|
2001
|
|
|
Alde batetik, darabilen euskararen maisutasuna daukagu, literatur hausnarketa egin nahi duen orok erreferentziatzat hartu lukeen eredua. Zehatza, esan
|
beharrekoa
hitz ahalik gutxienekin esaten dakiena, zorrotza, esaldiaren erritmoari begiratzen dakiena. Harako hartan bat bateko  jardunaren arrasto nabarmenak dauden bezala (ez da ahaztu behar hemen bildutako lan batzuk hitzaldiak direla), beste horko horretan luma koska bat zorrotzago baten emaitzak aurkituko ditu.
|
|
2005
|
|
|
Ez du ulertu, baina aurrera jarraitzea erabaki du. Orain ez du lehengusuaren buruaren laguntza behar, Tetsuok esan zizkion hor sartu
|
beharreko
hitzak:
|
|
2006
|
|
|
‘allintext’ (dena testuan), ‘allintitle’ (dena izenburuan) eta ‘allinurl’ (dena url helbidean). Bilatu
|
beharreko
hitzaren edo esaldiaren ondorengo bi puntuekin erabiltzen dira. Adibidez," allintitle:
|
|
|
AMA. Ama maiuskulaz idatzi
|
beharreko
hitza delako.
|
|
|
Behin, nork bere aitaren deskribapena egiteko eskatu zigun. Aitaren izaera ondoen laburbil zezakeen hitz baten bila ibili nin  tzen lehendabiziko minutuetan, gero esan
|
beharrekoak
hitz haren jirabiran josteko. Dudan egon nintzen koldarra eta uzkurra adjek  tiboen artean.
|
|
|
Desen  kusaren bat, kortesiazko zerbait. Esan
|
beharreko
hitzei bueltak eman eta gero, atzera egiten nuen, buruan nituen hitz zehatzek behin ahora iritsitakoan zehaztasuna galduko zuten beldurrez.
|
|
2007
|
|
|
Gizajoak usteko du burua urdindu zaion emakumeak hamar urteko atzerapenez idatzitako maite zaitut, beti maite izan zaitut hori garaiz iritsiko dela postontzira, berak pedalei behar besteko abiaduraz eraginez gero. Pentsatuko du, gainera, esan
|
beharreko
hitz guztiak daramatzala otarrean sartuta, garaiz, beti garaiz, hemendik hara. Aitortzen dizut duela zazpi hilabetetik beste batekin nabilela; dut inoiz ahaztu elkarri eman genion lehenengo musu hura; ez dakit barkamena eskatzeko beranduegi ote den...
|
|
|
Olympus horrek, zeuk eta nik, ohi baino goizago ibili dugu, sei t’erdietarako antzokian egon behar dut eta. Halaxe nago hitz emanda Don Valentini, eta bete
|
beharreko
hitza, betetakoan bakarrik akabatzen da. Hori ere horrelaxe da.
|
|
|
azkeneraino zaindu
|
beharreko
hitzak eta jendea
|
|
2008
|
|
|
Dena dela, bada teknologiarekin bainoago hizkuntzarekin lotutako kontu bat, konpondu beharrekoa: makinek euskaraz hitz egingo badute, azentuazioari eta transkripzio fonetikoari dagozkien arau eta gomendioak eman behar dira euskara estandarrean, zeren, nahi eta nahi ez, prosodia batean txertatu behar baitira makinak ebaki
|
beharreko
hitzak. Horrenbestez, ezinbestekoa da euskararen ahoskerari eta doinuari buruzko gomendio argiak izatea, gailu teknologikoen hizketa kalitatea nabarmen hobetuko bailitzateke hala.
|
|
|
Zer esanik ez, aldakuntza horiek mugatuak izan ziren, partzialak? Eta gaur egun bezalaxe, orduan ere, letra xeheekin idatzi
|
beharreko
hitza zen, iraultza?, iraultza bere osotasunean, hau da, botere harremanak, azpikoz gora, jartzea, ez dugulako oraindik ikusi.
|
|
2009
|
|
|
Dario deskantsatzen ari zen eserita, idazmahaiaren aurrean, bekokia eskuan bermatuta. Hainbeste aldiz antzeztu zuen bete beharreko papera ikus entzuleen aurrean, hainbeste aldiz egin zituen mugimendu eta begirada guztien probasaioak, hain errepikatuak aktore baten moduan erabili
|
beharreko
hitzak, hitz magikoak, konfiantza ematekoak, mehatxatzekoak, askatzekoak, ezen bakarrik zegoenean ere antzezte lanetan ari zela sentitzen baitzuen. Jarrera nekatu eta malenkoniatsu hura, esku eder eta zaindu hura, eraztun mardul batez hornitua, zilar koloreko buru hari eutsiz:
|
|
2011
|
|
|
Gau magikoa futbolarekin lotu ohi da aspaldion, eta tentuz erabili
|
beharreko
hitza dela diote, kazetaritzan abusatu egiten dela. Baina halakoa izan zen Areatzakoa.
|
|
|
Dontzeilaren galde gozoari, irribarre eztiz eginiko itaunari, azti zaharrak bildu beharreko belarren izenak eta esan
|
beharreko
hitzak eman dizkio.
|
|
|
Gorago aipatu dugun gure ikerketaren emaitzez baliatu nahi dutenei bestelako informazio iturri eder bat ere eskaintzen diegu. Zeintzuk diren euskaraz ezinbestean jakin
|
beharreko
hitzak eta zeintzuk oso beharrezkoak ere aditzera ematen dugu. Ezinbestean jakin behar direnei bi izartxo[**] erantsi dizkiegu alboan.
|
|
|
Denboraren poderioz, bilatzailean sartu
|
beharreko
hitz egokienak zeintzuk ziren ikasten joan zen, eta bere buruari porno menpekotasunaren atarian zegoenik onartzea kosta egiten zitzaion arren(" nahi dudanean utz dezaket"), afalosteko telebista ahaztu eta gauero ordenagailuaren aurrean paratzen hasi zen, aldiro maitale ezberdin bat bilatuz. Haiekin ez zuen hoteletan geratu beharrik(" Orly hotelean nago, deitu";" Okurritu ere ez niri minik egiterik, bale?").
|
|
2013
|
|
|
Txapelketarako apenas prestatu zirela zioten, baina ondo zorroztuta zeuzkaten arkatzak. Aretora sartu, eta hantxe zituzten karpetatxo bana, argitu
|
beharreko
hitz gurutzatuekin. Parte hartzaileen artean zegoen iazko garailea, Xabier Azkue zumaiarra.
|
|
|
Agerrek badaki zerbait horretaz. Horren gainean, Zubiaurrek amesten ez dituenak eransteko maneran legoke, isilpean atxiki
|
beharrekoak
hitzetara ekartzeko apeta balu.
|
|
|
**: jakin
|
beharreko
hitza.
|
|
|
Nola bukatzen da ordezkatu
|
beharreko
hitza. Ez bada" tzak", horrek beste bi hitz aldatzera zaramatza.
|
|
|
Informazio testu bat idatzi behar denean, hartzaileak gaiari buruz eduki ditzakeen ezagutzak aurre ikusi behar dira. Gaiari buruzko ezagutza maila baxua duela pentsatzen bada, ideiak ahalik eta hiztegi arruntenarekin adierazi behar dira, eta ezinbestean aipatu
|
beharreko
hitz teknikoen esanahia esplikatzea edo argitzea da egokiena.
|
|
2014
|
|
|
Esan
|
beharreko
hitzak aingura direnean ezpainetan
|
|
|
esaten zenuen hartan, botakada? zela erabili
|
beharreko
hitz zehatza.
|
|
|
Bigarrenik, azken informazio mugimenduak egiten dira (mugi 4). Hemenzatietatik informazioa flexionatu
|
beharreko
hitzetara pasatzen da. Euskararen kasuan, zatiaren azken hitzak darama unitate horren flexio informazioa, hau da, kasu markaedo postposizioa, numeroa eta mugatasuna, besteak beste.
|
|
2015
|
|
|
Horrenbestez, joskera moldatzen du, behin eta berriz, ikaslea ohar dadin hitzetako bat gaizki idatzi duela. Pasartearen amaieran, Topazek amore emango du eta ikasleari letraka esango dio idatzi
|
beharreko
hitza zein den, irakaskuntza egoera kolapsatuz.
|
|
2016
|
|
|
Bertan termino arautuak eskaintzeaz gainera, nola erabiltzen ziren termino horiek eta zituzten beste zenbait nabardura ere eskaintzen zitzaizkigun. Baztertu
|
beharreko
hitzen edota gutxi erabiliak zirenen berri ere ematen zitzaigun. Era berean euskalkien eremuko hitzen berri ere bai, bide batez halakoen idazkera ere arautuz.
|
|
|
Udalak agerraldi bidez, herritarren esku utzi zuen berriz, galdeketa antolatzeko eskumena. Egoera honen aurrean, Erraustegia Erabakia herri plataformak, hemendik aurrera egin
|
beharrekoaz
hitz egiteko batzar irekia deitu du ekainaren 18rako.Galdeketak jorraturiko bidea2015/ 10/ 30: Erraustegia Erabakia herri plataformaren agerraldi aurkezpena, Mikel Laboa plazan.2015/ 11/ 07: Erraustegia Erabakia jendaurrean aurkezteko lehen batzarra egin zuten Potxoenean.2015/ 11/ 01: Usurbilgo Udalari erraustegiari buruzko herri galdeketa antolatzea eskatzeko sinadurak biltzen aritu zen herri... " Usurbilgo hondakinak tratatzeko erraustea egoki iruditzen al zaizu?". 2016/03/04: Usurbilgo Udalak erraustegiari buruzko galdeketa antolatzeko eskaera luzatu zion Espainiako Gobernuari.2016/ 05/ 13: erraustegiari buruzko herri galdeketa egitea debekatu zuen Espainiako Gobernuko Ministroen Kontseiluak.2016/ 05/ 19: debekuaren aurrean, Usurbilgo Udalak galdeketa egiteko eskumena herritarrei itzuliko diela jakinarazten du.2016/ 06/ 18: Udalak galdeketa egiteko eskumena herritarrei itzuli ostean, batzar irekia deitu du Erraustegia Erabakiak 11:00etan Udarregi Ikastolako erdiko aretoan.
|
|
2017
|
|
|
Gure kulturaren ezaugarria da hori, Bibliaz eta Joseren Egiptoko istorioaz geroztikoa: gizon batek bortxatu duela salatzen duenean, emakumearen hitza, hasteko eta bat, zalantzan jarri
|
beharreko
hitza da. Gero, azkenean, onartu egin nuen:
|
|
|
Zer, nola, noiz. Baina hitzik ere ez esan
|
beharreko
hitzez.
|
|
2019
|
|
|
Eta beldurrik ere ez dugu izan behar gauzei bere izenez deitzeko: klitoria klitoria da, ez da kanpaitxoa; alua, bagina, masturbazioa… ez dira saihestu
|
beharreko
hitzak.
|
|
|
–Euskal Herrian, ordea, Bilbo izan duk betidanik branka eta Donostia popa, eta une hartan, isildu beharrean, nola baitzegoen urduri, baita amorruz ere Errealaren ustekabeko arrakastarekin, aurrera ekin zion, mihian gorde
|
beharreko
hitzek ihes egiten ziotela?: Eta, bide batez, hoa hi ere popatik hartzera!
|
|
|
Batez ere ortografiaz, deklinabideaz eta aditz laguntzailearen oinarrizko adizkiez eztabaidatu zuten, eta hainbat erabaki hartu; horrez gain, h letraz idatzi
|
beharreko
hitzen zerrenda egin zuten. Biltzen ziren kideen artean, Txillardegi zen gramatika eta hizkuntzalaritza kontuetan trebatutako bakarra, baita batuaren premiaren aldarrikatzaile sutsu eta konbentzituena ere.
|
|
2021
|
|
|
Edo azken oina gai gisa jartzearena Jesus Lete Ibai-Ertzek: " Azken oin bezala erabili
|
beharreko
hitzaren bitartez gaia adieraztearen formula; azken txapelketetan, ezin besteko bihurtu den ariketa hori 1962ko San Jose bezperan estrenatu zuen Tolosan Jon Azpillaga, Uztapide, Basarri eta Jose Lizaso bertsolariekin" (id.: 19).
|
|
|
Martxoak 11 zituen, atzo urtebete, zeharo ezaguna bihurtuko zen hitz bat ozen entzun zenean: «Pandemia ez da arinki edo ausartegi erabili
|
beharreko
hitz bat. Modu egokian erabiltzen ez bada, beldur irrazional bat sor dezake».
|
|
|
Isilune luze bat izan zen gizona bere datu base zabaletan niri buruzko informazioa sartzen ari zen bitartean, eta gero, atzamarrak oraindik teklatuan, denboran itzulipurdi harrigarri baten moduko zerbait eginez, Erdi Arora egin zuen salto, arrandiaz adierazi baitzidan ailegatua zela zinaren momentua. Txartel plastifikatuen sorta txiki bat luzatu zidan, ahoskatu
|
beharreko
hitzak jasotzen zituzten txartelak, bakoitza hizkuntza batean. Egin nuen.
|
|
2022
|
|
|
—Konplexurik gabe erabiltzeko moduko eta erabili
|
beharreko
hitza dugu puta, batez ere izen kategoriaz darabilgunean, baina baita adjektibo gaitzesgarri gisa darabilgunean ere.
|
|
|
BE (Belgika)+ NE (Netherlands: Herbehereak)+ LUX (Luxenburgo) CoED (korrelazionala, esperimentala eta deskribatzailea) 4 Akrostikoak Zenbait hitz, lerro edo bertso dira, eta haien inizialak gogoratu
|
beharreko
hitz edo esaldiei dagozkie. Esaldi bat osatzea, buruz ikasi behar diren hitzen inizialak erabiliz.
|
|
|
Josu Erkoreka Eusko Jaurlaritzako lehenengo lehendakariorde eta Segurtasun sailburuak eta Josu Bujanda Ertzaintzako buruak agerraldia egin zuten atzo Bilbon, azken egunotan komunikabideetan ematen ari diren informazioa argitze aldera. Biak agertu ziren prentsaren aurrera, baina Erkorekak baino ez zuen hitz egin, eta zehatz hautatu zituen erabili
|
beharreko
hitzak. Galdera ugariri, gainera, ez zien erantzun, informazioa sekretu judizialaren pean dagoela argudiatuta.
|
|
|
Bigramak (bi letra batera) eta trigramak (hiru letra batera) praktikatu ondoren, lotura horiek dituzten hitzekin praktikatzen da. Lan horretan transkribatu
|
beharreko
hitzak aukeratzeko, hizkuntzen corpusak erabili dira, Txikipedia euskarazko corpusa eta Vikipedia gaztelaniazkoa (260.000 hitz inguruko corpusa da euskarazkoa eta 500.000 hitzekoa gaztelaniazkoa). Ixa taldeak CLARIN azpiegituraren (Bel, Gonzalez Balcon eta Iruskieta, 2019) bitartez ematen duen zerbitzuari esker (http://ixa2.si.ehu.eus/clarink/).
|
|
2023
|
|
|
Kultur kolonialismoaren ardatzetako bat da menderatutako kulturei onarraraztea menderatzailearen erreferentziak direla egokienak eta, are, izan daitezkeen bakarrak ere. Hegemonia kulturalak hobetsi
|
beharreko
hitzen esanahiak zein diren zehazten digu eta ezartzen dizkigu ikerketarako marko egokiak eta, gainera, nabarmentzen digu horiek zentralak direla eta, horregatik, gure kulturak periferiakoak direla.
|