|
2000
|
|
|
Euskararen berreskurapena kultur proiektu bat dela argi eduki eta azaldu egin behar da, ez hitzez bakarrik baizik eta eguneroko ekintzekin ere bai. Kultur proiektu garrantzitsua gizabanakoari zuzendua,
|
bere
euskalduntasunetik pertsona osatua, jasoa, gure garaian integratua eta. finean. zoriontsuagoa izateko bideratua.
|
|
|
|
Bere
euskalduntasuna ez galtzeko aukerarik ba al du Iparraldeak?
|
|
2001
|
|
|
Etxe barnean egindakoak ezin du etxean soilik gelditu: " denontzat sortzen dugu edo ez dugu inorentzat sortzen", dio Mitxelenak,
|
bere
euskalduntasunaren talaia Europara begira baitzegoen. Irakurleak gure europartasunari buruzko hausnarketa bat baino gehiago aurkituko du liburu honetan:
|
|
2005
|
|
|
Gazte gazterik ekin zion Leizaola legelariak
|
bere
euskalduntasuna eusteari. Testu batzuk ere badira horren lekuko.
|
|
2007
|
|
|
ezjakin, basati, kaiku... zer ez ote digute esan mendeetako menderakuntza etengabean; hori esatea bera badirudi ez dagoela modan, ez dela komeni, baina egiak esaten hasiz gero hori ere jarri da mahai gainean; eta, egia osoa esateko, euskaldunaren kontrako arrazismo zikinena eta tristeena gelditzen zaigu: euskaldunak berak egindakoa; herri kolonizatuetako autogorrotoaren mekanismoa geureganatuta, euskalduna lotsatu egin da
|
bere
euskalduntasunaz, kaka zaharra iruditu izan zaio bere kultura, hutsaren hurrengoa bere herriaren ondarea; eta euskaldun hori, kanpotarren kulturaz apur bat janzten hasi denean, bera bihurtu da, maiz aski, bere kideen trufatzaile nagusi.
|
|
|
Jendeak
|
bere
euskalduntasuna zelan argudiatzen eta kontatzen zuen, zelanbizi zuen aztertuta, aurretik aletu ditugun gai berberak aurkitu nituen: prentsan, irratian, kaleko elkarrizketa arruntetan, berariaz egindakoetan...
|
|
|
Euskalduna euskaraz bizi dena baldin bada, delako euskaldun hori ez da nolanahi amilduko alienazioaren osinean.
|
Bere
euskalduntasunaren indarrak erakarrikobaitu bere sentiera, pentsaera eta jokabidea. Hizkuntza dugulako hain zuzen geuresozializazioaren ardatz nagusia, ardatz horren inguruan harilkatzen direlako bizitzaren munduak gugan txertatu dituen balio, arau eta esanahiak.
|
|
2008
|
|
|
Hola, euskal kantu, ipuin eta esamoldeen europar edo mundu zabaleko kidetasunak sarri aipatzen zituen137, eta beraz arraza kontuan ere bere pentsaera paraleloa izango zen. Azpimarragarria da Azkuek konexioak bilatzen hasita, europar testuinguruan ez ezik are ekialde inguruan ere onar zitzakeela harremanak (adibidez Ipar Afrikan euskal jatorriko hizkuntzarik ote zegoen bilatzean138, edota alboka arabiar jatorriko musika tresna zela esatean, horregatik
|
bere
euskalduntasun jatorra ukatu gabe139). Modu horretara Azkuek teoria isolazionistak baztertzeaz gain, «ariar» elkartasun europeista soila ere gainditzen zuen.
|
|
2009
|
|
|
Gaztetatik klasikoen zalea, hiru urtez Unibertsitate internazional batean egongo da estudiatzen Erroman, latina izaki komunikazio mintzaira arrunta lagunartean, latin, greko eta hebraieraz estudiatuz ikasgaiak, Europa osoko hainbat lagunekin batera biziz egunero. Ikusi dugun eran, Arruti, momentu batean Espainiari diosalak bidaliz bere herrimina kantatu duena 126, laster
|
bere
euskalduntasuna modu berri batean ulertuz joango da 127. Erroman batez ere euskararen kontzientzia ematen du argitu zaiola, behiala Etxepareri argitu zitzaion eran egin ere: beste hainbat hizkuntzak parte duen korroan, euskara ezin da falta.
|
|
|
erabiliz interpretatzeko lotsarik eza horren adibide bat Gorka Knörrek Trebiñuri eskaintzen dion kanta da. Trebiñu Arabaren bihotzean dago, eta legez Burgosko probintziaren administraziopean dagoen eskualdea bada ere, hauteskundeetako emaitzak
|
bertakoen
euskalduntasuna erakusten tematzen dira behin eta berriz.
|
|
2010
|
|
|
7 Xabier abertzale:. Gazte gaztetik,
|
bere
euskalduntasunak eta bere euskaltzaletasunak abertzaletasunera eraman zuten. Eta arlo honetan ere bere konpromisoak hartu ditu.
|
|
|
Sustrai ugari eta sakoneko gizona dugu, beraz, iturri aunitzetatik edandakoa, baina, denbora berean, autodidakta. Haurtzaroan eta gaztaroan, amaren aldeko familiaren sentimendu abertzale sutsuak
|
bere
euskalduntasuna eta bere abertzaletasuna suspertu eta bideratu zituen betiko. 1976tik aitzina Iparraldean jazotako gertaera sozio-politikoek sentimendu horiek areagotu zizkioten.
|
|
2011
|
|
|
Baina, Txurik ez bezala, Gorrik gizartearen presioari men ez egiten ikasi du. Hots, Gorrik bere modura bizi du
|
bere
euskalduntasuna. Paradoxikoki, kritikak kritika eta erreformak erreforma, biek ala biek txikitako goitizenei eusten diete nobelaren amaiera arte.
|
|
|
Ijitoak aitortzen duenez, Etxalarko euskalduna da, eta ijitoek Sevillara eraman zuten bahituta edo; baina bere asmoa Nafarroara, ama gaixoaren ondora, itzultzea da.
|
Bere
euskalduntasuna aitortuta ere, benetako arrazoia bestelakoa izan liteke. Alegia, Joseren arabera, ijitoen eleaniztasuna berezko ezaugarria da;
|
|
2012
|
|
|
zer pentsatzen eta sentitzen duenEuskal Herriaz eta euskaraz, eta zer Espainiaz (Gaztelaz bereziki) eta espainieraz.Haren Euskal Herria ulertzeko, haren Espainiari kontrajarrita ikusi behar da.Unamunok jarrera anbiguoa, edo are kontraesankorra ukan du Euskal Herriarekiko.Kontraesana haren sentimentuen eta haren pentsamenduaren artean egon da. EuskalHerria maite zuen,
|
bere
euskalduntasunaz harro zegoen. Bestetik, espainolismoarenapostoluak Euskal Herria Espainiaren eta espainolismoaren zerbitzuan ikusi gurazuen:
|
|
|
kulturalki euskararen heriotza iragartzen eta desiratzen zuen, politikokiEspainia jakobino unitarista eta zentralista aldeztu du eta abertzaletasunaren etsaiaizan da.
|
Bere
euskalduntasuna, arrazara mugatua, hau da, deuseztara praktikan (oroipenen sentimentura ez bada eta arrazaren harrokeriatxo batera), Espainiarenhalako mistika batean urtuta geratu da.
|
|
2014
|
|
|
Hori gutxi balitz, azken karlistaldian borrokan aritzeagatik atzerrira ihes egin behar izan zuela gogoratuz, euskaldun oso ez izateko arrazoirik ez zuela argudiatu zuen Iturriozek. Nolabait,
|
bere
euskalduntasuna tartean euskararen erabilerarekin justifikatu nahi izan zuen, euskarak bere bizitzan izan zuen garrantzi handia azaleratuz, nahiz eta bere ideia politikoetan independentziarako tarterik egon ez. Hala ere, independentziarik ez baina euskal probintzien autonomiaren aldekoa izan zen Iturrioz, gobernuarengandik distantziak markatuz:
|
|
|
Aita Gazteiztarra zuen eta Ama Burgozeko Judu konbertitu familia batekoa. Eztabadak badira
|
bere
euskalduntasunaz, aita Gazteiztarra zuen ala ez. Suisan agertu liburu batek aipatzen du eztabada hori eta garbiki erraten Euskalduna zela.
|
|
2015
|
|
|
Eta Euskal Herritik etorritako etorkin euskaldunak? Nola biziko zuen
|
bere
euskalduntasuna?
|
|
|
Nola biziko zuen
|
bere
euskalduntasuna?
|
|
|
Nik kontrolatzen dudan pittin horretan, eta gisa horretako guneetan, nire inpresioa da, eta ez daukat daturik eta orduan ba bota egingo dut eta hor geldituko da, ni bizi naizen inguruetanorain 30 urte baino askoz ere gizarte funtzio gehiago betetzen ditugu euskaraz, askoz ere gehiago.Kualitatiboki ere, askoz ere sakonagoak, eta kapazitate gehiagokoak. Eta inguru horietako euskaldunek,
|
bere
euskalduntasunari esker, batzuetan nolabait gizarte garrantzia askoz gehiago, eta protagonismo askoz handiagoa dute, eta beren herritartasuna nolabait sendotuago ikusten dut. Orduan, hortik estatistikoki gertatu den atzerakada hori, eta egoera hori konparatuta,, euskarak atzera egindu?
|
|
|
Aurretik zegoenarekiko erabateko eta bat bateko hausketaz eta belaunaldien arteko talka garbiaz hitz egitea gehiegitxo sinplifikatzea bada ere (kuadrilla heterogeneo xamarra izan ziren euskalduntasun berri haren oinarriak jartzen ibili zirenak, eta hasieran beren aurrekarien bideari jarraituz, gainera), hauxe eztabaidaezina da: urteek aurrera egin ahala garai berrietara gehiago egokitzen zen euskal mundu berri bat eta
|
berarekin
euskalduntasun berri bat sortu zirela.
|
|
|
Euskararen zentralitate berri hori garrantzitsua izan zen diskurtso aldaketa ekarri zuelako eta euskaltzalearen begietara herrigintza eta estatugintzaren erdigunera euskara ekarri zuelako. Bai, baina, baita ere, Alaitz Aizpuruk bere artikuluan dioen legez," garai berrietara gehiago egokitzen zen euskal mundu berri bat eta
|
berarekin
euskalduntasun berri bat sortu zirelako".
|
|
|
Orain arte eta 30 urtez hika mikarik ez pizteko udalak erabakia zuen banderarik ez bata ez bestea ez ezartzea. Nigarra begian bere karguaren uztea erabaki du,
|
bere
euskalduntasuna, abertzaletasuna, herriaren gehiengo zabalak partikatzen duela aldarrikatuz: Herriko Etxean 14 hautetsi dira abertzaleak eta hiru hala ez direnak.
|
|
2016
|
|
|
Honetan filosofia (post) marxista eta foucaultiarrak erabat erraturik daude, azken batean euskaldunak, subjektu politiko gisa, kapitalismoak (edo estatu kapitalistak) sortu dituela inferitu behar baita, eta
|
beraz
euskalduntasuna bera kapitalismoak erabiltzen duen tresna edo teknologia dela, gu are gehiago zapaldu eta kooptatzeko. Badiouk, azken aldian, Frantzian etorkin atzerritarrekin (postkolonialekin) izan dituen esperientzien ondoren, zertxobait aldatu du bere iritzia diferentziaren alde (diferentzia arrazial eta etnikoaren alde).
|
|
2017
|
|
|
Espainiar merkatuan hain onartua izanak, noski, Atxagak bertako ikuskera eta balio batzuekin bat egin duela erakusten digu. Baina zergatik kendu zion horrek
|
bere
euskalduntasunetik ezer. Zer ikuskera edo balio euskaldun laga behar izan du bada Atxagak bazterrean Espainian onartua izateko?
|
|
|
Hortaz, kontua da Finlandian emandako hogeita hamabost urteak gorabehera Kepak oraindik ere erabat euskalduntzat daukala bere burua. Berak dio170 Izua hemen, 15 or. en bezala," [n] ik ez dut, eta uste dut nire bizitza osoan edo geratzen zaidan bizitza pusketan berdintsu jarraituko dudala duda izpirik gabe, nire burua inoiz finlandiartzat hartuko edo finlandiarturik ikusiko." 171
|
Bere
euskalduntasuna esentziala da, alegia, eta Finlandian bizi izandako guztia, berriz, akzidentala. Non kokatu, orduan, Erik bere semetxo kuttuna?
|
|
|
–Niri euskarak gauza anitz eman dizkit, nire bizitzaren puska handi bat euskararen inguruan eraiki dut?, zioskun behinola Aingeru Epaltzak302 Alabaina, euskaldun gehienak ez dira euskaltzale zentzu baikor eta aktibo303 horretan, eta beren euskalduntasuna askapenarekin lotzeko baliabide ideologiko eta kulturalak falta zaizkie. Damurik, euskaldun gutxik bizi du
|
bere
euskalduntasuna borroka nazional askatzailearen parametroetan. –Tentsiorik? 304 gabeko euskalduntasunak bizi gaitu, eta, ondorioz, gure hizkuntzaren gaineko autopertzepzioak huts egiten digu.
|
|
|
–ereduan euskaldundu den belaunaldiak modu naturalean bizi du
|
bere
euskalduntasuna, eta ez da kezkatzen euskararen egoera soziolinguistiko orokorraz?. Horra gero eta gehiago aditzen dugun ideia kezka.
|
|
|
Euskal Herria euskaldun herri gisa desagertzen joan izana bere identitate etnikoaren krisi latzean kokatu behar genuke. Esan dugun bezala, euskalduntasun etnikoak hainbestean funtzionatzen zuen eskualde batzuetan, gizartearen oinarrizko ezaugarri sozioekonomikoen, industrializazioaren eta modernizazioaren eragina jasangarria zen bitartean bederen21 Euskalduna
|
bere
euskalduntasunaren altzoan eroso eta autoestimu sendoarekin sentitzen zen orduko testuinguru soziolinguistiko hartan. Kontzientzia etnokultural horri zerizkion indarra eta nortasuna aski zituen orduko euskaldunak, euskalduntasun diglosiko hartan bere komunitatearen oinarri materialak eta kulturalak nahiko sendo finkatuak zeudenez gero.
|
|
|
Harreman hauekin mantentzen da familia kontaktuan euskal giroarekin, eta Baionan bertan naturalki euskaraz hitz egingo zen haien etxean segur aski. Dasconaguerre abizena
|
bera
euskalduntasun markadore garrantzitsua zen eta harrotasunez eramaten zen. Aski da ikustea Mendigor Içareder, liburuan pertsonaia ezberdinek sistematikoki euskal abizen, luzea?
|
|
|
Ik. talai oronimoetan. ur. Ziurrenik euskal erro zabaldu eta ezagunena munduan, nahiz eta
|
bere
euskalduntasuna zalantzan jartzen duen zenbait indoeuropeista itsuk.130 Uri
|
|
2018
|
|
|
Esate baterako, horrela ezagutu zuen Resurreccion Maria Azkue 1897an, Donibane Lohizunen ospatu jaian, gerora bizitza osoan lagun mina izango zuena. Pierre Broussain Parisen ohartu zen
|
bere
euskalduntasunaz, galdutako euskalduntasunaz, hobeto esateko, eta berori berreskuratzeko premiaz.
|
|
|
Sorkuntzaren izateari eta egitekoari buruzko argitasun hori
|
bere
euskalduntasun eta abertzaletasunarekiko duen barne borroka zaurgarriarekin bizi izan zuen Letek. Herria maite eta gorrotatu egiten zuen, euskaldunei mira eta herra zien era berean.
|
|
2019
|
|
|
Eleberri honetan ere bere sabeleko beharrez hain arduratsu den pertsonaia arruntaren eraikuntzak
|
bere
euskalduntasuna seinalatzen du ezbairik gabe. Senarrak jaki bakoitzaren puntuaz egiten dituen iruzkinak, sarritan zuzenean sukaldariari adieraziak dira, onerako zein txarrerako, epaile baten betebeharra balu moduan.
|
|
|
Lizeoko barnetegitik ihesean trebatu ondoan, Mikelekin ateratzen hasi zen, Baionara joaten, euskal errefuxiatuen dretxoen alde manifestatzen.
|
Bere
euskalduntasuna sakontzen zebilen eta bandera klaskari baten antzera erakusten zuen gero, bere ikaskideek ezaugarri kulturalak ezabatzen zituzten bezainbeste: estigmak gordetzekoak ziren, ahanztekoak.
|
|
2021
|
|
|
Erraza: euskaldun berri batek ia ziur EGA eta perfilak ditu, baina
|
bere
euskalduntasuna agian ez da zahartuko. Euskaldun gazte batek, berriz, euskaraz egiten du amets eta bere euskalduntasuna zahartu nahi du, agian ez da ondo arituko euskaraz, agian erdarakada sartu ere, baina beti harro euskaldun berri bat, upss!!, barkatu," euskaldun gazte bat" sortzen ari delako, agian" irakaskuntza formalen eta perfilen" zilbor hestea ebaki duelako eta ez ordea euskaraz bizitzera lotzen duen arima berezi hori....
|
|
|
euskaldun berri batek ia ziur EGA eta perfilak ditu, baina bere euskalduntasuna agian ez da zahartuko. Euskaldun gazte batek, berriz, euskaraz egiten du amets eta
|
bere
euskalduntasuna zahartu nahi du, agian ez da ondo arituko euskaraz, agian erdarakada sartu ere, baina beti harro euskaldun berri bat, upss!!, barkatu," euskaldun gazte bat" sortzen ari delako, agian" irakaskuntza formalen eta perfilen" zilbor hestea ebaki duelako eta ez ordea euskaraz bizitzera lotzen duen arima berezi hori....
|
|
2022
|
|
|
Idazleak dioenez,
|
bere
euskalduntasuna nola bizi ezin jakinik dabil euskalduna. «Uneoro zaude zalantzan, zeure umorearen, gogoaren eta militantismoaren arabera, aurrean daukazun pertsonari, dendari, funtzionario edo dena delakoari, zer hizkuntzatan hitz egin behar diozun, adibidez».
|