|
2003
|
|
|
nonbait, gu ez espainolak eta ez frantsesak garela argiago uzteko edo. Ofizialki, jendarmeei
|
beraz
Espainiar Estatua bati, eta Frantziar Estatua besteari; gure artean, Espainiarekin eta Frantziarekin konformatu dute bi horiek, abizen barik, hain zuzen ere.
|
|
2006
|
|
|
«Lepo aberastuta dago eta hortaz ez zitzaion interesatzen euskaraz egiteko baimena ematea. Azkenean, duela urte bete,
|
bere
espainiar ordezkariarekin hitz egin eta Pariserako txartela ordaintzeko prest nengoela esan nion, berarekin hitz egin zezan. Azkenean ez dakit oso ondo nola, baina baiezkoa eman zuen», dio Agirrek.
|
|
2009
|
|
|
Eta hala adierazi nahi dugu.4 Ertzantzaren jarrera ere salatzekoa iruditzen zaigu, bai atxiloketa unean (ateak bota, gaztez beteta dagoen tabernara sartu sukaldetik, eta izua sortu, pistola jarri buruan Manexen lagune, Mikel bahitu…) eta baita ere ondorengo orduetan Villabonako kaleetan erakutsitako jarrera oldarkorra, deialdiak kentzen… herritarren protesta baketsuen aurrean salagarria zaigu. Ez al dute herritarrek eskubiderik Manex eta Mikel eta bere senideei elkartasuna eta babesa adierazteko. Salagarria zaigun modu
|
berean
Espainiar indar armatuen presentzia Villabonan, Ertzantza etxeak miatzen aritu den bitartean Guardia Zibila jendea identifikatzen…5 Salagarria zaigun modu berean, informaziorik eza. Manex non izan duten ez dugu jakin eta uneotan eta Mikel non dagoen ere.
|
|
2010
|
|
|
Jack Dempseyren ukabilkada batek ez ninduen hain jota utziko!; hura, baina, ez zen egun hartan jaso nuèn azken laztana izan, don Diegok esan ez zidan, bada, jarraian,
|
bera
espainiarra zela eta Espainian zegoela, eta begira nezala bestela mapan!
|
|
|
Jaurlaritzaren babespean Belgikan, Holandan edota Frantziako estatuan ziren60.000 inguru euskal errefuxiatuak eta herrialde hauetan ziren ebakuatutako haurren koloniak naziek garaitutako eskualdean ziren 1940ko maiatzeko ofentsibarenostean eta euren artean askok heriotza zigorra zuten
|
bere gain
espainiar justiziakezarrita. Gainera, Jose Felix Lequerica zen 1939tik espainiar estatuko ordezkariaParisen eta kolaboratzen hasiak ziren frantziar polizia eta Gestapoko zerbitzuaFrantziako estatuan ziren espainiar enbaxadako ordezkariekin.
|
|
|
Jack Dempseyren ukabilkada batek ez ninduen hain jota utziko!; hura, baina, ez zen egun hartan jaso nuèn azken laztana izan, don Diegok esan ez zidan, bada, jarraian,
|
bera
espainiarra zela eta Espainian zegoela... eta begira nezala bestela mapan!
|
|
|
Herrero de Miñonek, gainera," Estatu zatiak" ere defendatu ditu; izen hori eman zion eskubide historikoak eguneratzeko kontzeptuari. Sabino Arana Fundazioak emandako saria jasotzean esan zuen
|
bera
espainiar nazionalista zela, eta Espainia handiago egingo zuela onartzeak Euskal Herriak bazuela erabakiak hartzeko eskubidea. Ondoren, erabaki horietan oinarritu eta elkarrekin bizikidetzarako proiektua adostuaz, esan zigun:
|
|
2011
|
|
|
Are gehiago kontuan hartuz frantziar Estatuan atxilotzen dituztenean inkomunikaturiko euskal militanteek uko egiten diotela deklaratzeari eta, aldiz, sekulako aitorpenak egiten dituztela espainiarrean. Denek dakite hori, baina aldi
|
berean
espainiar Estatuan gehiengoak nahiago du ez jakinarena egin; tartean Aginte Judiziala, zeinak azken hamarkadetan uko egin dion sistematikoki ulertezina den zerbait argitzeari: nola ulertu halako militante zailduak hain aitorpen zehatz mehatzak egitea, kasu asko eta askotan. Mattin Sarasolarenean, adibidez?
|
|
|
Gogoratzen naiz Berriako Gira atalean egunero aritu zeneko Xabier Lekuonaren lehen zutabeaz, Espainiako nonbait bati buruz, non arrotz sentiarazi zuten pauso bakoitzean, bera pozten zuen zerbait,
|
bera
espainiarra ez, euskalduna delako, eta zioen: " Ondoko autoei ez bezala isuna jarri diote nireari, agian matrikula oraindik SSz hasten delako edo".
|
|
2012
|
|
|
Abertzaleen egitasmotzat jotzen zuen autonomia.
|
Beraz
Espainiar Legebiltzarrean autonomismoaren aurka hitz egin zuen. Bestalde, Alba parlamentari liberalak, proiektu alternatiboa aurkeztu zuen.
|
|
|
Aurreko atalburuan ikusi dugun bezalaxe, xx. mendea hasi zenetik, autogobernua bermatzeko autonomia kontzeptu politikoa gero eta gehiago erabiltzen hasi zen. Baina autogobernuaren aldarrikapena Foruen berreskurapenaren baitan, ikuspegi katoliko konfesionaletik abiatuz edo horretan oinarria hartuta, karlistek, integristek eta jeltzaleek bat egiten zuten; liberalek, errepublikarrek eta sozialistek, berriz, autonomiaren auzia ikuspegi ez konfesionaletik begiratzen zuten eta aldi
|
berean
Espainiar ikuspegi trinkoaren eusle eta babesletzat zituzten beren buruak. Beraz, mesfidantzaz hartzen zuten euskal autonomia politikoa.
|
|
|
Hala ere, bigarren proiektua aurrekoarekin alderatuz gero, orokorragoa da, baina, printzipio politiko berdinetan oinarritzen zenez gero, autogobernu politikoaren izatea mugaturik eta murrizturik gertatzen zen. Mirafloreseko Markesa, aldiz, oro har foruen aldekoa zen, baina aldi
|
berean
Espainiar Estatu gizona. Gerra zibilaren garaian, foruen aldeko joera erakutsi zuen, gerra amaitzeko bide gisa.
|
|
|
Beraz, Euskal abertzaletasunaren abiapuntua ageri zaigu. Aldi
|
berean
espainiar abertzaletasunarekin bat egiten zuen. Beraz, garai honetan, abertzaletasun bikoitza ari zen sustraitzen.
|
|
2015
|
|
|
Espainiarrak garbitzeko dekretu haren gordintasunez jakitun, Bolivarrek
|
berak
espainiarren iraganeko basakeriak erabili zituen justifikaziotzat: Venezuelako lehen errepublikaren porrotean Domingo Monteverderen armadak egindako krimenak, 1810ean Quitoko independentzia ahalegina gogor zapaldu izana...
|
|
|
Ez zaio gustatzen inguruko jende fanatikoa euskara kontuetan eta esaten du etortzen direnek erabakiko dutela ikasi edo ez. Adibidez,
|
bere inguruko
espainiarrak oso ondo portatu dira eta haien seme alabek euskara ikasi dute. Euskaraz ikasi duten bere Marokoko garbitzailearen seme alaben kasua aipatzen du.
|
|
2017
|
|
|
Bestetik, adibide baterako, euskal lurraldeak bakarrik gobernatu nahi ditu (b.3), EAJk, PSEk eta AhalDugu Podemosek espainiar lurraldeak ere gobernatu nahi dituzte, hau da, Espainia autonomiko edo federal bat nahi dute bi gobernu motekin: self rule (euskal autogobernua) eta shared rule (espainiar gobernu partekatua), hau da, Espainian dauden euskal lurraldeak espainiar estatuaren bidez gobernatu eta
|
beraz
espainiar estatua ere gobernatu nahi dute, euskal demokratizazioa espainiar demokratizazioaren zati kontsideratuz (a.1 eta b.3). Azkenik, PP dugu, euskal demokrazia zuzenean neutralizatu nahi du, eta espainiar (des) demokrazia bat eta bakarra izan dadila (a.2 eta b.4). Horrek ez du esan nahi EAJk eta PSEk edo EAJk eta Podemosek gauza berbera nahi dutenik esparru guztietan.
|
|
|
Europako erakundeek aitortza hori egitera bultzatzen dute: be rrikitan, Europako Kontseiluak ere
|
bere aldetik
Espainiar Estatuari gomendatu dio bere tokiko hizkuntzen garapenaren alde lan egitea, tokiko hizkuntzei estatus ofi ziala eskainiz auzoko Autonomia Erkidegoetan ere, adibidez euskarari Nafarroako
|
|
2018
|
|
|
Epaiketak hamar saio izanen ditu, 50 bat lekukok deklaratuko baitute. Auzi" ahalgegarria", alde guzietatik salatua, zinezko burugabekeria, estaduaren mendekua erakusten duena, aldi
|
berean
espainiar demokraziaren irudia ilunduz.
|
|
2019
|
|
|
euskal selekzioak. Baina guztiz bateragarriak direnez euskal selekzioaren alde lan egin eta denbora
|
berean
espainiarra hauspotzea, Javier Clemente hautatzaileak demostratu duen moduan, ez gara ustezko kontraesanetan katramilatuko, lukeen arren.
|
|
|
Hurrena, haren burua aurkeztu zuelarik, nor zen jakin ninan: izenak berak baino
|
bere
espainiar azentuak salatu zinan. Zalantza gutxi nik orduan norekin ari nintzen.
|
|
2022
|
|
|
Horren erakusgarri dugu, konparazio baterako, XI. mendetik XIV.era arteko aldiari buruz diseinatu eta indarrean diren mapak, muga argi eta zehatz bat ezarriz Pirinioetan Frantzia eta Espainia arteko egungo estatu mugen arabera (Luzaide
|
bera
espainiar aldean irudikatuz, Zangozako merinian 1407an sartu zen arren), errealitate askoz poliedriko eta bihurriago baten kaltetan.
|
|
2023
|
|
|
Horrek ez dit galarazten, ETA sakabanatu ostean, EH Bilduri botoa ematea». Gaineratu zuenez,
|
bera
espainiar sentitzen da, ez euskal herritar, nahiz eta Euskal Herrian 50 urtez bizi. Eta, halere, botoa ezkerreko alderdi batean batu litzatekeela uste du, «kasu honetan, irabazteko benetako aukerak dituenean, hau da, EH Bildun».
|