2000
|
|
Eiderrek bere mutilari inoiz aipatuko ez zion arrazoi baten erruz. Eta ez zion aipatu, ez beldur edo lotsagatik, ezpada Londresko city komertzialean eztanda egin zuen lehergailuak bere buru eta begietan ere danbada izugarria jo zuelako, eta beraz konbentzitu egin zelako esperientzia berezi hura
|
berea
eta ez beste inorena zela. 1993ko apirilak lortu zuen munduko azalpen guztiek lortuko ez zutena, alegia, Irlanda promesaz betetako gauetan ia inertziaz zerrendatutako herrialdeetako bat izatetik, Eiderren buruan aurki zitekeen herrialde bakarra izatera pasatzea.
|
2003
|
|
XX. mende hasieran alabaina, gure Unamunok erran omen zuen: Herri ala Gizaki, bakoitzak izan dezala, den hura
|
bera
eta ez beste bat izaiteko ahalmena, horra funtsean ene bataila!
|
|
Esan zion etortzeko beste egunen batean, apur bat gehiago hitz egingo zutela. Esan zion jubilatuta zegoela
|
bera
eta ez zela etxetik irteten. Ez askotan.
|
2005
|
|
Txortan egin duzue? Egia susmatzen du
|
bere baitan
eta ez du baieztapenik gura. Erantzungo liokeen ere ez daki, baina begietan irakurriko lioke.
|
|
Pixu baten bizi naz. Eta eroan ezkero, ez
|
bera
eta ez ni pozik. Benetan sentitze’ot.
|
2008
|
|
Horretarako, noski, hizkuntzari berez dagozkion lekua eta eragina aitortu behar genizkioke bere luze zabal guztian: hasi gizaki bihurtzen gaituen dohainak dituela aitortzetik eta buka
|
berak
eta ez beste ezerk egiten gaituela euskaldun zin egiteraino.
|
2009
|
|
Berak uste du zakurra nitaz maiteminduta dagoela eta bera aurkaritzat ikusten duela. Horregatik egiten dio horrela zaunka
|
berari
eta ez beste inori.
|
|
Eta gero, arantzadun goxotasun beroarekin, berak esaten dakien bezala agurtu nau.
|
Berak
eta ez beste inork esaten dakien bezala.
|
|
Felipek osaba Xabier noiznahi zuen aipagai; Xabier Gastaminza, baina, ez zegoen mementorik onenean: ez
|
bera
eta ez bere alderdikideak, gerra ideologiko batean murgilduta zeudenak, independentisten, aberrianoak, eta autonomisten, komunionistak?
|
|
Eta senarrari besotik heldu, gelatik irten, eta halaxe heldu ziren Rakelen gelara, non zabalik aurkitu baitzuten atea, Rakel nagusien zain balego bezala, Nazariok eta Reginak haren arreta pizteko moduko ezer egin ez bazuten ere, ez soinurik atera. Reginak arrastaka zeramatzàn txapinen soinu isila izan ezik? ez bidean hitz egin; alabaina, etxekoandreak neskameari eguerdian bere agindu zorrotzak eman zizkionetik, zain zezala haurra bertatik
|
bertara
eta ez ziezaiola inori barrura sartzen utzi, Nazariori eta Ernestinari izan ezik?, erne zegoen Rakel, ateari eta inguruko hotsei adi, nornahi hurbil baitzekiokeen edonoiz, nagusien seme alabetako bat, esate baterako, eta orduan zer?; egoera berriak, gainera, erneago egotera bultzatzen zuen neskamea, halako moldez, non haren sentiberatasunak are sentiberago behar baitzuen, eta haren zentzumenak ze... entzumena entzumenago ere bai, gela hartan itxia zegoena, itxia zegoelako, hain zuzen?
|
|
Felipek osaba Xabier noiznahi zuen aipagai; Xabier Gastaminza, baina, ez zegoen mementorik onenean: ez
|
bera
eta ez bere alderdikideak, gerra ideologiko batean murgilduta zeudenak, independentisten –aberrianoak– eta autonomisten –komunionistak– artean; Xabier Gastaminza gizon sutsua zen, eta aberrianoen aldera lerratu zen, komunionistak traidoretzat edo erdi traidoretzat harturik; esan nahi baita osaba Xabier gero eta sutsuago mintzatzen zitzaiola Feliperi, baita Felipe Gabinori ere,...
|
|
...du ziren Rakelen gelara, non zabalik aurkitu baitzuten atea, Rakel nagusien zain balego bezala, Nazariok eta Reginak haren arreta pizteko moduko ezer egin ez bazuten ere, ez soinurik atera –Reginak arrastaka zeramatzàn txapinen soinu isila izan ezik– ez bidean hitz egin; alabaina, etxekoandreak neskameari eguerdian bere agindu zorrotzak eman zizkionetik –zain zezala haurra bertatik
|
bertara
eta ez ziezaiola inori barrura sartzen utzi, Nazariori eta Ernestinari izan ezik–, erne zegoen Rakel, ateari eta inguruko hotsei adi, nornahi hurbil baitzekiokeen edonoiz, nagusien seme alabetako bat, esate baterako, eta orduan zer...; egoera berriak, gainera, erneago egotera bultzatzen zuen neskamea, halako moldez, non haren sentiberatasunak are sentiberago behar baitzuen, eta haren zentzum...
|
2010
|
|
–Txoratu zara, mutiko? Utz ezazu hori
|
bere lekuan
eta ez zaizu ezer gertatuko, esan zuen irakasleak, erabat eztia eta faltsua zen ahots batez.
|
2012
|
|
Zurekin, Marta. Bizkarka zegoen
|
bera
eta ez ninduen ikusi. Zuk bai ordea.
|
2013
|
|
Everekin egon nahi zukeen momentu hartan geltokian eta nahi gabe jakin zuena kontatu? Berehala konturatu zen abuztuaren 18a Hélèneren santuaren eguna ez balitz, eta Angek hondartzara indarka eraman izan ez balu, ez zuketela, ez
|
berak
eta ez Evek, motxiladun gazteak barruan zer jasotzen zuen jakingo. Eskerrak abuztuaren 18a egun seinalatua zen egutegian!
|
|
–Ezin dut ezeren eskerrik eman, Bennet jauna, maiorazkoa tartean dagoenean; ezina zait ulertzea nola kontzientzia daukan inork jar dezakeen etxalde bat maiorazkoan eta bere alaben eskuetatik apartatu; eta, gainera, guztia Collins jaunaren ederragatik! Zergatik eduki behar du
|
berak
eta ez bestek?
|
2014
|
|
1) Y k behin baino gehiagotan aipatua zidan toki zehatz hura, hiri gehienetan dagoen Zuloa izeneko taberna (zuloa), lehen aldiz Bilbora joan zenean deskubritu zuena eta ordu magikoak eskaini zizkiona, baina ez bilbotarren bati erakutsi nahi izan zion aldiro atzamarren artetik ihes egin izan ziona, ez baitzuen sekula lortzen kokapena zehazki gogoratzea. Banekien, beraz, esanguratsua zela
|
berarentzat
eta ez nintzen harritu bere ohiko ahari deliberamenduarekin esan zuenean ilunabar hartan, behingoz, topatu egingo zuela. Dena dela, leku hark Y rentzat zuen garrantzi erraldoiaz ez nintzen konturatu harik eta pentsio batera sartu, Zuloari buruz galdetu eta esku artean hiriaren plano ezin turistikoago batekin irten zen arte, gurutze handi batekin markatutako kantoia altxor bat bailitzan astinduz nire aurrean.
|
|
Eta, egun batean, hara non, Jones jauna?
|
bera
eta ez beraren mamua. Dexterrengana joan zen begiak malkotan, eta esan zion Dexter zela?
|
2015
|
|
700 euro hilean. Psikologoarengana joaten jarraitu behar zuen, baina harreman ona zuen
|
berarekin
eta ez zitzaion axola. Gurasoenera itzuli nahi ez zuenez, etxe okupa batean jarri zen bizitzen, Bilboko ekialdean, hiriaren kanpo aldean zegoen katuen etxean.
|
|
Lorenzok kantatu egingo zuela eta nigana zetozela. Gero argituko zen guztia, ez
|
berak
eta ez nik ez geneukala parterik kontu hartan, baina bisita eta gero izango zen hori. Nolanahi ere, beste kasu batzuetan gertatutakoa ere gogoratu nuen:
|
|
Ezetz; ezta pentsatu ere. Ederregia dela
|
beretzat
eta ez duela bidetan konpromisorik nahi. Berak eramateko, horretarako dela ugazaba eta.
|
|
Alabaina, bere hitzak entzundakoan, ziurtatu egin nuen hartutako erabakiaren bidea zela ibili behar nuen bakarra. Nire baitako bakea lortzeko agindu zidan
|
berak
eta ez neukan beste aukerarik Baionakoa baino. Egia esan behar bada, neure neurea zen aurkitutako irtenbidea.
|
|
Baina ez zuen hartu Dakarrera itzuliko zuen hegazkina. Ez
|
berak
eta ez Mas adiskideak, ezta poloniar, errumaniar eta marokoar sasoikako langile gehienek ere. Europak ustez eskaintzen zien mauka baliatu gabe zuten artean, eta ezin ziren etxera, esku hutsik?
|
|
Bazekien, bestalde, bere aitak ez ziela ezer txarrik egingo ez
|
berari
eta ez umeei, ez behintzat nahita. Beraz, bere etxean bazegoen hobe beharrez egingo zuen.
|
|
Aitzurra gorabehera, inspiratuta ibili zen Herbert. Eta ez
|
bera
eta ez benetako Lena, nire orduko pisukidea, alegia, ez ziren inoiz ohartu gau hartan gertaturikoaz.
|
|
Sufrimenduaren hipozentroa gaixoaren baitan bazegoen ere, epizentroa hurkoengana aldatua zela irudi zuen, eta, hedabideek lurrikararen epizentroaz eta ez hipozentroaz hitz egin ohi duten era berean, han egokitu ohi baita giza sufrimendua?, ingurukoen errukia
|
beregana
eta ez gaixoarengana bideratzen zela begitantzen zitzaion zenbaitetan.
|
|
Doluz jantzita gogoratzen zuen, eskutitz bat aldean zekarrela: Requiem a idazteko enkargua. Orain, ordea, bazekien hileta meza
|
beretzat
eta ez besterentzat idazteko eskaria zela hura, eta heriotzaren mezularia ez ezik erruduna ere, segur aski, gizon goibel hura zela.
|
|
Lehendik zuen hartua herioa inguruan zebilkiolako susmoa Wolfgang Amadeusek, ordurako gaixotasunak arras makaldua baitzen. Hartara, eskari hura jaso zuenean, beltzez jantzitako mezularia beste mundutik etorria zela begitandu zitzaion, hileta meza
|
beretzat
eta ez besterentzat idazteko eskatzen ziola.
|
2016
|
|
1980ko abenduaren 31n munduratu nintzen zesarea bidez. Seme bakarra izango nintzen, betiko. Penaltiz sortu izanagatik, amak lehen aldiz beso artean hartu ninduenean, ez
|
berak
eta ez ondoan dardaraz begira geneukan aitak ere, ez zuten «gooooool» oihukatu, «oooo» beldurti bat murmurikatu baizik. Hirurok hain ginen hauskor eta txikiak inposatzen zen bizitza haren erdian!
|
|
Begira egon natzaio tarte luze bat isilik, luzeegi beharbada berak zerbait susma ez zezan, eta begiak itxita nituela bere ezpainaren bila makurtu naizelarik, kosta egin zait, kosta egin zaigu bata bestearen ahoak aurkitzen, eta ahalegin baten buruan ezpain hanpatu horri hozka egitea lortu dudanean ere, ezin izan dut zerbait arrotza, inoiz egin gabea egiten ari nintzen irudipena ezabatu, haragia hain baitzegoen beroa, sukarrak hartua bezala, eta mamia bera hain baitzen berezia, gihartsua edo moldakaitza edo pinportaduna. Pauso erdi bat aldendu eta bere irribarre nekatu horietako bat egin du, ni hainbeste hunkitzen nauena, eta berriro musu emateko elkartu garelarik, ez ditugu begiak itxi eta horrela jarraitu dugu, begiak zabalik eta elkarri begira, harrituta edo are gehiago izututa esango nuke, ez
|
berak
eta ez nik egundo musurik eman izan ez bagenu bezala.
|
|
Azken boladan nire jokamoldea ez zela batere duina erantsi zuen: ez
|
berarentzat
eta ez niretzat. Mila aldiz esan eta errepikatu zidan alferrik zela, ez saiatzeko gure harremanak laguntasunetik eta adiskidetasunetik harantzago eramaten.
|
2017
|
|
Nola edo hala, alde egin nahi zuela esan zidan. Ez zuela sufrimendu gehiagorik nahi, ez
|
berarentzat
eta ez zuretzat. Aldaketa bat behar zuela.
|
|
egoera bat zeinetan besteak geratzen diren eta nik esan nuen, Baina horrek ez duela axolarik uste izatea eta hark esan zuen, Hori dute ba tristea gauza guztiek: ez bakarrik birjintasunak, eta nik esan nuen, Zergatik izan behar du
|
berak
eta ez nik birjina ez dena, eta hark esan zuen, Horregatik da ba hori ere tristea; aldatzea ere ez du merezi ezerk, eta Shrevek esan zuen zentzu pixkaren bat baldin badu marizikin horien atzetik ez ibiltzeko, eta nik esan nuen Sekula izan al duk arrebarik. E?
|
|
Leiho hartatik nik nahi nuen leihoa ikusten zen kalearen bestaldean, maila
|
berean
eta ez goitik behera; beraz, inor agertzekotan, hobeto ikusi ahal izango nuke.
|
2018
|
|
Mirenek ohitu beharra zeukan orain bere gorputzeko parte ziren ile haien hastapenera, muin biluzira, eta horrexegatik ukitzen zuen kalparra, begiekin ispiluan ikusi ez ezik zentzumenen beste maila batean barneratzeko baietz, bera zela hura,
|
bera
eta ez beste inor.
|
|
Halako pentsamenduak etortzen zitzaizkidan burura, eta burutik ahora, eta morroi hari batean aurpegiratzen nion ez ninduela benetan gustuko, erruki hutsez egiten zidala maitasuna, eta hurrengoan, berriz, bere behar sexualen asetze hutserako nahi ninduela, zakila sartzeko zulo bat nintzela
|
berarentzat
eta ez beste ezer. Tipoa ahal bezala defendatzen zen, nahiko trakets egia esan, eta ernegatu egiten zen, gaur gauza bat eta bihar beste bat leporatzen omen niolako, biak segidan ere bai batzuetan, elkarren kontrarioak izan arren, baina bietan bera omen zen beti gaiztoa, doilorra, putakumea.
|
|
Pentsa Nereren sakrifizioa zelakoa izan zen, haren ahizpak ondo laburbildu digunez: beste lehentasun batzuk zeuzkan
|
berak
eta ez zuen inoiz jakin gauza biak zelan bateratu. Eta azken sakrifizioa, bere bizia ematea.
|
2020
|
|
Itsasoak ekarriko duenaren zain, beraz, egokituz joan dute herriek eta hiriek, kostaldean, itsasadarretan eta ibaiertzetan. Jakinik ere munduan denek ez dituztela ez baliabide
|
berak
eta ez aukera berak horretarako. Euskal Herria, alde horretatik ere, munduko leku pribilegiatuen artean dago.
|
|
Ahalguztiduna iraindu izan balu bezala, alajainkoa. Baina, Hernaniko hilerrian tiroz jota hilzorian zelarik, galdetu ote zion Jose Ariztimuño apaizak Jainkoari zergatik aukeratu zuen
|
bera
eta ez Gomá kardenala fusilamendu pelotoiaren aurrean hiltzeko?
|
|
Aurrean nuen berriro alfa arra, bere lurraldea zorrotaz pixaztatzen. Ez zitzaion buruan sartzen alfa bakarra zegoela han, eta ez ginela ez
|
bera
eta ez ni. Ez zen konturatzen, antza, triangelu hartan gu erpinak ez, gu katetoak ginela –zentzu horretan, bai– Ha maika aldiz azalduta ere ez zuen ulertuko.
|
|
–Egia? Eta zergatik sinetsiko diozue
|
berari
eta ez niri?
|
2021
|
|
Berak zeharkatu behar duela Mina:
|
berak
eta ez beste inork. Umetokitik etorri zaion aldarria atera du orduan kanpora, eta orroarekin batera askatu da animalia, zauritutakoan azken indarra ateratzen duenean legez, lotzen duten uhalak erauziz eta azken borrokarako prestatuz.
|
|
Haatik, ez da bere errua. Ez
|
berea
eta ez nirea. Non zegoen errua?
|
2022
|
|
Ez genuen sekula aipatu aurrez aurre elkar ikusteko aukera. Ez
|
berak
eta ez nik.
|
|
Seigarren eta bosgarren solairuen artean daude akaso. Paulak buruan zuen igogailua berriz ez hartzea, jakina, baina, antza denez, biek izan dute burutazio
|
bera
eta ez da hitzik behar izan. Isilpean jaisten dituzte eskailerak, baina punturen batean, bosgarren eta laugarren solairuen artean akaso, Max izoztuta geratu da eskailera maila batean.
|
|
Ikusi duenean, bera dela jakin du inongo zalantzarik gabe: bera dela Max Dox,
|
bera
eta ez beste inor, eta hori duela gainera benetako izena, ez dagoela atzean talde bat, edo adimen artifizial baten bultzada, ezta ezizen bilatu baten artifizioa ere. Paulak jakin du aurrean paratu zaion pertsona horrek karisma nahikoa duela berez –begira, urrundik ere agerikoa da– indibidualtasun teorikoki mespretxagarri hori gustagarri eta desiragarri bihurtzeko, are anti guztiak aurretik jartzen dituen talde baten baitan ere.
|
2023
|
|
Montxo Martinez Antiarekiko oroiminak indartsu dirau lehenengo urteetan, norberarekin batera borrokan hildako baten aurrean ezinbestean galdera bat datorrelako beharbada: zergatik
|
bera
eta ez ni?, galdera horrek ondotik dakarren errusentimenduarekin batera.
|
|
–Presidenteordea? Zergatik deitzen du
|
berak
eta ez gure alorreko Kontseilariak?
|