|
2018
|
|
|
Wittigen ustez generoa da «sexua» funtzionamenduan, eta «sexua», berriz, da gorputzari nahitaez ezartzen zaion agindua kultur zeinu bihurtzeko,
|
bere
burua mamitzeko historikoki zedarritu den aukera bati men eginez, eta hori egiteko ez batean edo bitan, baizik eta behin eta berriro, etenik ez duen gorputzezko proiektu batean. «Proiektu» hitzak burura ekartzen du borondate irmo baten indar abiarazlearen ideia, baina kontuan izanda generoaren proiektuaren xedea kulturan bizirik irautea dela, estrategia terminoa egokiagoa da adierazteko genero antzezpena bortxa egoeran gertatzen dela beti eta modu desberdinetan.
|
|
2019
|
|
|
ez dela berdin egiten bilakaeraren sintesia. Irautea, hain zuzen, istanten sakabanaketa ukatzea da, haien agerraldiaren joanean segida berrestea; sortzea, berriz, denbora unitatearen barnean orainaldi erreduziezin bat piztea da, orainaldi bereizi bat; eta egia da, orobat, emearengan biziaren segida bera saiatzen dela
|
bere
burua mamitzen, bereizketaren kaltean, eta arraren ekimenez bereizten direla indar berri indibidualizatuak; hala, arrari zilegi zaio bere autonomian sendotzea; arrak bere existentzian integratzen du indar espezifikoa; emearen banakotasunaren kontra, ordea, espeziearen interesa bera borrokatzen da; indar arrotz batzuek hartua bezala ageri da: alienatua.
|
|
|
Hala, emea barnealde bortxatu gisa ageri da. ...rrak ez dio bortxa egiten espezieari, zeren espezieak berrituz baino ez baitu irauten; galdua litzateke obuluak eta espermatozoideak elkartuko ez balira; emeak, arrautza zaintzeko ardura duenez, bere baitan gordetzen du, eta emearen gorputzak, zeina aterpea baita obuluarentzat, babestu egiten du arraren ernaltze jardunetik; beraz, erresistentzia hori gainditu beharra dago, eta, penetratzean, arrak
|
bere
burua mamitzen du jarduera gisa. Arraren nagusigoa koitoaren jarreran bertan adierazten da:
|
|
|
gizartean, espeziea existentzia gisa mamitzen da; gizarteak bere burua transzenditzen du mundurantz eta etorkizunerantz; haren ohiturak ez dira biologiatik segitzen; banakoak ez dira sekula utziak beren naturaren mende, baizik eta banakoek beren bigarren naturari obeditzen diote, alegia, usadioari, eta usadio horretan desirak eta beldurrak islatzen dira, banakoen jarrera ontologikoen ispilu. Subjektuak bere buruaren kontzientzia hartzen du, eta
|
bere
burua mamitzen, ez gorputz den aldetik, baizik tabu eta lege batzuen mendeko gorputz bat den aldetik: zenbait balioren arabera balioesten da subjektua.
|
|
|
Gurasoek seme alabekin duten harremanak, hala nola ezkontideen artekoak, libreki desiratua izan behar luke. Gainera, ez da egia haurra bitarteko paregabe bat dela emakumeak
|
bere
burua mamitzeko; askotan esaten da emakume bat,, haurrik izan ez badu?, pinpirina dela, edo maitabera, edo lesbiana, edo anbiziotsua; haurraren ordezkoak omen dira haren bizitza sexuala, haren helburuak, beretzat nahi dituen balioak. Egiaz, jatorrizko zehaztugabetasun bat dago:
|
|
|
Eta konplazentzia hori arriskutsuagoa da, zeren emakumea hobeto babestu baitaiteke senarrarengandik, haurra amarengandik baino. Bistan denez, desiratzekoa litzateke, haurraren hobe beharrez, ama pertsona osoa eta mutilatu gabea izatea,
|
bere
burua mamitzeko modua aurkituko lukeena lanean eta kolektibitatearekiko harremanean, haurraren bitartez tiranikoki bilatu ordez; eta desiratzekoa litzateke, orobat, haurra ez egotea orain bezain gurasoen esku utzia, eta ikasketak eta jostetak beste haur batzuekin batean egitea, berarekin harreman inpertsonal eta aratzak lituzketen helduen begiradapean.
|
|
|
Baina norberaren baitan etxe bat aurkitzeko, lehenik nork
|
bere
burua mamitu behar du obretan edo ekintzetan. Gizonak erdizka baino ez du interesik bere barrenaren aldera, eskura baitu unibertsoa bere osoan, eta proiektuetan berrets baitezake bere burua.
|
|
|
Norbait libreki eta bere gizatasunean maitatua denean, zorroztasun exijente bat izaten da harekin, eta hori izaten da egiazko estimuaren beste aldea; kontrara, gizonaren aurrean belaunikaturiko emakumeak harro ager dezake badakiela, hura gobernatzen?, badakiela, hura manipulatzen?, eta, aldi berean, gustu eman nahian, goraipa diezazkioke, xelebrekeriak?, hala ere haren izena zikindu gabe: horra hor froga garbia erakusten duena emakumeak ez duela pertsona singular horrenganako estimurik sentitzen, pertsona horrek ekintza erreal batzuetan
|
bere
burua mamitzen duen aldetik; itsuki belaunikatzen da idoloaren muin orokorraren aurrean: gizontasuna aura sakratu bat da, balio bat beti berdina, aldaezina, eta gizontasunaz jantziriko norbanakoaren txikikerien gainetik berresten dena; banakoa ez da aintzat hartzekoa:
|
|
|
bere katemerik kutunenaren aldera jarri du maitasuna, animalia basa eta samur horren bitartez botere bat duelako zentzumenen unibertsoan, emaztearen gorputz gizatiarregiak ezin eman diona. Emakumea bezala, itsasoa eta mendia ere izan litezke Bestea; antzeko erresistentzia pasibo eta espero gabekoa egiten diote gizonari, eta, horri esker, gizonak modu bat du
|
bere
burua mamitzeko; biak ala biak garaitu beharreko arbuio bat dira, atzeman behar den harrapakin bat. Itsasoa eta mendia emakume badira, emakumea itsaso eta mendi da maitalearentzat.
|
|
|
Jakina, mutil nerabeak ere amets egiten du emakumearekin, eta hura desiratzen du, baina sekula ez zaio bihurtuko bere bizitzaren osagai bat baino: emakumea ez da mutilaren destinoaren funtsa; neskatoak, berriz, haurtzaroaren ondoren, betetasuna eta ihesbidea espero du gizasemearengandik, bai emakume gisa
|
bere
burua mamitu nahi badu, eta bai bere feminitatearen mugak gainditu nahi baditu; gizonak Pertseoren, San Jurgiren begitarte zoragarria du; askatzailea da, aberatsa eta boteretsua ere bai; zorionaren giltza du, eta Printze Urdina da. Neskak susmatzen du biziaren emari oparoak eramana sentituko dela gizonaren laztanei esker, amaren magalean atseden hartzen zuenean bezala; gizonaren autoritate eztiari otzana izanik, aitaren besoen arteko segurtasun berbera aurkituko du:
|
|
|
Nolanahi ere, neska gaztearentzat ez da nahikoa bere buruaren gurtza bakarkako hori.
|
Bere
burua mamitzeko, beste kontzientzia batean existitu beharra dauka. Laguntza bila ibili ohi da kideen artean.
|
|
|
Baina askatasun hutsa ez da nahikoa haiei halako xarma erromantikoa emateko: libertate puru bati estimuan antzematen zaio, baina ez emozioan; mugatzen duten traben bitartez saiatzen da
|
bere
burua mamitzen, eta ahalegin horrexek hunkitzen gaitu; emakumeentzat, zenbat eta zailagoa borroka, orduan eta patetikoagoa. Kanpoko oztopoei gailentzea nahikoa da Stendhal liluratzeko; Chroniques italiennesen [Italiar kronikak], komentuen barru barruan sartzen ditu protagonistak, senar jeloskor baten jauregi batean giltzapetzen:
|
|
|
etengabe egin beharra dago aldaketa hori; tentsioa eskatzen du beti. Hala, bakardadean
|
bere
burua mamitzeko ezgai, gizona arrisku etengabean da bere parekoekiko harremanetan: lantegi zaila da gizonaren bizitza, eta arrakasta ez dago sekula segurtatua.
|
|
|
Emakumea, Beste gisa agerturik, izatearen osotasun gisa ageri da aldi berean, gizonari bere baitan ezereza sentiarazten dion existentzia horren kontrakarrean; Bestea, subjektuaren begietan objektu gisa ageri denez, bere izatean ageri da, hau da, izaki gisa. Emakumeak hezurmamitzen du, modu positiboan, izatedunak bihotzean daraman gabezia, eta gizonak, berriz, espero du
|
bere
burua mamituko duela emakumearen bitartez bere burua aurkitu nahian ibiliz.
|
|
|
izuan gurtzen zuen, eta ez maitasunean. Gizonak,
|
bere
burua mamitzeko, tronutik eraitsi behar zuen emakumea. Eta, hala, subirano agertu zen sortze indarraren printzipio maskulinoa, argiarena, adimenarena, ordenarena.
|
|
|
Kontua da emakume askok isilka ehortzi dituztela umetako eta gaztetako pasadizo batzuk, haientzat garrantzi handia izandakoak; badakite beren biografia ofiziala ez datorrela bat egiaz gertatu zaien horrekin. Baina oroz gain, bizitzan
|
bere
burua mamitzen ez duenez, irudimenezkoa da nartzisistaren protagonista kutuna; haren batasuna ez da mundu konkretuak emana, baizik printzipio ezkutu bat da, nolabaiteko, indar, edo, bertute?
|
|
|
Gizonek ezker eskuin aldarrikatu dute maitasuna dela emakumearentzat
|
bere
burua mamitzeko modu gorena. –Emakume gisa maite duen emakumea askoz ere emakumeagoa da?, dio Nietzschek.
|
|
|
Kontua da sakrifizio hori biziki gogorra iruditzen zaiela gizonei; haietako gutxik nahi dute, bihotz bihotzetik, emakumea
|
bere
burua mamitzera iristea; emakumea mespretxatzen dutenek ez dute uste ezer irabaziko dutenik horri esker, eta maite dutenek ondotxo dakite zer duten galtzeko; egia da oraingo bilakabideak ez duela xarma femeninoa bakarrik mehatxatzen: emakumeak, beretzat existitzen hasten denean, bazter batean utziko du doblea eta bitartekaria izateko funtzioa, hau da, unibertso maskulinoan toki pribilegiatua ematen dion funtzioa; naturaren isiltasunak eta beste libertate batzuen presentzia exijitzaileak tartean harrapatuta daukaten gizonari altxor handia iruditzen zaio aldi berean parekoa duen eta gauza pasibo bat den izaki bat; mitikoa izan liteke gizonak emakume kidea hautemateko darabilen irudia, baina errealak dira emakumea sorburu edo aitzakia duten esperientziak:
|
|
2021
|
|
|
Subjektuak bere buruaren kontzientzia hartzen du, eta
|
bere
burua mamitzen, ez gorputz den aldetik, baizik tabu eta lege batzuen mendeko gorputz den aldetik: zenbait balioren arabera balioesten da subjektua.
|
|
|
Bere kabuz mamitu behar du bere izatea, ez bere seme alaben bidez: desiratzekoa litzateke, haurraren hobe beharrez, ama pertsona osoa eta mutilatu gabea izatea,
|
bere
burua mamitzeko modua aurkituko lukeena lanean eta kolektibitatearekiko harremanean, haurraren bitartez tiranikoki bilatu ordez. (II:
|
|
2022
|
|
|
Hara zer dion Simona gureak: ―Baina norberaren baitan etxe bat aurkitzeko, lehenik nork
|
bere
burua mamitu behar duobretan edo ekintzetan. Gizonak erdizka baino ez du interesik bere barrenaren aldera, eskura baitu unibertsoa bere osoan, eta proiektuetan berrets baitezake bere burua.
|