|
2007
|
|
|
Pello Zubiriak ere oso gertutik jarraitzen ditu sareko gorabeherak, aldizkariko azken bi orrialdeetako Net Hurbil jarraitzen duenak ondo jakingo duen moduan; Sareko Argian ere badu bere bikia. Baina orriotara
|
bere
erleak ekarri ditu, Apiterapia blokatik atera eta hauen eztiak zaurien artatzean dituen onuren berri ematen digu. Zaharrak berri, Erresuma Batuko zenbait ospitale eta ikerlariren esperientzia dakarkigu bere lerroetan.
|
|
|
Hasperen egin du neskak eta taxiaren leiar zikinean ikusi du bere aurrealde hanpatua, eta taxilariak ikustea nahi izan du, berriro
|
bere
erleen hegaldia sentitu, mantenduko duen senar on bat merezi duen neska ederra dela sinestea gustuko izan du, Anderrengandik urrun, ideologiei arrotz. Neska galdu bat kontinente ezezagun batean besterik ez da, arraioa.
|
|
2011
|
|
|
30 milimetro inguru luze da. Erkatze aldera,
|
bertako
erlea. Apis mellifera, baino hiru aldiz handiagoa da.
|
|
|
Basamortuan ia ez dago lorerik,
|
beraz
erle kolonia gutxi
|
|
|
Nik erran gabe ikusi dukezu, kofoin arinetako erleak emanez kofoin aberats batetarat, bil zenezakeela haietako mozkina, eskasa izanagatik eta xuhurra, hiru edo lauetakoa batetara ondoko bailihoake zerbaitetara. Galdua izanen baitzen
|
bere
erlearekin mozkin hura. Eginez, beraz, erran dugun bezala, begiratzen duzu erlea eta biltzen gauza; biak galdurik baino hobe baitira biak begiraturik, ez diren arren gain gainekoak, ez bata, ez bertzea.
|
|
2013
|
|
|
Udaberria heltzearekin batera, liztorraren hibernatzeko garaia amaitzear dela, Udalak adi jarri dira ingurura begira; liztor asiarraren ziztadak min handia egiten du, eta oso kaltegarria izan daiteke asma duten edo alergikoak izan daitezkeen pertsonengan. Aldi berean, oso kaltegarriak dira
|
bertako
erlearen garapenerako, jan egiten baitituzte. Erlezain Elkartea gure erlearen etorkizuna jokoan egon daitekeela esatera ere iritsi da.
|
|
2015
|
|
|
Hilabete euritsuak eta hotzak igarotzen direnean, Belaskok Araba eta Burgos aldera eramaten ditu
|
bere
erleak, Espainiara, eta, han, udako eztia prestatzen hasten da. " Udaberriarekin erleak handitzen hasten dira eta, batzuetan, prozesu horretan laguntzeko, azukrea ematen diegu.
|
|
|
Huraxe izan zen Derioko erlategiaren hasiera. Izan ere, harrezkero, Antoniok eta biok erleen kontuan sozio izatea erabaki genuen,
|
bera
erleen jabe, ni haien jagoleeta gobernatzaile, eta erleen ekoizpenean biok erdi bana. Gogoan dauzkat oraindik tratuaegin genuenean esan zituen berba zuhurrak:
|
|
|
Dena zuzeneansaltzen dut, eta jendeak hautua egin dezan, produktudesberdinak egiten ditut. Idoki labela aukeratu nuenhasiera hasieratik, erosleei erakusteko bertako lan egiteko manera bat dela,
|
bertako
erlea eta bertako loreakbaliatuz. Pixkanaka, ohartu naiz ekologikotik ez nintzela hain urrun, ez zela gauza handirik, eta ekologikorapasatu nintzen.
|
|
2016
|
|
|
Dibertsitatea galtzen badugu, aldaketen aurrean erantzuteko gaitasuna galtzen dugu dio Estonbak. Horregatik, hobekuntza programa bat proposatzen da, erlea erlezainek dituzten beharretara egokitzeko, baina
|
bertako
erlea erabilita dio Montesek.
|
|
|
Kontserbazio gune bat ari dira prestatzen, Iturrietan, Neiker eta Gipuzkoako eta Arabako Erlezainen Elkarteen laguntzarekin. Kontserbazio gune horretan
|
bertako
erleari naturalki eboluzionatzen utziko diogu. Ez dira erlezain baten eskuetan egongo azaldu du Montesek.
|
|
|
Krall da. Bera eta
|
bere
erleak heriotza makina baten bila dabiltza.
|
|
|
Horietan, erle beltza, Europan frango hedatua dena bainan ezaugarri desberdinekin, tokian tokikoari lotuak. Eta Euskal Herriak badu
|
bere
erle beltz berezia, hemengo aroari eta hemengo naturari egokitua. Erle sanoa, doi bat oldarkorra ere izan daitekena.
|
|
2018
|
|
|
Erlezaina ingurune naturalarekin harreman zuzenean dagoen pertsona bat dela esan dezakegu eta
|
bere
erleak zaintzen dituen neurrian ingurunea babesten du, erleen desagertzearekin ez bait litzake bere lanbidea bakarrik desagertuko, baizik eta natura eta nekazal produkzio osoa jaitsiko lirateke.
|
|
|
Nekazaritza Ministerioak 2,9 milioi erlauntza inguru kontabilizatzen ditu gure herrialdean; horietako asko hirietan, zehazki, duela hamarkada bat baino milioi bat gehiago. Hiri erlezaintzari esker,
|
bertako
erleak babesten dira, ikerketek diotenez, urtean% 10eko jaitsiera izaten baitute. Izan ere, aurreikuspen ezkorrenen arabera, Europan ekoizten den eztia 20 urteren buruan desager liteke.
|
|
2021
|
|
|
Tranpak jarri diren tokien artean, Puntala auzoa, Domingotxoenea, Marisantzenea, Higer Bidea, Bixkundi, Bidasoa pasealekua, Arkolla, Jaitzubia edota Jaizkibel Etorbidea aipa daitezke.Mikel Zendoia, Behemendiko arduradunak esplikatu digunez, kanpaina hauen helburu nagusia hiritarrari segurtasuna eta lasaitasuna ematea bada ere, 2010az geroztik etengabe hedatzen doan liztor asiatikoak benetako kaltea ingurumenean eragiten du. "
|
Bertako
erleak erasotzen du, erlauntzen sarreran jartzen dira eta atera ahala akatzen dituzte, edo erleak beldurtuta ez dira kabitik ateratzen eta gosez hiltzen dira". Erleak dira polinizazio prozesuen %80aren arduradunak naturan eta gure baratzeetan ere".
|
|
|
1 Lehenik eta behin, Asiatik datorren erlamin horri buruz hitz egiteko, zeintzuk dira horren arriskuak. Arriskurik handiena da gure erleak erasotzen eta ahultzen dituztela. Erlauntza ahuletara joaten dira han erleak erasotu eta beraien larbak elikatzeko erabiltzen dituzte
|
bertako
erleak. Asiako erlaminek hori bakarrik egiten dute, gure ekosistemarako ez daukate onurarik.
|
|
|
Nolabaiteko elkartasun sentsazioa sortu zidan: beregana iritsi baino lehen, etorri ginen kaletik etorrita ere, denok egin genuen topo jada kausa
|
beraren aldeko
erle biltzaile taldeekin. Haiek alde batera utzitakoak edo konbentzitu gabeak ginen.
|
|
2022
|
|
|
Gaiak erregulatzen du tenperatura, ozeanoen gazitasuna,... xede batekin, nahiz eta inkontzientea izan. Arraroa egingo zaigu hau ez badugu pentsatzen erlauntzak nahiko ondo erregulatzen duela barneko tenperatura, kontziente izan gabe, xede argi batekin (edo xede batzuk, hala nola argizaria solido mantentzea eta eztia likidoa, neguko gogortasunaren menpe egoten ez diren
|
bere
erleen biziraupena eutsi...). Enara batek, bere kabia egiten duenean, da xede argi batekin ari dela, kontziente izan ala ez.
|
|
|
Bigarren eskuko liburuen merkatuan bada, nahiko eskuragarri eta merke, hil osteko zazpi tomoen antologia interesgarri bat eta hura eskuratu ostean,
|
bertan
erlea loretan bezala nenbilela testu batetik bestera, esaldi batek harridura piztu zidan:
|
|
2023
|
|
|
Horrela, orain arte bezala hamar koadro jarri beharrean hamaika jarriko genituzke. Horrek, batetik, espazio
|
berean
erle gehiago jaiotzea ekarriko luke. Bestetik, eurei berez dagokien neurriekin ari direnez, tenperatura hobeto mantentzen dute, bestela baino gradu bat gehiago, eta barroa ezin da bizi tenperatura horretan.
|
|
|
|
BERTAKO
ERLEAREN GARRANTZIA
|
|
|
Hemengo erleak kanpoan garrantzi handia izan duela dio Koldok, “erleak kanpotik ekartzeko joera handia zegoen, nahasketak, hibridazioak…
|
Bertako
erlea berreskuratu nahian, laginak bildu genituen Goizuetan eta Oñatin, eta Parisa bideratu genituen, INRA delakora (Institut National de la Recherche Agronomique); bertan, erleei buruzko mundu mailako ikerketa bat egiten ari ziren, genetika erabiliz. Ordura arte, erleen munduan egindako sailkapenak neurri morfologikoetan oinarritu ziren, esaterako, hegoaren luzeran, mingainarenean, etab. Hemendik bidalitako laginak jaso zituztenean gurekin harremanetan jarri ziren, harrituta, nongo erleak ziren galdetuz”.
|
|
|
Hemen inguruan ez ezik, Kanarietan ere ibili zen Koldo berreskuratze lanetan, “erleak sekulako garrantzia du Kanarietan, hango botanika oso berezia baita, eta konturatuta daude erlerik gabe jai dutela. Laginak bildu genituen
|
bertako
erlearen ezaugarriak identifikatzeko, eta aukeraketa genetiko bat egin ondoren hazkuntzarekin hasi ginen, aukeraturiko ama horietatik”.
|