|
2008
|
|
|
Apaiza izanik ez da ezaugarri arraroa Azkuek fede zintzo eta sakona agertzea. Hala ere, Azkueren nortasuna, idealak eta konbikzioak hobeto ulertze aldera,
|
bere
fedearen agerkari batzuk ikustea komeni da.
|
|
|
Lehen adibidea Txomin Agirreri 1906an eginiko eskari batean aurki daiteke. Agirre Erromara joan zelarik, Azkuek
|
bere
fedearen aldeko eskari bat egiteko erregutu zion: «Te suplico que cuando en Roma llegues á ver el altar de la Confesión pidas para mi á San Pedro, firmeza en la fé y amor al trabajo? »400.
|
|
|
Baina fedea ahantzi gabe eta Jainkoarengan pentsatuz burutu behar ziren zereginok, ez beren baitan zentratuz eta isolatuz. Zeren aparteko bidetik joz gero (eta Azkuek berak aitortzen zuen batzutan euskal eta musika zaletasunek erlijioa gutxi kontuan hartzera eramaten zutela), jarduera horiek
|
beren baitan
fede pertsonalaren ahulgarri ere izan zitezkeen («en parte á mi pesar, me engolfo en cosas que si no me alejan del Señor (por pura misericordia suya) tampoco avivan mucho mi cariño»). Hortaz, halakorik ez gertatzeko, Azkue beti saiatu zen bere zaletasunak eta erlijioa lotzen.
|
|
|
Azkuek bere lobekin izandako gutunetan, arras ongi ikus daiteke aholkuak eman bai, baina ez zituela menpeko pekatari gisa hartzen. Aitzitik gertutasunez tratatzen zituen,
|
bere
fedea haiekin konpartituz, maiz otoitz eginez lobak birtutetsu izan zitezen, eta haiei ere bere alde antzera otoitz egiteko eskatuz:
|
|
|
Azkuek exorzista ezagutzeko gogo bizia izan zuen beraz, «más que para satisfacer una curiosidad, para enterrorizarme al oir relatar sus luchas personales con el demonio», zeren «estas cosas hacen mucho bien al alma.» Hau da, deabruaren existentziaren eta haren aurkako garaipenen berri edukitzea, edifikantea zen Azkuerentzat, eta
|
bere
fedea sendotzen eta arimari on handia egiten ziona. Hortaz, gorago aipatu diren Azkueren legenda eta berak bildutako herri ipuin fantastikoak, hein batez bilbotar apaizaren fede kezkei lotuta bide zeuden.
|
|
2013
|
|
|
Ez zitzaion bidezkoa iruditzen Frantziak erlijioarekin zuen arazoa beste herrialdeek jorratzea, erranez frantsesek berek konponduko zituztela beren auziak beren artean. Ororen buru, gobernuburuak fedegabeak izanik ere, armadako aitzindariak fededun eredugarriak zirela eta frantsesak
|
berak
fedeari atxikiak zirela goraipatuz, frantses nortasunaren eta nortasun giristinoaren arteko lotura egin zuen. Erlijioaren kontra egitea herriaren ahultzea zela erratea ere Frantziaren eta erlijioaren arteko lotura hertsiaren erakusteko bide bat zen.
|
|
2016
|
|
|
Elizan lotutako ezkontza betirako ezkontza da Elizarentzat, gainera gizona eri da, ahuldua, laguntza horren beharretan dagoela erakutsiko du. Ama bihotz zabala da eta
|
berak
fedea badu eta onartuko du etxean hartzea.
|
|
|
Ondorioz, Maialen atxilotzen dute mendian, Beratik itzultzen delarik. Presondegian
|
bere
fedea ukatzea eskatzen diote. Ez du onartzen eta horregatik fusilatuko dute.
|
|
|
Ez du onartzen eta horregatik fusilatuko dute. Elizak, iraultza pasatu eta, jasan duen zapalkuntza aipatzen da hemen, gogoratuz Sarako herrian neskatxa bat
|
bere
fedearengatik hil zela. Integrismoaz ari da nonbait, neskatxaren amak fedea heriotza baino gorago jartzen baitu hemen.
|
|
2021
|
|
|
(Leizarraga); Mila gizon gaixtorik da emazte batendako. Gizon baten mila andre
|
bere
fedean dago (Etxepare); Badira beraz hiru Jainko? (Belapeire); Neure Jaun maitea, bi soldado pobre heldu dira Aruetik Barkoitzera, zure jauregi ederrean zure ikustera (Tartas); Gau egunetan hogeita lau ordu ditu (Orixe); Tiro bat, bi tiro, lau merezi ditu hola mintzo den gizonak (Larzabal); Larruneko harri ilunetarik altxatu ziren lau edo bost arrano handi, inguru eta inguru zeru gorenean eman zirenak (Barbier); Urteak hamabi hilabete ditu (J.
|
|
|
23.5.3.3c Bestelako adierazpideak ere balia ditzakegu adiera hori emateko, hala nola, aspektu prospektiboa (etorriko zen honezkero), behar modalitate epistemiko baliokoa (etxeratua behar du), badirudi... (Badirudi Manexen amona juduak ez zuela
|
bere
fedea ukatu, hala uler daitezke, behintzat, bilobaren hitzak, Txiliku), edo zenbait adberbio edo postposizio sintagma (antza denez, itxuraz, nonbait, sobra ere ‘antza denez, itxuraz’ adieran... Etxera etorri da nonbait; etxera etorri da sobra ere).
|
|
|
Azken adibide horiek erraz eman daitezke bide erabiliaz: etorri bide da, etxeratu bide da, ez bide zuen
|
bere
fedea ukatu.
|
|
2023
|
|
|
Hala ere, Elizako autoritateek
|
bere
fedea eta Elizaren arauen haustea le poratzen zioten askotan Sorbonako teologoen bitartez.
|
|
|
Anderea, ez:
|
bere
fedea tinko atxikitzen du.
|