|
2002
|
|
|
Bereak ez zituela ez igartzeko, etorri berriak eta
|
bertakoak
kolonia berarekin igurzten zituen. Horrela amak ez zuen igartzen kanpotik etorriak zein ziren, bere umeek ere usain bera baitzuten.
|
|
2003
|
|
|
Anartean, egungo politikan inperio zeneko estatuaren zantzuak agertzen dira. Frantziak joan den mendean galdu zituen
|
bere
koloniak. Mendez mende, izenez izen Napoleon, Petain, De Gaulle, Mitterrand, Chirac, Frantziak ez du bere historian gauzatutako estatu zentralistaren izaerarekin amaitzerik izan.
|
|
2004
|
|
|
Adibidez, filialetako zuzendariak kooperatibatik joandako bazkideak dira, erabaki prozesua oso kontrolaturik dago eta ikerketa eta garapena bezalakojarduera estrategikoak Etxe Nagusian zentralizatzen dira. Chakravarthy etaPelmutter ek «multinazional etnozentrikoak» deritze mota horretakoantolaketei, filialekin duten jarrera ama batek
|
bere
koloniekin duenarenantzekoa delako (Dunning 1993).
|
|
2006
|
|
|
Hasieran txunditua, pentsaketak egin ditut gero. Ez dut onartzen estatuaren monopolio hori, gero itzuliko naiz, baina estatu demokratiko batentzat zilegia dela onar baliteke ere, 1968an ez zen Espainia eta
|
bere
kolonietan inongo demokraziarik. Nik dakidanez, Franco jenerala zen; bere erregimena Errepublikaren aurkako jazartze faxista baten ondoan eraiki zuen, Italia eta Alemaniako laguntxoei esker.
|
|
2007
|
|
|
anakronikoa dela. 1968an ez zen Espainia eta
|
bere
kolonietan inongo zuzenbidezko estatu demokratikorik, Franco generalaren garaian ginen, eta, arestian errana dugu, Franco boterera heldu zen Errepublikaren aurkako jazartze faxista baten bidez, Italia eta Alemaniako laguntzari esker. Ikertzen ari garen garaian, ETA sortzen denean, jende guztiak bazekien Errepublika defendatu zela armak eskuetan, Francoren kontra makiak ibiliak zirela, eta alderdi demokratikoak klandestinitatean zeudela.
|
|
2008
|
|
|
Ganbia dauka iparrean eta Ginea Bissau hegoaldean, hemendik kilometro gutxira. Britainiarren eta portugesen erdian Frantziak
|
bere
kolonia odolez ezarri zuen 1859tik aurrera, portugesak hegoalderantz Ginearaino bidaliz eta Londres Ganbia ibairantz bultzatuz. Orduan ere ez zuten etnia otzana topatu:
|
|
2009
|
|
|
Beste kontu aipagarri bat dugu herrikideen arteko solidaritatea, laguntza Ameriketan
|
bertan
kolonia horien barruan. Agustin de Tirapuk XVII. mendearen hasieran eskribitu zituen gutunetan kontu hori ageri da.
|
|
|
Batzuen ustez, arrakasta Europar Batasunaren eta Ipar Afrikako herrialdeen arteko benetako lankidetzaren araberakoa da, eta gaur egun ez da halakorik gertatzen. Adibidez, Marokok Alemaniako enpresen kontrolari uko egin diezaioke, eta Frantziak interes handiagoa du
|
bere
kolonia zaharrari teknologia nuklearra saltzeko eguzki energia baino. Beste aditu batzuek, berriz, gogorarazi dute basamortuan instalazio horiek askoz mantentze lan handiagoak lituzketela, eta ura luketela funtzionatzeko.
|
|
2010
|
|
|
Giro honetan, erabakigarria izango da Frantziaren jarrera.
|
Bere
kolonia izan zen eta, ondorioz, gaur egun ere eragin handia du Boli Kostan. Baina badirudi ezer erabaki aurretik lehenengo eta behin Parisek jakin nahi duela Gbagbo edo Ouattara interesatzen zaion gehien.
|
|
|
Berriz ere, arrazoitze teologiko zuhurra tolerantziaren alde. Barne gorabehera askoren ondoren (tartean errege katoliko bat egon zelako) anglikanoak eta puritanoak elkarrekin ibili ziren tolerantzia erlijiosoa defendatzen, eta 1688ko iraultzaren ondoren, 1689an, Tolerantziaren legea promulgatu zen Ingalaterran,
|
bere
kolonietara zabalduz. Lege honen arabera," Ingalaterrako Elizarekiko disidente diren erregeen subdito protestanteei legeek ezartzen dizkieten zigorrak" kendu zitzaizkien.
|
|
|
Beraz, katolikoak eta protestante ez ziren beste sekta kristauak tolerantzia honetatik kanpo geratu ziren. Argudio erlijioso eta politiko zuhurrengatik Ingalaterran eta
|
bere
kolonietan tolerantzia epel bat ezarri zen legez. Alabaina, hauxe da aurrerapena, lehen aldiz iritzi desberdinak esateko aukera lege batean agertu zela.
|
|
|
Are harrigarriagoa: une
|
berean
kolonia bakoitzeko konstituzioetan ia beti erlijioren bat legalki hobesten eta saritzen zen. Kolonietan karguetarako bidean derrigorrezko baldintza zen eta erlijio ofizial horren jarraitzaile ez izatea zergez zigortuta zegoen.
|
|
2011
|
|
|
Israelgo Gobernuaren kolonien politikak irmo jarraitzen du: palestinarren etxebizitzak, eskolak eta egiturak eraisten dituzte,
|
bertan
kolonia juduak eraikitzeko. Herenegun, esaterako, hainbat etxebizitza, kanpadenda, animalien etxola eta ur ontzi eraitsi zituen Israelgo armadak Zisjordaniako Al Farisja, Al Mali eta Beit Kahel herrietan.
|
|
2012
|
|
|
Garai hartan Salazar diktadorea zegoen agintean, eta hark pasaportea lortzea galarazten ez bazuen ere, baldintza ezinezkoak jartzen zituen horretarako. Bestalde, Portugal
|
bere
koloniekin gerran zebilen eta gizon gazteak nahi zituen borrokarako. Miseria eta gerrara joateko borondate eza ziren herrialdetik ihes egiteko arrazoi nagusiak.
|
|
2013
|
|
|
François Hollande presidentearen ustez, «zilegi» da Europako herrialdeek Afrikan esku hartzea «bakea mantentzeko», baina interbentzio militarrerako laguntza logistikoa ez ezik, diru funts bat sor dezala ere eskatu dio EBri, etorkizunean egin ditzaketen operazioak finantzatzeko. Droneak Sahelera Malin eta Afrika Erdiko Errepublikan esku hartu du Frantziak;
|
bere
koloniak izan ziren bi herrialdeak. Interbentzio politikan sakontzeko asmoa du, gainera, Parisek.
|
|
|
Hemengo lagun batek, zarauztar batek, urtero urtero nire urtebetetze egunean horrelakoxe bat erregalatu dit azken 45 urteotan. Urtero
|
bere
koloniarekin etortzen zait. Bizilagunak gara, eta amistade handia izan dugu.
|
|
|
ESTHER: Bihar
|
bere
kolonia gustukoena eramango diot. Nork daki!
|
|
2015
|
|
|
Kontua da inperio batek normalean portaera desberdinak izan ditzakeela
|
bere
koloniekin eta kontrolpean dituen lurraldeekin. Errealitate hori azaltzeko Feurren sailkapena lagungarria izan daiteke identifikatzeko inperialismo mota desberdinak.
|
|
|
Ingalaterrak
|
bere
kolonietatik irten behar du lehenbailehen.
|
|
2016
|
|
|
Uda honetan Donostiak
|
bere
koloniari eskaini dion nobedadea Uliako aireko transbordadorea da zioen 1908ko abuztuaren 27ko La Correspondencia de Espaa egunkari madrildarrak; zeina tontorretik tontorrera doan, bidaiariak enbarazurik gabe labarretara eramanaz. Hari metalikoetatik zintzilik dagoen plataformak zintzur sakon bat zeharkatzen du.
|
|
|
Hala, egin zitekeena eginda zegoelakoan, salba zitekeena salbatzeko asmoz armistizio eskaintza egin zuen Petainek 1940ko ekainaren 17an. ...eralarentzat, zeina Londresen erbesteratu baitzen eta ekainaren l8an bertan erresistentziarako deia egin frantziar guztiei; oihartzun eskasa izan zuen dei hark halere, eta ekainaren 22an sinatu zen Frantziaren eta Alemaniaren arteko bakea, zeinaren arabera Frantziako iparralde eta Atlantikoko kostalde osoa agintari alemanen ardura zuzenaren pean geratzen baitzen, eta Frantziaren hego ekialdea gehi
|
bere
koloniak gobernamendu frantsesaren esku. Ez da hau ez leku aproposa ez une egokia Petainen jarrera nahiz Vichyko gobernu kolaborazionistaren lana baloratzeko, kritikatzeko, epaitzeko.
|
|
|
behar zuen bere burua (eta
|
bere
koloniak) zaintzeko.
|
|
|
Bestalde, Guiomarren kolonia eta lozioak plastikozko botila handietan zetozen, eta karamelu koloretakoak ziren, merkeak. Beste muturrean, bai
|
bere
kolonia eta bai bere lozioa kristal berde iluneko bi botilatxo dotore ziren, markakoak. Carlosek irakurri egin zuen botilatxoek zekartena:
|
|
|
ZOR IZUGARRIAK ZITUEN
|
BERE
KOLONIA BERRIA USTIATZEKO
|
|
2017
|
|
|
Natura hileko koadro horietako bat, natura hilaren erdian. Leireren kamixeta kontu handiz bildu nuen, oraindik
|
bere
kolonia usaina zuen zerbait fragila zen. Motxilan sartu.
|
|
|
Uhartea izanik, itsas armada indartsua behar zuen bere burua (eta
|
bere
koloniak) zaintzeko. ........
|
|
|
Munduko biztanleen laurdenak osatutako inperioa gobernatzen zuen eta industria indartsua zuen. Uhartea izanik, itsas armada indartsua behar zuen bere burua (eta
|
bere
koloniak) zaintzeko.
|
|
|
Horrekin batera," Sentencia Estatuto" bezala ezagutzen den legearen bitartez, Toledon kargu publikoak edukitzea debekatu zien konbertituei. Lege hori, nahiz eta epe motzera erregeak indargabetu, hurrengo mendeetan Espainiako erresumetan eta
|
bere
kolonietan nagusituko zen odol garbitasun kulturaren sortze agiritzat hartu daiteke.
|
|
|
Haatik gaur iduri luke frantses hizkuntzak etorkizun ederra duela Afrikan ere, zehazki
|
bere
kolonia ohietan, kontinente horrek edukiko duen hazkundeari esker, bai demografian, bai ekonomian. Bestalde deitoragarri zait Espainiako erresuman frantsesak jasaten duen bazterketa kasik osoa, ingelesaren onetan, hizkuntza inperialaren hegemonia indartuz monopoliorako bidean.
|
|
|
Palestinan ordea ez du arrakastarik erdietsi bakearen alde, Israeleko gobernuak muzin egin baitio, bereziki
|
bere
kolonien hedatzeko politika areagotuz. Haatik bere agintaldiaren bukatzeko bezperan, Obamak Netanayu gobernuburuari azken ostikoa eman dio, eta ez txikia.
|
|
|
Netanayuk oso gaizki hartu du, deliberoa ez omen du kontutan hartuko,
|
beraz
koloniak aitzina hedatuko ditu. Beraz aldaketarik ez da gertatzen praktikan.
|
|
|
Huts batzu egin direla orobat han edo (eta) hemen bainan gauza onik ere izan dela. Frantziak
|
bere
kolonietan obra ederrak egin dituela, han kokatu frantsesek baliatu dituztenak bixtan da, bainan hango bereko jendeak ere ba: errebide, ospitale, eskola eta gaineratiko...
|
|
2018
|
|
|
Israelek basamortu bihurtu zituen palestinarren garai bateko zuhaiztiak, eta lurrak bereganatu zituen
|
bere
koloniak handitzeko. Zuhaitza sinbolo garrantzitsua da herri baten identitatean; Palestinako olibondoak kendu eta beste batzuk landatzearekin zetorren identitate palestinarra israeldarraren bidez ordezkatzea, lur palestinarrean.
|
|
2021
|
|
|
Japoniak aterabide bat atzeman behar zuen. Edo Estatu Batuekin adostasuna negoziatu (kontzesio batzuk eginez, Txinari buruz partikularki) edo gerla egin Estatu Batueri (eta Erresuma Batuari, Asian azkarki finkatua zena,
|
bere
koloniekin). Japoniako lehen ministroak (eta Hirohito enperadoreak, hastapenean bederen) negoziaketak sostengatzen zituen baina armadako aitzindaritza gorena gerla egitearen alde zen.
|
|
|
Bigarren Gerlatik landa," Dekolonizazio" prozesua abiatu orduko, Europak
|
bere
kolonietara jadanik zabaldua zuen literaturaren eredu historiko nazionala. Geroztik hona, eredu horrek bi egoera ezberdin ezagutu ditu.
|
|
2022
|
|
|
Europako potentziarik handiena beste herri batzuen konkistan eta menderakuntzan abiatu zen nahieran (Kanada, Zeelanda Berria, Australia, India, Hong Kong, Afrikako nazioak eta abar), eta kolonialismoan oinarritutako Inperio Britaniarraren legea inposatu zien mendeetan. Eta orain, etorkinen antzinako
|
bere
kolonia" beltzaranetako" jendearen alderantzizko kolonizazioaren presiopean pitzatzen hasi ote da? [...]
|
|
|
Kolonizazioa salatuz Macronek izandako diskurtsoak aipatu ditu: «Frantziak munduari emandako lekzioak dira, baina Estatuak begiak ixten ditu
|
bere
koloniei begiratzen dielarik». Autodeterminazio eskubidearen aldeko aldarria egin du, ozen, zailtasunak gorde gabe.
|
|
2023
|
|
|
aurreko panelean zituen postit ak, bisita txartelak, boligrafoa, tutu batean biribildutako planoa, metro bat...
|
Bere
koloniaren usain leun baina iraunkorra ere han zegoen. Goazen, esan nion, bitan pentsatu gabe, ezagutzen ninduten inguru hartatik irteteko presaz.
|
|
|
Oka egin ostean esnatuago sentitu naiz. Komuneko apaletan
|
bere
kolonia ikusi dut. Solo.
|