|
2001
|
|
|
Saizarbitoriaren 100 metro nobelatik Ene Jesus nobelaraino dagoen aldaketa poetikoa, mende honetan abangoardien ostean 50eko hamarkadako kontamolde posmodernoetara dagoenaren pareko da. Dakusagunez, euskal nobelagintzak oso azkar urratu zituen kontaketa
|
bera
auzitan jartzen duen metanobelaren arteko pausuak.
|
|
2002
|
|
|
arraza zuriko gizonezko europarrak nagusi ziren bere zerrenda kanonikoa botere politiko eta kulturala zuen instituzio literarioak finkatutakoa zela. Gerora, nahiz eta kanon kontzeptua
|
bera
auzitan jarria izan den, erabilgarria suertatu da literaturaren azterketa sozio historikoak egiteko garaian. Esan beharra dago, egun Nevadako Unibertsitateak Renon duen egoitzan irakasle den Joseba Gabilondo izan zela kanonaren inguruko hausnarketak gurera ekarri zituen lehenengo euskal kritikaria.
|
|
2004
|
|
|
Dena den, azala utzi eta muinari lotuz, garbi dago kultura aniztasunaren aldarrikapena erabat gureganatu behar dugun ezaugarria dela, gaur eta hemen batzuek gure identitatea porrokatzeko manipulatzen badute ere. Zeren inoren manipulazioak ez baitu printzipioa
|
bera
auzitan jarri behar.
|
|
2008
|
|
|
Erantzunen txandari esker bizkortu da eztabaida. Arratsaldeko saioan, lehen hitzaldian PPko bozeramaile Leopoldo Barredak eta PSE EEko bozeramaile Patxi Lopezek ahalegin berezia egin dute Juan Jose Ibarretxe lehendakaria
|
bera
auzitan jartzen. Patxi Lopezek, datozen hauteskundeetarako hautagaia bada ere, hasiera batean, bere proiektua defendatzea baino, Ibarretxerena hankaz gora jartzen saiatzea nahiago izan du.
|
|
2009
|
|
|
transmisioan galerak daude, ez da jasotako guztia ondorengoetaratzen, bota du ikasle batek. Ondorengoetaratzea
|
bera
auzitan jarri du beste batek: Transmisioa, baina, ez da soilik bertikala, horizontala ere izan liteke:
|
|
|
Emaitzak plazaratu orduko zabaldu zen harridurari salaketa uholdeak hartu zion lekukoa. Haatik, bozketaren ondorioak gaitzetsi, eta galdeketa egitea
|
bera
auzitan jarri zuen Europako Batasuneko txandakako presidenteak, Suediako Gobernuak. Suitzarrek, herriaren iritzia eskatzeko sistema oso egokia daukate; baina, zenbait kasutan, oker baliatuta egon daiteke, aldi honetan gertatu den bezala, nabarmendu du Suediako Gizarteratze ministro Nyamko Sabumik.
|
|
|
Ez bakarrik erlojuari buruzkoa. Hainbat herritarrek prozedura
|
bera
auzitan jarri zutela dio. Gaiari ez zioten aitortzen horrelako galdeketa bat antolatzeko besteko garrantzirik.
|
|
|
Nork daki zergatik... Euskalgintzarekiko ezjakintasun, indiferentzia edo mespretxuagatik, auzia aldez aurretik galdutzat ematen delako, auzian sakontzeak Espainiako zuzenbide estatua
|
bera
auzitan jartzea ekar dezakeelako...
|
|
2012
|
|
|
Arazoa, aldiz, zera da, egungo sistemakdaraman kontsumo energetikoaren hazkunde esponentziala, zeinak aditu batzueibide eman baitie kapitalismoaren logika «energivoroaz» mintzatzeko (Harribey, 2009). Benetako kontua ez da, orduan, energia iturri berriei buruzkoa, egungo ereduenergetikoa
|
bera
auzitan jartzea baino (Barcena, 2004: 120); eta horrek gizarteereduak eta bizitza zein kontsumo ereduak kolokan jartzea dakar ezinbestez.
|
|
2013
|
|
|
Cervantes, Goethe, Aliance Français... Hots, egun euskal instituzio ofizialei ez zaie inondik ere interesatzen euskal literaturaren historia eremu edo diziplina eraldatzaile, berritzaile eta politikoki aurrerakoia bilakatzea, izan ere horrek instituzioak
|
berak
auzitan jartzea ekarriko bailuke. Hauxe genuke euskal literaturaren historiaren eta kritikaren habitusa (Bourdieu).
|
|
|
Arean ere, misa popular erako elizkizunek, Nueva Canción Latinoamericanaren ildo beretik, ordura arteko nazioaren izaera
|
bera
auzitan jartzen zuten, bertara bilduz une horretara arte kanpoan geratu zirenak (bai maila ekonomikoan eta bai kulturalean) eta, endemas, erlijiotik beratik egotziz eliteak. Jainkoa pobreen jainkotasuna zelako, ez botere eta diruarena.
|
|
2014
|
|
|
Emakumemaskulinoak eta gizon femeninoak kanpoan gelditzen dira. Butlerrek dioen moduan, gaur egun, gisa horretako gorputzak «pentsaezinak, gorrotagarriak, biziezinak»dira65 Gorputz horien existentziak
|
berak
auzitan jartzen du gure genero sistema.Kirurgialariek, psikologoek eta endokrinologoek, beren kirurgia gaitasunenbitartez, gorputz kulturalki ulergarrien faksimile onak osatzen saiatzen dira. Jaioaurreko tratamenduen bitartez sexu organo mistodun jaiotzak ezabatzea erabakitzenbadugu (hala gaur egun existitzen diren tratamenduen bidez nola etorkizunean sordaitezkeenen bidez), aldi berean erabakitzen dugu gure gaur egungo ulergarritasunsozialaren sistemarekin jarraitzea.
|
|
2015
|
|
|
Ezkerreko erakundeek kartzela barruan erail zutela esaten zuten. Eskubikoek, Estatuari ezin dakiokeela leporatu, frogarik gabe, Estatua
|
bera
auzitan jartzen duen gertaerarik. Batzuei eta besteei, alemaniar orori azken finean, dozena bat urte lehenago Baader eta Meinhoff i gertatutakoa etorri zitzaien berriz ere gogora.
|
|
|
Ikusi daitekeenez, ELA ohartu zen Konstituzioa eta Estatutuak osatutako markoa erakusten ari zen ajeez; horrek ez zuen, ordea, 80ko hamarkadako ELA markoa
|
bera
auzitan jartzera eraman: markoak jokoa eman zezakeen, berau garatzeko borondate politikorik balego.
|
|
2018
|
|
|
Aitorrek bere aldetik, bere burua euskaldun zahar gisa definitzen du. Ez ordea kategoria
|
bera
auzitan jarri gabe. Kontziente da euskaldun zaharraren ohiko definizioarekin bat egiten ez duen ibilbidea duela.
|
|
|
Aitorrek bere aldetik, bere burua euskaldun zahar gisa definitzen du. Ez ordea kategoria
|
bera
auzitan jarri gabe. Kontziente da euskaldun zaharraren ohiko definizioarekin bat egiten ez duen ibilbidea duela.
|
|
|
«Identitatea» bermatzen denez sexuaren, generoaren eta sexualitatearen kontzeptu egonkortzaileen bidez, kulturan azaltzen direnean ustezko lerro jarraitu hori «eteten» duten izaki generodun «inkoherente» horiek, pertsonak diruditenak, baina bat ez datozenak pertsonak definitzen dituzten ulergarritasun kulturalaren arau generodunekin? «pertsonaren» nozioa
|
bera
auzitan jartzen da.
|
|
2019
|
|
|
Lawrenceren bizitzak, berriz, erakusten digu halako konplexu bat zuela, baina arlo sexualean batez ere: haren obran, emakumeak konpentsazio mito baten balioa du; emakumearengatik, gizontasuna goresten da, idazleak oso seguru ez zeukan gizontasun hori; Kate Don Ciprianoren oinetara makurtuta deskribatzen duenean, Friedaren kontrako garaipen maskulino bat eskuratu uste du; era berean, Don Ciprianok ez du onartzen bikotekideak
|
bera
auzitan jartzea: xedeak auzitan jarriko balizkio, haiekiko konfiantza galduko luke inondik ere; bera lasaitzea da emakumearen egitekoa.
|
|
|
bat kexu zen gorputzarengatik bakarrik maite zutelako, kontuan hartu gabe zeinen argia zen; beste bat, berriz, soilik adimena estimatzen ziotelako, haragizko erakarmena sekula aintzat hartu gabe. Kasu horretan ere, emakumeak modua izango badu gizona bezala maitemintzeko, hau da, bere izate
|
bera
auzitan jarri gabe eta aske, ezinbestekoa da emakumeak pentsatzea gizonaren berdina dela, eta halaxe izatea modu konkretuan: ezinbestekoa da emakumea kemen berberarekin engaiatzea bere ekinetan, eta hori, ikusiko dugun bezala, oso gutxitan gertatzen da.
|
|
2021
|
|
|
Berorien ustez, generoa ez ezik, sexu bereizketa bitarra bera gorputzari atxikitako esanahi, zentzu edo interpretazio kultural kontingente eta arbitrarioa da. Hortik abiatuta, ‘emakume gisa’ jasandako zapalkuntza salatzeaz harago, emakume (eta gizon) bihurtzeko generizazio prozesua
|
bera
auzitan jartzeko urratsa egin zuten (Butler), gizon eta emakumea desagerrarazi beharreko klase politiko eta ekonomiko gisa ezaugarrituz (Wittig). Askok, ordea, sakondu beharrean, desitxuratu izana egotzi diete, emantzipaziorako aukerarik gabe utziz.
|
|
|
Bizitzen produkzioa ahalbidetzen duen amaraun erlazionala zein berori sostengatzen duten subjektuak, lurrak eta lurralde egiturak are gehiago estutzen, ahitzen eta suntsitzen ari dira. Horri lotuta, hazkunde, ekoizpen eta ustiapen mugagabearen baitan bioaniztasuna eta energia baliabideak xahutzen ari dira, izurri, lehorte, sute eta bestelako ‘katastrofeak’ biderkatuz, bizitza birsortzea zailduz eta geroz eta espezie gehiagoren (tartean gizabereon) biziraupena
|
bera
auzitan jarriz. Prekarizazioa, deserrotzea eta ziurgabetasuna barreiatuz, arrakala klasista, heterosexista, arrazista, linguistiko eta ekozidak indartzen ari dira.
|
|
|
Behin birsortzeak eta arrakalak aztertuta, pitzadurak baliatuz sakontzeko apustua egin dugu. " Emakume [eta gizon] egin egiten da" tesiari tiraka, emakume gisa jasandako zapalkuntza salatzeaz harago, emakume (eta gizon) bihurtzeko generizazio prozesua
|
bera
auzitan jartzeko urratsa aztertu dugu (Butler), gizonak eta emakumeak desagerrarazi beharreko klase politiko eta ekonomiko gisa ezaugarrituz (Wittig). Horren harira sortutako eztabaidei jarraiki, Beauvoirrek hein batean birsortu eta pitzatutako norbanako buru jabe, autokontziente eta osoaren aurrean, komunean diren subjektu eta bizitzak proposatu ditugu (3).
|
|
|
Askotan errepikatzen den eran, pastelaren banaketa ez ezik, pastelaren errezeta bera jarri da ezbaian. Bide horretan, sozialismoaren, ekologismoaren, dekolonialitatearen eta burujabetzen aldeko mugimenduen eskutik, oinarri ekonomiko, sozial, politiko eta kulturalaz gain, zutabe ontologikoak ere zartatu dira, orain artean hegemonikoa (izan) den subjektu eredua
|
bera
auzitan jarriz. Bere ondasun, kontzientzia, erlazio eta buruaren jabea den norbanako buru jabe, buruaski eta presoziala, hain zuzen ere.
|
|
|
Ikusi dugunez, generoa ez ezik, sexu bereizketa bitarra bera gorputzari atxikitako esanahi, zentzu edo interpretazio kultural kontingente eta arbitrarioa da. Hortik abiatuta, emakume gisa jasandako zapalkuntza salatzeaz harago, emakume (eta gizon) bihurtzeko generizazio prozesua
|
bera
auzitan jartzeko urratsa egin zuten (Butler), gizonak eta emakumeak desagerrarazi beharreko klase politiko eta ekonomiko gisa ezaugarrituz (Wittig). Bistan denez, ordura arteko kategoriak ezbaian jarri ziren.
|
|
2022
|
|
|
2022ko martxoan Eudelek Tapia Legea eta Interes Publiko Goreneko Proiektuen kategoria aztertzen dituen txostena onartu zuen. Kritika oso gogorrak zuzentzen dizkio Arantxa Tapiaren sailari, azalez zein mamiz, IPGPen legitimitate demokratikoa eta legala
|
bera
auzitan jarriz. Hemen pasarte esanguratsuenak:
|
|
|
zorra erosteko programa txikitu egingo du, eta atea zabal zabalik utzi dio pentsatu baino lehenago amaitzeari. Baina banku zentralak uste du interesak igotzeak hazkunde ekonomikoa traba dezakeela, eta hori kosta ahala kosta eragotzi nahi du, Ukrainako gerrak hazkundea
|
bera
auzitan jarri duelako.
|
|
|
Artikuluon edukia aztertuta, ondoriozta daiteke legea ez dela betetzen Irunen ekainaren 30ean eta Hondarribian irailaren 8an. Batetik, alarde baztertzaileak egitea
|
bera
auzitan jartzen duelako arauak, Iñigo Lamarca EAEko ararteko ohiak Alardeak, ukatutako plazara liburuan (Aleka bilduma, 2018) adierazi zuenez: «Legearen interpretazio zorrotza eginez gero, debeka daitezke alarde tradizionalak.
|
|
|
Larriagoa da oraindik askotan azalpen horiek emateko orduan kultura zientifiko oinarrizkoaren mugaren ertzetan ibili direla administrazioko ordezkariak. Maskararen erabilera
|
bera
auzitan jarri zen izurriaren lehen fasean, zientzia arrazoietan oinarritu gabe; izurriaren azken fasean, osasun ziurtagiria defendatzeko erabili dituzten argudioei akats hori bera lepora dakieke. Zientzialariak ibili dira esaten hainbat neurrik ez dutela funts zientifikorik, baina erakundeak irmotu dira horien defentsan, eta zientzialarien ustez funtsezkoak diren beste neurri batzuk, berriz, bigarren mailan uzten.
|