|
2008
|
|
|
jotzen diren elementuak zehaztea bezain garrantzitsua edo are garrantzitsuagoa da, gure ustez, zein elementu ez duen onartzen zehaztea. Eta hau guztiz bat dator aplikazio konputazionalen barruan egiten diren Gramatika Zuzentzaileek
|
beharrezko
duten informazioarekin.
|
|
|
Absolutiboari. X? marka jartzen diogunean, automatikoki ulertu behar da dela ko aditzak kasu hori
|
beharrezkoa
duela, baina askotan ez dela agertzen elipsi proze durak direla tarteko. Hau da,. X?
|
|
|
Horregatik hain zuzen ere, iruditzen zait Euskal Herriko latindar toponimiari buruzko ikerketa sakon bat behar
|
beharrezkoa
dugula erromanizazioaren indarra eta kronologia argiago ager daitezen.
|
|
|
Dirueta giza baliabideak bideratzea ez da erraza izango, lantalde handia behar baitu atzetik, baina, euskarak aurrera egingo badu, behar
|
beharrezko
du halako oinarri sendoa osatzea.
|
|
|
Hauek, eta beste hainbat puntu aipatu ondoren, hauxe dio Mitxelenak: ?
|
beharrezkoa
dugu, bederen, hiztegitxo bat, ia ortografiarekikoa huts hutsik, nahitaezko badu ere hitzen esan-nahia laburzki adieraztea, zertaz ari den jakin dezagun. Orain idazten diren euskalkiak kontuan edukitzekoak dira, noski, batasun osorik ez duguino eta, euskera idatzia duenez gero oinharri, zenbait idazle hauturen hiztegiaren gain eraiki behar litzateke?.
|
|
|
3) Euskaltzaindiak, Hiztegi Batuaren bigarren itzulian, eguneroko bizitzarako
|
beharrezko
ditugun hitzak hartuko ditu kontuan.
|
|
|
Ezbairik ez dut, bertzalde, euskara bizi, aberats eta erakargarria egin nahi badu gu, euskalkiak (eta haien ekarpena) behar
|
beharrezkoak
ditugula. Haur batek ez luke eskolan inolako arazorik izan behar etxean ikasi duen euskararekin, irakasleak egina halak egin bailituzke etxeko edo eskualdeko euskararen eta eskolako eta ikasliburuetako euskararen arteko zubi lana egiten.
|
|
|
Baina, esan bezala, zailagoa dugu jokabide hori gaitz exantematiko guztien paradigman. Hortaz, ezin ukatu neologia lana
|
beharrezkoa
dugula hor: kontua dugu lan horri nola heldu.
|
|
|
9 Bi erramolde horien berri eman nahi izan dut. Batasuna
|
beharrezkoa
du hizkuntzak, bertzenaz aise lehenago hilen da, hor ez dut zalantzarik. Baina batasuna hornitzen eta aberasten ere jakin behar dugu.
|
|
2009
|
|
|
Pausoak eman dira, webgunea hobetu egin dugu, oraindik gauza asko daude hobetzeko, baina horren beharra barruratu dugu Euskaltzaindian. Behar
|
beharrezkoa
dugu teknologia berrien mundua. Lehen corpus erreferentzialak aipatu ditut, uste dudalako corpus lexikografiko horiek eta bestelako corpusak direla gauzarik nabarmenenak.
|
|
|
Instituzionalizazioa horrela ulertzen dut: presentzia eta eragina, bai Iparraldean bai Nafarroan bai Euskal Autonomia Erkidegoan,
|
beharrezkoak
ditugulako euskararen
|
|
|
Lehen lehena da Euskera agerkariaren tradizioari eustea, baina gaurko parametroetara ekarrita: behar
|
beharrezkoak
ditugu indexazioak eta, beste aldizkari zientifikoek bezala. Jakinik ez dela agerkari zientifiko hutsa, akademiaren buletina ere badela, normatibizazioaren ikuspegitik.
|
|
2010
|
|
|
ez da mintzaira barnekoa, analogiaz izendapen hori eman diogun arren. Baina
|
beharrezkoa
dugu, lagungarria baita elkarreragin alderdiak argitzeko. Instantzia enuntziatiboaren eta mintzairaren arteko hartu emanak deskribatu behar ditugunez, behar dugu jakin zein testuingurutan txertatzen den enuntziazioa bera.
|
|
|
Herritarrek bezalako erregistroa erabiltzeko premia hori, hitzak eta esapideak, hitanoa? Hau da, maila diastratikoa erreproduzitzea
|
beharrezko
du lortzeko. Sermoilariak ondo ezagutzen ditu ekonomia kontuak, jokoak, arau sozialak, familia?
|
|
|
Asko da ordea, oraindik, soziolinguistikaren hasi masietatik bertatik ikasi beharra daukaguna, eskuartean dugun saioak (kasu honetan, geure erruz) porrot egingo ez badu. Behar
|
beharrezkoa
dute gazteek euskara batua. XXI. mendean ez du euskarak bizi esperantzarik, orotarako aldaera hori gabe.
|
|
|
Horiek gabe zaildu egiten da komunikazio lana: agortu egiten da, hasteko, eguneroko hizkuntza biziak berekin ekarri ohi duen eta behar
|
beharrezkoa
duen ñabardura zantzuen, emozio itzuliken eta naturaltasun printzen lilura ahalmena. Ezaugarri horiek bakandu edo agortu ahala, eta erdara hain eskueran egonik, etengabeko tentazioa indartzen da han hemen (baita euskaldun garbien artean ere, halako solaskide, elkor, en konpainian), gaztelaniara salto egiteko.
|
|
|
Hori ez da ereduaren kontrako alegatua, eredua bere neurrian eta bere kontestuan kokatu beharraren argudio bide sotila baizik. Behar
|
beharrezkoa
du euskaldungoak, mende berrian bizirik aterako bada, euskarazko eskola. Ingurumen baldintza batzuen barruan bakarrik emango du, ordea, eskola horrek bere fruitua.
|
|
2012
|
|
|
181 Dafouz Milneren ustez (2000 III: 21) pertsuasio indarra norbait konbentzitzea baino harago doa. Pertsuasio saioa egin duenari ez zaio aski argudio bidez norbait konbentzitzearekin,
|
beharrezkoa
du norbait horren atxikimendua lortzeko beragan zirrara eta emozioa eragitea. –Persuadir es más que convencer, puesto que la convicción no es más que un primer estadio que conduce a la acción.
|
|
2015
|
|
|
Antologia honen zuzeneko jomuga, hartzaile eredua, Unibertsitateko Gradu hasierako ikasle eta irakasleak dira. Zehazkiago, Euskal Literaturaren historiaren oinarrizko literatur testuen ezagutza
|
beharrezkoa
duten Gradu hasierako ikasturteetako ikasleak eta euren irakasleak. Horiengana dago zuzendua begirada, bereziki.
|
|
2017
|
|
|
Euskaltzaindia konturatzen da lurraldean dauden edo sortu behar diren toponimoen formaren kalitate ona segurtatzeko egiazko beharra eta nahia agertzen dela. Betiere, jarduera honek
|
beharrezkoa
du dokumentazio historiko edo geografikoa zehatz biltzea eta ongi antolatzea.
|
|
|
berak bere duintasunean ezagutua izateko
|
beharrezko
dituen erreferentzia kulturalen errespetua.
|
|
2020
|
|
|
Oroimenaren pisuak malenkonia dorpean sarrarazten badu ere askotan, doinu literarioa ez da bortizkerian bermatzen. Horrek frogatzen du jatorrizko kultura ahuldurik daukan herriak oso
|
beharrezkoak
dituela intelektualak eta idazleak, norbanakoaren eta herriaren berezitasun biziaz ohartarazteko eta kontzientzia harrarazteko.158
|
|
2021
|
|
|
Julian Abando (Kirikiño); Min hartu arren, eutsi dio sendo eta han gelditu da (Barriola); Ahoa nekatzen bada ere, bihotza ez da nekatuko (Duvoisin); Eginahalak eginda ere, ezin astoa mugitu (G. Mujika); Hitz laburtxoak izanik ere, horiek jakin behar dira noiz eta nola esan (Beobide); Hi urkamendian hagoala ere, Jainkoari beldurrik hartzen ez diok (Lardizabal); Diyotalarik ere nahitasun bikaina, nere amoriyuak falta du ordaina (Bilintx); Ez egizu hori esan, jauna, edozein euskaldunen aurrean, danak dakie baina (Agirre); Bolara baten emanagatik bertako uraren famak, ardo pixka bat
|
beharrezko
du osasun ona daukanak (Uztapide); Zernahi ere den, egiazko misterioa euskararen iraupena da, ez jatorria (Mitxelena); Urrikaldu zaitez nitaz, nornahi zarela ere (Atxaga); Baina zein ere handiak lirakeen irabazle horiek, ez lukee pits bat balioko (Mendiburu); Txahala esaten iako edozein behikumeri, dala arra, dala emea (Mogel); Datorrena datorrela, baietza emon bihotz eske etorrenari (Erkiaga)....
|
|
|
Ondorioa da euskaraz guztiz
|
beharrezkoak
ditugula diskurtso markatzaileei buruzko azterketa monografikoak, eta, hain zuzen ere, hutsune hori nola edo hala betetzera dator azterlan hau. Azken batean, lan honen helburua zera da:
|
|
|
Adibide horietan guztietan
|
beharrezkoak
ditugu asko, a, hori eta hiru gisakoen determinatzaileak: * Ume iritsi ziren;* Haur beltzaran zigortu du andereñoak;* Soineko erosi nahi nuke;* Liburu irakurri behar dituzu.
|
|
|
Gorago erakutsi dugu baldintzazko protasitik kanpo alegiazko formek ke atzizkia nahitaezkoa dutela (nintzateke; luke; letorke; lioke...); bestela erranik, ke atzizkia alegiaren markatzailea da. Gisa berean, ahalerazko adizki sintetikoek eta [aditzoina+* edin,* ezan] adizki analitikoa oinarri dutenek ke
|
beharrezkoa
dute: datorke; etor daiteke; egin dezaket; joan zintezkeen; sal zenezakeen.
|
|
|
Hauek jartzen dituzte oinarri teknikoak, gero eraikitzen den etxe zibernetiko horretan milioika lagun sartu ahal izan dadin (Salaburu); Zehazki, 1990eko Espainiako Kirolaren Legea aldatzeko saioa da, autonomi erkidegoetako federazioak nazioarteko federazioetan sartu ahal izan daitezen (Berria); Otsailerako bere ordezkoa aukeratzeko eskatu du Sean O’Keefek, berak kargua utzi ahal izan dezan (Berria); Ruche jaunak botoia sakatu zuen, neskak entzun ahal izan zezan (Jon Muñoz). Usadio klasikoaren arabera, protasian gertatzen delarik ere ke atzizkirik gabe agertzen da [aditzoina+* edin/* ezan] ahalerazko adizki analitikoa; kasu horretan ere ahal eta ezin partikulak behar
|
beharrezkoak
ditu (§ 34.5.2.3g): Baldin are libre eguin ahal bahadi, harzaz lehen usat ezak (Leizarraga); Hilzen denean ahoz ezin erran badeza bihotzez hiruretan Iesus erraiten duela (J.
|
|
|
Haatik, aspektu burutua markatzeko, joera desberdinak ditugu euskalkien arabera. Batzuek izan behar
|
beharrezkoa
dute, besteek aritu erabiltzen dute: Atzo pilotan ari izan/ aritu da.
|
|
|
Izeba etorri da. Argumentu hori
|
beharrezkoa
du. Ikusi aditzak norbaitek zerbait ikustea eskatzen du eta, beraz, aditz horren sare tematikoan (edo semantikoan, esanahi bera dute bi terminoek azalpen honetan) bi argumentu daudela esaten dugu:
|
|
2023
|
|
|
Ezkontzari toki handiagoa ematen zaio, eta ezkontza horren barnean emazteen lekua definituago gelditzen da gizonaren menpe, sexuen arteko hierarkia erres petatuz andere eta ama gisa, familiari egonkortasuna emanez, horiek denak gizartea mantentzeko, estatuak
|
beharrezkoak
dituen oinarriak.
|
|
|
Katalina Nafarroakoa() Joan Albretekoarekin() ezkondu ondoren Orthezen 1484an, bereziki Nafarroaren kontrako erasoaren on dotik, Pirinioetako iparraldean jasotako ondasunak gordetzeko, eta galdu takoak berreskuratzeko esperantza atxiki nahi bazuten, behar
|
beharrezkoa
zuten Fran tziako erregearekin harreman onak edukitzea. Luis XI.arekin alegia.
|
|
|
Zure errana fikzioa baizik ez da, Odolustea
|
beharrezkoa
baituzu.
|
|
|
Izan ere, hizkuntza gaitasun nahikoa izateak ez du berez segurtatzen hizkuntza hori esparru desberdinetan erabiliko denik. Bestalde, euskarak erabilerarako esparru desberdinak
|
beharrezkoak
ditu. Eskolatik kanpo ere, bestelako egoeretan aritzeko aukerak behar dira:
|