|
2000
|
|
|
Ezkonduko gintuen abadeak bazekien horretan ez nenbilela sobrante. Ikasi egin
|
behar
nituela esaten zidan berak, nik ezetz. Tirabira eduki genuen egun batzuetan.
|
|
|
Gelako alde hura aski ilun bazegoen ere, Xani ohe biak hartuta zeudela iruditu zitzaion. Lazaro txaketako poltsikoak husten ari zela, Xan zain gelditu zen, hark nora
|
behar
zuen esan ziezaion. Ez zirudien, ordea, etxean beste gelarik zegoenik.
|
|
2001
|
|
|
Liburuak. Eta orduan, B kanon bat
|
behar
genuela esan zuenean, hain zuzen, hasi ginen Kolko Mitxoletarekin gogoratzen, bera baitzen, gure artean, soziolinguistika, filatelia, matematika, sumo, eraikuntza, filologia, apikultura, psikologia, zinema, latina, enologia, zientzia, literatura, numismatika eta abar, hau da, zer edo zer, kanon bat zer izango zen ere barne, esaterako, eta gauzak, orokorrean, zekizkiena.... Earrainyú, esan genuen, Kolko Mitxoletak jakinen du kanon bat zer den eta zertarako balio duen, baina Amazonian galdurik dago, eliteko andereño batzuek zainduta, eta" alua, paripé, alua" baizik ez du esaten.
|
|
|
– Atzo telefonoz deitu zidan, nirekin hitz egin
|
behar
zuela esanez. Ez zen inor azaldu.
|
|
2002
|
|
|
Bulegoa zirudien gelaxkatik irten zirelarik Joselu zuten kanpoan zain, eta busti berriko ilajeak berezko kizkurren kontrako lisatu hezeak barreiatzen zituen haren bekokian. Kezkarako arrazoirik ez zegoela eta prestatzailea morroi jatorra zela esanez moduko zaflada jo zion Santosek semeari lepaostean, eta ahots ozenez esan ere arrazoia zeukala entrenamenduan guardia gehiago jagon
|
behar
zuela esan zionean, erasoa baino inportanteagoa zela defentsa. Defentsa, eta mugimendu guztien dotoretasuna.
|
|
2003
|
|
|
Bordeleko portutik ontzi handi bat itsasoratu zen, Guyana aldera presoak zeramatzala. Halako batean, jendarmeen bergantin arinago bat hurbildu zitzaion itsasoaren erdian, presoetako bat handik atera eta berriro lehorreratu
|
behar
zutela esanez. Gizon hori Pierre André Latreille deitzen zen, elizgizona eta Errepublikari eta Iraultzari sekula men ez ziola egingo esanda zeukana.
|
|
|
–Denekin hitz egin
|
beharra
duela esan nahi dut. Ez zaio ba hitz egiten hasi alboan suertatu zaigun bati, bonben eztanden erdian?
|
|
|
egin
|
behar
duena esaten diote etengabe.
|
|
|
Fraideen saminerako, ekaitzaren erdian kodizea itsasora erori zen. Alabaina, San Cutberto ametsetan agertu zitzaien, marea jaisten zenean kodizea zein lekutan bilatu
|
behar
zuten esateko. Honelaxe eskuratu zuten berriro liburu ederra, batere hondatu gabe.
|
|
2004
|
|
|
" Berriz ere elurra egin
|
behar
duela esan dik gobernuak. Alper alperrik ari haiz." Kalean behera egin eta:
|
|
2005
|
|
|
Izpiritua alha zeukan: azken orduak sakon eta aberats bizi
|
behar
zituela zioen; ez, ez zuen herritar zahar eta akitu haien antzera bere buruaz beste eginen, baizik eta munduaren azala, bilakatua zen itzal herrestaz garbituko, hots osasun publikoaren alderako obra baliotsua obratuko.
|
|
|
Marra eta kolore haiek forma
|
behar
zutela esaten zioten. Paisaiak eta erretratuak pintatu behar zituela, oinarriak ikasi.
|
|
|
Il Maestrok bere Nocturnea aurkitu
|
behar
zuela esan zionetik, ariketa horixe bera egiten du Chopinekin. Eta emaitzak beti harritzen du.
|
|
|
Ezpainik ez lukeen batek egingo lukeen bezala, musurik suabeena eman dit. Bere modura, deus ahoskatu gabe,
|
behar
zaitut esan dit".
|
|
|
Almak gehiago mugitu
|
behar
genuela esaten zidan, eta ni ez nintzen sukaldeko neurrietatik haratago mugitzen, espazio aski libre izan arren Zodiac kafetegiko pista erraldoian. Sukaldeko dantzaria esaten zaion hori nintzen ni, ez inolaz ere saloikoa.
|
|
|
Gaixorik dudan izeko bat bisitatu
|
behar
nuela esan diot.
|
|
|
Albistea jakin bezain azkar gosaltzeari utzi eta aztoraturik heldu zenion ibaian gorako bideari. Edo erreka
|
behar
nuke esan, Damian. Korrika lehenbizi eta pauso azkarrez gero iritsi zinen lekura, arnasestuka beti, erretako ke guztiaren damua gainetik kendu ezinik.
|
|
2006
|
|
|
Bolada luzea zeraman etxetik irten gabe, han bizilagun zituen intsektuen bizitzaren xehetasunen ikerketa sakonean buru belarri murgildua. Telefonoz deitu eta gehiago irten
|
behar
zuela esaten zioten behin eta berriz hirian zituen ahaide eta adiskide apurrek," kalean ibili"," paseatu"," egurastu"... Amorrarazi egin zuten azkenerako.
|
|
|
Gero, ze erremedio, mexikanoek autoak konpontzen lan egin
|
behar
dutela esan nion Edithi. Latino’s bezalako lekuetan, legearen ertzean, paperak eta noiz izango dituzten jakin barik.
|
|
2007
|
|
|
Lana etxetik egiten duenetik, Anari itogarriak zaizkio etxearen iluntasuna eta hezetasuna. Etxez aldatu
|
beharra
dutela esan dio Joakini, eta honek arrazoia eman dio buruaz, bokarta baten isatsa ahotik ihesi.
|
|
|
Algara bat lapurtu nahiko dio, baina Joana prest dago tinko eusteko. Zerrenda dataren arabera ere ordenatu
|
behar
duzula esatea ahaztu zait, esan dio orduan. Joanak nagusiari kableak ikusi izana iruditu zaio, kamixetaren lepoaren azpitik.
|
|
2009
|
|
|
Nire baitan berarekin eztabaidatzen ari nintzela igarri balu bezala, gorago begiratu
|
behar
genuela esan zuen Frantsesak.
|
|
|
Izen barregarri hura nondik atera zuen galdetzekotan egon nintzen, baina hizketan jarraitu zuen, hau, hori eta hura egin
|
behar
genuela esaten. Kasurik ere ez zidan egingo.
|
|
|
Hiru lagun baino ez ginen elkartean, argi esateko, eta Oinazearen Federazio Txakarra dei geniezaiokeela etorri zitzaidan burura. Baina ni horretara heltzerako, sekretupeko izen bat
|
behar
genuela esan zuen Frantsesak, Narodnaia Volia edo La Mano Negra bezalako izen bat, entzute hutsarekin izua sortuko zuen izen bat, errespetua eta izua, biak batean, sortzeko indarra emango zigun izen bat. Oinazearen Federazioaren izen harekin ez genuen Ujenio zaharraren oilategiko oilorik koldarrena pittin bat ere aztoratuko.
|
|
|
Ostiraleko bazkariaren parte bat ere erori zait mostradore gainera. Ramirok itxi egin
|
behar
duela esan du. Berandu da nonbait.
|
|
|
Ilun zuen begitartea. Bridak enbor ihar baten bueltan bildu eta komunera joan
|
behar
zuela esan zidan.
|
|
|
Zutitu egin zen, galtzetan kabitu ezinik, eta begira gelditu zitzaidan, ezpainak erdi irekita. Komunera joan
|
behar
zuela esan zuen.
|
|
2010
|
|
|
Senarra iraintzen hasi zen, hor al zegoen galdezka. Bertatik bota
|
behar
genuela esan zidan lehendabizi. Gero, berehala alde egin behar genuela bertatik.
|
|
|
Handiagoa ere bazuan. Gosea berdintzeko
|
behar
zuela esaten zidaan, irribarre gaizto harekin. Barkatu egiten nioan.
|
|
|
– Nik ez diot ziririk sartu. Liburuak zuretzat
|
behar
zituela esan zidan.
|
|
|
Nire laguntza
|
behar
zuela zioen, mezu ezin laburrago batean. Tonua lasaia zen.
|
|
2011
|
|
|
Kafea hartu genuen eta nire bizitzaz galdetu zidan, lana, bikotea eta halakoak. Jakin
|
behar
zuena esan nion. Jakin mina izanagatik ere, ez nintzen ausartu bere bizitzaz ezer zehatzik galdetzen, esaterako bikotekiderik zegoen edo ez.
|
|
|
Lekuko
|
behar
ninduela esanen nuke, Luisek eskatua baliatu behar zuela berari aurrez aurre esateko herriko paretetan idatzi ez zituen haiek. Ibilia amaitu genuelarik, kioskora igorik lantegiko komiteko idazkariak komunikatu bateratua irakurri ondoren ukabila erakutsi zueneko Zuuutik lurrean zapalduta ekin genion LABen txartela eskuetan geneukala, Internazionala euskaraz portualdean.
|
|
|
– Norbait freskoa
|
behar
dutela esan didate, Javier.
|
|
2012
|
|
|
Arnasbiderik gabe pipiak altzarietako ezkutalekuetan hiltzen direnean, oraindik ez dira plastikoak kendu behar, pipiek jarri dituzten arrautzak ireki eta haiek ere kimikak itotzen dituen arte. Tratamenduak berrogei egun iraun
|
behar
duela esan diote, baina Norak, badaezpada, denbora gehiagoan eustea erabaki du.
|
|
|
Badakit ordea ez dela besterik gabe eta gauetik egunera gertatuko. Orubeko eraikuntzak beharginak
|
behar
dituela esaten dute mitinetan. Eta nik ezintasuna besterik ez dut sentitzen hiri honetan galduta.
|
|
|
Kafea egitekoak non dauden azaldu eta joan egin
|
behar
zuela esan dit.
|
|
|
Torturatzaileen artean. Davidekin izan zuen eztabaida batekin gogoratu da, emakumeek torturatzen krudelagoak izan
|
behar
dutela zioen hark, Abu Ghraibeko argazkietan oinarrituz. Krudelkeriak ez duela sexuarekin zerikusirik, berak.
|
|
2013
|
|
|
Keinua gogortu zitzaiola ohartu nintzen. Irribarre egin eta pozik egon
|
behar
zuela esan nion.
|
|
|
langarraren planoa egin
|
behar
zuela esan zidan
|
|
|
gauzak bidez egin
|
behar
genituzkeela esanen nuke
|
|
|
Urriaren erdia zen eta ordurako ia Gipuzkoa osoa nazionalen eskuetan zegoen; horregatik, Bergararaino lasai asko joan ziren. Han txoferrak buelta egin
|
behar
zuela esan zion, eta helbide bat errepikatu zion hiru aldiz, esaiezu nere partetik zoazela, lasai eon, oso jatorrak die. Gutun bat ere eman zion haientzat, jakin zezaten hura zeramana nor zen, eta nola lagundu behar zioten.
|
|
2014
|
|
|
Berehala zutitu da Bixente, eta haurrak bota ditu handik, denda itxi eta uretara joan
|
behar
duela esanez. Denda guztiz txukundu gabe ospa egingo du, bere aire patxadatsuarekin.
|
|
|
Astelehenean, dantza taldea utzi egin
|
behar
duela esango dio Arratibeli.
|
|
|
Autoan sartu zirenean, negar egin
|
behar
zutela esan zuen Isabellek.
|
|
|
esan zuen Faulknerrek ez zituela eskutitzak banatzen, zakarrontzira botatzen zituela bulegora heldu eta segituan. Irakasleren batek korrespondentzia hartu nahi bazuen, postetxera joan eta Faulknerren paperontzian aztarrikatu
|
behar
zuela esaten zen, ehunka gutunen artean. Izan ere, Faulknerrek irakurtzen ematen zuen denbora han ere, ez zien kasurik egiten bulegoan sartzen zirenei, ez zituen atenditzen...
|
|
|
Hasieratik kontatzen ahalegindu nintzen ni, ez zen erraza. Esan nion herritik alde egin
|
behar
genuela esaten aritu zirela behin eta berriro orduan, irratitik esaten zutela, egunkarietan ere bai, alde egiteko herritik, gaur balitz bezala gogoratzen dudala esan nion, ez dirudi inpresio handirik egin zionik.
|
|
|
18 urterekin futbola utzi
|
behar
zuela esan zion aitak, agindu egin zion, ez zuelako ikasten, ez zeukalako ikasteko astirik. Futbolerako eta idazteko, horretarako hartzen zuela denbora, beste ezertarako ez, hori esaten zion.
|
|
|
Amaren bila joan
|
behar
nuela esan nien, ez mugitzeko handik, denbora asko behar izango nuela beharbada. Izan ere, ez nekien emakumea ibaira heldu zen ordurako, bidean egon zitekeen oraindik.
|
|
|
Irene Arriasek komunera
|
behar
zuela esan zion Imanoli. Bidea erakutsi zion, atea seinalatu.
|
|
|
Leioan bizi zen Ibon, baina Algortaraino lagundu zion Ireneri birritan. Zerbait erosi
|
behar
zuela esaten zuen, Algortako denda batean, arratsaldeko hiru eta erdietan, bazkaldu barik. Ireneri iruditzen zitzaion hurrengo metroa hartzen zuela Ibonek, bueltakoa, Leioarako.
|
|
|
Umea lotara sartu
|
behar
dutela esan du amak, behar baino ozenago beharbada, momentuak eskatzen duena baino urduriago beharbada. Umeak kontra egin dio, ez du lotara joan nahi, egongelan jarraitu nahi du.
|
|
|
Eseri orduko, ordea, animatuago hasi da. Ez dio asko iraun ordea, hogei minuturen buruan ohera joan
|
behar
duela esan du, biharamunean inoiz baino lehenago irten behar duela etxetik, seiak eta laurden.
|
|
|
Irene komun ontzian jesarrita zegoela sartu ziren gizonak gelara, betaurrekoak gelako argirako, beste arropa bat. Komuneraino sartu eta eurekin joan
|
behar
zuela esan zioten Ireneri. Berehala altxatu zen komun ontzitik, ahal bezain arin igo zituen arropak, trabatu egin zitzaizkion.
|
|
2015
|
|
|
Etxean kezkatuta egongo dira. Deitu
|
behar
luke esateko dena ondo doala, egoteko lasai, berandutu egin zaiola eta hasteko afaltzen bera gabe.
|
|
2017
|
|
|
“Ni ez naiz inor zuri zer egin
|
behar
duzun esateko, baina esan didazunez eta lagunak garenez uste dudana baino ezin dizut esan: konpon ezazu kontu hori, egin ezazu aurrera ala atzera, baina, batez ere, hitz egin ezazu Josebarekin.
|
|
|
Ez ginen luzaz egon elkarrekin. Basoerdia bukatu zuenean etxera joan
|
behar
zuela esan zidan.
|
|
|
Baina ebakuntzaren biharamunean, ostegun goiz batez, atea bi bider jo eta arrosa sorta eder bat eskuetan zuela agertu zitzaidan 232 gelan, beroki beltz luze bat jantzita, zer moduz nengoen galdezka. Ama neukan une hartan ohe ondoan, eta zur eta lur geratu zen, ezkondu egin
|
behar
nuela esan banio baino harrituago.
|
|
|
Gaztetxeko zine-klub taldeko kidea nintzenez, seguru nengoen edozein aitzakiarekin giltzak eskatuz gero Joxe Manuelek, udaleko kultur teknikariak, arazorik gabe utziko zizkidala. Horixe egin nuen txupinazoaren bezperan; kultur etxean 16 milimetroko film batzuk ikusi
|
behar
nituela esan nion Joxe Manueli, bobinak ordena egokian zeudela egiaztatzeko, eta arazorik gabe utzi zizkidan giltzak”.
|
|
|
Euria zarra zarra ari zuela, zoroki barrezka aritu gara sei urteko semea eta biok baloiarekin jolasean etxe ondoko parkean. Futitu egin gara ondotik pasa eta, katarro batek edo pneumonia txar batek harrapatu
|
behar
gaituela esanez, etxera lehenbailehen joatea hobe genuela ohartarazi diguten atso agureez. Bete betean pozik sentitu gara biok.
|
|
|
Mirarik lotsatuta begiratzen zidan. Alde egin
|
behar
zutela esan nien. Eta astazakilak ezetz, ez zirela handik mugituko.
|
|
|
Izadik kirolen bat egin
|
behar
lukeela esan zidan irakasleak kurtso amaierako bileran, “barruan duen indarra ezagutu”, “beste jende mota batekin egon”, “harreman berriak egin”, “autonomia”. Horrelakoak eta gehiago esan zituen irakasleak, urtero legez.
|
|
|
Lotsa eman zidan nik ere alde egin
|
behar
nuela esateak.
|
|
2018
|
|
|
Bi hilabete zeramatzan Firenzen, eta azterketa medikua egin ostean, psikiatra batengana bidali zuten. Hark antidepresiboak eman zizkion, baina era berean terapia egin
|
behar
zuela esan zion. Eta horrela iritsi zen Dianaren kontsultara.
|
|
|
Dena zen oso hurbilekoa eta parte hartzailea. Egun batean etorri zen aktoreak
|
behar
zituela esanez, baina neskak. Mutilik ez.
|
|
|
Sekulako iskanbila sortu da bat batean. Eta bost minutu baino gehiago egin dituenez aireportu atarian autoa mugitu gabe, carabinieri bat gerturatu zaio handik joan
|
behar
duela esateko.
|
|
|
Farmazia bat du Via Vincenzo Giobertin. Bidaiaren ajeak direla eta, atseden hartu
|
behar
duela esan dio, gorabehera guztien kronika albo batera utzita. Lehertzear den ekaitzari buruz hitz egin dute soilik.
|
|
2019
|
|
|
Erosi dugun gazteari iluntzeko zazpietan etorri
|
behar
duela esateko eskatu dit Soro Barturenek. “Soro” esaten diote, gure Bizkaiko aldean ez delako “z” ahoskatzen...
|
|
|
Begi txikiak asko mugitzen ditu maistrak, eta mugitzeari utzi gabe esan du “Hemen”. Gidariak ondo aparkatu du, autotik jaitsi eta oraindik apur bat ibili
|
behar
dugula esan du maistrak, hortik aurrerakoa oinez egin behar dugula.
|
|
|
Ikastolako ikasketak amaitu eta Londresera joan nintzen ingelesa ikastera, han dirua lortu eta ondoren Basauriko Antzerki Eskolara joan nintzen. Bertan Ander Lipus ezagutu nuen, nire irakaslea izan baitzen, baina ETB etorri eta Basauriko eskola itxi egin
|
behar
zutela esan ziguten. Kanporatu egin gintuzten, ikasturtea amaitu genuen baina karrera ez ordea.
|
|
2020
|
|
|
Begira geratu zaio Lezeta, barrua husten hasi aurretik hitzak ondo neurtu
|
behar
lituzkeela esan nahi balio bezala. Ez dio ezer esan, ordea, eta begiak berriz trapezisten kartelera eraman ditu.
|
|
|
Beharbada berriz pentsatu
|
behar
genuke esan nion, oraingoan neure burua ere tartean sartuta, horrela pixka bat gozatuko nuelakoan. Orain dagoen moduan ere ez dago gaizki, belarra moztu eta dena pixka bat txukunduz gero.
|
|
|
ezin zuela ezer grabatu gabe utzi, eta hirurogei minutuko zinta batek irauten duen tartean lortu zuela informazioa. Hau da hau marka, soldata irabaztea bezeroari zer egin
|
behar
duen esanez. Detektibe emozionala, psikologoa, kazetaria, performerra, mediuma edo community managerra, denok igualak gara, zorionekoak gu.
|
|
|
Ez genuen zuzeneko hegaldirik eta Bilboko aireportura eraman gintuen bidaia agentzia batean lan egiten zuen lehengusina batek. Militar karnetak erakutsi genituen leihatilan, eta urgentziaz Malagako kuartelean aurkeztu
|
behar
genuela esan genien. Bai ala bai joan behar genuela hara.
|
|
|
“Lasai, oraindik ez du eta nireak egin: hil aurretik nola meztitu
|
behar
nauzuen esango dizuet”. Eta hala egin zuen.
|
|
|
Badira gauza txikiak, dirurik apenas ematen dutenak, jendeak behar dituenak. Atzo gizon bat etorri zen zozketa baterako boletoak egin nahi zituela eta matrizedun paper sorta bat
|
behar
zuela esanez. Eskure etxeak ditu halakoak euskaraz:
|
|
|
Ane!!! (Erdi negarrez) Gorroto ditut parkeak, gorroto ditut umea aske utzi
|
behar
dudala esaten didaten guztiak. (Badoa) Lasai, lasai, bihotza...
|
|
2021
|
|
|
“Goazen medikutara, min handia eduki behar duzu”. Koadro bat jarri
|
behar
zuela esan zidan. Plisetskaiaren poster bat, beltxargarena egiten.
|
|
|
Bagindoazenean, azken agurrerako kantuak hautatu
|
behar
genituela esan digute. Amak argi zeukan euskarazkoak izan behar zutela eta ahapetik kantatu dizkit, letrarik gabe:
|
|
|
Ez zegoen beste bueltarik. Familian gaixoak egon zirenean, bihurgunerik gabe esaten zigun zein zen egoeraren larritasuna, jakinaren gain egon
|
behar
genuela zioen. Izekok uste zuen gauzak ezkutatuta ez dela pertsona prestatzen egoerarik zailenetarako.
|
|
2022
|
|
|
Migratutako emakumeei* naziotasuna nahi badute frantsesa edo espainiera jakin
|
behar
dutela esaten zaie eta hori naturaltasunez hartzen da. Naziotasuna lortzeko adibidez, espainiar askok ez dakizkiten ezaguerak izatea eskatzen zaie eta hizkuntza ere menperatzen dutela erakutsi behar dute.
|
|
2023
|
|
|
Komunera joateko
|
beharra
zuela esan didanean altxatzeko saiakera egin du, baina ipurdia besaulkira erori zaio eta lagundu egin behar izan diot. Hezurretan dago, bere eskeletoa garbi garbi suma dezaket azalaren azpian.
|
|
|
Mariak baietz, ostegunean ongi. Hiru eta erdietan egin zuen Inesek hitzordua, hartara harategian lau eta erdietarako egon
|
behar
zuela esanda, egonaldia ordubetera murriztu zezakeen erraz asko. Orduak luze joko zuela konturatu zenean, pentsatu zuen ordu erdira laburtu zezakeela saltzaileren bat hesteki berriak eskaintzen, adibidez zetorkiola esanda, ustekabean akordatu izan balitz bezala esan ere, hanka egiteko.
|
|
|
dantzan, adibidez, hamabost minututako pieza bat ezohiko espazio batean egiteko 3.000 eurotako laguntza jasoko du. Piezak zenbat iraun eta non aurkeztu
|
behar
duzun esaten badizute, sorkuntzaren% 60a baldintzatzen dute, eta zuk dirulaguntza jaso nahi duzunez ez zara parametro horietatik aterako.
|
|
|
aurten Julia eta biok hamar opor egun bakarrik hartu ditugu urte guztian zehar, iaz zortzi hartu genituen… Eta horrela daramat nik azken hamahiru urteetan, hamabost egun segidan jairik hartu gabe. Duinki bizi gara, Garaionen lau langile gara eta hamabi pagatako soldata txiki bat daukagu, ni ez naiz lotsatzen nire soldata 1.500 eurotakoa dela azaltzeagatik, eta hori lortzeko lan pila bat egin
|
behar
dugula esateagatik. Hamalau paga izatea oraindik amets bat da...
|
|
|
Nik ez nion esan inori zuri eraso egiteko. Nik zu osorik
|
behar
zintudan esango ez esango bezala gelditu zen une batez. Behar zaitut oraindik.
|
|
|
Bata izan edo bestea izan, norbaitek hitz egin zuen oinordekoen eskubideak kudeatzen dituen agente literarioarekin. Okerren bat egon
|
behar
du esan omen zion agenteak. Ez dago Manuel Vazquez Montalbanek idatziriko Carvalho en Euskadi izenburua duen libururik; ez behintzat idazle haren herederoek, nik ordezkatzen ditudanek, dakitela, ez eta idazlearen ondarea kudeatzen duen fundazioak dakiela ere.
|