|
2007
|
|
|
Edonola, Euskara Elkarteen ikuspegitik azpimarratu beharrean gaude" etxegiroa, auzo ingurua eta bizi esparru amankomunak (gertuko Komunitatea)" euskalduntzeak eragin beharreko lehentasunezko esparrua izaten jarraitu behar duela. Erabilerarako guneak irabazi
|
behar
ditugu gazteentzat ezezik helduentzat ere, hurbileko zerbitzugintza euskaldunduz, merkataritza arloan, elkartegintzan, aisialdiko kultur, kirol, elkarguneak euskaldunduz, euskarazko sormena garatzeko eremu berriak irabaziz, laburbilduz helduen aisialdian (zentzurik zabalenean ulertuta) eraginez.
|
|
2010
|
|
|
Derrigorrez, gerturatu egin
|
behar
dugu gazteengana eta ondoren saiatu euskararen erabilera handitzeko kanpotik bultzada bat ematen norberaren ibilgailuak aurrera egin dezan bere kasa. Eta horretarako, biderik egokiena, jarrerak eta portaerak lantzea dela iruditzen zaigu, jarrerak eta portaerak aldatu elkar eraginaren eta motibaziaren bitartez (kontzientziak astinduko badira, motibazio integratibo edo intrinsekoa bultzatu dugu), euskararen inguruko pentsamendua edo kognizioa garatuz; izan ere, zenbat eta gehiago jakin, eztabaidatu eta hausnartu euskarari buruz, esatetik egiterako pausoa arindu egingo dugula uste baitugu.
|
|
2011
|
|
|
• Gaur egun aipatu ditugun diskurtsoen gainetik komunikabideak eta marketina daude. Horregatik euskara modan dagoela sentitu
|
behar
dute gazteek, komunikabideetan prestigiodunak direnek euskara erabiltzen dutela ikusiz, esate baterako. Ez da ahaztu behar irudien mundura ohituta daudela gazteak (TB) eta horien jokabideetan arrazoiak bakarrik ez duela eragiten, sentsazioen mundua nagusitzen ari baita.
|
|
|
Ahuldutako hizkuntza ikasgelara mugatzen bada praktikan, gero handik kanpora berez hedatuko delakoan, ez da soziolinguistikazko ezagutza handirik erakusten. horrela jokatuz gero, gure artean hain maiz gertatzen den gisa, hizkuntza horrek ez die balio izango gazteei beren lagunekin eta auzoko ezagunekin jarduteko, salerosketan eta kaleko joan etorrietan erabiltzeko, euskarazko lagunarte berriak osatzeko eta, bere garaian, gizarte horretan aurrera egiteko. hori guztia lortuko bada, oso bestela jokatu behar du eskolak: euskaraz diharduen eguneroko bizimoduarekin konektatu
|
behar
ditu gazteok. horretarako, berriz, euskarazko ingurumen eta bizimodu arrunt horretan txertatu behar dira haurrak eskolara joan aurretik, eskola urteetan eta eskolatik irten ondoan. Mundu itxia bihurtzeko arrisku handia dute eskolek (beren agintariak, beren arauak, beren aurrekontuak, beren zigor ordainak,..).
|
|
|
Teoriatik tiraka ere. hori ez da aski, ordea: euskarazko ingurumen arruntean (eguneroko bizimoduari dagozkion gorabeheretan) txertatu
|
behar
dute gazte horiek beren jarduna eta, lehenago edo beranduago, beraiek bezala euskaraz jarduten duten eta euskarazko bikote bizitza eraiki nahi dutenekin elkartu, euskal familia bat sortuz. Familia euskaldun berri baten ernamuin horrek bakarrik garantiza dezake, perspektiba kolektiboan, hizkuntza horren belaunez belauneko transmisioa. euskara indarberritu nahi duten eskolek eskolaz kanpoko eta eskola ondoko euskal gizartegintzan jardun behar dute, horregatik, ikasleek ere argi ikus dezaten zergatik ari diren euskarazko ahaleginean. horrek, berriro esan, eskolaren garrantzia (handia, dudarik gabe) gizarte bizitzako beste jardun guneen argitan antolatzea eskatzen du. eta horrek, berriro ere, euskaraz ezinbestean zer eratu nahi den argitu, adostu eta inplementatzea:
|
|
2013
|
|
|
Zalbidek17 badu proposamen, gure iritzirako, eztabaidagarri bat, eskolak jokatu lukeen funtzio linguistikoaz: Eskolak euskaraz diharduen eguneroko bizimoduarekin konektatu
|
behar
ditu gazteok(...). Mundu itxia bihurtzeko arriskua dute eskolek.
|
|
|
Euskarazko auzogintza osasuntsu eta gizarte osaera arnas zabaleko batean txertatu behar dira eskolak, ahuldutako hizkuntza indarberritzeko orduan berariazko ekarpen sendorik egingo badute. Euskarazko ingurumen arruntean txertatu
|
behar
dute gazte horiek beren jarduna eta, lehenengo edo beranduago, beraiek bezala euskaraz jarduten duten eta euskarazko bikote bizitza eraiki nahi dutenekin elkartu, euskal familia bat sortuz.
|
|
2014
|
|
|
5 Bestetik, onartu
|
behar
dut gazteak ikertzera eraman nauen beste arrazoi bat: IEHn, familiaz gain euskararen transmisio eremu nagusia eskola izanik, 18 urte betetakoan euskaMaila kontzeptualean, lan honetan agerian geratu da BE bezalako esparru bat JK gisa azter daitekeela, eta JK gisa aztertzea baliagarria dela.
|
|
2020
|
|
|
Helburu hori bete nahi badute, EITBk eta CCMAk ezin dute mugatu berezko edukien ekoizpena eta banaketa indartzera. Korporazio publikoek beren gain hartu
|
behar
lukete gazteentzako edukien kanpo ekoizpena sustatu eta pizteko ardura. Arnau Rius ek (2020; 23) honela azaltzen du proposamena:
|
|
2021
|
|
|
Horrelako galderek akuilatuta, erantzunen bila abiatu gara. Eta pentsatu dugu hobeto ezagutu
|
behar
ditugula gazteak. Bai, gazteek hitz egin behar dute, eta helduok aditu.
|
|
2023
|
|
|
Datuen arabera, badirudi bi hizkuntzetan komunikatzeko
|
beharra
dutela gazteek, euskaraz ikastetxeetaneta euskarazeta gaztelaniaz ikastetxeetatik kanpo, eta jatorriak ez duela (hasiera batean) eragin handirik hizkuntzen gaitasun eta erabileran.
|
|
|
Erantzunetan ikus daiteke euskara eta gaztelania direla Orioko gazteen komunitatean presente dauden hizkuntza nagusiak. Datuen arabera ere, badirudi bi hizkuntzetan komunikatzeko
|
beharra
dutela gazteek, batik bat euskaraz ikastetxeetan eta euskaraz eta gaztelaniaz ikastetxeetatik kanpo, eta jatorriak ere ez duela (hasiera batean) eragin handirik hizkuntzen gaitasun eta erabileran. Galdetegia bete zuten gazteen %86 Orion edo eskualdeko beste herri batean jaioa da.
|
|
|
praktikatik zein teoriatik. Eurek edo euren ingurukoek sentitzen dutena akaso estres linguistikoa dela jakin
|
behar
dute gazte euskaldunek, eta baita euskararen errealitatea ez, errealitateak daudela ere. Kontua ez da, soilik, ez dagoela soziolinguistikan espezializatzeko behar besteko eskaintzarik unibertsitatean edo lanbide heziketan.
|