|
2008
|
|
|
Aipamen gutxi egiten zaie ordea, garai ekonomiko zail horrek eragingo dituen benetako zailtasunei. Hilabetero, Euribor delakoaren igoerak zorrez gainezka dauden pertsonak, euren etxe zaharrak saldu ezinik harrapaturik dauden etxez aldatzeko
|
beharra
duten pertsonak, emantzipatzeko aukera inoiz baino zailagoa ikusten duten gazteak... Antza denez, adreiluaren festa bukatu egin da, eta orain nork emango dio egoerari erantzuna?
|
|
2009
|
|
|
Hala eta guztiz ere, iruditzen zait ezinbestekoa dela gai horren garrantziaren inguruan gogoeta egitea eta kontzientzia handiagoa hartzea. Inoiz ez genuke ahantzi behar datuak tratatzeko sistemak gizakion zerbitzura egon behar direla, eta derrigor zaindu
|
behar
dituztela pertsonon oinarrizko askatasunak eta eskubideak, intimitatea batez ere. Datu baseak eta informazio sistemak ezagutza sortzeko eta, ondorioz, gure bizimodua errazteko izan behar dira, eta ez gure bizi kalitatea hondatzeko.
|
|
|
krisi ekonomikoak sortzen dituen dramak. Prestazio sozialak sendotu (batez ere, gehien
|
behar
duten pertsonentzat). Immigrazioarekiko jarrera integratzaileak bultzatu.
|
|
|
Lamarkak salatu duenez, urteen joan etorrian, jazarpen indarkeria? zabalduz joan da, eta gero eta gehiago dira bizkartzainak eraman
|
behar
dituzten pertsonak.
|
|
|
Krisiaren harira, gizarte laguntzen
|
beharra
duten pertsonen kopurua handitu da aurtengo lehen sei hilabeteetan, eta, dagoeneko,, udalek guztiei aurre egiteko baliabiderik ez dutela, gogorarazi zuen Jokin Bildarratzek.
|
|
|
Baina bai pentsatzen. Horrelako saio bat entzuteko ezberdina izan
|
behar
baitu pertsonak. Ilargipean entzuteko arriskatu egin behar dela uste dut.
|
|
2010
|
|
|
Urtero, Espainiako Gobernuarekin batera, Hego Amerikako zortzi herrialdek parte hartzen dute Hispanitatearen Eguneko ospakizunetan, baina atzo Venezuelako banderarik ez zen egon. Herrialde horretako enbaxadak jakinarazi zuenez, bandera eraman
|
behar
zuen pertsona ondoezik zegoelako ez zuten parte hartu.
|
|
|
Badakit oso saiatuak zaretela gauza guztiak ongi ongi esan eta idazteko, eta, gainera, aitortu
|
behar
dut pertsona eredugarritzat jotzen zaituztedala alor horietan. Hala eta guztiz ere, denak pertsonak gara, eta ez da batere harrigarria noizean behin zertxobait pasatzea eta itzurtzea.
|
|
|
Erantzun posible asko daude, baina bat ondokoa izan daiteke: abiadura handian bizi garela, eta urrutitik erlazionatzen garela
|
beharra
duten pertsonekin. Hori dela eta, kutsatze emozional zuzena eta berehalakoa ez dugu esperimentatzen.
|
|
2011
|
|
|
Baina berarekin EAren postuetan joateko hitz egiten egon ginenean, azaldu genion EAk zituen akordio estrategikoekin eta ibilbide estrategikoarekin bat etorri behar zuela edo bestela independente gisa aurkeztu behar zela. Guretzat toki bakoitzean EAren erreferenteak izan
|
behar
dituzten pertsonek, nola ez, bat etorri behar dute alderdiak daukan ibilbidearekin. Hori betetzen duten heinean EAren postuetan joango dira.
|
|
2012
|
|
|
Joan den apirilaren 24an azaldu zuen kargua uzteko nahia Patxi Izkok. Esan zuen denboraldia amaitutakoan utziko zuela, eta bere lanarekin jarraitu
|
behar
zuen pertsona ere aurkeztu zuen: Artxanko.
|
|
|
Nork azalduko die nazioarteko seiei errealitate hau? Nork esango die bitartekaritza lana egin
|
behar
duten pertsona zintzo horiei konponbiderik ez dagoela gure hizkuntza normalizatzeko erabateko burujabetasuna eskuratu ezean. Nork azalduko die gaur egun, oraindik ere, gure identitatearen suntsiketa lanetan ari direla?
|
|
2015
|
|
|
Denbora eta tenpora, biak ala biak behar ditu musikariak sorkuntza doitzeko. Denbora eta mundua ulertzeko modu berriak
|
behar
ditu pertsonak aurrerabidea lantzeko. «Tenpora ez da denbora bakarrik/ denbora ez da tenpora soilik/ tenpora gu gara eguratsaren lihoan/ gu eta guztiok batera bakarrik/ elkarrekin behin eta berriz mundua sortuz».
|
|
|
Beltran de Heredia ez da kezkatu, nonbait, ertzain bat, lanetik kanpo, errepideko liskar batengatik pistola atera, tiro egin eta garraiolari bat hiltzeko gai delako. Ustez jendea babestu
|
behar
duen pertsona bat, ustez badakiena pistola noiz ez duen erabili behar, ustez bere burua kontrolatzen dakiena. Eta errua ez da errepidearena.
|
|
2018
|
|
|
Segurtasun juridikoa erregimen demokratiko guztiek bere berea duten berme bat da, eta bere gain hartu
|
behar
du pertsona orori dagozkien eskubide guztien babesa. Eskubide horietako bat da epaitua izatea.
|
|
2019
|
|
|
Argi dago oraingo lan hau orduko haren zorduna dela, subliminalki izan arren, baina, aldi berean, zilegi ez, guztiz beharrezkoa ikusten dut oraingo belaunaldiaren ordezkari batek bere gogoetak Stereo hark bezain zintzo eta ausart plazaratzea, gorputzaren itxurari eta emakume legez duen rol sozialari begira. Horrez gain, kontuan hartu
|
behar
dugu pertsona, antzezle eta pertsonaiari buruzko gogoeta ironiko ugari entzun ditugula. Dantzertin emandako Zauri Bolodia gogoan?, eta horiek guztiak sendo, hurbiltasunez eta argien zein musikaren ganorazko erabileraz lagunduta etorri direla. Aspalditik zetorren kontu hau, baina orain ukaezina da:
|
|
2020
|
|
|
Eskoletan bildu zen jendearen erresistentziak, ordea, ez zien lana erraztu: «Eskoletara sartzeko banan banan kendu
|
behar
genuen pertsona bakoitza; ez genuen espero jendeak halako indarrarekin defendatuko zituenik hautetsontziak».
|
|
|
Ez. Mendekotasunen bat duen edo laguntza
|
behar
duen pertsona bati laguntzeko bada, bai, baina aisialdirako edo denbora pasa gisa, ez.
|
|
|
Medikuntzan erabili izan da txertatuta egon
|
behar
zuten pertsonen ehunekoa kalkulatzeko, esate baterako, baztangaren kontra. Horrela, kalkulatu zen %90era iritsiz gero birusaren hedapena geldiaraztea lor zitekeela.
|
|
|
Aldi berean, proba hau astero egin litzaieke osasun langileei, zahar etxeetako langileei, baita edozein arrazoirengatik ospitalean sartu
|
behar
duten pertsonei ere, zentro horietan koronabirusa duten pazienteentzat zirkuitu bereiziak egon daitezen. Gainera, positiboen isolatzea lehenengo hogeita lau orduetan egin litzateke, birusaren transmisio katea ahalik eta arinen mozteko asmoz.
|
|
|
Mendekotasunen bat daukan edo laguntza
|
behar
duen pertsona bati laguntzeko bada, bai, baina aisialdirako edo denbora pasa modura, ez. Bigarren etxebizitzetara joatea galarazita dago, beraz.
|
|
2021
|
|
|
78ko erregimenaren igeltsero lanetan ez badugu ibili nahi, frantziar eta espainiar estatuen zilegitasuna ukatu behar dugu une orotan. Ukazio horrek ez du esan nahi elkartasunari muzin egiten diogunik; aitzitik, burujabetasunetik laguntza
|
behar
duten pertsona eta herriei laguntzeko prestutasuna eta ahalmena eduki nahi dugula baino. Ukazioak aske egiten gaitu, libre, bestelako eredu bat sortzen hasteko, etapismo kudeaezina eta birrintzailea ekiditeko.
|
|
|
«Eguneroko bizitza eta bizi kalitatea sustatzea da programaren helburua. Oinarrizko beharrak asetzeko laguntza
|
behar
duten pertsonak dira. Baina, gainerako pertsonek bezala, beste behar batzuk ere badituzte, hala nola sozializazioa, zentzumenen estimulazioa, denboraren okupazioa, espiritualtasuna eta osasunaren babesa.
|
|
|
Zer gertatzen da konfinatu
|
behar
duena pertsona oso edadetua denean. Eta gaztea denean?
|
|
|
Cimadek ohartarazi du 16 urteko mutil gaztearena ez dela kasu bakarra: «Frantziako agintariek mugan egunero egiten dituzten ekintza ilegalak jasan
|
behar
dituzten pertsonen zerrenda luzatzen du». Cimaderen ustez, halakoek umeak «arriskuan» jartzen dituzte, bertzeak bertze, kasu honetan gertatu den gisan.
|
|
2022
|
|
|
Lasartek, Hendaia inguruan, usu ikusten ditu, eta, haren arabera, “polizia batzuek edukazioz hitz egiten dute, eta ez da arazorik, baina beste batzuk erotzen dira”. Elkarteak “kalean” atzematen ditu muga zeharkatu eta laguntza
|
behar
duten pertsonak; laguntza berezia behar dutenak artatu, eta Baionako Pausa zentrora eramaten dituzte.
|
|
|
Azterketa horien inguruko analisia eginda, LABek adierazi du «anonimotasuna hausteko beharrezkoak diren kontsignak edo gako hitzak» topatu dituztela kasu praktikoetan: «Lenke, Mason, Lichman edo Reagan Morrey hitzek, azpimarratuta eta letra larriz, puntuazio ona atera
|
behar
zuten pertsonak begiratu batean identifikatzeko balio zuten». Izan ere, azaldu dutenez, 70 puntu baino gehiago atera zituztenen %95ek erabili zituzten hitz horiek.
|
|
|
«Pertsona horien egoerak axola digu, eta bidezkoena laguntza ematea litzateke. Migrazio politikek kontuan hartu
|
behar
dituzte pertsona hauek».
|
|
|
Ikerketa batzuek diotenaren arabera, erasotzailea zugandik zenbat eta gertuagokoa izan, adibidez, zure aita edo anaia baldin bada, orduan eta luzeagoa izaten da amnesia garaia. Ustez gehien babestu
|
behar
zaituen pertsonak egiten dizu mina, eta hori ulertzeko oso zaila da, eta, gainera, erasotzen dizuten pertsona horiek behar dituzu, ezin duzulako haiengandik ihes egin, eta, beraz, buruak amnesia baliatzen du, bizirauteko. Eta horretaz aparte, amnesia garatu edo ez, sexu abusuak jasan dituenak erruduntasuna eta lotsa sentitzen ditu maiz, eta horrek eragiten du zer gertatu zaion ez kontatzea.
|
|
|
Aniztasuna normalizatzearekin batera aldatuko dira errealitateok, baina zahartzaroa ongi bizitzeko aukera
|
behar
dute pertsona guziek, orain, zain egon gabe.
|
|
|
Edonoren eskura dauden praktika desobedienteen katalogo zabal bat dago: paperik gabeko pertsona batekin ezkontzea, NANa galtzea —hura galdu duenaren antza duen paperik gabeko pertsona baten eskuetan amaitzen du—, beste herrialde batera joan
|
behar
duten pertsonak garraiatzea, muga bat zeharkatzeko gastuak ordaintzea, eta abar. Bakoitza bere ahalmenaren arabera, mugalari bihur gaitezen, edo, gutxienez, erraz dezagun mugalarien lana.
|
|
|
Orain arte, zahar etxeetan bi toki mota izan dira: arruntak eta zaintza konplexua
|
behar
duten pertsonentzakoak; iaz beste modalitate bat txertatu zuten: bizikidetza unitateetakoak.
|
|
|
bizitza hori ere bada. Zergatik zigortu
|
behar
dugu pertsona bat erabateko trantsizioa egiten duelako. Bizitza larrualdatze bat da beti; hori eskatzen du etengabe.
|
|
|
Bertan, euskara ez dakitenei bidea egin behar zaiela adierazten da, baina zergatia ezbaian geratzen da. «Zertarako
|
behar
du pertsona migrante batek euskara jakin, bizirauteko ez badu behar?». Galdera hori plazaratzen du gonbidatu batek.
|
|
2023
|
|
|
EH Bilduk ere baztertu egin du eredu hori, eta gune «txikiak eta deszentralizatuak» lehenetsi ditu,
|
beharra
duten pertsonei arta pertsonalizatua bermatzeko. Errefuxiatuekin lanean ari diren eragileek ere eredu horren alde egiten dutela gogoratu du.
|
|
|
Maizegi, ezkerreko analisietan soilik NATOk edo Putinek (Txinak ere) dute protagonismoa, baina ukatu egiten die Ukrainan (edo gatazkan murgilduta dauden herrietan) bizi diren milioika pertsonei beren interesen alde egiteko eskubidea eta protagonismoa. Gogoratu
|
behar
dugu pertsona horiek gure gisakoak direla. Gehienak emakume eta gizon langileak dira, eguneroko kezka asko partekatzen dituztenak gurekin, eta gure jarrerak formulatzeko garaian kontuan hartzea merezi dute.
|
|
|
Ez dugu ulertu nahi bizitza duina izateko DSBE kobratu
|
behar
duen pertsona bakoitza sistema osoaren porrota dela, eta ez ustez bizitzak emandako aukerak aprobetxatu ez dituenarena. Utzi jendeari bizitzen.
|
|
|
Datuak ematearekin bat, ohartarazpenak ere egin ditu: esan du alokairu sozialeko etxebizitzen «premia gorria» dagoela eta «estortsio kasu larriak» daudela
|
behar
duten pertsonak erroldatzeko garaian.
|
|
|
Funtsean, eskatzen diegu pertsonak erdigunean jar ditzatela. Guztion erantzukizuna da pertsonen ongizatearen alde egitea, eta horregatik esan diegu politika aktiboak
|
behar
ditugula pertsona guztien eskubideak bermatzeko. Horrek esan nahi du politika horiek isla izan luketela aurrekontuetan ere.
|
|
|
Ituna «transbertsala» izango da, erakunde publiko asko ez ezik, erakunde pribatu asko ere ari direlako zaintza zerbitzuetan. Administrazioen ardura da «beren bizitzaren une batean zaintza
|
behar
dutenen pertsonen ongizatea bermatzea», eta haien eginbeharra da hori posible egiteko politikak zehaztea eta eragile guztien arteko koordinazioa ziurtatzea.
|
|
|
«Denek ez dute familia egitura osasuntsu bat edo sostengatuko duen pertsona talde bat. Instituzioek bermatu
|
behar
dute pertsona hori ez dela bakarrik geratuko munduan». Kontrakoak pertsonen eskubideen galera dakar, haren hitzetan.
|
|
|
Izan ere, itun hori aplikatzeko, Poliziak frogatu egin
|
behar
du pertsona hori egoera irregularrean dagoela Frantziako Errepublikan, eta Espainiako Erresumatik datorrela, edo, gutxienez, loturaren bat daukala Espainiarekin. «Gero, Espainiako Estatuak hori guztia egiaztatu eta onartu behar du.
|
|
|
pertsona batek hartzen dituen erabakiak ez dira hutsalak, hau da, beti dute ondorioren bat beste batzuengan. Eta erabaki horien gaineko ardura bere gain hartu
|
behar
du pertsonak.
|
|
|
Azaldu du behar horiek dituzten profil desberdinetako jendearekin egiten duten lana: «Kale gorrian dagoen jendearekin, etorkinekin, etxetik bota
|
behar
dituzten pertsonekin...».
|