|
2001
|
|
|
Hiru gai nagusitara biltzen dira hedabideek euskal gatazkan jokatu duten paperaren gainean egiten diren azterketak, balorazioak eta jendaurreko adierazpenak: informazio tratamendua eta informazio horren gizarte eragina ditugu lehenengo biak; hirugarrenak aurreko biak zeharkatzen ditu hein batean eta hedabideek gatazka egoeretan bete
|
behar
duten funtzioa, hedabideen jarduera gidatu behar duten portaera etikoak, aipatzen ditu.
|
|
2002
|
|
|
Dena den, nazioarteko instituzioetan kalitateari buruz hitz egiten denean, gauza zehatzei buruzhitz egiten da. Era horretan, oro har, produktu bat kalitatezkoa izango da, baldinproduktu horrek bete
|
behar
dituen funtzioak era egokian, merkean (mantentzeariburuz) eta denbora luzean betetzen dituenean. Hau da, auto bat kalitatezkoa izangoda, segurtasuna, kontsumo baxua eta beste ezaugarri asko betetzen dituenean.
|
|
2003
|
|
|
Zein da zure aburuz egun antzerkiak izan
|
behar
duen funtzioa?
|
|
|
Altzairu herdoilgaitzezkoak, letoizkoak, brontzezkoak, aluminiozkoak edo brontzezkoak izan daitezke, eta nikeleztatuak, galvanizatuak eta abar egon daitezke. Buruak lauak, obalak edo biribilduak izan daitezke, bete
|
behar
duten funtzioaren arabera. Torlojuak tirafondoak paretetarako eta zurerako.
|
|
2004
|
|
|
Hizkuntza partekatu baten beharra daukagu. Euskarak bete
|
behar
du funtzio hori. Gero Euskal Herrian bere osotasunean hartzen duen hainbat erakunde daude:
|
|
|
Mehatxupean dagoen hizkuntza menderatu baten normalizazioa bideratzeko orduan, horrek eskuratu
|
behar
duen funtzio andana bezain garrantzitsua izan daiteke bere esku dauden funtzioen etoglosia. Kontzeptu honen argitan ere ikusi behar baita euskararen aurrerapena, ez soil soilik eremu formaletan bereganatu dituen eginkizun berrietan.
|
|
2005
|
|
|
LABek, oraingo kongresuan, erakunde afiliatu gisa eta eskubide osoko kide moduan hartuko du parte eta ardura osoz eta ikuspegi irekiz erantzungo die langile klasearen kezka nagusien inguruan planteatzen diren eztabaidei eta gogoetei. Jakina, munduko mugimendu sindikala biziberritzeko internazional horrek bete
|
behar
duen funtzioari ere erantzungo dio.
|
|
|
Lehendabizikoa, hots bultzadarena, bake prozesua piztear dagoeneko unean ikusten dut nik. Oinarrizko ideia bat ulertu
|
behar
dugu funtzio hori bere osotasunean ulertu ahal izateko: bake prozesua aktibatu egingo da, baldin eta bertako protagonista nagusiek eta nagusiak azpimarratu nahi nituzke, negoziazio eta elkarrizketa prozesu bati hasiera eman nahi badiote.
|
|
2006
|
|
|
Gainera, produktu baterako babes komunitarioa lortu nahi duten hirugarren herrialdeetako enpresek zuzenean aurkez ditzakete eskaerak, beren gobernuen bidez egin gabe, iturri beraren arabera. EBk, halaber, dagozkion izapideak sinplifikatzea eta estatu kideek bete
|
behar
dituzten funtzioak zehaztea erabaki zuen. EBk onartu zuen, halaber, 2009az geroztik kalitatezko produktuetarako Europako etiketa bat sar daitekeela, eta hori aukerakoa izango dela Deitura, IGP edo ETG duten elikagaien ekoizleentzat.
|
|
|
Artikulu honen hasieran, Derrigorrezko Eskolaldirako Euskal Curriculuma aplikazio fasean indarrean jartzeko zer nolako ikasmaterialak eta testuliburuak liratekeen irudikatzeko saio bat dela aurreratzen nuen. Testuliburu horiek bete
|
behar
dituzten funtzioak, funtsean beste edonongo testuliburuk bete behar dituenen antzekoak dira; baina aitortu beharra dago ez dela batere ohikoa curriculum bat hezkuntzako gizarte eragileen ekimenez egitea, eta are gutxiago politikoki bi estatu eta hiru administraziotan antolatuta dagoen herri batentzat. Esperientzia berria litzateke eta, irudimenaz aparte, borondatea, ahalmena eta baliabideak dira adosten dugun curriculumari egokitzen zaizkion testuliburuak eta ikasmaterialak sortzeko eta plazaratzeko.
|
|
|
Non ipintzen du Philpottek muga? Salbuespena egiten du eskubide hori auzo batek edo familia batek errebindikatu nahiko balute, estatu batek bete
|
behar
dituen funtzioetako batzuk (oinarrizko betebeharrak) ezin izango bailituzkete bete (ibidem: 366).
|
|
2007
|
|
|
Batzuk hizkuntz paisaiarekin lotutakoak izango dira, beste batzuek araudiaren egokitzapena eskatuko dute, eta beste batzuek subjektu bakoitzaren hizkuntz gaitasun mailarekin zerikusia izango dute. Langile, guraso edota dendari bakoitzak lortu beharreko gutxieneko maila kontuan hartuta, bete
|
behar
dituen funtzioen araberako programazioa burutu litzateke. Hau da, testuinguru bakoitzean dauden berezitasunak kontuan hartuta, langile bakoitzaren ezaugarri eta beharrei erantzun genieke, horiei begira programatuz.
|
|
|
Trastelekuan metatutako zaborrik ez: genoman ia denak izan
|
behar
du funtzio bat. Horrek iradokitzen du, gutxienez, makina transkribatzailea ez dela geneetan soilik aurkitzen:
|
|
2009
|
|
|
euskara non kokatu dugun guztiok jakin behar dugu. Kokatze lana ahalik eta modurik adostuenean egin behar dugu, eta tokiak eta bete
|
behar
duten funtzioak emango diete hizkuntzei estatusa. Eta horrekin, guztiok jakingo dugu zer hizkuntza irizpide segitu.
|
|
|
Etxekoen aurrean egiten den kantuak bete
|
behar
dituen funtzioak nahiko agerian daude kopla hauetan.
|
|
|
Hala ere, azterketa hauetatik guztietatik jasotako ondorioak oso baliagarriakgerta litezke kirolariekin lan egiteko, baina, era berean, kirol uztea eta kiroljarduera bere horretan azaltzeko, azalpen psikologizistegiak dira. Alde batetik, guraso eta lagun taldeak kirol jardueraren hautaketan duen eraginagatik, eta bestetik, gizarteak berak markatzen duelako, maiz, zein diren sexu bakoitzeko pertsonaketapa bakoitzean bete
|
behar
dituen funtzioak eta izan behar dituen lehentasunak.Gainera kontuan izan behar dira, halaber, norberaren nahiak, aisialdiaren erabilera, inguru afektiboaren eskaerak eta lan, familia eta etxeko eginbeharrak.
|
|
|
Domingotarren ordenaren epigrafea, ezkutu bat, soka bat. . Aretoa apaintzen zuten pinturen bitartez, eraikinak hasiera batean bete
|
behar
zuen funtzioaren berri dugu, komentu izateko eraiki zuten?, azaldu du Cristina Jimenezek, museoko gidariak. Lehen, areto guztia zegoen margotuta, baina zati bakar batzuk baino ez dira geratzen egun.
|
|
2010
|
|
|
Kostu zuzenak: NEBek bete
|
behar
dituzten funtzioak betetzeko behar duten ohiko funtzionamenduari lotutako kostuak dira, esaterako: azpiegituren mantentzea eta egokitzea; administrazio kostuak; antolamendu eta kudeaketa planen egitea eta martxan jartzea; eta abar.
|
|
|
“Aitzindaria da Espainian” proiektua, Espainiako unibertsitateek Afrikako zentroekin lankidetzan jarduten duten lehen aldia baita. Afrikako zentroetako hamalau ordezkarik (hiru errektore eta lau errektoreorde, besteak beste) Bartzelona bisitatu dute aste honetan, aplikazio informatiko bakoitzak izan
|
behar
dituen funtzio espezifikoak zehazteko eta haien garapenean lanean hasteko. Asmoa da programa berriek urtebeteko epean funtzionatzea.
|
|
2011
|
|
|
Beraz, kaltea eragiteko, arnastea galarazi edo horrelako zerbait egin behar dio txikiak handiari. Erribosometan, behar bezala aritzeko
|
behar
duten funtzioren bat eten behar dute antibiotikoek: erribosomak RNA mezularia irakurtzea, proteinen sintesiak aurrera egitea eta abar.
|
|
|
Ezta politika ere, epe laburreko urgentzia elektoraletan katramilatuta. Politika eta egitura komunikatiboak, badirudi biak ala biak daudela ezinduta gaurko gizarteek
|
behar
duten funtzio erreflexiborako. Ondorioz, nahiz herritarrek gero eta errezelo handiagoa izan norabideaz, krisi finantzarioak emandako abisuagatik, nagusiki?, oraindik funtsezko debateak oholtzaren atzealde ezkutuan gertatzen ari dira, gizartearen gibelaldean, ikertalde txikietan (ez erakunde akademiko handietan), sareko zenbait forotan, militarren inteligentzia zirkuluetan, era askotako think tank deiturikoetan, edo iritzi publikoarentzat makillatuak, edo zentsuratuak?
|
|
2012
|
|
|
Bezeroa leialtzeko prozesuaren eskema. Enpresek beren bezeroak leialtzeko egin
|
behar
dituzten funtzio eta lanen irudikapen grafikoa.
|
|
2013
|
|
|
Horregatik, artelan guztiak ezinbestekotzat jotzen ditu, bakoitzak artistaren ideia, balio edota momentuko egoera islatzen baititu. Bide batez, museoak arteari dagokionez baina, era berean, gizartearekiko oro har izan
|
behar
duen funtzioaz eztabaidatzera eraman nahi ditu bisitariak, haren ustetan gizarte eta errealitatea eraldatzeko baliagarria baita. Erakusketarik handiena Hausnarketa horiek guztiak bultzatzeko, Artium bildumaren 350 artelan baliatu ditu, eta Artium funtsekin inoiz egin den erakusketarik zabalena osatu.
|
|
|
Egitura instituzional publikoa, gizarte antolatua eta pribatu lukratiboa. Zehaztasunez aztertu
|
behar
ditugu funtzio banaketei buruzko aukerak. Zer dagokion administrazioari, zer gizarte zibil antolatuari eta zer indar lukratiboei.
|
|
|
Hemen planteatzen dena da euskarazko telebista espazioa sortzearen helburu publikora bideratutako dirua etorkizunean modu konbinatu batean banatu litzatekeela, hala a) diru publikoari etekin handiagoa atereaz, b) ikusleari aukera gehiago eta menu zabalagoa eskainiz, c) gizarte ekimeneko enpresak telebistagintzan aktibatuz, d) euskal hiztun komunitatearen dinamika onenetatik gertuago dauden bideak irekiz eta e) euskal telebista esparru txiki eta mugatu baina askotarikoagoa eta sustraituagoa sortuz. Ez dut honekin zalantzan jartzen esparru berri honetan ETBk izango duen eta izan
|
behar
duen funtzio ordezkaezina eta ziurrenik zentrala.
|
|
|
Hemen planteatzen dena da euskarazko telebista espazioa sortzearen helburu publikora bideratutako dirua etorkizunean modu konbinatu batean banatu behar litzatekeela, hala a) diru publikoari etekin handiagoa ateraz, b) ikusleari aukera gehiago eta menu zabalagoa eskainiz, c) gizarte ekimeneko enpresak telebistagintzan aktibatuz, d) euskal hiztun komunitatearen dinamika onenetatik gertuago dauden bideak irekiz eta e) euskal telebista esparru txiki eta mugatu baina askotarikoagoa eta sustraituagoa sortuz. Ez dut honekin zalantzan jartzen esparru berri honetan ETBk izango duen eta izan
|
behar
duen funtzio ordezkaezina.
|
|
2014
|
|
|
Hona hemen ereiteko makinek bete
|
behar
dituzten funtzioak:
|
|
2015
|
|
|
Eusko Legebiltzarrak jarri dizkio etxeko lanak Eusko Jaurlaritzari. Lau hilabeteko epean probaren egoera ikertu du eta hobekuntzak proposatu ditu, errealitate soziolinguistikoari eta bete
|
behar
dituen funtzioei erantzun ahal izateko.
|
|
|
Espazio publiko bat gizarte baten gehiengo baterako modu egokian kudeatzea ez da batere lan erraza. Lehenengo lana espazioak bete
|
behar
duen funtzioak zein izan behar duen argi izatea da, eta funtzioa zehazteko orduan, gure ongizate sistemak gizartearen gehiengoan pentsatzera behartzen gaituen neurrian, ez da erraza izaten haien diseinuan asmatzea, eta, ondorioz, askotan tamalez akats handiak egiten dira. Ohiko akats horien artean, artikulu honetan hiru nabarmenduko dira:
|
|
2016
|
|
|
Izaki bat biziduna den ala ez erabakitzeko, oso lagungarri izango zaizu bizitzak berak betetzen dituen funtzioak aztertzea. Baina zein dira izaki bizidunek bete
|
behar
dituzten funtzio nagusiak?
|
|
|
3 Proteinak funtzio estrukturalak dituzte, eta beharrezkoak dira entzimak, hormonak eta neuroreceptoreak sortzeko edo defentsarako funtziorako. Makronutrienteak hornitzeaz gain, elikadurak bitamina eta mineral biziak eman
|
behar
ditu funtzio biologiko ugaritarako, zuntza eta ura. Zer ematen digute frutek eta barazkiek?
|
|
|
Gaur egun, ordea, nahiko desberdinak dira. Askotan, gurasoengan «ondoeza, segurtasunik eza eta ziurgabetasuna» agertzen dira, beren gain hartu behar dituzten eta beren gain hartu behar dituzten eta familiak eta gizarteak beraiengandik espero dituzten gauzez gain beren gain hartu
|
behar
dituzten funtzioak ez definitzearen ondorioz. Horixe dio Marta Baez López psikologoak, Haurraren eta Nerabearen Psikiatria eta Psikoterapiako Espainiako Elkartearen Perinatalitate Taldearen koordinatzaileak.
|
|
|
Obraren asmoa zein den, kondeak berak idatzitako Bascongadaren estatutuetan (1764) ageri da garbi, antzerkiak izan
|
behar
lukeen funtzioaz ohartarazten denean:
|
|
2017
|
|
|
Hegemoniaren izaera oro hartzailea izurri baten moduan hedatzen da gizartearen espazio guztietara, sukalde zuloraino iritsi arte270 Hizkuntza sozializazioaren logikan ere, beste horrenbeste gertatzen da: horregatik, hegemonia kontzeptuaren argitan interpretatu
|
behar
genituzke funtzio formalen eta informalen arteko eragin trukeak, funtzioen balizko banaketa eskema sinpleen arabera pentsatu ordez271.
|
|
|
Eta, damurik, euskaldun asko erori da amarru horretan. Arazoaren jatorria eta zergatia, ordea, ez da barnekoa, kanpokoa baizik, euskarak hezurmamitu
|
behar
lukeen funtzio nazionala erdararen esku dagoenez, euskalkiari berez dagozkion eremuetara biratu da batuaren erabilera. Alderantzizko bidean ere nahasten dira euskalkien eta batuaren erabilera moduak:
|
|
2018
|
|
|
Ez bestetarako. Izan ere, euskaraz bizitzea ezin da izan bigarren mailako hizkuntza batean bizi eta erdara menderatzaileak euskara menderatuak bete
|
behar
lituzkeen funtzioak betez euskaldunon duintasuna osatzea. Bigarren edo hirugarren hizkuntza osagarria eta aberasgarria izango zaigu axioma soziolinguistiko hau betetzen den neurrian:
|
|
2019
|
|
|
Mugimenduak krisi bat bizi zuen, baina, hazkunde krisi bat baino gehiago, garapen krisi bat zen, eta klabe baikorrean interpretatu behar zela iruditzen zitzaidan. Izan ere, bazkide, langile eta boluntario sare zabala izan eta askotariko jarduerak bideratu arren, krisia, Euskara Elkarteek bete
|
behar
zuten funtzioaren eta garatu beharreko lan ildoen inguruko zalantzak eragin baitzuen.
|
|
|
Hirigintza eredu ekonomiko eta sozial baten forma bada, gure kasuan, eredu kapitalista eta patriarkalak
|
behar
dituen funtzioei erantzuten die hiriaren gaurko formak.
|
|
|
Garrantzitsuena: aditz guztiekin ari izan lokuzioa erabilgarri daukagula; horregatik, hemen, adizkiak baztertzeko unean, azpimarratu
|
behar
dugu funtzioa ez dela desagertzen bazterketa horrekin, ez; guk, behintzat, ez dugu baztertuko trinkoaren korapiloa askatu eta baztertu arte.
|
|
|
Galdera egiten duenak hau erabili du eta erantzuna emanen duenak, hori erabiliko du. Bada, erabilera hau ulertzeko, kontuan hartu behar dugu garai hartan, hiztunaren ikuspuntutik, hiru espazio bereganatzen ari zirela eta onartu
|
behar
dugu funtzio hori artikuluarenarekin konparatuz arras diferentea izan zela.
|
|
2020
|
|
|
Burmuina gauean osatzen da egunean zehar egiten dugun esfortzutik, eta dauzkan neurotransmisoreak eta energiaren zati handi bat berrezartzen ditu. Badaude gure egunerokoan kalitatezko loaren
|
beharra
duten funtzioak, hala nola memoria. Burmuinak erloju biologikoa deritzogun erreminta bat erabiltzen du, hormonen eta neurotransmisoreen jarioa kontrolatzeko, eta horri esker burmuinak bere erritmo propioa markatzen du.
|
|
2021
|
|
|
Baina gobernuak ez dira gai izan mota horretako komunikazio emozionala garatzeko. Hala ere, azpimarratu behar dut askotan kritikatzen ditugula bozeramaileak, baina denok kontziente izan
|
behar
dugula funtzio hori bete duten pertsonek izugarrizko eginkizun zaila izan dutela, oso zaila delako ia egunero kamera baten aurrean agertzea albiste latzak emateko. Bozeramaile batentzat egoerarik makurrena da egunero krisi hau kudeatu behar izatea.
|
|
|
Testuinguru naturalean hizkuntz aldaketak(" kode" moduan ulertuta) botoi ezberdinak zapaltzeak
|
behar
dituen funtzio exekutibo berak izan ditzakeela pentsatzeak mugak izan ditzake. Horrekin ez dugu esan nahi bi aktibitateetan hainbat mekanismo neuronal antzekoak izan daitezkeenik, baina, hizkuntzak beren testuinguru ideologikoan kokatutako prozesu eta aktibitate sozialtzat jotzen baditugu, ohartzen gara pertsona batek baliabide semiotiko zehatz batzuk erabiltzea edo ez erabiltzea aukeratzean hainbat faktore sozial eragiten ari direla, laborategian botoi koloredun bat aukeratzean gertatzen ez direnak, eta faktore horiek pertsonaren garapen kognitiboan eragina izan dezaketen faktoreak direla.
|
|
2022
|
|
|
Zitazioak bat izan behar du, non zehaztuko baitira baldintzak eta ezintasunaren, bateraezintasunaren edo debekuaren arrazoiak. Gainera, bete
|
behar
duten funtzioari, haien eskubide eta betebeharrei eta emango zaien ordainsariari buruzko informazioa du. Epaimahaian aritzea eragozten duen inguruabarrik badago?
|
|
2023
|
|
|
Gauzak landatzearen ideia, moldekatzearena, diseinatzearena... uste dut hortik datorkidala. Liburutegiak, lorategiak bezala, diseinatu egin behar ditugu, bete
|
behar
duten funtzioa bete dezaten.
|
|
|
Azken hauek sarritan ez dute garatua talde pertenentzia sentimendurik euskararen inguruan eta euskara beraien errepertorio pertsonaleko osagai moduan ikusten dute bakarrik. Jakina, gure ikasle guztiak bizi diren gizartearen isla dira; esan nahi baita euskarak euskal gizartean bete
|
behar
duen funtzioa argitu gabe dagoela eta hizkuntz normalizazioa adierazpenaren atzean adiera ezberdinak daudenez (Iztueta 2015) ikasleen (eta irakasleen) artean ez dagoela euskaltasunarekiko bisio partekaturik.
|
|
|
Izan ere, gehiengo sozial hori gabe eta hegemoniatik at, ez dago euskal errepublika herritarrekin bideratzerik, ez Estatuek jarriko dizkiguten mota guztietako oztopoak gainditzerik ere. Eta bide horretan gustatzen ez zaizkigun eta zenbaitetan okerrak izan diren erabakiak egon badira ere, ez dugu uste fase politiko honetan abstentzioaren bidez EH Bildu ahultzea erabaki egokia denik, bete
|
behar
duen funtziorako indar politiko nagusia izatea ezinbestekoa delako.
|
|
|
Eta, horretarako, uste du erabiltzen diren tresnek ezinbestean errespetatu behar dituztela eskola umeen eskubideak eta pribatutasuna, eta baliabide horiek «ikuskatzeko modukoak, berrerabilgarriak, libreak eta gardenak» izan behar dutela. «Hori da modu bakarra bermatzeko benetan hezkuntzak izan
|
behar
dituen funtzioak ari direla betetzen, eta ez beste batzuk».
|
|
|
Hezkuntza eskubidearen alde lan egiten duten nazioarteko erakunde guztien gomendioen kontrako politikak aplikatu dira urtetan. Esaterako, hor dago Abidjango printzipioek esaten dutena; hots, hezkuntza erakunde pribatuen finantzaketa publikoak behin behineko neurria izan behar duela, eskola publikoak bete
|
behar
dituen funtzioak bete bitartean. Ez da hori EAEren kasua.
|