|
2004
|
|
|
Erdalduna bere eskuko da nahi duen hizkuntzan eta kulturan bizitzeko, horretarako bere aldeko du estatus soziolinguistikoa eta juridikoa. Aldiz, euskaldunak, biziko bada, elebidun izan
|
behar
du ezinbestez, erdaldun elebakar horien nagusikeriara errenditu behar duenez.
|
|
2008
|
|
|
Ametsetan dagoela pentsatu du hark ezpainetan musu eman dionean. Berak musuari musuz erantzun nahi izan dio, baina indarrik gabe sentitzen da, gorputza sor, eta logura handi batek mendean hartu
|
behar
duela ezinbestean?
|
|
|
Burujabetza politikorik ezin da eraiki herritarren borondate abstraktuaren gainean. Nazio etnokulturalaren matrizea
|
behar
du ezinbestez proiektu politikoaren ernamuinak, bestela ezin delako erne eta hazi. Eta nazioaren humusa historian barrena errotutako ezaugarri eta tasun etnokultural bereziak izan ohi dira:
|
|
2009
|
|
|
Marka horiek bat datoz Goikoetxearenekin, zalantza izpirik gabe. Horrek frogatzen du Goikoetxea gela hartan izan zela... eta horretarako Anaren giltzak eduki
|
behar
zituen ezinbestean. Berak hasieran erran du gela horretan Anarekin izan zela lan kontuak zirela eta.
|
|
2010
|
|
|
alde batetik, biziki estimatzen baitzuen Txopitea jauna, medikuak Ada sendatu zuèn garaian, kaxa bat xanpain frantses ere igorri ez zion, bada, esker onez!?, baina, bestetik, Adaren oroitzapen mingotsak, nork esango zion gure aitari, kuttuntzat zuèn alabak familia saldu eta lubakiaren beste aldera egingo zuela!? mingostu egin
|
behar
zuen ezinbestean. Teofilo Maria ere hantxe zegoen, eta ederki oroitzen dut nola okertu zidan muturra, gero ezer esan ez bazidan ere, aitaren isiltasunari atxikita geratzen zela.
|
|
|
Aitak, beraz, testua irakurrita gero, mila zatitan apur zezakeen karta, amorruaren amorruz, Domingoren irudiak Teofilo Mariarenera eraman
|
behar
baitzuen ezinbestean, baita bi irudien talkatik sortutako galdera kezkagarri batera ere, nola zitekeen, izan ere, anaietan heroi izateko deitua zegoena miserable bat bezala egotea, gurpil aulki bati lotuta, eta, aldiz, miserable bat zena heroi bat bezala hiltzea!?, baina aita, harriari haragirako bidea ireki eta haragiaren adierazpidea eman beharrean, hitzarena eta suarena, adibidez?, are mutuago... begi haiek, funtsean, barrura begira baleude bezala, barruko harriaren harrizkotasunari, ausaz, zuek poetok esango zenuketen bezala?, kanpora begira zeuden arren.
|
|
|
Nik ere ongi gogoratzen dut, bada, egun hura, poliziak langileak garbitu zituenekoa; gauzak zeuden puntuan zeudela, izeba Ernestina, Ada, Maria Bibiana eta laurok isilpeko elkarte bat osatzen genuen, eta izebak kontatu zidan Albertorena, Adak berari jakinarazi ondoren; nik ez nuen Alberto ezagutzen, ikastetxeko garaian bai, baina urte batzuk igaroak ziren geroztik eta aldatua
|
behar
zuen ezinbestean?, ez bainintzen artean Domingo bisitatzera joan; noiz edo noiz joatekotan egon nintzen, egia esan, baina azkenean, beldur nintzelako edo, aitarekin hautsi zuen bezala, nirekin ere berdin hauts zezakeela?, beti asmatzen nuen aitzakia bat ez joateko; Domingok, izan ere, ez zuen txistua atsegin?. Konparatuko didazu txistua akordeoiarekin?!?
|
|
|
–Zuk langile kutsu bat eman nahi diozu xakeari. Horretarako, ordea, langileak langileen aurka jarri
|
behar
dituzu ezinbestean. Baina non gelditzen da orduan Marxen leloa:
|
|
|
Wallaceri gero eta gutxiago, egia esan, espiriritista zela jakin nuenetik?, Jainkoaren existentziaren posibilitaterik txikienari ere ateak ixteko, Jainkoak, ditugun frogen arabera? ogro ezin ankerrago bat
|
behar
bailuke ezinbestean, espezieen arteko liskarrak eta triskantzak, hozkadak eta haginkadak, digeritze aparatua mirarizko miraria da, baina miraritsua bezain nazkagarria, lekuko.
|
|
|
" Nork idatzi zizun atzo?" galdetu zidan aitak, artean bizirik zegoenak, biharamunean. ...sentipen gazi gozo bat bereganatu balu bezala... alde batetik, biziki estimatzen baitzuen Txopitea jauna —medikuak Ada sendatu zuèn garaian, kaxa bat xanpain frantses ere igorri ez zion, bada, esker onez! —, baina, bestetik, Adaren oroitzapen mingotsak —nork esango zion gure aitari, kuttuntzat zuèn alabak familia saldu eta lubakiaren beste aldera egingo zuela! — mingostu egin
|
behar
zuen ezinbestean. Teofilo Maria ere hantxe zegoen, eta ederki oroitzen dut nola okertu zidan muturra, gero ezer esan ez bazidan ere, aitaren isiltasunari atxikita geratzen zela.
|
|
|
haiek nire alde errezatzen dute, sinesten duten Jainko maitagarriaren besoetara itzul nadin, eta nik Patuaren heraldoei egiten diet dei —Darwini eta Wallaceri bereziki: Wallaceri gero eta gutxiago, egia esan, espiriritista zela jakin nuenetik—, Jainkoaren existentziaren posibilitaterik txikienari ere ateak ixteko, Jainkoak —ditugun frogen arabera— ogro ezin ankerrago bat
|
behar
bailuke ezinbestean, espezieen arteko liskarrak eta triskantzak, hozkadak eta haginkadak —digeritze aparatua mirarizko miraria da, baina miraritsua bezain nazkagarria— lekuko.
|
|
|
Aitak, beraz, testua irakurrita gero, mila zatitan apur zezakeen karta, amorruaren amorruz, Domingoren irudiak Teofilo Mariarenera eraman
|
behar
baitzuen ezinbestean, baita bi irudien talkatik sortutako galdera kezkagarri batera ere —nola zitekeen, izan ere, anaietan heroi izateko deitua zegoena miserable bat bezala egotea, gurpil aulki bati lotuta, eta, aldiz, miserable bat zena heroi bat bezala hiltzea! —, baina aita, harriari haragirako bidea ireki eta haragiaren adierazpidea eman beharrean —hitzarena eta suarena, adibid... Hala ere, han geundenok bagenekien aitaren azken aldiko erreakzioen berri, eta Maria Bibianak, dardarak hartutako ahotsaz, galdetu zion:
|
|
|
Erregea, adibidez, peoi handixeago bat izan daiteke, gizonezko bat, mailua eskuan duena, eta erregina, peoi emakumezko bat bere igitaiarekin’ ‘Zuk langile kutsu bat eman nahi diozu xakeari. Horretarako, ordea, langileak langileen aurka jarri
|
behar
dituzu ezinbestean. Baina non gelditzen da orduan Marxen leloa:
|
|
2012
|
|
|
Orduantxe hasi ziren foralistak eta falangistak iristen. Jendeak egindako korridorearen erditik sartu
|
behar
zuten ezinbestean, horregatik banaka hurbiltzen ziren, inguruan sortutako iguripenaz gogaituta. Madrildik eta Iruñetik etorritako politikoek ziztu bizian zeharkatu zuten korridorea, bizkartzainen manera zakar eta eragingarriak tarteko.
|
|
|
–Naturaren jakinduriaren ondorio gara ezinbestean?. Jakinduriaren ondorio denak, jakinduria izan
|
behar
luke ezinbestez. Zer gertatzen zaigu bada?
|
|
|
–Sinesten dut; baina ez dut ulertzen zergatik iruditu zaidan gaur hil
|
behar
zenuela ezinbestean...
|
|
2013
|
|
|
bere bat bateko konbertsioa, bestela esanda, Pedro istriputik bizirik atera zuèn ustezko miraria bitarteko, bizibako fede batetik fede bizi batera eroan zuena. Paularen erabakian, beraz, bazegoen zerbait benetakoa, berak halaxe aitortzen zuen behintzat?, baina beste indar batzuk ere sentitu
|
behar
zituen ezinbestean: zerbaitetan sinesteko behar gorria, berbarako, eta bizitzaren indarra, azken batean, eta bizi senarena??, baita bere berekoikeria ere:
|
|
|
Harekin batera, baina, Paulak gogoan behar zuen bere barne aldaketa eragin zuèn gertakizuna... bere bat bateko konbertsioa, bestela esanda, Pedro istriputik bizirik atera zuèn ustezko miraria bitarteko, bizibako fede batetik fede bizi batera eroan zuena. Paularen erabakian, beraz, bazegoen zerbait benetakoa –berak halaxe aitortzen zuen behintzat–, baina beste indar batzuk ere sentitu
|
behar
zituen ezinbestean: zerbaitetan sinesteko behar gorria, berbarako –eta bizitzaren indarra, azken batean, eta bizi senarena... –, baita bere berekoikeria ere:
|
|
2014
|
|
|
Edonola ere, bestondo tamalgarri hau positibotzat jo
|
behar
dut ezinbestean, izan ere, nire pisukide estatubatuar alkoholiko ofizialak behin esan zidan Gaitzaren (hala esaten diote AAn) 13 lehen zantzua biharamun absentzia dela, eta hemen dirauela berresteak adierazten dit oraindik ez dudala nire kuota agortu, oraindik jarrai dezakedala arazoek gainezka egiten didatenean zama osoa botilari egozten eta behin ongi kargatuta nagoenean, larrua jotzen diedanei... Etsian altxatzen naiz beraz, maindireetatik sukalderantz, izterren barnealdea gorrituta eta zenbait tokitan odolduta daukanaren pauso geldo eta bananduaz, eta ura suan jartzen dut, teontziaren barnean irakinarazten.
|
|
2015
|
|
|
Eta horrek eraman gaitzake rock erradikala edo Oteiza euskal diren edo ez zehaztera. Gertatzen dena da diziplina kultural batzuek hizkuntza
|
behar
dutela ezinbestez. Baina euskal izenlagun hori hizkuntza baino zabalagoa da.
|
|
2017
|
|
|
–Kapitalismorako trantsizioan?, emakumeen eta erreprodukzioaren edozein historiak Europako Erdi Aroko proletarioek, nekazari txikiek, artisauek, eguneko langileek? era guztietako botere feudalaren aurka egindako borrokekin hasi
|
behar
du ezinbestean. Borroka horiek eta euren eskaera, gurari sozial, politiko eta aurkaritza praktikaren zama aberats guztia gogoan izanda baino ezin dezakegu ulertu emakumeek feudalismoaren krisian izan zuten eginkizuna, bai eta kapitalismoa gara zedin haien boterea zergatik suntsitu behar izan zen ere; horrexegatik jazarri zaizkie sorginei hiru mendetan zehar.
|
|
|
Egia horren arazoa zera da, kokapen jakin batzuetatik baizik ezin dela erdietsi (gehienetan mendebaldeko, gehienetan anglo amerikar), eta norbanako jakin batzuek baizik ezin dutela erdietsi (gehienetan adin ertaineko gizon zuri profesionalek). Moraltasun unibertsal eta egia ekonomiko hori ezin da favela batetik edo auzo beltz pobretu batetik erdietsi; izan ere, horretarako, egia ekoizten den lantegi horietako batean kontratatu
|
behar
baitzaituzte ezinbestean.
|
|
|
Demokratizazioaren sorburuan ez daude moral unibertsala eta arrazoi indibiduala, ez, otzantasuna eta obedientzia daude demokratizazioaren sorburuan, bai eta halako mekanismoen aurkako borroka politikoa ere. Horregatik daude hain estu lotuta boteretzea, kontrola eta hertsapena, izan ere, gorputz bat erabiltzeko, eraldatzeko eta bikaintzeko, gorputz horrek aurrez diziplinatua
|
behar
du ezinbestean. Horrela sortzen da gorputz boteretu bat, bere burua modulatzeko duen boterearen ondorioz.
|
|
2018
|
|
|
Gizonek, gizarte zibilean, kontratu egileen bereizgarria den berezitasunaren bitartez izaten dituzte harremanak, eta hala egin dezakete, hain justu, estatu ez kontraktualean eta familian ere harremanetan egoten direlako elkarrekin. Hegelen iritziz, emakumeek ere, gizarte zibileko kontratu gailenetako baten parte direnez gero, berezitasun hori izan
|
behar
dute ezinbestean; alegia, haiek ere norbanakoen ezaugarriak dituzte. Emakumeak ezkontza kontratuaren bitartez sartzen dira gizarte zibilean, gizonen baldintza berberetan; hots, kontratuen aldeak posizio berean daude.
|
|
|
Duda barik, Rosek arrazoia du esatean identifikazio orok, fantasma bat izateagatik idealtzat, huts egin
|
behar
duela ezinbestean. Aita seme edo ama alaba identifikazio jakin batean oinarritutako garapen prozesu bat preskribatzen duen edozein teoria psikoanalitikok Sinbolikoa eta erreala nahasten ditu, oker, eta ahaztu egiten du arazo garrantzitsu bat:
|
|
2019
|
|
|
Askapen horrek kolektiboa izan
|
behar
du ezinbestean, eta, oroz gain, nahitaezkoa du emakumeen kondizioaren eboluzio ekonomikoa bururaino eramatea. Dena dela, emakume asko bakarka aritu izan dira, eta ari dira oraindik, beren salbazio indibiduala lortu nahian.
|
|
|
Kar mistikoa, baita maitasuna eta nartzisismoa bera ere, txerta daitezke bizitza aktibo eta independenteetan. Dena dela, berez, banaka salbatzeko ahalegin horiek porrot egin
|
behar
dute ezinbestean: emakumea harremanetan jartzen da zera irreal batekin, hots, bere doblearekin, edo Jainkoarekin; edo, bestela, harreman irreal bat sortzen du izaki erreal batekin.
|
|
2020
|
|
|
Ostia, Saioa, nahikoa da! Badakit ez dela unerik samurrena baina zure ahizpa aurkitu
|
behar
dugu ezinbestean.
|
|
|
Bazekien gaizki jokatu zuela, bazekien arazoak izango zituela eta bazekien egindako hura konpondu egin
|
behar
zuela ezinbestean. Ainhoaz mendekatu nahi zuen, baina, alkoholak eraginda, mendekuak eskuetatik ihes egin zion.
|
|
2022
|
|
|
Haren lana helbideak nahastu gabe idaztea, harpidetza eskaerak jasotzea eta tipografiakoek erredakzioko azukrea lapurtu ez zezaten zaintzea zen; hori besterik ez, baina ikuskizunean egongo zen publikotik nork zeukan bere lan eremuaren berri? Erredakziotik bazetorren, literatura gizon eta erredakzioko sekretuen zaindari izan
|
behar
zuen ezinbestean! Kokinek ziurrenik Klaudia Vasilevnarekin egingo zuen topo ekitaldian.
|
|
2023
|
|
|
" Jakin nahiko geniken nora eramango hauen honek guztiak". Maitasunak nora edo nora eraman
|
behar
baitzaitu ezinbestean. Eta haien arrangura isila.
|