2003
|
|
Hala, gizakiaren lana noizbehinkako lankidetzara mugatzen da, baina eskasa da, ikerketaren arabera. %27k dio
|
bere
ezkontideak ez duela “laguntzen”; %21ek janaria prestatzen du, eta %6k aitortzen du bere zeregina “ez zikintzea” dela. Heren batek lanak %50ean banatzen ditu.
|
|
Beti egon behar du mailaketa jakin bat maitasun horretan (Umerezi jarrai diezaiogun, Osaba: 369): aurrena, Jainkoa maitatu behar da gauza guztien gainetik; hurrena, norbera; gero, gurasoak; ezkonduak
|
bere
ezkontidea; seme alabak; hurbileko senideak eta ahaideak; hortik aurrera, azken ahaidetik hasi eta lagun hurko maltzurrenerai  noko guztiak. Hurko batzuei ez diegu soilik maitasuna zor, baita obedientzia eta errespetua ere:
|
2005
|
|
Artikulu honen 1 paragrafoaren arabera inskribatutako ondasunen gain kostu bidez gauzatu diren xedatze egintzak inskribatu ahal izateko, Erregistroan titular moduan agertzen denak
|
bere
ezkontidearen adostasunarekin edo, halakorik izan ezean, epailearen baimenarekin egiletsi behar izan ditu egintzok.
|
2006
|
|
Aseguratuaren,
|
bere
ezkontidearen, gurasoen, seme alaben, anai arreben, ezkon anai arreben, errain, suhi eta ezkon gurasoen gaixotasun edo istripu larria edo heriotza gertatu izana.
|
|
Aseguratuaren,
|
bere
ezkontidearen edo lehen zein bigarren graduko senide bati ebakuntza kirurgikoa egiteko deitu izana.
|
|
Aseguratuaren,
|
bere
ezkontidearen, gurasoen, seme alaben, anai arreben, ezkon anai arreben, errain, suhi eta ezkon gurasoen zein horietako zeinahiri organoren bat transplantatzea.
|
|
Ondasunen banantze eraentzapean ezkondutako pertsona baten konkurtsoa adierazi ondoren, masaren mesederako uste izango da, horren aurkako frogarik izan ezean, konkurtsopekoak ezkontideari dohaintzan eman ziola horrek ondasunak kostu bidez eskuratzeko ordaindutako kontraprestazioa, kontraprestazio hori konkurtsopekoaren ondaretik atera denean. Ezin bada egiaztatu kontraprestazioaren jatorria, uste izango da, horren aurkako frogarik izan ezean, konkurtsopekoak kontraprestazio horren erdia eman ziola dohaintzan
|
bere
ezkontideari, baldin eta ondasunak konkurtso adierazpenaren aurreko urtean eskuratu badira.
|
|
Berrikuspen errekurtsoa sustatzeko, eta, hala denean, errekurtso hori jartzeko legitimazioa du zigortuak, eta, hori hil bada,
|
bere
ezkontideak, edo, ezkontide legezko elkarbizitza harekin egin duenak, aurrekoek eta ondorengoek, hildakoaren oroimena birgaitzeko, eta, hala denean, benetako erruduna zigortzeko helburuarekin.
|
2007
|
|
Espainian bizi den atzerritarraren ezkontidea, baldin eta hori bananduta ez badago, egitez edo zuzenbidez, edo ezkontza lege iruzurrean egin ez bada. Inoiz ez da berrelkartuko ezkontide bat baino gehiago, nahiz eta atzerritarrarentarra eta
|
bere
ezkontidea bananduta ba lege pertsonalak ezkontza modalitate hori onartu. Espainian bizi den atzerridaude, eta atzerritar hori bigarrenez edoliakideak bakarrik.
|
|
Espainian bizi den atzerritarrarenmezortzi urtetik beherakoak edo ezgai eta
|
beraren
ezkontidearen seme alabak, adoptatuak barne, baldin eta hetuak badira, Espainiako legearen edo euren lege pertsonalaren arabera, eta ezkonduta ez badaude. Seme alabak ezkontide batenak direnean, ezkontide horrek bakarrik egikaritu du guraso ahala, edo seme alaben zaintza ezkontide horri eratxiki zaio, eta seme alabak beraren ardurapean izan dira.
|
|
d) Berrelkartzailearen aurrekoak edo
|
beraren
ezkontidea, horiek berrelkartzailearen ardurapean badaude, eta horiei bizilekua Espainian baimendu beharra justifikatzen duten arrazoiak badaude.
|
|
Neurri horrek egoera batzuen gain du eragina; hartara, horiei dagozkien esrako errentari titularrak, lehenengo subrogazioko errentariak eta bigarren subrokubideen balizko edukiak desberdinak dira, besteak beste, kontratuaren hasiegazioko errentariak, eta, horregatik, arauak erantzun egokiak eskaini behar ditu horietako bakoitzean. Ondorenez, legeak kasu bakoitzean ezarritako eskubideen balizko edukia zenbat eta zabalagoa izan, orduan eta subrogazioen ezabaketak mailaz mailakoagoa izan behar, betiere horren horren abiapuntuan ezarrita gaur egungo errentariari eta
|
beraren
ezkontideari hil arte errentan emandako etxebizitza erabiltzen uzteko printzipioa, 1964ko legeriak eskubide hori aitortzen baldin badie.
|
|
Etxebizitza errentamenduak ez du izaera hori galduko, nahiz eta errentariak errentapeko finkan etxebizitza iraunkorra izan ez, baldin eta bertan bizi badira
|
beraren
ezkontidea, legez edo egitez banandurik ez dagoena, edo beraren mendeko seme alabak.
|
|
Errentariak, errentatzaileari aurretiaz idatzizko jakinarazpena egin ondoren, etxebizitza egokitzeko beharrezko diren obrak egin ahal izango ditu berak,
|
bere
ezkontideak, errentariarekin maitasun harremanetan era iraunkorrean bizi den pertsonak, horren sexu joera gorabehera, edo errentariarekin bizi diren familiakoek minusbaliatutasunen bat badute.
|
|
Gaur egungo errentariak eta
|
beraren
ezkontideak, azken hori subrogatu bada, negozio lokala intsuldatu ahal izango dute, Hiri errentamenduen Legearen Testu Bategineko 32 artikuluan ezarritakoaren arabera.
|
|
Ustiategi baten jabea edo
|
bere
ezkontidea gaixotuz gero, aldi baterako lan ezintasunen bat izanez gero edo oporretara joan nahi izanez gero, haien ordez lanean ariko den norbait kontratatzean datza zerbitzu hau. Ordezkapen zerbitzua aurrera ateratzeko hainbat laguntza ematen dira; esaterako, ordezkapena egiten duen pertsonari ordaintzen zaion kopuru osoaren %60 dirulaguntzen bidez eskuratzen da.
|
2008
|
|
Interesatuaren edo
|
bere
ezkontidearen 18 urtez beherako edo ezinduak dauden seme alabak, adoptatuak barne, ezkonduak ez badaude.
|
|
2 Bazkideak ordezkariaren bidez parte har dezake batza orokorraren bileretan. Ordezkaria izan daiteke beste bazkide bat,
|
beraren
ezkontide, aurreko nahiz ondorengoa, edota agiri publikoan emandako ahalorde orokorra duen pertsona, baldin eta pertsona horrek ahalmenak baditu ordezkatuak nazio lurraldean duen ondare osoa administratzeko. Estatutuek baimen dezakete beste pertsona batzuek gauzatzea ordezkaritza hori.
|
|
Ez da familia prestaziorik aitortu behar seme edo alaba bat ardurapean izateagatik, ezta zurztasun pentsio eta hartzeko pasiboak ere. Adibidez, zergadun batek (amak edo aitak)
|
bere
ezkontideak (normalean banantze edo dibortzio egoeretan) seme alabak zaintzeko jasotzen dituen laguntzak ez dira aitortu behar. 2007ko ekitaldiaren berritasun gisa, eta, beraz, aurten lehen aldiz aplikatuko dela, salbuetsita daude seme edo alaba baten jaiotzagatik kobratutako prestazio publikoak (2007 urtearen erdialdetik aurrera seme alaba baten jaiotzagatik ordaindu ziren 2.500 euroak, oro har, edo 3.500 euro egoera berezietan, ama ezkongabeetan edo familia ugarietan, diru sarreren muga batekin).
|
2009
|
|
Arrazoi horren ondorioz endogamia kasuak ere suertatzen ziren batzuetan. Ohitura zabala zen lehenago, eta denbora luzez, norbait alargun geratuz gero,
|
bere
ezkontide zenaren anaia edo ahizparekin berriz ezkontzea. Etxe bateko anaiak beste etxe bateko ahizpekin ezkontzaz elkartzea ere guztiz ohikoa zen.
|
|
Oinordekoa eta
|
bere
ezkontidea etxearen jaube gazteak ziren; oinordekoa aukeratzen zen momentutik (ezkontzaren unea erabiltzen zen erabakia formalizatzeko), gazteak ziren etxearen ondasun guztien benetako jabeak, baina ezin zituzten edozein modutara erabili.
|
|
Hala ere, urteko errenta aitorpenari dagokionez, konpentsazio pentsioak onura fiskal estimagarria du:
|
bere
ezkontide ohiari onura dakarkion konpentsazio pentsioaren edo janari pentsioaren karga bere gain hartu behar duenak karga horren zerga oinarria murriztu dezake, epai judizial baten bidez emana baldin badu. Bestetik, epailearen erabakiz emandako konpentsazio pentsio edo mantenu pentsio baten onuradun den ezkontideak lan etekin gisa sartu du errenta aitorpenean.
|
2010
|
|
Eskatzailea beste ahaide batzuekin bizi bada, bizikidetzako unitate ekonomikoa osatzen duten kide guztien urteko errenta edo diru sarreren batura hartuko da kontuan. Eskatzailea
|
bere
ezkontidearekin edota bigarren mailako ahaide odolkideekin bizi denean, pentsioa jaso ahal izateko diru sarrerak 8.084,86 eurotik beherakoak izan behar dira bi pertsona bizi badira, 11.413,92 eurotik beherakoak hiru bizikide badira, eta 14.742,98 eurotik beherakoak, familia unitatea lau pertsona badira. Familia unitatearen dirusarrerak kopuru horiek baino handiagoak izan daitezke pentsiodunarekin bizi diren ahaide odolkideen artean guraso edo seme alabaren bat dagoenean.
|
|
Dibortzioa edo banantze erabakia. Ebazpen judiziala erantsi behar da, dibortziatutako autonomoak
|
bere
ezkontide ohiaren edo banandutako pertsonaren negozioan famili laguntzako eginkizunak betetzen baditu. Kontratuaren amaiera Ekonomikoki mendekoak diren langile autonomoek langabeziako prestazioa eskatzen dute jarduera uzteagatik, beren bezeroarekin sinatutako kontratua iraungitzen denean.
|
|
Bai emakume jatorra, a zein matrona itxura ederra hartu duen urteekin. Nor izango da
|
bere
ezkontidea?
|
2011
|
|
Deuseztasun epaiak ezkontide baten gaitzustea adierazten badu, onustez jardun duenak partaidetza eraentzari buruzko xedapenak aplika ditzake ezkontzaren ondasun eraentza likidatzean, eta gaitzustedun ezkontideak ez du eskubiderik izango
|
bere
ezkontideak lortu dituen irabazietan parte hartzeko.
|
|
4 Pertsona batek baino gehiagok ezin dute batera inor adoptatu, salbu eta bi ezkontideek, batera nahiz ondoz ondo, adopzioa egiten dutenean. Adopzioaren osteko ezkontzak ezkontideari ahalbidetzen dio
|
bere
ezkontidearen seme alabak adoptatzea. Adopzio hartzailea hiltzen denean edo adopzio hartzaile horri 179 artikuluan ezarritako baztertzea gertatzen zaionean, adoptatua berriz adopta daiteke.
|
|
Larderia bada izan, kontratugileetako bati beldur zentzuzko eta oinarriduna eragiten zaionean, kontratugile horrek berak edo haren ondasunek nahiz
|
beraren
ezkontideak, ondorengoek edo aurrekoek eurek nahiz haien ondasunek hur hurreko kalte larria jasango dutelako.
|
|
Ezkontideari lege aginduz eskualdatuko zaizkio irabazpidezko sozietateak dituen ondasunen administrazioa eta xedapena, baldin eta ezkontide hori
|
bere
ezkontidearen tutorea edo legezko ordezkaria bada.
|
|
Norbaitek egintzaren bat burutzen duenean
|
bere
ezkontidearen eskubideei iruzur eginez, aurreko artikuluan xedatutakoa aplikatuko da beti; eta, horrez gain, eskuratzaileak gaitzustez jokatu badu, harako egintza hutsaltzeko modukoa izango da.
|
|
Erdi banako partaidetza besterik ezin da hitzartu, inork
|
bere
ezkontideaz besteko pertsona batekin ondorengoak baditu.
|
|
Era berean, bi falta hauek ez dira bake epaileen eskumena izango, emakumeen aurkako bortxakeriaepaitegiena baino, ZKren 173.2 artikuluak jasotzen dituen inguruabarretako bat gertatzen denean: biktima ezkontidea denean edo izan denean, edota antzeko afektibitate harremanarekin berarekin lotuta dagoenean edo egon denean, nahiz eta elkarrekin bizi ez; edota odol, adopzio zein ezkontzaren bidezko ahaidetasunagatik, bere zein
|
bere
ezkontidearen edo berarekin bizi denaren ondorengo, aurreko edo neba arrebak direnean; edota berarekin bizi diren zein bere ezkontidearen edo berarekin bizi denaren guraso ahal, tutoretza, kuradoretza, zaintza edo egitezko harreraren menpe dauden adingabe edo ezgaiak direnean; edota edozein motatako harremanaren bitartez familia elkarbizitzaren gunean sartuta dagoen beste edozein pertsona denean;...
|
|
Era berean, bi falta hauek ez dira bake epaileen eskumena izango, emakumeen aurkako bortxakeriaepaitegiena baino, ZKren 173.2 artikuluak jasotzen dituen inguruabarretako bat gertatzen denean: biktima ezkontidea denean edo izan denean, edota antzeko afektibitate harremanarekin berarekin lotuta dagoenean edo egon denean, nahiz eta elkarrekin bizi ez; edota odol, adopzio zein ezkontzaren bidezko ahaidetasunagatik, bere zein bere ezkontidearen edo berarekin bizi denaren ondorengo, aurreko edo neba arrebak direnean; edota berarekin bizi diren zein
|
bere
ezkontidearen edo berarekin bizi denaren guraso ahal, tutoretza, kuradoretza, zaintza edo egitezko harreraren menpe dauden adingabe edo ezgaiak direnean; edota edozein motatako harremanaren bitartez familia elkarbizitzaren gunean sartuta dagoen beste edozein pertsona denean; edota beren ahuleziagatik zentro publiko nahiz pribatuetan zaintza edo jagoletzapean dauden pertsonak direnean....
|
|
Falta hau ez da bake epaileen eskumena izango, emakumeen aurkako bortxakeriaepaitegiena baino, ZKren 173.2 artikuluak jasotzen dituen inguruabarretako bat ematen denean: biktima ezkontidea denean edo izan denean, edota antzeko afektibitate harremanarekin berarekin lotuta dagoenean edo egon denean, nahiz eta elkarrekin bizi ez; edota odol, adopzio zein ezkontzaren bidezko ahaidetasunagatik, bere zein
|
bere
ezkontidearen edo berarekin bizi denaren ondorengo, aurreko edo neba arrebak direnean; edota berarekin bizi diren zein bere ezkontidearen edo berarekin bizi denaren guraso ahal, tutoretza, kuradoretza, zaintza edo egitezko harreraren menpe dauden adingabe edo ezgaiak direnean; edota edozein motatako harremanaren bitartez familia elkarbizitzaren gunean sartuta dagoen beste edozein pertsona denean;...
|
|
Falta hau ez da bake epaileen eskumena izango, emakumeen aurkako bortxakeriaepaitegiena baino, ZKren 173.2 artikuluak jasotzen dituen inguruabarretako bat ematen denean: biktima ezkontidea denean edo izan denean, edota antzeko afektibitate harremanarekin berarekin lotuta dagoenean edo egon denean, nahiz eta elkarrekin bizi ez; edota odol, adopzio zein ezkontzaren bidezko ahaidetasunagatik, bere zein bere ezkontidearen edo berarekin bizi denaren ondorengo, aurreko edo neba arrebak direnean; edota berarekin bizi diren zein
|
bere
ezkontidearen edo berarekin bizi denaren guraso ahal, tutoretza, kuradoretza, zaintza edo egitezko harreraren menpe dauden adingabe edo ezgaiak direnean; edota edozein motatako harremanaren bitartez familia elkarbizitzaren gunean sartuta dagoen beste edozein pertsona denean; edota beren ahuleziagatik zentro publiko nahiz pribatuetan zaintza edo jagoletzapean dauden pertsonak direnean....
|
|
Asturias Bere ohiko etxebizitza erosi edo egokitzeko inbertitutako zenbatekoen %3ko kenkaria du Printzerriak. Zergadunak berak edo
|
bere
ezkontideak, berarekin bizi diren ondorengo edo aurreko ahaideek %65eko ezgaitasuna edo handiagoa badute, kenkaria egin ahal izango du. Kasu horretan, interesak ez dira sartzen inbertitutako zenbateko osoan, eta ez zaie aplikatzen kenkaria.
|
|
pentsiodunak Gaur egun 65 urtetik gorako emakumeak ez dira beti lan egin ezkondu ondoren. Hori dela eta, gizonen %98, 3k bere pentsiotik jasotzen ditu diru sarrerak, eta emakumeen %48, 3k
|
bere
ezkontidearen pentsioarekin jarraitzen du. 3 Egoera zibila:
|
2012
|
|
...funtzionario publikoari urtebetetik bi arteko espetxealdi zigorra ezarriko zaio, bai eta sei urtetik hamabi arteko desgaikuntza erabatekoa ere, norbaiti sexu harremanak eskatuz gero, baldin eta agintari edo funtzionario horrek ebazpena edo txostena eman behar badu edota bere nagusiari kontsulta helarazi behar badio uzi jakin batzuei buruz, eta uzi horiek eskaera jaso duen pertsonarenak badira edo
|
beraren
ezkontidearenak, edota antzeko maitasun harremanen bidez berarekin era iraunkorrean lotuta dagoen pertsonarenak, edota horren odol nahiz adopzio bidezko aurreko, ondorengo nahiz neba arrebarenak, edota gradu berberetan horren ezkontza bidezko ahaide direnenak.
|
|
2 Norbaitek ohikotasunez indarkeria fisiko edo psikikoa erabiltzen badu ezkontidea den edo izan denaren aurka, edota antzeko maitasun harremanez berarekin egonkor loturik dagoen edo egon izan den pertsonaren aurka, elkarrekin bizi ez arren; edota odol, adopzio nahiz ezkontza bidezko ahaidetasuna dela medio, haren nahiz
|
beraren
ezkontidearen edo harekin bizi denaren ondorengo, aurreko edo neba arreben aurka; edota harekin bizi diren nahiz haren ezkontidearen edo berarekin bizi denaren guraso ahal, tutoretza, kuradoretza, zaintza edo egitezko harreraren menpe dauden adingabe edo ezgaien aurka; edota beste edozein pertsonaren aurka, pertsona hori haren familia elkarbizitzaren gunean sartuta badago edozein motatako harrema...
|
|
1 Norbaitek,
|
bere
ezkontideari kalte egiteko, ezkontza baliogabea egiten badu, sei hilabetetik bi urte arteko espetxealdi zigorra ezarriko zaio.
|
|
Hala ezartzen du Espainiako Kode Zibilak 97 artikuluan. Etxeko lanak egiteko edo seme alabak zaintzeko lana utzi duenak edo
|
bere
ezkontidearen lanbide jardueretan lagundu duenak, ondoren, prestazio ekonomiko baterako eskubidea eska lezake. Legeak xedatzen duenez, ezkontideek ezkontzaren kargei eusten lagunduko dute.
|
|
Hildakoak aurrekoak besterik ez baditu, alargunak jaraunspenaren erdiaren usufruktua jarauntsi du.
|
Bere
ezkontidearen seme alabekin bakarrik ezkontzen denean, alargunak jaraunspen emariaren erdiko usufruktua izateko eskubidea du. Baterako seme alabak edo ondorengoak izanez gero, alargunak herentziaren heren bat usufruktuan jasotzeko eskubidea du.
|
|
Bestelako gastu kengarriak Horien artean daude liburuak erostea, aldizkari profesionaletan harpidetzea, jarduerarekin zerikusia duten ekitaldietara joateko gastuak (ikastaroak, biltzarrak edo hitzaldiak) eta elkargo profesionalei, enpresa elkarteei, korporazioei eta ganberei ordaindu beharreko kuotak. Halaber, autonomoak beretzat,
|
bere
ezkontidearentzat edo familiaren etxean bizi diren 25 urtetik beherako seme alabentzat ordaintzen dituen eritasun aseguruaren primak desgrabatzen ahal dira, gehienez ere 500 euro pertsona eta urte bakoitzeko. Bestelako hornidura kengarriak Ohiko jardueretatik kanpo gertatutako arrisku eta gastuetarako hornidurak, berriz ere ohiko moduan egitea espero ez bada.
|
2018
|
|
Euskaldun onari iduri zitzaion,
|
bere
ezkontidearen laudorioak egitean, kartsuki aipatzen zituen denbora urrunetara itzultzen zela.
|
2019
|
|
Hala ere, aipatzen du txantxetan esaten ziola abenturaren bat izango zuela" muturbeltz bibotedunen batekin" (48). Orduan Florak erantzuten du bera beste gizonen batekin egongo balitz, Senarrari ez litzaiokeela asko axolako eta narratzaileak onartzen du benetan uste zuela ez litzaiokeela, larrua jotzea jardun fisikoa baita bizikletan ibiltzea bezala, eta" ezkondu bat
|
bere
ezkontidea ez den norbaitekin bizikletan ibiltzeak ez duela esan nahi, besterik gabe behintzat, kide hori maite ez duenik" (48). Horregatik, bere burua justifikatzen du beste emakume batzuekin berak ere huts egin diolako (48, 49).
|
2020
|
|
Urkulluk ez du dibortziatu nahi; bizikidetza eskatzen dio Espainiari. Hark badaki zer nolako errespetua, begirunea eta bizikidetza eskaintzen dizkien Espainiak, behin eta berriro,
|
bere
ezkontideei, haien askatasun nahiei eta aldarrikapen nazionalei. Hala ere, ez du etsi nahi.
|
|
Eta, haren iritziz, bi ezkontideak elkarrekin bizi badira heriotzaren unean, eta ez badute dibortzio eskaerarik aurkeztu, “alargunak herentziarako eskubidea du”. Legeak, Kode Zibilaren 834 artikuluan ezartzen duenez, legez edo egitez bananduta ez dagoen ezkontideak,
|
bere
ezkontidea hiltzean, “hobetzeko den herenaren usufruktua izateko eskubidea izango du, baldin eta herentzian seme alabarik edo ondorengorik badago”, dio Andrea Lópezek. Baina ezkontzak bananduta zeudela egiaztatzen bada, epai judizialik egon ez arren, “herentziaren gaineko eskubide legitimoak galtzen dira”.
|
2023
|
|
Etxeak ez izanki aberastasun maila berekoak, kasu handia egiten zen zein zeuden maila
|
berean
ezkontidea aukeratzeko unean. Posible bazen, egoera hobean zegoen norbaitekin ezkontza lotzeak onura baizik ez ziezaiokeen etxeari ekar, baina zaila zen muga hori haustea; era berean, pobreago zen etxe bateko norbaitekin ezkontzea, ekonomikoki afera txarra izateaz gain, desohore ere bazen neurri batean.
|
|
Murrizketak ezartzeko arrazoiak ezberdinak izan daitezke: batzuetan, onura fiskalak emateko asmoa agertzen da (Ondarearen gaineko Zergan, diru zenbateko bat kentzen denean zerga oinarritik); besteetan, zergaren arauketak erakarritako irizpide teknikoek bultzatzen dute murrizketa (PFEZn gertatzen da, esaterako, dibortzio epai baten ondorioz ezkontide batek
|
bere
ezkontide ohiari ordaintzen dion pentsioa kentzeko aukera dagoela).
|
|
(c) Larderia: larderia bada izan, kontratugileetako bati beldur zentzuzko eta oinarriduna eragiten zaionean, kontratugile horrek berak edo haren ondasunek nahiz
|
beraren
ezkontideak, ondorengoek edo aurrekoek eurek nahiz haien ondasunek hur hurreko kalte larria jasango dutelako.
|