2017
|
|
amaren falta.
|
Berari
zegokion beraz, amaren papera betetzea, finean ia emakumea zen.
|
|
Zortzi hilabete pasa dira Alemaniak Polonia eraso zuenetik eta ez dauka bere gurasoen berririk. Egunkarietan irakurri dugunez, judutar guztiak ghettora bidali dituzte eta Margoten familia
|
bertan
dagoela uste dugu. Beldur naiz.
|
|
Baina ezinezkoa gertatu zaionez kontzentrazio esparruak sortu ditu. Andreas, Margot kontzentrazio esparru batera eramaten badute ez dut imajinatu ere egin nahi zer egingo dioten berari eta
|
berarekin
dauden beste guztiei.
|
|
" Maite Onagoitia!" egin du oihu ez andrea ez gizona den batek. Gorritu egin da Maite orduan, begirada guztiak
|
beregan
zeudelako. Eta korrika ihes egiteko gogoa piztu zaio barren barrenean.
|
|
egunsentiko kantutan, zeruertz gorri gardenak beti gorriak, ez urdinak beren dorre, antena, terraza eta guzti, ekarriko dizkiguten etorkizuneko hiri komunistetako emakume guztiak batera bezain ederra.
|
Berari
zegokionez, ordea, berak ez zuen inoiz itsasoa ezagutuko.
|
|
Bolivar, berriz, atzerabiderik ez duten gertakariz datorkio:
|
bera
dago hego itsasoetako ontziola nagusian, mendeetan piratek irrikatutako portuan, kolonbiarra izango den hiriburuan.
|
|
Lurra esfera bat denez poloetan zapal, bai, figura geometrikoari dagozkion ezaugarriak dagozkio planetari ere: hau da, esferako puntu guztiak erdigunetik distantzia
|
berera
daude. Gure kasuan, urruti.
|
|
Gutariko batzuk itzuli egiten ziren, musulmanontzat hain berezia den garai hori familiartean igarotzeko. Nik, ordea, Euskal Herrian, ospatu nituen bertan igarotako zortzi urteetako Ramadanak, San Francisco auzoan
|
bertan
zegoen meskitan, ni bezala, itzultzeko betarik izan ez zuten afrikarrekin bildurik. San Franciscon ezagutu nituen afrikarrak eta meskitan, La Mekara begira, otoitzean bildurik ematen genituen uneak izan ziren, Marrakex-era igorritako gutunekin batera, urte guzti horietan nire herri eta kulturarekin izan nituen harreman bakarrak.
|
|
Maiderrekin hitz egingo dudala erabaki dut, eta dena azalduko diot. Lehenengo eskerrak emango dizkiot, oso zoriontsua izan bainaiz
|
berarekin
egon naizen bi urteetan, baina orain nire bizitza aldatu egin da, eta beste pertsona batetaz maitemindu naiz. Ez dakit hau betirako izango den, baina badakit.
|
|
Oso gizon alaia eta lasaia zen. Bere emazteak 18 urte zituenean ezagutu zuen eta ordutik
|
berarekin
zegoen, eta maitasun historia honetatik bi alaba osatu ziren.
|
|
Asko maite dut.
|
Berarekin
egon nahi nuke. Soilik bera eta ni, inoren begiradarik gabe.
|
|
Gaur ospitaletik dei bat jaso dut. Aritz
|
bertan
dagoela esan didate, baina ez didate gauza askorik argitu. Berehala ospitalerako bidea hartu dut.
|
|
Gure auzoko gizon batek behin esan zidan" han Ameriketan" jendea ez dela guk uste dugun bezain bizkorra.
|
Bera
egona zen bolada batez Ameriketan eta ez omen da han ondo jaten, eta ohitura harrigarriak omen dituzte euskaldunen aldean. Desiatzen nago gaur iluntzean, lanetik atera, eta ardo bat kentzeko.
|
|
Agurtzaneren tabernara sartzea zoragarria da; batez ere, barran
|
bera
dagoenean. Zimur bakoitzean muxu bat gordeko balu bezala begiratzen dit, eta barraren atzetik irten eta besarkadak ematen dizkit berezi sentiarazteraino.
|
|
Langile auzoetako abantaila handi bat putetxeak
|
bertan
egotea da. Hautatzeko aukera ere ematen du batzuetan.
|
|
Oso sentimen arraroak jo ninduen, loreak alboan utzi eta atentzioa berriro haurrarengana zuzendu nuenean. Bere egoera
|
berean
egoteko desioa sentitu nuen, ama alaben paperak trukatzeko gogoa... baina tira, inportanteena berriz ere Mikelen berri banuela zen, eta beso arteko neskatoak mugaraino eramaten zuen neure zoriontasuna.
|
|
" Tira, Karmen, ez egon leihotik hainbeste denboraz begira, pioiak ez ditun Robert Redford eta!". Eguzkiak gogor jotzen zuen patioan, eta langile batzuen kamisetak bera
|
bera
zeuden bezala, besteotakoen larruazal beztuan izerdia argi erreflexu urrunak bilakatzen zen. Pioi bat hormigoigailu txiki batetik ur mangera kendu eta palakada harea botatzen hasia zen.
|
|
Nola gure Jaungoikoak jantzi baitzituen lurreko animaliak, aireko hegaztiak, itsasoko arrainak eta oihaneko zuhaitzak ere bere beztimenda mota batzuez animaliak larruz eta ilez, hegaztiak lumaz, arrainak ezkataz eta zuhaitzak azalez, eta nola zuhaitzak,
|
bere
dauden lekuetatik higitu gabe eta lan egin ere gabe, bere azpiko lurraren gozoa eta gizentasuna beregana bere erroez tiratuz eta edoskiz, hazten, handitzen eta mantentzen baitira, animaliek ere bere bazkak eta jatekoak, berehala, eho gabe, erre eta egosi gabe jaten baitituzte, eta bai bere etxeak eta etzauntzak ere, nonahi den, arrasten eta iluntzen zaien lekuan hartzen, eta gehienak, berehala, b... jantzi zukeen, etxedun egin zukeen eta, deus kostatu gabe, behar zuen guztiarekin ipini zukeen.
|
|
Lukaniarrek aurkitzen zutenean inork jende alferrei deus prestatzen ziela, ematen zuten berehala sententzia prestatzailearen kontra, zer ere prestatu baitzuen, hura guztia gel zezala (Nikolas Damaszeno, De moribus gentium). Baina nik uste dut ezen ez zela halako sententzia emateko premiarik,
|
bera
baitago emana, zeren ez baitu halakoei prestatzaileak kobratzeko arriskurik.
|
|
Emakumeetara emana den batek ez du uste emakumeekin segitu gabe inor bizi daitekeela. Baldin esaten badiozu badela anitz segitzen ez duenik, ez du sinesten, zeren ez baita
|
bera
egoten.
|
|
Dio doktore honek ezen behin gizon santu batek ikusi zuela bere espirituan, ametsetan bezala, infernuko suaren erdian eskailera bat, eta eskailera haren lehen pausuan eta mailan zegoela konde bat, jaun handi bat. Eta gero ikusi zituela, halaber, zazpi konde, etorki berekoak, bata bestearen ondoan, eskailera hartan
|
berean
zeudela, zeren bata bestearen oinordeko, ondoko eta elkarren onen premu eta jabe baitziren. Eta lehenbizikoak gaizki eta bidegabeki beretakotu zuena eta satisfatu gabe utzi, hala bigarrenak, hirugarrenak eta zazpigarrenak ere utzi baitzuen, ez baitzuen batek ere deskargurik egin.
|
|
Vespasiano enperadoreak hain zuen kondizio ona eta onera emana, ezen nahi ez zuen bezala edo haren pertsonari ez zegokion bezala inor mintzatzen zitzaionean, edo disimulatzen zuen edo zenbait hitz jokalariz eta jostailuz, zenbait irri egiteko solasez ederreztatzen zuen, eta gero,
|
bere
zegokion ohorearekin, deus galdu gabe, gelditzen zen (Aurelius Victor, De vita et moribus imperatorum).
|
|
Zeren hotzetik berora edo berotik hotzera aldatzekotan, aldatu behar litzateke gehiago penatzeagatik. Baina hartarako ez da hotzen premiarik, zeren, bataz, bortitzago baita beroa hotza baino, eta bestea, zeren suaz beraz ematen baitio Jainkoak bekatoreari
|
bere
dagokion gaztigua.
|
|
Halatan, bere azienda partea jan edanean eta emakumetan gastaturik, galdua eta desegina bihurtu zen semeari egin zion bere aitak festa gehiago, betiere etxean
|
bere mendeko
egon zitzaionari baino, zeren etxekoa betiere seguruan ikusten baitzuen, baina bestea, galdutzat zeukana, berreskuratu baitzuen.
|
|
Ez du deus balio usain onez beterik ibiltzeak eta, are gutxiago,
|
berari
dagokion baino soineko arropa ederragoak erabiltzeak. Zeren haiek guztiak dira harrotasun hutsalak, desordenuak eta desoneskeriaren seinaleak.
|
|
Ordurako ez zegoen batere giro onik Anquetil eta Bobeten artean eta handik aurrera tirabirak areagotuko ziren. Bi oilar oilategi
|
berean
egonik, gauza onik ez...
|
|
Gabika eta Anquetil, Anquetil eta Gabika. Haiek ziren faboritoak denbora
|
berean
baitzeuden sailkapen nagusian. Galerak, lider izanda ere, ez zuen aukera handirik lehen postua mantentzeko bakarkako lanean.
|
|
Pertsonekin ari naizela jakitea gustatzen zait. Horrek hizkuntz langa guztiek eraisten ditu, eta emozio maila
|
berean
gaude, gizaki bezala.
|
|
Tomas eta amama afaltzen daude. Ixabelen platera
|
bertan
dago, ixilean.
|
|
Maddik denbora aurrera joan ahala, ahotsak, zurru murruak sumatzen zituen eta ez
|
bertan
zeuden bizidunenak, hain xuxen. Bere begietarako bakarrik, beste edonorentzat ikusezinak ziren aurpegien desfile bat hasi zen eta espiritu horiek bera errespetuz agurtu ondoren, joaldun baten gainean, nolabait errateko, pausatu ziren.
|
|
Gehienak izeiak ziren, lizar batzuk bazeuden, baita pagoak ere. Usategi gainean, zuhaitzen goialdearen maila
|
berean
nengoen eta harago zegoena ikus nezakeen. Basoa ez zen trinkoa, eraztun bat baino ez zen, eta erdialdean belardi obalatua zegoen, kriket zelai baten gisakoa.
|
|
Hiriburuan, aldiz, aspertu egin da, eta bakarrik dago gustura liburuan zehar gertatzen diren zailtasunei aurre egiten dienean. Hirian ezeroso sentitzen da; mendialdean, ordea,
|
bere lekuan
dago.
|
2018
|
|
Dana izeneko emakume beltz gaztea eta bere senarra zuria, etxez aldatu berri dira. Liburuak kutxetatik atera eta apaletan jartzen ari dela, Danak konortea galtzen du eta bere onera etortzen denean
|
bera
dagoen tokitik gertu mutiko zuri bat lakuan itotzear dela ikusten du. Amaren garrasiek erakarrita mutikoaren aita azaltzen denean eskopeta eskuan, Dana ohartzen da okerreko tokira eta garaira garraiatua izan dela.
|
|
Bai, legez. Bada, euskarak egoera
|
berean
egon behar luke bigarren hizkuntza ez izateko. Urrun gaude oraindik egoera horretatik.
|
|
Guretzako moduko gerlarik ez dugu izan, eta ez dirudi hodeiertzean dukegunik, are hitsago, ez dirudi gerlarik nahi dugunik, galduko dugun beldurrez eta erosotasunaren amoreagatik, baina, aldiz, ederretsiko genuke patuak Zeruko mana bezala etorkizun amoltsu bat balekarkigu, hots, boterea, beti ere borrokan atseginik hartu gabe. Ondarroan esaten denez, koruan eta aldarean aldi
|
berean
egon nahi dugu, modernoak izan, ederto kontsumitu, patrika bete diruz, zintzo izan, normalak eta euskaldunak, orain eta luzaroan, baina badakigu gero eta erdaldunago garela, gero eta zailagoa zaigula euskaldun izan eta irautea. Ulertzeko modukoa da hori, ez dago ezer kritikatzeko, denok gezurtxo batzuk behar ditugu kalitate minimo batez bizitzeko, baina analisi serioak egiterakoan, argi izan behar genuke dena ezin dela eduki:
|
|
Baina nola lortu hori?" NOLA LORTU HORI da gakoa, nire ustez. Erantzuna zure artikuluan
|
bertan
dago: " Joshua A. Fishman-ek esan bezala," Akordio politikorik gabe, hizkuntza plangintza noraezean doa, han hemen gauzatxoak eginez, baina ondorio sakonik gabe; agintariek ez dutelako zehazki definitu problema zein den edo lehentasuna zeri eman.
|
|
Beraz, nahiz eta euskarak azken 30 urteotan %70 lur gehiago izan; nahiz eta elikatzeko %70 aukera gehiago izan, lur hori elikagai potentziala du, baina ez benetakoa. Euskara elika dezakeen lur berri horrek, hiztun berri horiek, ez dute euskara elikatzen, baizik eta, loreontzi
|
berean
dauden erdarak elikatzen dituzte. Hiztun horiek horregatik moldatzen dira hobeto erdaraz:
|
|
Hizkuntz normalizazioaz ari garenean, hizkuntz politikaz ari gara eta hizkuntz politika horiek, gizarte eremu eta subjektu guztiei eragiteaz ari gara. Horrek beste modu batean esanda aldaketa/ transformazio soziala eragin beharraz hitz egiten ari garela esan nahi du eta ezinbestean aldaketa sozial horiek hizkuntzari
|
berari
dagozkion faktoreez gain, beste gizarte faktoreak ere kontuan hartu lituzke. Askotan hitz egiten da euskararen normalizazioaz edo hizkuntzak presentzia duen eremu funtzionalez, baina gizarteko beste faktoreengandik bereizita baleude bezala.
|
|
vade retro, utikan! Amaginarrebak esaten zuenez, Koru ta altari alda batera ezin leike (korua eta aldarea ezin daitezke aldi berean izan), baina geuk bietan nahi dugu aldi
|
berean
egon. Barkatu berriro nire burua aipatzen badut, baina artikulu batean espekulatu nuen euskal hiztun herriak izan lezakeen balizko irtenbide bati buruz, zientzia fikziotik hurbil, baina golkoan darabilgunak ez zidan ematen beste aukerarik:
|
|
Ikerketetako emaitzen arabera, euskara lan munduan eta kontsumoarenean gaur baino askoz ere presenteago egotearen alde dago herritarren gehiengo zabala. Hori aukera on bat da arlo horretako hizkuntza plangintzarako, baina beldur naiz ez garela denok neurri eta intentsitate
|
berarekin
egongo" alde"," bai baina" ugari izango direla tartean, normala denez. Hori ere kontuan izan behar du hizkuntza plangintzak arrakasta izateko, eta horregatik da gako garrantzizkoa ikuspuntu ezberdinen arteko adostasun politiko eta soziala.
|
|
Handik astebetera Piarres Haranederren Izar ederra ontzia itsasoratzeko prest zegoen Donibane Lohizuneko portuan, eta Ganix
|
bertan
zegoen, beste donibandar eta ziburutar askoren artean. Hogeita bost urte bete berriak zituen eta Jainkoak horrela nahi izanez gero, huraxe izanen zen balearekin ukanen zuen azken abentura (desbentura ote?)
|
|
Itsu batek berehalaxe atzemanen zuen nor ziren irabazleak eta nor galtzaileak. Bi mundu ziren, eta sagardotegi
|
berean
bazeuden ere, elkar ignoratzen zuten. Lau lagunek bazkaria eskatu eta mahai baten ingurura hurbildu ziren.
|
|
Eta hasi zen izan dudan gaurik luzeena Baztan gora Baztan behera, eta segi eta buelta eta jira eta bira. Eta hemendik duk eta hemendik ez duk eta kontuz zulo horrekin eta erne amildegiarekin eta ez al duzue ikusten leku
|
berean
gaudela. Eta ezetz eta baietz, eta baserrietako txakurren zaunkak entzun eta mozoloaren ulua aditu sekulako putzutik gurpilak atera nahian geundelarik eta Txurruta, ez al dugu nahikoa, gaurkoz?
|
|
bakoitzak bere lekua zein den ezagut eta onar dezan. Zentzu horretan, jadanik sinboloan
|
berean
dago ideologia.
|
|
Interpretazio hori gorago aipatu istorioan oinarritua izan liteke, hiltzeko jende baten otoitza behar dutela laminek. Baina segur aski arazo
|
bera
dago Laminaren amorantea tipoko istorioaren azpian: Paracelsok esplikatu zuen hilezkor direla lamiak Azken Judizioko eguna arte, eta handik aurrera suntsituko direla, non ez duten jendeen hilkortasuna erdiesten gizon batekin ezkonduz (Le Roy Ladurie, 1971:
|
|
Siniukhaiev
|
bere lekuan
zegoen, beti bezala. Hala ere, komandanteak berriro irakurri zuen agindua; egia esan, ez oso garbi; Steven, Asantxeiev eta Aiphaturi buruzkoa irakurririk, bukaeraraino irakurri zuen.
|
|
Siniukhaiev tenientea, komandantea errieta egitea joan baina errietan egin ez eta bertan behera utzita isildu zen leku
|
berean
zegoen.
|
|
ordu horretarako maite hitzordu bat jarrita zeukan ofizial batekin. Baina ezin zuen goiko solairutik alde egin eta, leihotik begira zegoela, non ikusten duen ofizial sutsu hura, erresalbu oro ahazturik eta, jakin gabe beharbada, enperadorearen leihopean
|
bertan
zegoela, eta keinuak egiten zizkiola behetik.
|
|
Interrail benetako Interrail zen garaietan aljeriar bat ezagutu zenuen, Ipar Europako lurralde horietan. Youth hostel
|
berean
zeundeten. Laguntzeko eskatu zizun larrialdietara joateko, han inork ez omen zekielako frantsesez.
|
2019
|
|
Sol Leksen uhala hozkaka moztua zegoen. Davek moztu zuen, eta berriro ere
|
berari
zegokion lekuan jarrita zegoen. Gauza harrigarria.
|
|
Hura zen nahasmendua!
|
Berari
zegokion baino hiru aldiz handiagoko bultoa atera zitzaien. Platerak garbitu gabe gorde zituzten.
|
|
Kixotek, ordea, aspaldi abisatu zigun: pertsona baten" bulkadak ez dira
|
bere esku
egoten", eta, halako batean, ondo pentsatu eta gero edo txiripa hutsez, gure artistak bere posizioa adieraztea erabaki zuen eta, ordutik, ez du etsi eta ez du etsi buruan zerabiltzan ideiei indar dialektikoa, forma estetikoa eman arte.
|
|
Mezu haietan elkarri kontatzen genizkion gure prozesuen gorabeherak, gure zalantzak eta gure pozak, gure aurrerapausoak eta etenaldiak. Eta bizitza zer den, egun berean ezagutu genituen gure alabak eta, are gehiago, egun berean jakin genuen toki
|
berean
egongo zirela gure zain!
|
|
Baina arazo hark, gure telefonoaren faktura horrenbeste puztu zuen arazo hark, izan zuen azkenik konponbiderik. Galiziako familia bat, gure egoera
|
berean
zegoena, gurekin etortzeko prest azaldu zen eta Emakumearen Agentzia izeneko erakunde txinatarrarekin harremanetan jarri ginen ea posible ote zen bi probintzia ezberdinetara joanagatik gurea talde bakartzat jotzea. Erantzuna baiezkoa izan zen eta dena prest bidali ziguten, egutegia eta guzti.
|
|
Alferrik duzu deitzea esan zion Lekaioak, bi arrazoirengatik. Lehenengo, ni zu zauden ateko alderdi
|
berean
nagoelako; bigarren, barruan dagoen zarataz ezin dizutelako inolaz ere entzun.
|
|
Hitz hauek,
|
bere inguruan
zeuden abereen artean izugarrizko zirrara izan zuten. Txori batzuek segituan handik hegaka alde egin zuten.
|
|
Dena ezin daiteke hemen esan. Jende guztia hunkituta zegoen, zere
|
beren artean
zeudenean bi mutilek, haien kontra marmarioka aritzen baitziren beti, gaiztoagorik ez zegoela esanaz. Apaizak kasu bereziak bota zituen.
|
|
Tomek bazuen anaia txiki bat, Sid izenekoa, anaia edo anai ordekoa. Berak
|
berari
zegozkion ezpalak bildu zituen. Lasaia zen mutil hau, ezta batere abenturazale horietakoa.
|
|
Han ez zegoen berririk. Dena
|
bere lekuan
zegoen. Ondo josita.
|
|
Atzera begiratu du. Arestian bera gelditutako leku
|
berean
dago orain mendizalea, besoak belaunetan bermaturik, buruz behera, arnasa berreskuratzen. Laster etsi behar du, etsita ez badago.
|
|
Mundu magikorik gabe, gizakiarentzat
|
bere inguruan
zegoena arrunt ulergaitza egiten zitzaion. Nola ulertu bestela, inongo zientziarik gabe, zer den izarra?
|
|
Auzotarrak gertatu berri zena ezin sinetsirik arduratuta zeuden. Nolabaiteko elkartasuna agertu nahian,
|
bertan
egoteko asmo trinkoa agertzen zuten. Haserre zeuden.
|
|
psikologo andreak esaldia botatzerakoan eskuarekin gerrian fereka leuna eginez ahots goxoz gibeletik esan zion. Begiz jota zuen, eta, horregatik,
|
berarekin
egoten zen guztietan haur mizke haziari bezain ondo esaten zion.
|
|
|
Berarekin
egoteko.
|
|
Mahaitik altxatu zen. Aurpegian irribarretxoa jarri zuen, zerbait argi ikusten zuen seinalea agertuz, eta solairu
|
berean
zegoen Haakonsson inspektorearen bulegora zuzendu zen, atea jo ondoren zabaldu eta sartzeko:
|
|
sukaldean nago! esaldiari laguna izatearen doinua itsatsiz,
|
bera
zegoen lekura joateko esanez Mwezik aginduko zion.
|
|
Nora, gaur goizean egon naiz lubakian agertutako emakumearen kontua daraman inspektorearekin hitz egiten.
|
Berarekin
egoteko hitzordua biharko hamarretarako duzu. Ordu horretarako ezin baduzu joan, deitzeko.
|
|
Nola Bihon hil dela? Atzo
|
berarekin
egon nintzen, eta oso ondo ikusi nuen eta! Osasun ona zuela ematen zuen.
|
|
Haakonsson jauna, protokoloa da erizainak bere horretan ekin zion, nolabait hura ere kokoteraino baitzegoen
|
berari
zegokion txandan inork kasurik egiten ez ziolako. Nabarmen igartzen zitzaion jendea tente jartzeko ez zuela ahalmenik.
|
|
Hildakoari buruz zerbait esateko moduan?, aurrerapen bezala bota zuen Haakonssonek, ustez
|
berari
zegozkion tututxoak amaitu ondoren. Nolabait lanean jarraitzeko gogoz zegoela ematen zuen, hari guztiari buruz lehen bai lehen zerbait argitu nahian.
|
|
Lehenengo eta behin, eta hori argi dago, utz zitzaketen aztarnak ezabatzeko, baina baliteke gorpua manipulatzeagatik ere izatea, edo
|
berarekin
egon zen une hura luzatzeko ere izan liteke. Beraz, beste bi kontzeptu berri agertzen zaizkigu:
|
|
Tabernari andrearekin izandako solasekoa zen.
|
Berarekin
egoteko desira sartu zitzaion; kafe bat eta berriketarako, jakina. Besteak, naufrago bakartiak bezala, sasoi hobea itxaron zuen.
|
|
Haakonsson inspektoreak etxe horira ematen zuen bidetik aurrera egin zuen fiordo alderantz. Basurdeak ehizatzen diren bezala zihoan;
|
berari
zegokion lekua hartzera. Hori zen agindua.
|
|
Eromena izan da. Izan ere, Espainiako selekzioarekin kanpora joan naizenean, bikotea eta semea ezin izan dira nire hotel
|
berean
egon, eta abioi berean ere ezin izan zuten bidaiatu. Hiri berean egon izan dira, baina beste hotel batean, eta gastu horiei ere guk egiten diegu aurre.
|
|
Izan ere, Espainiako selekzioarekin kanpora joan naizenean, bikotea eta semea ezin izan dira nire hotel berean egon, eta abioi berean ere ezin izan zuten bidaiatu. Hiri
|
berean
egon izan dira, baina beste hotel batean, eta gastu horiei ere guk egiten diegu aurre. Taldearekin lehiatzen dugunean ez dago horrelako arazorik.
|
|
|
Berarekin
zaude ala?
|
|
153 Badirudi mundua biratu egiten dela gu leku
|
berean
gaudela sentiarazteko bakarrik.
|
|
603 Kanposantuak eta baselizak aireportuan errealitate plano
|
berean
daude.
|
|
Nolanahi ere, hutsunea hizkuntza zer den itxuratzean
|
bertan
dagoela uste du: " Hizkuntzaren fenotipoa gehienek uste dutena baino zaharragoa dela esaten dute.
|
2020
|
|
Besterik da hitz lauzko lan horren barne hierarkizazioa aldakorra izan daitekeela esatea. Esan nahi dut, bere garaian tarte honetara ekarri banuen Camembert helburu, eta aitortu banuen" aldarrikatu beharreko liburua" dela, gaur ekarri nahiko nuke Hodei berdeak, Jon Alonsoren orrialderik onenetakoak
|
bertan
daudelako ustean. Noski, hau ez da konpetizio bat, ez bada, orrialde bikainen artean aukeratu ahal izanik, irakurlearentzako pagotxa sekulakoa.
|
|
Hodei berdeak gaurkoan, beraz, Jon Alonsoren orrialderik onenetakoak
|
bertan
daudelako ustean, eta auskalo garai buelta hartako, XXI. mende hasierako euskal literaturako orrialderik onenetakoak.
|
|
Berdin ipuin itxuraz errealistagoak direnean ere, Ignacio Martinez de Pison idazleak Partes de guerra hartan bildutako" Beste horiek" adibidez. Edo antologia
|
berean
egon litezkeen" Gomazko botak" eta" Militantearen amets urdina". Eta denen gainean halako esperimentazio kutsu bat aurkituko dugu, denborak, pertsonak nahasteko joera, irakurketa exigente bat, irakurlea aktibo izatea eskatuko duena.
|
|
Egiten duelako inmobilismoaren kontra: " Beti leku
|
berean
egoitea ere gibelerat joatea da"; irakurzaletasunaren alde: " ez dute senditu behar norbait katiximatik kanpo oraino katixima egiten ari zaiotela"; gizon emazte harreman osasuntsuagoaren aldarria:
|
|
Artista belgikarraren lanak ere liburuan
|
bertan
daude erreproduzituta koloretan. Alde horretatik, ahalegin berezia egin behar izan zutela esan zidan Eider Rodriguez Txalapartako argitaratzaileak, baina, esan beharra dago, bera argitaldari moduan ondoan edukitzea luxu handia dela eta kolaborazio emankorra lortu genuela.
|
|
Gizonak beharrezkoa izan nahi luke Ideia puru bat bezala, Bata bezala, Oro bezala, Espiritu absolutua bezala, eta preso dago gorputz mugatu batean, aukeratu ez dituen toki eta denbora batean, deitu ez dioten toki eta denbora batean, alferrikako, trabagarri, zentzugabe. Gizonaren izateari
|
berari
dagokio sufritzen duen haragizko kontingentzia, bere abandonamenduan, bere funsgabezia justifikaezinean. Kontingentzia horrek heriotzara ere kondenatzen du.
|
|
Ez iturburuak berak. Hauek naturan
|
bertan
dauden sustraiak dira, eta sustraiok gizonaren historia guztira hedatzen dira." (129, 139 orr.)
|
|
Fundazio bat sortu zuen Markok, alegia, bere ondareari etxeari eta akzioei xede bat jarri zion
|
bera
egongo ez zen momenturako: HIESak eta beldur eta gorrotozko izurriteak jotako gaixoak artatzeko erabili zen bere dirua.
|
|
Azken finean gay munduaren kontzeptua ez zen, aspalditik, eskubide zibilen aldeko borrokarekin harremana zeukan zerbait, eta, ostera, sexu joera homosexualeko eta kontsumo ahalmen altuko publikoari zuzendutako negozio multzo batekin identifikatzen zen aspaldidanik. Eta gay munduaren kontzeptu murritz eta murriztaile horren jaiotzaren unean
|
bertan
zegoela, ezin zion inork Borjari ukatu.
|
|
Jairo ere ospitale
|
berean
zegoen baina, hidratatu ondoren, arinago sendatuko zen eta laster The Hillsera itzultzeko prest egongo zen, medikuek analitiketan aurkitu zizkioten hainbat desoreka aintzat ez bazituzten hartzen.
|
|
Izan ere, Jairo bisitatzea zen euren asmoa, hura baitzen euren adiskidea, eta lagunduta senti zedila nahi zuten, aldi batez behintzat, ospitale bat bezain desatsegina zen ingurune batean. Baina Dylan ospitale
|
berean
egonik, heziketa gutxiko eta gustu txarrekoa iruditu zitzaien agurtzera behintzat ez pasatzea haren gelatik. Dylan ez zen oso maitagarria baina ez zen tipo txarra, eta euren bizikidea zen azken finean.
|
|
Hau balitz guztia ez legoke zertan asaldatzerik, alderantziz, filantropo baten aurrean egongo ginateke. Etxerik gabe zegoen sendiari eta langabeari dirua ordaintzen ziena ongile anonimo bat besterik ez litzateke; galtzen irteteko aukera handiak zeuzkan kausa baten aldeko borrokari,
|
bere esku
zegoen laguntza eman nahi ziona. Baina gehiagorik egon zen, jada igarriko zenuena, eta kasua beste modu oso ezberdinean ikustera eraman ninduena.
|
|
Aita, zuk egingo duzu protagonistarena, ezta? Hori bai ez nuela espero, oparia berari egina zenez, segurutzat nuen
|
berari
zegokiola paper hori. Burutik pasatu zait, arrapaladan, protagonistaren generoaren aitzakia erabiltzea, baina berehala baztertu dut:
|
|
Patioan sartzeko zurezko txorilanga zeharkatu dugu, alboetan garai bateko trepetak, konportak, eskuarak, laia pare bat, apaingarriak, orain Idoia da nire gibeletik datorrena, ez da giro
|
bertan
egoteko, ekia altuegia da oraino, patioak zati bat du estalia, hor da harrizko mahaia, bertan diren txolarreak uxatu ditugu, alde irekian, ezkerrean pikondo bat, heldu gabeko pikuz betea, eraikinean sartu, ezkaratza pasa eta sotora daraman eskaileran geratu naiz.
|
|
Baina ez zegoen jadanik atzerabiderik, alde batetik artilea Laredon
|
bertan
bazegoen aspaldiko partez Holanda alderantz noiz irten zain, portuko biltegian etengabeko kastuak sortzen eta baita usteltzeko bidean ere, eta bestalde hiriko handi mandiak bere atzetik zituela ia egunero euren sosaz galdezka.
|
|
Geroztik berarekin egon ginen ia denbora guztian, eta, bat ez bazen bestea, geratzen ginen lotara,
|
bere gainean
zegoen ohean. Bakardade osoan bizi izan zela azaldu zigun, eta lagunak izateak asko kontsolatzen zuela; zorte handia zela beretzat inorekin mintzatzea.
|
|
Geroztik
|
berarekin
egon ginen ia denbora guztian, eta, bat ez bazen bestea, geratzen ginen lotara, bere gainean zegoen ohean. Bakardade osoan bizi izan zela azaldu zigun, eta lagunak izateak asko kontsolatzen zuela; zorte handia zela beretzat inorekin mintzatzea.
|
|
Estigmatizatuta. Gizon horrek ezin du onartu orain
|
berarekin
dagoen emakumeak hark adina maitale izan dituela. Beste gizon batekin berarekin baino gehiago gozatu duela pentsatzeak berak sumindu egiten du.
|
|
PP susmopean dago, baina ez soilik ustelkeria kasuengatik. Alderdia sorreratik
|
bertatik
egon da susmopean herri honetan, frankismoarekin izandako loturengatik. 1976 urtetik, hain zuzen.
|
|
Ez dago auzokoen zalapartarik inguruan, ez da kaleko oihurik aditzen, ezta sukaldeko ontzi hotsik ere. Isiltasun baketsuegi batek hartua du
|
bera
dagoen gela hori. Bat batean, ama baino dezente gazteago ematen duen andre ilegorri irriabartsu bat sartu da gelan, atean kax kax jo eta gero.
|
|
Hala ere, ez zitzaidan gustatzen
|
bere gainean
egotea, noiz libratuko zuen edo beste norbaitekin geldituta zegoen galdetzen ibiltzea. Atsegin nuen hiri handi horretan ibiltzea, nire betiko Bilbon baino askeago sumatzen nuen nire burua ezagutzen ez ninduen jendetzaren artean.
|