|
2000
|
|
|
Bada, Schlickek Vienan, Reichenbachek Berlinen eta, bere erara Carnapek, Kanten forma/ eduki bereizketa zientzia berrien babesean nahi izan zuten berplanteatu18 Beren ustez, arrazoimenak gure ezagutzari eskaintzen dizkion ezaugarriak esperientziatik datozen besteotatik bereiztea beharrezkoa zen. Versus Kant berriro ere, ez zituzten osagai formalak —razionalak— ukiezinak bailiran hartu, hau da,
|
beharrezko
eta apriorizkotzat. Labur beharrez, zientzia berriak eztabaidaezintasun kantiarraren zutabeak jada bertan behera botata zituen, eta horregatik geometria euklidearrak eta espazio eta denbora newtondarrak zeresan handirik ez zeukaten ordurako.
|
|
2004
|
|
|
Murriztu litzateke ezagutza beti zientziara eta arrazoi matematikora? Badirudi Husserlek eragin tamalgarri edo zorigaiztokoaz diharduenean horrelako zerbait iradokitzen duela eta esentzialismoaren aurka sekula eman den borrokarik latzenetakoa, alderdi askotatik oso
|
beharrezkoa
eta arrakastatsua izan zena, esentzialismo berri batean amilduko zela zoritxarrez. Horrek morrontza berri bat ekarriko luke berarekin, hots, eredu deduktiboarekiko mendetasuna, gailurrean izanbehar absolutu bat jartzen duena kateaketa deduktiboaren abiapuntu modura.
|
|
2005
|
|
|
Beti ere berak garbi dauka, nahiz eta hizkuntz fenomenoari buruzko ikerketa historiko deskriptibo ugari eta analisi logiko razional sakonenak egin, ezinezkoa dela hizkuntzaren esentziara" iristea" edota berau gizakiarentzako den guztia definizio batean finkatzea. Hala eta guztiz ere
|
beharrezkoa
eta posible ikusten du, azaltzera goazen bezala, erreflexio filosofikotik abiatuz hizkuntzaren beraren naturara edo esentziara" hurbiltzea" 73.
|
|
2007
|
|
|
Esan ere —bigarren atalean azaldutakoaren haritik— hizkuntza izango dela, eta bereziki horren funtzio antropologikoa, euskal hezkuntzari buruzko gure oharpenen erdigunea: azken batean hizkuntza, bai orokorrean bai euskal kasuan, ez da hezkuntzaren baitako elementuetako bat bakarrik, baizik eta egiaz hezkuntzaren beraren"
|
beharrezko
eta oinarrizko" posibilitate baldintza199 Daukagun asmoa, beraz, hizkuntzak gure humanizazio prozesuan duen garrantzian eta esanahian sakontzea da, eta ez bestelako hizkuntz didaktika galderetan sartzea. Modu berean aitortzekoa da —aurrekoa zehaztuz— hirugarren atal honetan euskara ren perspektibatik kontsideratuko dugula bereziki euskal hezkuntza:
|
|
|
Bestela esanda, hizkuntzaren oinarrizko funtzio antropologikoa dugu hemen bereziki gogoan, hau da, gizakiari pertsona izaten eta berori gizatiarrago bihurtzen ahalbidetzen dion hizkuntzaren dimentsioa. Hain zuzen horregatik kokatzen du Loch ek" hizkuntza" pedagogiaren"
|
beharrezko
eta oinarrizko" kontzeptuen artean, bai eta hemendik abiarazten ere bere" hizkuntzaren teoria pedagogikoa":
|
|
2009
|
|
|
" goreneko kulturaren adierazle da landu gabeko gizakiek pentsatu gabe zeharkatzen duten eboluzioaren zenbait faseen kontzientzia osoa izatea... Lehen emaitza da gure antzekoak sistema guztiz determinatu gisa eta kultura desberdinen ordezkari gisa ulertzen ditugula, hau da,
|
beharrezkoak
eta aldagarriak. Eta honi buelta emanez, gure eboluzio propioan zatiak banantzeko eta aparte jartzeko gai garela" 49 Historiak, genealogikoki zuzendua dagoenean, ez du gure identitatearen sustraiak aurkitzea helmugatzat, identitate hori ezabatzen saiatzea baino; ez da gu gatozeneko etxe bakarra aurkitzen ahalegintzen (horixe da metafisikarien promesetan eskaintzen zaigun lehen aberria); zeharkatzen gaituzten ez jarraitutasun guztiak agerrarazten saiatzen da.
|
|
|
Platonen eta Kanten usteak filosofiaren usteak izan dira historian zehar, Platonek eta Kantek beren usteak" objektibo" bihurtu dituzte: unibertsal,
|
beharrezko
eta derrigorrezko. Eta hemen dator Nietzscheren kritika:
|
|
|
Baina argi dago hiru filosofoek punttu nagusi batean topo edo bat egiten dutela. Hirurek onartzen dute ezagutza egon dadin, gizakiak mundua eta bere burua ezagutu dezan, apriorizko, innato,
|
beharrezko
eta derrigorrezkoa den zerbait beharrezkoa zaigula aldez aurretik. Ezin dugula bertze era batean funtzionatu ez indibiduo ez espezie bezala.
|
|
|
Halarik ere, bertze zentzu ezberdin batean, Kanten planteamendua Humerena baino erradikalagoa da, areago doa: " kausa" bezala, bertze kontzeptu asko ere logikoki
|
beharrezkoak
eta derrigorrezkoak zein unibertsalak dira ezagutzeko: ezagutzaren baldintzak osatzen dituzte.
|
|
2010
|
|
|
Horrela, azalduta geratzen dira, dagoeneko, San Isidorok kapitulu berean legeari buruz ezarritako beste bi baldintzak:
|
beharrezkoak
eta onuragarriak izatea. San Tomasek honetara azaltzen ditu bi horiek:
|
|
|
hizkuntza komunitatearen legean bertan zehazten den hori energetikoki formulatzea. Hizkuntza komunitatea, ere, gizakiaren berezko indar linguistikoaren ondorio bat da, zein
|
beharrezkoa
eta guztiz baliozkoa den. Gizakiaren hizkuntza indarraren esentziatik, batetik, hizkuntza komunitatearen kideen arteko lotura mota zehaztu daiteke:
|
|
2014
|
|
|
Operaren formaren historia zegoen, mitoaren ideiarena. Tetralogia unibertso horretan sortu zen; gardentasun oro da aldi berean
|
beharrezkoa
eta irudimenezkoa, eta gogor lan egin dugu mataza askatzeko.
|