|
2000
|
|
|
Baina osabak laket zuen josteta, eta erabakia zuen, gainerat, ezen azken punturaino eta azken muturrerarino eraman behar zuela, serios, bere josteta hura, eta ez zuen, halatan, nehork ere
|
bere
erabaki hartarik gibelatuko... are gutiago Pedro Huizik, zeinarekin baitzituen bere harremanak aski gaixtoturik orduko.
|
|
|
—Ez izan inozent, Joanikot —ihardetsi zion aitak— Bai, jauntxo horietarik gehienak protestant dituk, baina berant baino lehen eginen dituk guztiak katoliko, nola egin baitzen Nafarroako Henrike III.a bere sasoinean, Frantziako Henrike IV. bihurtzeko, eta
|
bere
erabaki harekin handiago izaiteko, erraiten zuela, diotenez: Paris bien veaut une messe.
|
|
2002
|
|
|
Eta, amarekin izandako liskarrak gaizki sentiarazten bazuen ere, ezin pozikago zegoen, bestalde, hura guztia Sergiori zion maitasunagatik egin zuelako eta Sergiorengatik sufritu zuelako. Baita
|
bere
erabaki hura ezin erromantikoagoa izan zelako ere, azken finean...
|
|
2003
|
|
|
Hau ez da, ordea, estudio antropologiko bat egiteko lekua, eta derradan, labur zurrean, azpildarrek Luziferren hondamena ospatzen zutela jaialdi haietan, aingeru urdinek deabru gorriak behin eta berriro barregarri utzirik. Don Paulinok, ordea, deabrua gauza serioegia zela erabaki zuen, hari barre egiteko eta hartaz trufatzeko, eta
|
bere
erabaki harekin debekatu eta deuseztatu egin zituen. Eta berdin debekatu zituen dantzak.
|
|
2005
|
|
|
Eta Inesek hamaika, hamabi, hamaihiru eta hamalau urte egin zituen, eta berdin segitu zuen,
|
bere
erabaki hartan irmo, begia telebistatik kendu gabe, pantailan famosoen inguruko programaren bat egokitzen zitzaionean, edo modelo desfile bat, edo azken modari buruzko erreportajeren bat, une hartantxe bezala.
|
|
2008
|
|
|
Izan ere, hain gogotik hartu zuen Beñardok
|
bere
erabaki hura, non, hamabost urte bete zituèn egunean, udako igande eguzkitsu bat izan zen?, Kaxkagorriren baserrirantz abiatu eta hara iritsi baitzen, etxeko txakur zaintzailearen zaunken artean. Jarraian, elizako kanpaiak goizeko zortziak iragarri zituèn mementoan doi, oihu egin zuen:
|
|
|
ez zuen egin behinik behin, ez irri zabalik ez pozezko jauzirik; aldiz, nahiz eta orduantxe eman zion arnasa bere errebeldia urtetan erreprimitutakoari: arnasestuka zegoen, goibel, aurpegiko giharrak zurrun,
|
bere
erabaki hark garaipenaren eztia dastatzera eraman balu bezala, bai, baina ezti hark ozpinetik eztitik bezainbat balu bezala. Zeruan ilargi argitsua zegoen, betetasunetik gertu, iratxoak bidera ateratzeko giro aproposa, eta hara:
|
|
|
Mutila harro zegoen, bai, baina, segundo batzuen buruan –anaiaren izena ahapeka mila aldiz madarikatu ondoren–, ez zen hain harro sentitu, irrintzirik –ez isilik ez ozenik– ez zuen egin behinik behin, ez irri zabalik ez pozezko jauzirik; aldiz, nahiz eta orduantxe eman zion arnasa bere errebeldia urtetan erreprimitutakoari: arnasestuka zegoen, goibel, aurpegiko giharrak zurrun,
|
bere
erabaki hark garaipenaren eztia dastatzera eraman balu bezala, bai, baina ezti hark ozpinetik eztitik bezainbat balu bezala. Zeruan ilargi argitsua zegoen, betetasunetik gertu, iratxoak bidera ateratzeko giro aproposa, eta hara:
|
|
|
Izan ere, hain gogotik hartu zuen Beñardok
|
bere
erabaki hura, non, hamabost urte bete zituèn egunean –udako igande eguzkitsu bat izan zen–, Kaxkagorriren baserrirantz abiatu eta hara iritsi baitzen, etxeko txakur zaintzailearen zaunken artean. Jarraian, elizako kanpaiak goizeko zortziak iragarri zituèn mementoan doi, oihu egin zuen:
|
|
2009
|
|
|
Gurasoek Regina eneko gela batean ehungailua jarri ziotenetik. Maria Bibianak bi eta Adak lau urte egin zituzten Arte eta Ofizioetako eskolan, non joskintzari (ehunak, brodalanak, eta abar) eta apaingintzari (paperezko eta kartoizko apaingarriak, lore artifizialak, eta abar) lotutako ikastaroak ematen baitzituzten (erizaintzari lotutako ikastaro bat ere egin zuen Maria Bibianak), ahizpa bakoitzak bere bideari ekin zion arte: Maria Bibiana ospitale batean (ez zuen besterik nahi, Gabino bi urtetan zaindu zuenetik) eta ahizpa etxean jostun?, hantxe lan egiten zuen Adak goiz eta arratsalde;
|
bere
erabaki hura aspalditik zetorren, beharbada, ume umetatik atsegin baitzuen, esku ona zuelako edo, amaren trebetasuna zuen alor hartan gidari?, puntua egitea eta brodatzea, halako eran, non berak brodatutako musuzapiak. O eta A bat erakusten zutenak, baita xehetasunez betetako Regina enearen marrazki polit bat ere, Gabinok egiten lagundu ziona, erabiltzen baitzituzten etxe hartan, baita eguneroko otorduetan ipini ohi zituztèn bospasei zamau ere, zikindu ahala aldatzen zituztenak.
|
|
|
–Zernahi esan dezakezue Mussoliniz, baina Mussolinik geldiarazi du boltxebismoa Italian, eta eskerrak berari!??; horregatik, beraz, José Antonio Primo de Riverak 1933ko urrian Falange ren mugimendua fundatu eta ekitaldiaren hotsak lau haizeetara zabaldu zirenean, mugimendu hark bazuen faxismoarekin zerikusirik, baina katolikoagoa zen, baita Tasiorentzat erakargarriagoa ere, ondorioz?, mugimenduak halako zirrara berezi bat eragin eta, berandu gabe, handik hamar bat egunera?, Falangeko kidea egin zen?
|
bere
erabaki hartan bakarrik geratu zen arren, Teofilo Mariarenak beste baldintza batzuk zirelako, Tasiori berehala jakinarazi zizkionak:
|
|
|
erabaki zuen bere etorkizun hurbila, gurasoek begi onez hartu zutena; Adak ehungailu bat nahi zuen, eta josteko makina bat, bere berea, eta hariak eta harilak: Regina enean bere lantegi txikia nahi zuela, alegia;
|
bere
erabaki hark bazuen bihozkadatik zerbait, baina bihozkada bat baino gehiago ere bazen; eta nola gogoz lan egiten baitzuen eta gustu handiarekin, bezero batzuk ere egin zituen berandu baino lehen: partikularrak eta jantzi dendak; enkargu gehienak ohiko eta betiko modari, moda klasikoari?
|
|
|
Gurasoek Regina eneko gela batean ehungailua jarri ziotenetik –Maria Bibianak bi eta Adak lau urte egin zituzten Arte eta Ofizioetako eskolan, non joskintzari (ehunak, brodalanak, eta abar) eta apaingintzari (paperezko eta kartoizko apaingarriak, lore artifizialak, eta abar) lotutako ikastaroak ematen baitzituzten (erizaintzari lotutako ikastaro bat ere egin zuen Maria Bibianak), ahizpa bakoitzak bere bideari ekin zion arte: Maria Bibiana ospitale batean (ez zuen besterik nahi, Gabino bi urtetan zaindu zuenetik) eta ahizpa etxean jostun–, hantxe lan egiten zuen Adak goiz eta arratsalde;
|
bere
erabaki hura aspalditik zetorren, beharbada, ume umetatik atsegin baitzuen, esku ona zuelako edo –amaren trebetasuna zuen alor hartan gidari–, puntua egitea eta brodatzea, halako eran, non berak brodatutako musuzapiak –O eta A bat erakusten zutenak, baita xehetasunez betetako Regina enearen marrazki polit bat ere, Gabinok egiten lagundu ziona– erabiltzen baitzituzten etxe hart...
|
|
|
Hamazortzi bat urte zituenean, baina –1929an, beraz–, hiriko erakusleiho batean kolore askotako jertse liluragarri bat ikusi, barrura sartu, probatu –probatu besterik ez zuen egin– eta handik irten ez beste –Adak ongi oroit zitzakeen dendaren atzeko aldean zegoèn ehungailuaren hotsak, beste denbora baten adierazgarri zitezkeenak, artisautza sortzaile bati lotuak– erabaki zuen bere etorkizun hurbila, gurasoek begi onez hartu zutena; Adak ehungailu bat nahi zuen, eta josteko makina bat, bere berea, eta hariak eta harilak: Regina enean bere lantegi txikia nahi zuela, alegia;
|
bere
erabaki hark bazuen bihozkadatik zerbait, baina bihozkada bat baino gehiago ere bazen; eta nola gogoz lan egiten baitzuen eta gustu handiarekin, bezero batzuk ere egin zituen berandu baino lehen: partikularrak eta jantzi dendak; enkargu gehienak ohiko eta betiko modari –moda klasikoari– zerraizkionak zituen arren, neskak atsegin zuen bere probak egitea –bere buruan halako konfiantza bat hartu zuenean nabarmendu zitzaion joera hura, hogei hogeita bat urterekin–, arrakastarako bidean jarri zutenak; izan ere, egun batean –1930eko martxoko egun bat zen, udaberriaren atarian–, nexkentzat izan zitekeèn jertse berde bat egin zuen, tximeleta txiki gorriz josia, dendara eraman –ama izebek hamaika bider esan zioten, zer polita eta zer polita! –, eta dendakoek biharamunean enkargatu zizkioten beste batzuk, egindako hura egun berean –erakusleihoan jarri ahala– saldu zelako; eta nola haiek ere berdintsu saldu baitziren, bolada hartan ez zioten besterik eskatu –tximeletak zituztèn jertseak, edo txoriak zituztenak, hauek ere atsegin baitzituzten erosleek–, harik eta hiriko gainerako jostun eta jertse egileak kopiatzen hasi zitzaizkion arte, Adaren ideia bereganatuta, formak handituz edo nahastuz –txoriak tximeleten artean sartuz, edo tximeletak txorien artean–, eta koloreen gama zabalduz; ondorioz, Ada harro baino harroago egoten zen bere ehungailuan –kalean zehar joaten zenean berdin–, bere historiak asmatzen zituen bitartean, Domingorekin lotuak asko eta asko:
|
|
|
horregatik –Mussoliniren Italiako mugimendu faxistaren mireslea ere bazen, halako eran, non, adierazi ere, adierazten baitzion Mussolini atsegin ez zuèn bere zirkuluko jendeari: ...raz, José Antonio Primo de Riverak 1933ko urrian Falange ren mugimendua fundatu eta ekitaldiaren hotsak lau haizeetara zabaldu zirenean –mugimendu hark bazuen faxismoarekin zerikusirik, baina katolikoagoa zen, baita Tasiorentzat erakargarriagoa ere, ondorioz–, mugimenduak halako zirrara berezi bat eragin eta, berandu gabe –handik hamar bat egunera–, Falangeko kidea egin zen...
|
bere
erabaki hartan bakarrik geratu zen arren, Teofilo Mariarenak beste baldintza batzuk zirelako, Tasiori berehala jakinarazi zizkionak:
|
|
2010
|
|
|
Askotan pentsatu izan dut, ikuspegi praktiko batetik, toki desegokia zela hura trasteleku batentzat, bagenuen Regina enean beste trasteleku bat gutxienez beheko solairuan gehi lorezainaren txabola?, goiko solairuan baitzegoen, etxeko gelarik deserosoenean; amak, beraz, beste zerbait bilatu zuen seguruenik
|
bere
erabaki hartan, zerbait barrukoagoa eta existentzialki praktikoagoa: Benjamin Maria bizi izan zèn espazioaren neutralizazio sinbolikoa.
|
|
|
Askotan pentsatu izan dut, ikuspegi praktiko batetik, toki desegokia zela hura trasteleku batentzat —bagenuen Regina enean beste trasteleku bat gutxienez beheko solairuan gehi lorezainaren txabola—, goiko solairuan baitzegoen, etxeko gelarik deserosoenean; amak, beraz, beste zerbait bilatu zuen seguruenik
|
bere
erabaki hartan, zerbait barrukoagoa eta existentzialki praktikoagoa: Benjamin Maria bizi izan zèn espazioaren neutralizazio sinbolikoa.
|
|
2013
|
|
|
Hamza ezin zen muturreko tentsio hartan bizi, zalantzaren ertzean, bere buruari galdezka beti zuzeneko edo okerreko bidea hartu ote zuen? berak, bere momentuan, ezin zintzoago hartu baitzuen erabakia, eta
|
bere
erabaki haren funtzioan bizi izan baitzen geroztik, mekanismo psikologikoak ere bere behar haiei egokituta, halako moldez, non kometaren auziari ere aurkitu baitzion aterabidea, kometen artean ere bai baitziren, itxura batean, bigarren mailakoak, jostailuak izatera deituak, eta lehen mailakoak, haragi huts izatera deituak, erabateko sakrifiziorako prest, Dorre Bikietan sakrifikatutako martirien gisara:
|
|
|
Mutilen poza, bai aitak
|
bere
erabaki hura hartu zuenean, bai jantziak erosi zituztenean?
|
|
|
|
Bere
erabaki hartan, muturreraino eraman nahi izan ote zuen hilarekiko errespetua, sentipen altruista bat nagusi?; edo bikiei zeharkako mezu bat bidali nahi ote zien bere jarrera harekin?: –Mutilak:
|
|
|
Baina hara: Hamza ezin zen muturreko tentsio hartan bizi, zalantzaren ertzean, bere buruari galdezka beti zuzeneko edo okerreko bidea hartu ote zuen... berak, bere momentuan, ezin zintzoago hartu baitzuen erabakia, eta
|
bere
erabaki haren funtzioan bizi izan baitzen geroztik, mekanismo psikologikoak ere bere behar haiei egokituta, halako moldez, non kometaren auziari ere aurkitu baitzion aterabidea... kometen artean ere bai baitziren, itxura batean, bigarren mailakoak, jostailuak izatera deituak, eta lehen mailakoak, haragi huts izatera deituak, erabateko sakrifiziorako prest, Dorre Bikietan sakrifikatutako martirien... sortzen zitzaizkiòn arazoei behar bezala heldu beharrean, aitzakia bilatzaile trebe bihurtu zen, zinez, Hamza...!
|
|
|
Mutilen poza, bai aitak
|
bere
erabaki hura hartu zuenean... bai jantziak erosi zituztenean... eta bai Abdel Haqq, oherako orduan, honela mintzatu zitzaienean: " Biharko saioan estreinatuko dituzue!".
|
|
|
|
Bere
erabaki hartan, muturreraino eraman nahi izan ote zuen hilarekiko errespetua, sentipen altruista bat nagusi?; edo bikiei zeharkako mezu bat bidali nahi ote zien bere jarrera harekin?: " Mutilak:
|
|
2023
|
|
|
Ezustean harrapatu ninduen, postrea ahoan sartzen. Txikia zen
|
bera
erabaki hura hartu nuenean eta ez omen zuen gogoratzen nola izan zen momentu hura niretzat. Hurbiltasuna sentitu nuen, alabak nire barnekoak ezagutu nahi zituela, interesa zuela.
|