|
2004
|
|
|
1965ean Marin County n, Kalifornian, minbiziaz hil zen, New York eko Arte Garaikideko Museoan berari buruzko erakusketa zabalena zabaldu aurretik. Bakarkako eta talde erakusketa asko antolatu dira geroztik
|
berari buruz
eta AEBko argazkigintza pertsonaia garrantzitsua kontsideratu behar da.
|
|
|
Zertan justifikatzen da euskal historia eraikitze hori? Ez ezer
|
bere baitakoa
eta berezkoa izatean, baizik egungo jendartean existitzen diren ikuspegi, errealitate linguistiko eta identitate batzuen onarpenean. Konkretuki gure jendartean (hots, Euskal Herrian) euskaratik abiatuz pentsa daitekeen identitate eta mundu bat egotearen eta errespetatu beharraren konbikzioan (ez da dagoen ikuspegi bakarra, baina bai dagoenetako bat, eta ez marjinala baizik aintzat hartzeko adina pisu duena).
|
|
|
Lizarrara, Zangoza aldera, Tuterara, Tafallara etab. Gipuzkoan militarrak oraindik ez ziren altxatu6, baina altxatu zirenerako beranduegi zen, porrota izan baitzuten. Baztan Bidasoako alderdian, uztailaren 19 eta 20an,
|
Bera
eta Elizondoko karabineroak altxamenduaren aurka atera ziren, baina gutxi izanik Gipuzkoa aldera erretiratu ziren Irungo batailan parte hartuz.
|
|
|
Irunetik
|
Bera
eta Etxalar aldera, milizianoen zutabe bat abiatu zen eta bertako guardia zibilekin enfrentamenduak izan zituen. Jendeak milizianoen zutabea Baztanera zetorrela jakitean beldurra eta izua zabaldu zen Baztango herrietan barna.
|
|
|
Baztanen, bost batailoi ezberdin ibili ziren lanean: ...° 18 (Iruritan), Batallón de Trabajadores N° 64 (Amaiurren), Batallón de Trabajadores N° 114 (Arizkunen) eta Batallón de Trabajadores N° 128 Batailoi hauen preso kopuruari dagokionez, Amaiurren kokatua zegoena kenduta, besteetan, denetara, 1.056 preso zituzten, batailoi bakoitzak bataz bestez 264 preso24.Gerra bukatzean, garaileen kartzelek eta kontzentrazio esparruek 280.000 preso zituzten
|
bere baitan
eta milioi laurden errefuxiatu zeuden atzerrian. Preso hauetatik 70.000 lan batailoietan enkoadratu zituzten, garaileen hitzetan Espainia berreraikitzen hasteko (Torres, 2000:
|
|
2005
|
|
|
Hau da, egileak bere burua ez dauka euskoiberistatzat, baina gutxi gora behera iberiar hitzen% 85a euskararen bitartez ulertzen ditu eta beste% 15, iberieratik gaztelerara mailegu bezala igaro diren hitzen bitartez, portugaldar gramatikarekin konparatuz, eta beste. Dena den kuriosoa da, autorearentzat, euskara eta iberiera momentu
|
berean
eta elkarren alboan egon ziren bi hizkuntza direla, baina iberiera ulertzeko ez duela balio garaikidea izango zen aitzineuskarak.
|
|
|
Autore honek oinarri gabeko euskoiberismoa lantzen zutenak gogor kritikatzen zituen bere garaian, adib. 1976ko lanean J. Faus ek31 euskararen bitartez itzulitako iberierazko inskripzioa baliogabetu zuen. Era
|
berean
eta artikulu berean Oroz ek garaiko euskoiberista frantses batek kaleratutako obra32 goitik behera, eta behetik gora desbaliotu zuen. Antza denez, euskararen gaineko ezagutzarik ez zuen, eta toponimia zein antroponimiaren inguruan proposatutako etimologiak zentzugabekoak ziren.
|
|
|
Hori monarkia klasikoan horrela esaterik ez zegoen eta orduan zer egiten zuen: eske Jainkoak izendatu du familia hau
|
bere ordezko
eta erregea ez da errege herriak aukeratu duelako ez, Jainkoak aukeratu duelako. Eta orduan, izaten dira beti:
|
|
|
Aldizkari berria, Madrilen sorturiko Revista de las Provincias aitzindari haren aldean neurri txikiagokoa zen. Zehazki Gasteizko proiektuak 16x23 zentimetroko azalera zuen, El Ateneo aldizkariak izandako neurri
|
bera
eta Iruñeko Revista Euskara k zuenaren parekoa. Revista de las Provincias Euskaras teknikoki ez zen oso garatua, zutabe bakarrez irteten baitzen, letra tipo berberekin eta grafikorik gabe.
|
|
|
Parte hartzeko baldintzak, antolatzaileek igorri ohi zituzten. Herranen aldizkariak 1879ko Elizondoko festetakoak zein Donostiako urte
|
bereko
eta hurrengo urtekoak argitaratu zituen. Halaber 1878ko Zubietako lore jokoen eta Elizondokoen berri eman zuen.
|
|
2006
|
|
|
Izan ere, ahaide nagusien arteko borrokak areagotu egin ziren nagusi zen taldearen zailtasunak larritu egin zirenean, euskal nobleziako familia taldeen errenta mailak behera egin zuenean eta gizarte osoak XIV. mendeko beheraldiaren ondoriak jasan zituenean. Egoera horren baitan kokatu behar da alderditan bildu ziren leinuen jarduera; alderdi horiek modu jakin batera kokatuta zeuden geografiaren aldetik eta elkarren kontrako interes ekonomikoak bide zituzten, baina, aldi berean, elkarri aurre egiteko gauza ziren, bai alderdi
|
berean
eta bai leinu berean ere, dela eliza baten zaindaritza eskubideagatik, burdinola batengatik, nekazarien errentagatik, udaleko ofizioengatik, etab56 J. A. García de Cortázarrek hiru gatazka mota bereiztu zituen: lehenik eta behin, nekazarien eta nobleen arteko gatazka, nobleek nekazariei eskatzen zitzaizkien zergak areagotu zituztelako XIV. mendeko beheraldiaren aurrean; bigarrenik, nobleen eta hiribildu edo hirietako biztanleen arteko gatazka; eta, azkenik, nekazaritza giroko nobleek beraien artean zuten gatazka.
|
|
2008
|
|
|
Yeltsin-en agintaritzaren ezaugarri nagusia
|
beraren
eta parlamentuaren arteko gatazka eta tirabirak izan ziren. Estatu kolpearen ostean parlamentua desegiteko aukera izan zuen, baina ziur asko handik jasotako laguntza zela-eta ez zuen egin.
|
|
2009
|
|
|
Geroxeago, San Sebastianenganako debozioa aitortzen du eta gainera, desde mis tiernos años?. Eta nola ez, urrun egonda ere, Nafarroan dituen ondasunak oso garbi dauzka
|
bere buruan
eta horregatik dio: –e dado un paseo ymaginario por todas las herededades que hauía en casa en que andaua siendo muchacho y me acuerdo muy bien de los moscateles del curtido y morates del zerrato de Valdelouos?.
|
|
2014
|
|
|
Meategiek eta industrializazioak eskatzen zuten langileen etorrera izan zen hazkundearen arrazoi nagusia, baina horrekin batera osasungintzan eta higienean gertatutako aurrerapenek ere hilkortasuna jaisten lagundu zuten. Euskal Herritik
|
bertatik
eta Espainiako hainbat lurraldetatik hurbildu ziren lanerako esku berriak, eta Bilbo eta haren ingurua hiritartzea izan zen ondorio nabarmenena. Industrializazioak Gipuzkoan ere izan zuen eragina, baina neurtuagoa eta patxadatsuagoa izan zen, eta ez zuen eten bortitzik sortu aurreko eredu sozialekin, kulturalekin edo politikoekin.
|
|
2016
|
|
|
Hala ere, gauza bat ez dugu ahantzi behar: Falangek
|
berak
eta bi egin zituela Guda Zibila probokatzeko eta Falangeren zuzendariek onartu egin zutela Guda Zibilaren dinamika eta bere ondorioak. Francok ez zuen Falange, bahitu?, Falangek berak onartu zuen Guda osteko markoa, edota marko honen oinarriak (nahiz eta gero, marko horren barruko hegemonia borroka horretan galtzaile atera).
|
|
2017
|
|
|
Zoritxarrez, Atlantikoko zonaldean ez da horrelako adibiderik lortu eta, lehen esan bezala, gaur egungo ereduak hartu ditugu garai batean izango zituzten itsasketa baliabideak aztertzeko.
|
Beraz
eta, kokapenaren arabera, izen desberdinak aurkituko ditugu, garrantzitsuenak Galesko coracle a (13 irud.) edo Irlandako curraghs a (14 irud.), azken hau, XVII. mendean oraindik erabiltzen zena (Alonso Romero, 2011: 105).
|
|
|
Hortaz, Galiziako eta Bretainiako irudikapenak nahiko antzekoak zirela ikusi ostean, bien arteko erlazio edo lotura onartu behar dugu, izan ere, oso zaila edo ia ezinezkoa litzateke kasualitatea izatea aldi
|
berean
eta era berdinean eboluzionatu izana.
|