|
2000
|
|
|
|
Bere
erdian, artzainari agertutako Andra Mariaren tailu gotiko txikia, XIII. mendekoa baina XV.ean erreformatua eta kreta harriz eginikoa.
|
|
|
–Izaki erretroflektiboak bere eta ingurunearen arteko mugaketa lerroa nola ezarribadaki, eta marra garbi eta zehatz bat egiten du..., baina
|
bere
erditik igarotzen delamarrazten du... Bere energiak kanpora zuzentzeari uzten dio, ingurunea manipulatueta bertan aldaketak eragin nahian, bere beharretara egoki daitezen; hitz gutxitan, barruranzko jarduera berbideratzen du, eta ingurunea, bere buruarekin ordezkatzendu, jokaeraren helburu gisa?. 16
|
|
2002
|
|
|
Auritzerako bide ederrean, zuhaitz lerro biren artean, segituan errepidearen ezkerraldean harrizko erromes gurutze handi bat ikusiko dugu. 2,5 km.ra Auritz dugu, eta
|
bere
erditik zeharkatuko dugu, etxe zuri eta politek edertzen duten kale nagusitik. Herri hau lehenbizi" Burgo de Roncesvalles" deitua, XVIII. mendean harresiz inguratu zen; kale nagusi hau antzinako erromatar eta Done Jakueren bidea izan zen.
|
|
|
Bizkaiko Zubiaren bide paraleloa egiten zuen motoran zeharkatu zuen Joseluk errioa, eta ontziak txopa estalia zuela esker, sargori osteko zaparrada trinkoak ez zuen zeharo blaitu.
|
Berean
erdia egina zuenean hasi zuen transbordadoreak berea. Hortik aurrerakoa hogei metro ezkerretara zihoan gurdi eskegiaren beheko plataforman zegoen automobilari erreparaka pasatu zuen, haren gurpil oskola biribil distiratiei mira eginda.
|
|
2003
|
|
|
Bultzatu zuten heziketa egitasmoak ez zuen etorkizuneko boteretsuen elitea heztea beste helbururik: beren semeak heztea, finean; Mintegian ikasle izateko ordaindu behar zen kopurua kontuan izanda, nekez joango ziren-eta
|
bertara
erdi mailako burgesiaren semeak. Zalduntxoak ez ziren inoiz saiatu" ilustratuagoa" izango litzatekeena egiten, hau da, herritarren heziketa, heziketa publikoa?
|
|
|
Baina zentzutasunik handien eta ederrena askoz hirien eta bizitokien antolaketa da eta bere izena neurritasun eta justizia da. Horrela b bat gaztetandik horiekin guztiekin ariman ernari dagoenean, gazte izanik eta adina helduta, jada ume egin eta erditu nahi du, eta hori ere, nik uste, ederraren bila dabil bueltaka
|
bertan
erditzeko, itsusian ez baitu inoiz erdituko. Beraz gehiago maite ditu gorputz ederrak itsusiak baino ernari egonik, eta bertan arima eder, jator eta sendorik topatzen badu, biok guztiz maite ditu eta gizaki horren aurrean berehala dauzka arrazonamendu ugari bertuteari buruz eta gizon ona nolakoa izan behar duen eta zerc tan jardun behar duen, eta hezten saiatzen da.
|
|
|
Beraz giza-izaera bitan erdibitu zenez, zati bakoitza
|
bere
erdiaren falta sentituz, elkartu egiten ziren. Eta besoekin besarkatuta eta elkarri lotuta, atzera batzea desiratzen, gosez hiltzen ziren eta bestelako utzikeriaz, bereizirik ezer egin nahi ez izateagatik. b Eta erdietako bat hil eta bestea gelditzen zenean, gelditutakoa beste bat bilatu eta lotzen zitzaion, bai osoaren emakumezko erdia topatuta (orain emakumea deitzen dioguna) bai gizonezko erdia, eta horrela hiltzen ziren.
|
|
|
Horrela
|
bere
erdi hura bera topatzen duenean, bai mutilzalea eta bai beste edozein, estimu, konfiantza eta maitasunak harrigarriro astintzen dituzte c orduantxe eta ez dute, esate baterako, elkarrengandik ezta momentutxo bat ere bereizi nahi. Eta horiek dira bizi guztia elkarrekin pasatzen dutenak eta elkarrengandik zer nahi ote duten esan ere luketenak.
|
|
|
Elenak eta biok elkarrekin egoteko modua izan genuenean ekaina
|
bere
erdia egitekotan zen, Bilbo galtzekotan ginen eta hondamenera bidean gindoazen. Haurrak eta gazteak erbesteratzen amaiturik, nagusien ihesaren tenorea zen.
|
|
2004
|
|
|
Bat, gazte gaztetakoa, karrera bat irabazi ostean podiumean igota. Edo gurasoekin,
|
bera
erdian, besoak pasatuz Giulia eta Torelloren bizkarretatik. Edo Adriana Bani emaztearekin.
|
|
2005
|
|
|
Aldiz amak du haurra egiten bederatzi hilabetez bere sabelean haziz. Ama da erditzen, hots, amak dio
|
bere
erdia ematen hau268 Pako Aristi," Sexu bilatzaileak", Berria, 2004.08.18 rrari. Amak dio bere bularra ematen.
|
|
|
Baztertze horrekin ez dakite zer altxorra galdu duten: erditzeak ez ote du erran nahi ama batek
|
bere
erdia ematen diola haurrari. Esperantxetan den emazte batetaz galdetzen da oraino:
|
|
2006
|
|
|
" amets eroak bazterturikan, sasi zikinak behingoz erreta, bide on bat aukeratzen". Horrelaxe lagundu du Jakin ek
|
bere mende
erdiko ibilbidean.
|
|
2007
|
|
|
Udalak lehenbailehen elkartu beharra dauka Michelin enpresako arduradunekin, galduko diren lanpostuen inguruan kezka adierazteko, iragarri dituen inbertsioen ziurtatze bermea eskatzeko, Lasarte Oriako Udalak lur sail industrialak industria jarduerarako nahi dituela esateko, eta bide horretan enpresari laguntzeko prest dagoela adierazteko, jarduera eta lanpostu berriak sortzeko helburuaz bada". EB: " Manifestaldi deialdiarekin eta Enpresa Komiteak hartutako iniziatibarekin bat egiten dugu enpresak aurrera eraman nahi duen berregituratzearekin, egun faktorian ari diren langileak zein faktoria
|
bera
erdira murriztuko dutelako eta eskualdean eragin larria izango lukeen desindustrializazioa ekarriko lukeelako. Aurre jubilazioez gain, 164 langileekin zer gertatuko den ez dakigu eta udalerriaren zein eskualdearen atxikimendua garrantzitsuak direla deritzogu". LOHP:
|
|
|
materiazkotasuna, animaliatasuna eta arrazoimena. Nola gizakia bere parte behereenean lur edo landarezkoa bezala den;
|
bere
erdian animaliazkoa, instintoen mundua etab.?; eta parte gorenean ia jainkozkoa, zuzenbidea eta hiria eta zientzia sortzeko dohatua, mirari bat munduan, etikoa, bere buruaren ezarle eta egile, etc. Gizakia horrela hiru begikera edo hiru zientzia mota ezberdinen objektu da:
|
|
|
Sendagile batek tratatu ondoren, zentrora doan pazienteak sendatzeko behar dituen botikak hartzen ditu, bai eta horiek behar bezala hartzeko jarraibideak ere. Haurdun dauden emakumeek jaio aurreko kontrol erregularra egiten dute, eta
|
bertan
erditzeko prozesua eta jarraitu beharreko urratsak erakusten zaizkie etxean edo ospitalean. Era berean, medikuek haurrak nola zaindu azaltzen diete, eta gaixotasunei aurrea hartu nahi badiete jarraitu beharreko higiene ohitura onei buruzko jarraibideak ematen dizkiete.
|
|
|
Biharamunean, ekitaldiko argazkia atera zuten Garan.
|
Bera
erdi erdian ageri zen, errauts kutxa eskuetan zuela. Ordurako, galerna hasia zegoen, eta, zorionez, bere ile txima beltz luzeek ia aurpegi osoa estaltzen zioten.
|
|
|
Hemengo marinelek iparreko izarraren bidez dute puntua hartzen, hango marinelek aldiz, Antartikako izarraren bidez dute gauza bera egiten. Bi izar horiek geldiak dira eta haien inguruan badabila izartegi guzia, zirrika
|
bere
erdiaren inguruan bezala eta bi izar horiek izartegia bi puska berdinetan dute zatitzen eta gainetik azpitik den bezainbat bada. Astrolaboarekin eginak ditut kalkuloak eta ohartua naiz Brabanteko inguruetan Tramontana berrogeita hamar graduko alturan dela, eta Alemaniako Bohemiaren inguruetan, berrogeita hemezortzi gradutan eta septentrioaren aldera hirurogei gradu eta minutu batzuetako alturan.
|
|
2008
|
|
|
Jendeak barre egiten zion; maisuak ez zuen, hasieran bezala, aintzakotzat hartzen: hots, berezko izaerak, alde batetik, eta jendearen harekiko jokabideak, bestetik, gero eta mundu estuago batera mugatzen zuten; edo esan liteke, halaber, berezko izaera eta jendearen jokabidea burdinazko bi xafla bezalakoak gertatu zitzaizkiola, bata aurrean zuena, bestea atzean, eta
|
bera
erdian, bi xaflen artean harrapatuta, bi xaflak elkarrengandik gero eta hurbilago, eta horrela egin zituela hiru, lau eta bost hilabete, egoera jasanezina egin zitzaion arte. Beñardok bazekien bere ateraldiak, euskaraz jaurtiak, ezinbestean?
|
|
|
Euskerazko paper au arguitaratzen asi guiñeanean bertako [Errenteriako] lagun batek esan euskun: «Emen, nere iritzian, arrera ona eguingo zaio euskaraz atera dezuten paper orreri, baldin guipuzkoarrez jarten badezute
|
beraren
erdia, zergatik dan oso euskerazalea emengo jende guzia; eta gaiñera ikusten degulako, itsuak eta beste zenbaitek ekarten dituzten euskarazko bertso-paperak, berealassen saltzen dirala». Alan guertatu da465.
|
|
|
Nolanahi ere, Eusebio laster hil zen, Resurreccionek bederatzi urte eskas zituenean.
|
Beraz
erdi umezurtz geratu zen oso laster. Erdi umezurtz baina ez bakarrik, azkuetarren etxean zenbait kide bizi baitziren garai hartan:
|
|
|
Familiaren errentari lotuta ez dauden bi diru-laguntza horiez gain, badago beste laguntza bat urtean diru sarrera jakin batzuk gainditzen ez dituzten familientzat. 2005eko urtarrilaren 1etik 2008ko abenduaren 31ra bitartean aldi
|
berean
erditze bikoitza izan dutenak edo bi haur hartu dituztenak dira onuradunak, edo 1996ko urtarrilaren 1etik 2008ko abenduaren 31ra bitartean aldi berean hiru haur edo gehiago izan dituztenak. Laguntzaren zenbatekoa 2.448 eurokoa da familia bakoitzeko, betiere urtean 53.359 euro gainditzen ez baditu, familia unitateko kide kopuruaren arabera haztatuta, eta 3.264 eurokoa familia bakoitzeko, familia horrek urtean 38.113 euro baino gehiago kobratzen ez badu.
|
|
|
Hala ere, behar adina plaza ez badago, lehentasuna emango zaie Giza eta Gizarte Zientzien modalitatea egin duten ikasleei, edo, bestela, Goi Mailan sartzeko proba bati. Horretarako, beharrezkoa da 19 urte beteta izatea, edo 18 urte izatea eta lanbide familia
|
bereko
erdi mailako teknikari titulua izatea, kasu honetan Laguntza Soziosanitarioko teknikari titulua. Goi mailako ziklo honetako irakaskuntzek 2.000 orduko programa osatzen dute, eta bi ikasturtetan garatzen da.
|
|
|
Barack Obama demokratari, ordea, zalantzan zeudenak bere aldera gerturatzeko balio izan dio, agian, atzo gauean AEBetako hiru telebista kate nagusietan Fox, NBC eta CBSn zabaldutako 30 minutuko iragarkiak.
|
Bertan
erdi mailako lau familia agertzen dira, osasun zerbitzuen beharraz, zergez eta lan bat baino gehiago edukitzeko beharraz hitz egiten. Obamak, ordea, hautagai itxura baino gehiago presidentearena du.
|
|
|
Jendeak barre egiten zion; maisuak ez zuen, hasieran bezala, aintzakotzat hartzen: hots, berezko izaerak, alde batetik, eta jendearen harekiko jokabideak, bestetik, gero eta mundu estuago batera mugatzen zuten; edo esan liteke, halaber, berezko izaera eta jendearen jokabidea burdinazko bi xafla bezalakoak gertatu zitzaizkiola, bata aurrean zuena, bestea atzean, eta
|
bera
erdian, bi xaflen artean harrapatuta, bi xaflak elkarrengandik gero eta hurbilago, eta horrela egin zituela hiru, lau eta bost hilabete, egoera jasanezina egin zitzaion arte. Beñardok bazekien bere ateraldiak –euskaraz jaurtiak, ezinbestean– gero eta gogaikarriagoak egiten zitzaizkiola maisuari:
|
|
|
Baina eztabaidaren
|
beraren
erdian sormenari buruzko gogoeta ere badago. Ez da gai berria, inguru eta garai guztietan eztabaidatu da norendako kontatzen diren istorioak.
|
|
2009
|
|
|
Eta lau metroko saltua egin ebala ta, harroputzituta egoan gure otsoa, azeriak
|
bere
erdi be egingo ez ebalakoan eta saria berea ebala ustez.
|
|
|
Aitona gerraosteko urte latzetan ailegatu zen Bilbora. Hasieran, Bolueta inguruan egon zen apopilo, gela bakar bat zuen
|
beretzat
erdi eroritako etxe zahar batean, eta gelako balkoian zerri bat bizi zen, ugazaba andrearen zerria; arratsaldero agertzen zen etxekoandrea aitonaren logelan, zerriari jaten eman eta balkoiko zorua ureztatzeko, eta zerriak urruma alaiekin hartzen zuen. Aurkitu zuen toki merkeena zen.
|
|
|
Hil aurreko arratsaldean, Nikyk dei egin zion Mahrirri laguntza eske. Gizonak, ordea,
|
berarekin
Erdi Ekialdera etorri nahi ez bazuen, elkarrekin etorkizunik ez zutela erantzun.
|
|
|
Shortyri buruz galdetu genion. Inoiz ustiatu al zuen
|
bere
erdia. Petek ezetz egin zuen buruaz.
|
|
|
Inoiz baino aztoratuago azaldu zen.
|
Bere
erdia konpainia bati saltzeko asmoa zuela esan zidan. 150.000 dolar eman behar omen zizkioten tituluetan.
|
|
|
San Andres auzotik hasten da Harrizate, Araba etorbidea zumardi zabal bihurtu eta harrobira sarrera horixe lizateke. Umezaintza dagoen lekuan legoke herriarekin lotura nagusia eta han planteatzen dituzte. Harrobian
|
bertan
erdian urmaela eta gune berdeak leudekete eta ekipamenduei dagokienez, batetik egoitza eta etxebizitzak leudeke eta bestetik kirol azpiegiturak eta kulturalak. Gazteentzako etxebizitza babestuak ere planteatu dituzte haiek herrian geratzeko.
|
|
|
Haietako asko eta asko beteranoak dira azokan, esaterako, Aurelio Lukas aulkigilea edo talogileak plantxa berriak erabili zituztenakAzokan mustu ziren hainbat artisau bazeuden, besteak beste: Toledoko Fatima Carrasco irulea, Txirbilak talde iruindarra
|
bere
Erdi Aroko musika tresnekin, kanaberez keretak egiten dituen Castejongo Jesus Rota, Jose Manuel Herrero altsasuarra eta bere inauterietako eskulturak, lentzeria lantzen duten emakume sakandarrak edo Jose Javier Agirrebengoa, zaharberritutako tresna zaharrak erakutsi zituena. Azoka despeditu ondoren guztiak Zubeztia elkartean bazkaltzera bildu ziren.
|
|
2010
|
|
|
Batetik, sustagarri bat da, etengabe motibatzen nauen leku bat, kultur aberastasun handia duelako, eta, bestetik, etengabeko kontraesana delako, leku
|
berean
Erdi Aroan eta XXI. mendean bizi zarelako aldi berean. Denborarekiko etengabeko aurrez aurreko hori, eta kultur aberastasun hori, oso gogo pizgarria zaizkit niri.
|
|
|
Espainiako Bigarren Hezkuntzako ikasleentzat da. Helburua da bost eta zazpi orri arteko erredakzio bat idaztea,
|
bere inguruko
Erdi Aroko kondaira historiko bati buruz. Marco Polo saria:
|
|
|
Hildakoen izen asko irakurri ere ez dira egiten. Nire bi anaienak
|
berak
erdi ezabatuta daude. Bai, Angel, arrazoi dik koronelak, gehiago zaindu behar genian plakarena."" Ezin dugu gauza horietan huts egin, Angel", ekin zion koronelak.
|
|
|
Basoa gero eta ilunagoa zen. Zuhaitzak batu egiten ziren adarretan eta sabai bat osatzen zuten hostorik hosto, egunaren argitasuna
|
bere
erdira ekarriz. Gainera, lurra bustia zegoen, lokaztuta goroldioaren edota belarraren azpian ere, eta bazirudien, biguntasunagatik, lurrak berak izandako isuri bategatik zegoela hala; gai organiko biziduna zela, haragi mota bat agian, eta bidezidorretan etengabe aurkitzen genituen bareak materia beraren izpiak zirela.
|
|
|
Robertok ez zuen nik espero bezain azkar erantzun,
|
beraz
erdi emanda zegoen ezetza.
|
|
|
Eta ez naiz
|
bere
erdia:
|
|
|
Zeru lurren mundu hau
|
bere
erdian duen eguzkiarekin, irudi bat baizik ez da.
|
|
2011
|
|
|
Den dena jarriko du berdegunean entrenatzaile katalanak.Athleticek defentsako lanari eta estrategiako jokaldiei helduko die balentria lortzeko. Baina Caparrosek arazo franko ditu atzealdean ez baititu
|
bere
erdiko atzelari titularrak jokatzeko moduan edukiko. Ustaritzek eta Ociok euren aukera izango dute.
|
|
|
NEKANE
|
bere baitan
erdi bilduta. JOANA altxa egiten da alde egiteko:
|
|
|
Ume bat izatea zoriontasun motibo handienetako bat bada, haur batzuk aldi
|
berean
erditzea poz bikoitza edo hirukoitza da, baina ahalegin bikoitza edo hirukoitza ere badakar, lana, nekea, kezka eta, jakina, gastua. Zorionez, egoera horri aurre egiteko laguntzak jasotzen dituzte familiek, bai estatukoak bai beren autonomia erkidegoetakoak.
|
|
|
Aitortza. Agustin aurrean jarri zitzaidanetik, idazten ari nintzena
|
berarekin
erdi adostu beharreko jarduna bilakatu da, neurri batean behintzat.
|
|
|
Baserritar batek terrenoa, gorotza eta ateratzen zuenaren erdia ematen zion harakinari udaletxeak ematen zizkion ehun kilo patata ereiten bazituen. Eta harakinak
|
bere
erdiaren zati bat eskaintzen zidan laguntzeagatik. Niri ez zitzaidan gehiegi interesatzen lan hura, beti lortzen bainuen patata baserrietan, baina interes handia zuenez, egingo genuela esan nion.
|
|
2012
|
|
|
zuri zuri, oso argal eta gainera bainua hartu berri eta ilea oraindik bustita, buruari itsatsita. Gure ondoan babesgabeak ziruditen
|
bere
erdi biluztasun horretan. Horrek ere kezkatu ninduen eurenganako paternalismo moduko bat sentitu nuelako, ezgauza izango bailiran, eta ni jantzita egotegatik, gai eta benetan ahalduna nintzelako.
|
|
|
Esan zidan ez zekiela zehatz mehatz noraino hazi ziren lursailak, baina bazekiela behintzat nire auzoa ederki aberastu zela
|
bere
erdiari ateratzen zion onurarekin, eta gogoan zuela noizbait entzun zuela nire zatitik erregeari zegokion herena, itxuraz komentu edo abadiaren bati eman zitzaiona, urtean berrehun moidoretik gorakoa zela. Zalantzarik ez zegoela jabetza berreskuratzeari zegokionez, auzoa bizirik baitzegoen eskubidearen lekuko izateko, eta, gainera, nire izena lurraldeko izendegian idatzia zegoela.
|
|
|
Baina Charlesek, pildei azken begirada bat botatzerakoan, lurrean zerbait ikusi zuen, bere zaldiaren hanka artean; eta zigarro toxa bat jaso zuen dena berdez brodatua eta
|
bere
erdian armarri irudiarekin, zalgurdi baten atea bezala.
|
|
|
Ez düe arterik. Tauladaren
|
beraren
erditan kürütxatüz joan jinak egiten dütüe, aldizka bürüz bürü edo bizkarrez bizkar.
|
|
|
Hasten da perediküa. Lehen bertseta emaiten dü hor
|
berean
erditan, bigerrena bere exkerrean, hirugerrena erditan berriz, laugerrena esküinean, bosgerrena erditan, eta hola hola, harat eta honat günez aldatüz, beste bertset bakoitxean; azkena, aldiz, erditan beti. Berset bakoitxaren artean, günez kanbiatzean, müsikak joiten dü, hiruak izarian ebilten direlarik, entseinariek beren bandera erabilten düelarik, jokülari güziak, beren leküan egonez, hoinez eta makilaz ozkatzen düelarik.
|
|
|
Gaur egungo erditzeko gela gehienek intimitatea eskaintzen diete emakumeari eta bikotekideari; elementu horiek dituzte, eta erditzeko ohe berriak sartzen dira pixkanaka. Ohe horiei esker, edozein lekutan eta dilatazio lana egin den gela
|
berean
erditzen dira, ebakuntza gelara edo beste leku batera joan beharrik gabe. Era berean, ospitaleetan erraz ezar daitezkeen faktoreak ere badaude, ingurunea eta unea atseginagoak izan daitezen:
|
|
|
Idazle, katedradun eta akademiko hori beti aritu izan da eztabaida eta sesioa piztu nahian. Alemanian
|
bertan
erdiak zituen alde eta erdiak aurka. Berari ez zitzaion jendearen iritzia axola; are gehiago, gustatu egiten zitzaion polemika zegoen lekuan berak ere muturra sartzea, berdin zein gai ukitzen zen.
|
|
|
Arren, Irlako Kapitain Orokorraren soldaduek horiexek izan zituzten lagun" bake kanpaina" hartan. Hiru ataletan antolatua, lau mila soldaduko armadak inguratzen zuen Valeriano Weyler,
|
bera
erdian zihoala bere zaintza bereziaren begirantzan; ehun beltzek osatzen zuten hura, denak presondegitik berriki aterarik, gaizkile ezagunak baitziren.
|
|
|
Susmo txarra areagotu dion beste zerbait gertatu baita gaurko bidaian. Une batean,
|
bera
erdi lo zihoala, autoa bide bazterrean gelditu du Goldorakek. Bidean zegoen adar batek autoaren azpia jo ote duen irudipena izan duela eta dena ondo dagoen ikusi behar duela aitzakia.
|
|
2013
|
|
|
Eta orain bik zer ikusten zuten antzematea geratzen zitzaion.
|
Bere
erdia, iragana edo etorkizuna, deszifratzea.
|
|
|
Abenduak
|
bere
erdia iragana zuen. Ateri bazen ere, euri arrasto nabarmenak zeuden bai karrikako zola lokaztuan bai erregeordearen idazkariaren arropan.
|
|
|
ohitura hori egitate gisa ulertu eta aurrekoak bezala frogatu behar ote zen? Johan Schilteren lana, Praxis iuris Romani in foro Germanico, 1675 urtean argitaratu zen, eta
|
bertan
erdiko konponbidea proposatzen zen: «Egun, egokitze gaitasunean datza zuzenbide erromatarraren indarra nahiz espiritua gure artean».
|
|
|
Jainkoa
|
bera
Erdi Aroko komentuetako liburutegietan asmatu aurretik
|
|
2014
|
|
|
Heriotzak denak berdintzen omen gaitu. Heriotza Beltzak behintzat Nafarroako erregina absentea
|
bere mendekoen
erdiekin berdindu zuen.
|
|
|
Euskal Herritik oso gertutik jarraitzen ari gara Eskozian gertatzen ari den guztia, baina ez dakigu askorik Eskoziari buruz, bere historia, ekonomia, kultura eta gizarteaz. Liburua elebiduna da eduki
|
bera
erdia euskaraz (123 orrialde) eta beste erdia gaztelaniaz (126 orrialde) eta nazio hura bizitzen ari den prozesua hobeto ulertzen lagunduko dio hedabideen informaziotik harago joan nahi duenari.
|
|
|
Edozein tontakeria esatea bururatzen zitzaidan tarteka, baina berak errepidean iltzatua zuen begirada, orotik urrun, eta, ospitalera hurbiltzen ginen neurrian, gero eta nabarmenagoa zen haren urduritasuna. Nitaz erabat ahaztuta zegoela uste nuen, zirimola batek eraman banindu bezala,
|
berak
erdian segitzen zuen bitartean. Baina, autobus geralekuaren ondora iristean, kotxea gelditu zuen.
|
|
|
Ama da erditzen gure zaharrek hoin ederki erraten zuten bezala: erdi tzea=
|
bere
erdiaren ematea. Amak dio titia ematen.
|
|
|
|
Bere
erdi erekzioa.
|
|
2015
|
|
|
txilarra azpian zuten pinudi argiak, malkartsuak, zuhaitzen oinetan makurtu beharra zutenak; eta, berak uste ez zuen arren, otzara bete zuten.
|
Berak
erdia inguru batu zuen gainera, Ostaizkak luteus deitzen zituen perretxiko ilun batzuekin.
|
|
|
Lan hau
|
bere
erdi bidean dago: lehenengo kapituloa, euskal arteak azken hamarkadetan izanduen teoria batzea eta hausnartzea izan du helburu.
|
|
|
Baserri jabe txikiz osatutako herrien neurriko erabakia zen hura. Baina Bilbo aldean (Begoña, Abando, Deustua...) aberatsak jauntxoak eta merkatariak ia baserri guztiez jabetu ziren XVIII. mendeak
|
bere
erdia jo orduko. Ondorioz, haiek ziren herri lurretan zuhaitzak landatu ahal zirenak, eta ez, adibidez, haien baserritar errenteroak.
|
|
|
Errazkinek ez zuen gehiago galdetu. Oheko
|
bere
erdirantz jiratu zen. Teresaren arrapostuak inplizituki adierazten baitzuen ez zuela emaztea ezagutzen.
|
|
2016
|
|
|
" Hamarretatik bederatzi ez gara euskaldunak. Artzen [Letona] jin denez geroztik, areagotzen du euskararen presentzia,
|
berak
erdiz erdi eginen luke. Horretan gaude.
|
|
|
Ironia,
|
bere
erdi batean, egian datza.
|
|
|
Anoetako gasolindegien artetik pasatu ondoren ez zen gelditu Txiskueneko geralekuan, ezta Zorroagakoan ere, inor ez zegoelako zain. Beheraino iritsi zirenean, Nestor Basterretxearen Bake Uso zuriaren estatua
|
bere
erdian zeukan biribilgunetik pasatu ziren berriro, baina aurrekoan baino mantsoago. Gidariak eta Josebak isilik jarraitu zuten, berak esandako lekuraino iritsi arte.
|
|
|
Distira urdinak alde guztietara zabalduz zihoan. Anoeta estadiotik pasatzen ari ziren jadanik, Nestor Basterretxearen Bake Uso zuriaren estatua
|
bere
erdian zeukan biribilgunetik. Gizon beltz handia bere senera itzuli zen.
|
|
2017
|
|
|
Urte guztian etxea garbituko dien pertsona bat kontratatzeak zenbat balioko lukeen kalkulatu zuen, eta, erdibana eginda, bakoitzak zenbat diru ipini zuen jakin zuen horrela. Berak egiten ditu etxeko lan asko, baina mutilari
|
bere
erdia kobratu egiten dio. Lasaiago omen dago orain.
|
|
|
pertsonak, ingurura begiratu eta, egoeren aurrean, botila erdi beteta edo botila
|
bera
erdi hutsik
|
|
|
eder edo itsusi, zein begik ikusi. Esaten da badaudela pertsonak, ingurura begiratu eta, egoeren aurrean, botila erdi beteta edo botila
|
bera
erdi hutsik ikusten dutenak.
|
|
|
Landerri bururatu zaio Joseba zaintzaz nazkatzen –nekatzen zuzendu du bere burua– hasia dela, eta ez zaio harritu, lan nekeza baita, hainbat bezerori –gaixori? beti egiten du zalantza bere bulegora “gurdia hustera” etortzen direnei nola deitu– gertatu moduan, zaindu eta aldi
|
berean
erdi joan den horren gaineko dolua egitea.
|
|
|
Zisnea alde egiten ikusi dugu bere galdera ikurrarekin. Ez dakit nor naizen, esan du Sarak estasiaturik, eta
|
bere
erdi ballet dantzari erdi prostituta gorputzarekin dantzan hasi da, bereak ez diren mugimenduekin hasi ere, eta esaten ari zena ulertzea lortu dudanean (hitzak gomazko bilakatu baitira eta oso erne egon behar baita hots batetik besterako saltoan ez galtzeko) izutu egin naiz, ez bakarrik arratoiek inguratu gaituztelako, neuk ere ez dakidalako nor naizen, eta denbora zulo hartatik ateratzeko karras... Ilaran jarri!
|
|
|
Hogei urte eta gero hirurak elkarrekin gela batean zeuden berriro ere, haietariko bat gorpu. Madalenek, negar intzirika, mantalaren lepo azpitik sartu zizkion eskuak zilbor pareraino eta
|
bere gainean
erdi etzanda gelditu zen Ixabelek ilea laztantzen zion bitartean:
|
|
|
Bazen, lurrean ezarria, izterren erdian, haizegailu elektriko txiki bat, ezinezko freskura atxikitzeko. Ez zuen galtzazpikorik eta Etxehorik, bat batean sarturik, ikusi zion
|
bere
erdiko sasia. Barkatu, ez nekien. Hets ezazu atea, bertzenez norbaitek ikusiko nau, esan zuen idazkariak zaia luzatuz. Ikusgarria ez zen gaizki, erran zuen Frantxoak txantxetan. Zer gertatzen da. Aire girotua matxuraturik dago.
|
|
|
Bere aitzinean leiho hertsi batek argitzen zuen apur bat lekua. Eskuinean, murrua zuriz tindatua erakusten zuen,
|
bere
erdi erdian, gurutzefika sinple bat. Ematen zion baretasun eta baketasunaren giroa logelari.
|
|
2018
|
|
|
Guztiz apurtuta zegoela esaten zen, egindakoa ezin onartuta, nahikoa zigor izango zuela egindakoa digeritzen, sekula ez zela errekuperatuko, infernuan biziko zela betiko.
|
Bere
erditze osteko depresioa orduantxe aipatu zen lehenengo aldiz, auzoko baten aipuarekin (izena apuntatu nuen baina ezinezkoa egin zait haren arrastorik topatzea), psikiatra adituak elkarrizketatu zituzten. Akaso framing berri hori aukeratu zuten horrela audientziaren kuriositatea luzatu zutelakoan.
|
|
|
–Bada, amatxo ez dagoelako ados, eta ez dituelako ikusi nahi?.
|
Bera
erdi jiratuta geratzen zen?. Egun, ez du halako keinurik egiten:
|
|
|
Bilboko dantza talde enblematikoenetako batek, Beti Jai Alaitaldeak,
|
bere mende
erdiko ibilbidea ospatuko du igande honetan, azaroaren 18an (19:00etan), Arriaga Antzokian eskainiko duen oso emanaldi bereziarekin.
|
|
|
Errotako kanalean ur nazan paretak erdi eroriak dira. Naza
|
bera
erdi hutsik dago. Errota barrenera aise sartzen da; Ugarlatsetako eihera horretan nork, zerbait lapur lezake?
|
|
|
Denbora
|
berean
erdi bustirik, oso ahuldua dirudien Gillen, ohe tolesgarri baten gainean etzana dago. Gizona erdi lo dago:
|
|
|
Munduaren erritmo mineralaren kontra zerbait egin dezakezun ustea delako, beharbada, gaztaroa. Eta nor ez da saiatu norbere buruari azkar aldatzen dela antzeman dionean mundua azkar eta presaka aldatzen; nork ez du bere haurtzaroa nerabezaro eta nerabezaroa gaztaro bihur daitekeen neurri berean ingurua ere hein bereko metamorfosi basati batekin astindu dezakeela pentsatu, gizartea bere lozorrotik,
|
bere
erdi arotik, erdizkakerien arotik eta bere haurtzarotik esnarazi daitekeela eta, traumak trauma, nerabezaro zentzagarri baten ondorengo helduaro oparoan mundua sarrarazi. Gertatzen da lagun batzuekin, mundua haien konpainian aldatu nahi izan genuen adiskide haiekin, zehazki, denboragarrenera jabetzea ez dagoela halakorik egiterik; ez, behintzat, presa horrekin; ez, behintzat, mineralogia makiavelikoaren eskuliburuak arretaz irakurri gabe.
|
|
|
Zerbitzari galiziarrak afaritarako mahaiak janzten hasiko ziratekeen eta haiek ostikada batez gustura kalera bidali, baina Casa Galician ez dute mahairik janzten. Banku korritua eta menu eskuzabala ematen duten lekua hautatu du propio Fakirrak
|
bere mende
erdia ospatzeko: olagarroa katxeloekin denentzat eta pantxineta labean.
|
|
|
Bide batez, esan didate nire nebak amaren lursailaren
|
bere
erdia saldu nahi duela.
|
|
2019
|
|
|
Mila bider amestu zuen
|
bere
erditzea; makina bat aldiz irudikatu bere burua bular biluziaren gainean jarriko zuen txikiaren azal leunari kilimaka; askotan galdegin zion patuari zein zapore izango ote zuen lehen musuak. Sekula ez zuen imajinatu, ordea, hildako haurra munduratuko zuenik.
|
|
|
Erosketak egiteko leku guztiak, herriko okindegi handiena barne, hiritik kanpo daude kokatuta eta jendeak nahi eta nahi ez autoa behar du haietara iristeko, berdin Fernand Leger artistaren izena daraman lizeo modernistara. Hurbilen daukan hiriak, Beziers, harrokeriaz erakusten ditu bere kanpoko aldeko bi komertzial gune erraldoiak, eta bitartean
|
bere
erdi guneko alde zaharra erabat abandonatuta dago eta bertan erosketak egin nahi izateak negargura eragiten du.
|
|
|
husky arrazakoa, eta otso handi baten neurrikoa. Hala ere,
|
bere
erdia baino gehiago ez zen izango. Inongo abisurik gabe, delako husky horrek eraso zuen izugarrizko haginkada bat emanaz:
|
|
|
Beckyk laster irentsi zuen. Tomek
|
bere
erdia erdi hozkaka. Han nahiko ur ba zegoen.
|
|
|
Eta atezaina, izen bitxi hura entzun eta izen hartako etxetarrik gogoratu ezinda. Bere leihatila erdi zabaldu eta hura ikusten duela (egiazko zaldi bat, buru luzea beregana bihurtu eta begiratu triste bat egiten diola), eta, minutu batez,
|
bere
erdi lozorroan, zaldiek orain etxeratzen direnean beren izena esaten ote duten pentsatzen ari dela... Hogei urte badira hura gertatu zenetik, eta gogoratzen dudan bakoitzean barreak lehertzen egoten naiz oraindik.
|
|
|
Aparteko toki horri. Boulevardeko aulkia? esaten dio
|
berak
erdi txantxetan, gustukoen duen kafetegiaren omenez. Pipa patxadaz bete eta pafa pafa hasi da erretzen, ke kiribil usaintsuak barreiatuz bitakorako lanparak doi doian argituriko espazio luze estuan.
|
|
|
Asierri dutxako gertakaria etorri zitzaion berriro burura. Jende guztia berari begira, barrez,
|
bera
erdi biluzik aurkitzen zen bitartean. Ondoren, amaren belarrondokoa.
|
|
|
Badakigu Platonen mitoaren berri: hasieran, baziren gizonak, emakumeak eta androginoak; norbanako bakoitzak bi aurpegi zituen, lau beso, lau zango, eta bi gorputz elkarri atxikiak; halako batean, bitan zatitu ziren,, arrautzak zatitzen diren tankeran?, eta, geroztik, erdi bakoitza
|
bere
erdi osagarriaren bila dabil: jainkoek, aurrerago, erabaki zuten bi erdi desberdinen kopulatik gizaki gehiago sortuko zirela.
|
|
|
Joputza abolitu zenean, pobreziak bertan segitu zuen; hain zuzen, landa komunitate txikietan eta eskulangileen artean bizi izan ziren senar emazteak berdintasun giroan; emakumea ez zen ez gauza bat, ez zerbitzaria: halakoak gizon aberatsaren luxua ziren; gizon pobreak probatu zuen
|
bere
erdiarekin batzen zuen loturaren erreziprozitatea; lan librea eginez, emakumeak autonomia konkretu bat beretu zuen, rol ekonomiko eta sozial bat berreskuratu zuelako. Erdi Aroko fartsa eta alegietan, eskulangilez, merkatari txikiz, nekazariz osaturiko gizarte bat ageri da, eta senarrak emaztearen aldera ez du beste pribilegiorik hura jotzekoaz bestalde, baina emakumeak azeri erantzuten dio indarrari, eta ezkontideak berdintasunean geratzen dira.
|
|
|
Izenak azaleko itxurari edo egitura fisikoari loturik agertzen dira. Gure alde honetan hautsita ikusten diren triku-harrien egituratik gelditzen dena, harri pila borobil handia besterik ez da izaten,
|
bere
erdian estali gabeko zulo borobila eratzen duena.
|
|
2020
|
|
|
Bai noski, diru beharrean geunden etengabe,
|
berak
erdi txantxetan edo esan bezala, merkatari ausartaren patua, agian ere bere ezinbestekotasunetariko bat. Dirua gure etxearen merkatal betekizun zein noizik behin ere sortzen zitzaizkigun handiustekoei aurre egiteko, nire amaren leinuaren duintasunarekiko eskakizunak bete ahal izateko, edo bestela esanda, gure auzokoen aurrean dotore eta boteretsu, ezin airosoago edo harroxkoago, agertzeko zein gure jauregian takian potian antolatu behar genituen gau jaiak nolabait hiriko sonatuenak izan zitezen.
|
|
|
Hala ere, ez zuen sekretuarekin lotu, ezpada beste gauza batekin, gogora ekarri ezin zuen gauza batekin. Sutan jarri zen
|
bere
erdi oroimenak ergel baten moduan sentiarazten zuelako. Zalantza barik, nonbaiten entzuna zuen ibilera arraro eta arin hura.
|
|
|
Sangye aitaren bidearen jarraitzailea, zamaketari hasi zen nerabe zela. Aitak diru egin zuenean Kathmandun kokatutako txerri etxalde bateko jabe bihurtu, eta txerriei esker egindako sos apurrekin, Tsoktukek mendiko lan gogorra utzi eta Indiarekin muga egiten zuen Biratnagarrera hegoalderatzeko aukera izan zuen,
|
bertan
erdi mailako komertzio ikasketak burutzera. Mendiko asto lana ez-egonkor bezain gogorra zela bazekien aitak, eta beste edozein aita sherparen antzera, ez zion semeari berak aldatzetan zurien zerbitzura bizkarrean 40 edo 50 kilorekin jasandako jipoi latzik opa.
|