|
2021
|
|
|
" ¡ Ai zer mutill arroputza orixe! —esango du norbaitek—
|
Bera
bertsolaria danean, bertsolariak nola zuzenduko, ta bere esanetara nor makurtueraziko zebillek". Erabat posizio defentsiboa hartuko du, bada, gerora hainbatetan egingo duen bezala:
|
|
|
Bidaiaren kontakizunarekin osatu zuen Voyage en Navarre (1836) liburuan
|
bertan
bertsolariak ere aipatzen ditu. Horrela, kontrabandista talde batekin egiten ari diren mendiko ibilbidea girotzen dute III. atalean eskaintzen den pasarte batean:
|
|
|
Manterolaren ikuspegia oso zabala izan zen, ideak argi eta garbi zituen, bere denborako beste euskaltzale batzuk bertsolaria mesprezuki erabiltzen zuten garaian,
|
berak
bertsolari saioak antolatzeari eman zion, sariak jarri ere bai, eta beretan epaimahaiko izan. Kultur maila guziak probetxugarritzat zituen, zein elitearena hala populuarena, eta euskal literaturak guziak behar zituen.
|
|
|
Lehenagotik ere hainbatek seinalatua zuen, ordea, lotura hori; esaterako, Gabilondok: " Aldi
|
berean
bertsolariak rockero planta handiagoa hartzen hasi ziren, Amuriza bezalakoen itxura garbiagoa alde batera utzi eta belarritako ia ofizialaren estetika bereganatuz gizonen kasuan—rock eta bertsolaritza arteko banaketa historikoa deseginez". (Gabilondo, 2009:
|
|
|
Zavalaren hitzetan bertan ikus daitekeenez, sekulako bolumena hartu zuen
|
bere
bertsolari sarearen ekoizpenak, eta El Diario Vascok bertsolaritzaren inguruan hamarkada hartan gauzatu zuen eskaintzaren oinarrizko zutabe bihurtu zen, Basarriren idatziekin batera. Garmendiak makinaz idazten ikasi zuenean, gainera, sarea zabaltzeari ekin zion Zavalak, oraingoan makinaz idazten zekiten bertsolariekin:
|
|
|
Barrurako begirada, teknikaz edo bertsogintzari buruzko gogoetaz haratago, edukietara ere zabaltzen ari da, beraz. Beti eskaini izan du
|
beretik
bertsolariak, baina gutxika eskaini nahi duen hori finkatzera jo du azken urteetan. Maiak ere zentzu berean gogoetatzen du, nolabait:
|
|
|
" Teorizazio hori, bertsolari batek egindako gogoeta baten emaitza da[...], ordura arte Lekuonak, Onaindiak, Zavalak egindako lana ez bezalakoa. Amuriza bera jarduten da bertso eskola askoren giroa sustatzen eta
|
bera
bertsolaria izanik, bere teorizazioaz praktikan baliatzen da[...]" (Larrañaga, 2014: 71).
|
|
|
Eta gaineratu da ez dela euskal komunitatea
|
bere
bertsolarien irudikapena esentzializatu duen bakarra:
|
|
|
Kalean euskaraz hitz egitea errespetu falta dela, deusik balio ez duen hizkuntza bat dela eta desagerrarazi egin litzatekeela idatzi zuenari
|
berari
bertsolaria izan nahiko lukeela202 irakurtzeak eragindako harridurak bultzatuta bere biografian zertxobait sakondu nahi izan da, ustez Gabilondok aipatzen duen euskal identitatearen orientalizazioaren arrastoak dituen azalpenera iritsiz. Izan ere, idazle bilbotarraren eleberrietan literatura exotikoa izan zen nagusi, eta Marokoko protektoratuan bizi izandako urteetan inspiratzen ziren mundu arabiarrari buruzko eleberri anitz idatzi zituen.
|