz kontatu (pseudologia fantastikoa da pertsona horien bereizgarrietako bat).
|
|
|
Txakur baten bihotz gaixoak zainketa batzuk behar ditu, bizi kalitate egokia izan dezan,
|
bere
gaixotasuna kontrolatzeaz gain, bizitza arriskuan jartzen duten bihotz hutsegiteak saihesteko. Ondoren, bihotz arazoak dituen kantxa bat zaintzeko bost jarraibide eskaintzen dira:
|
|
|
|
Bere gibelean
gaixotasun bat duen txakur batek ez du behar bezala elikatzen janari plateraren aurrean, eta okadak izaten ditu. Horregatik, albaitaritzako tratamenduaz gain, elikadura egokiak gaixotasunaren sintomak arintzen lagunduko dizu.
|
|
|
Adoptatutako animaliaren edo minusbaliatu baten izaera, nortasuna eta inguruabarrak kontuan hartzea, eguneroko jarduera egiteko aukera emango dion materiala errazteko; horrela, bere mugikortasuna txikia bada, bere janlekua, janlekua, ohea edo belarra erraz iristeko moduko lekuetan koka daitezke. Albaitariaren ikuskapena eskatu, katuak
|
bere
gaixotasunaren sintomak kontrolpean mantentzeko tratamendua behar badu. Maitasun, laztasun eta pazientzia asko:
|
|
|
Aimarrek burmuin perlesia eta tetra parexia du.
|
Bere
gaixotasunaren ondorioz, hanka eta besoen garapenean arazoak ditu, eta bere gorputzaren eskuineko aldean ere garapen arazoak ditu. Aimar hazten den heinean, bere giharrak txikiagotzen dira, hezurrak luzatzen dira eta desitxuratzen dira.
|
|
|
|
Bere
gaixotasunaren berri duzu?
|
|
|
Eta
|
bere
gaixotasunari buruz?
|
|
2015
|
|
|
Mutu geratu eta gehiago hitz egin nahi ez duen aktore baten istorioa da Persona. Erizain batekin itsasertzeko etxe batera bidaltzen du medikuak, horrek
|
bere
gaixotasunari on egingo diolakoan. Erizaina da hitz egiten duen bakarra, itxuraz pertsona orekatua bera.
|
|
|
–Ahizpak, en Aita Flynn hilik datza, kaliza hutsa bular gainean. Kaliza puskatu zuenean hasi zen
|
bere
gaixotasuna, paralisia. Dublinek ere arima hautsia du, eta paralisiaz jotzen du bizkortze ahalegin oro.
|
|
|
lehenbizi, liburua idazteko agindua eman dioten A. Gracián eta Velázquez jaunaz ari da. Eta ondoren, aurreko otsailaz geroztik sumatzen dituen
|
bere
gaixotasun eta ajeez. Ik. 1577ko otsailaren 10eko gutuna bere neba Lorentzo.
|
|
|
|
Bere
gaixotasunak eta Salamancako komentuan dituzten arazoak aipatzen dizkio.
|
|
|
Goraintziak Briandak.
|
Bere
gaixotasun eta guzti asko laguntzen dit. Gaur ekainak 28 ditu.
|
|
|
Posta zerbitzuak astia ematen badio, ez da idatzi gabe geratuko; bestela, eman diezazkiola berorren agurgarritasunak albiste hauek eta nire goraintziak. Jainkoak nahi beza osasuna izatea,
|
beraren
gaixotasunak pena eman baitit. Berorren agurgarritasunak idatz biezat labur labur ongi dagoen; hori jakin arte ez diot idatziko, hari ere eskatu behar diodalako eskatu dizkiodan informazioetan berorri laguntzeko.
|
|
|
Eta, beraz, arren eskatzen diot berorri, gure Jaunaren maitasunagatik, egin diezadala berorren etxean berriro ez hartzeko mesedea, erreguak eta dituen premiak gorabehera, ni bakez izan nadin; izan ere, berorrekin egotearen kontuan, hura zoraturik dago, beste gauza batzuetan egon ez arren, nik adituengandik baitakit hori gerta daitekeela. Eta Sernak ez du horretan zerikusirik (hara joatea buruan ez zuenean ere, gauza bera egin nahi baitzuen),
|
beraren
gaixotasunak baizik; eta, egia esan, beldur handia nuen gehiegikeriaren bat ez ote zen gertatuko.
|
|
|
4 Esan ahizpa Isabel Jesusenari, benetan sentitzen dudala
|
beraren
gaixotasuna. Segoviako ama prioreari idatzi diot, esan diezaiola Andres Jimena jaunari, nirekin hitz egin nahi badu, etor dadila hona laster; ez dakit zer egingo duen.
|
|
|
3 Mesedez, ikus beza Frantzisko Salcedo jauna, eta esan biezaio pena eman didala
|
beraren
gaixotasunak, eta poztu nintzela mutil honek esan zidanean ez zuela kezkatzen auziak, berari idatzi nionean haserre zegoela esan baitzidaten, eta pena eman dit. Ez zuen jasoko gutuna.
|
|
|
|
Beraren
gaixotasunerako errezeta. Debozio handiko emakume baten heriotza.
|
|
|
Ana Jainkoaren Amarena, bitarte horretan komunitateko buru dena. Brianda San Joserena da ama priorea, baina
|
bere
gaixotasunagatik Toledon dagoena. Bisitariak, aita Antoniok, presa ematen du, Brianda bere kargura itzul dadin.
|