2017
|
|
Nik ekarriko dizut ostadarra. Zeruko jainko guztien aurka borrokatu
|
behar
badut ere, argirik politena lortuko dut zure aurpegira irribarre handi bat bueltatu dadin.
|
|
Mendeku usaina du eta ez da batere politikoki zuzena bizikidetza balio ia absolutu erabaki duen gizarte honetan, eta kontra ere etor dakizuke boomerang baten gisa (atzo artikulu bikaina egin zuen Elixabete Gamendiak, kasu), baina batzuetan, barka, zein usain ona mendekuarena, zauririk eragiten ez duten mendeku txiki horiena... Botako nituzkeela nik ere itxafero nostalgiko batzuk, alegia, ezkutuan izan
|
behar
badu ere.
|
|
Baina, hori baino, zinez harrigarria izan zen literatura lan serioak aztertu ohi zituzten kritikari ezin serioagoek horrenbeste neke hartu izana, zertarako eta Ferreiraren ipuinari kritika egiteko. " Ez dagokit niri lan hau egitea", aitortu zuen The Fingerrek arestian aipatutako artikuluaren hasieran bere burua zuritu nahian edo,"... baina letra handien eremuan bastardo bat sartzen saiatzen bada, nirekin egingo du topo, eskuak zikindu
|
behar
baditut ere!".
|
|
Haizeak emakumearen beloa astindu zuenean bere aurpegi liraina ikusi nuen, une batez baino ez, segundo batez. Emakumea neureganatzea erabaki nuen, horretarako gizona hil
|
behar
banuen ere.
|
|
Txarrerako aldatu gara. Tomateak nahi ditugu udan, eta neguan, eta udazkenean, horretarako Argentina edo Txileko baserritarren ekoizpena hipotekatu
|
behar
badugu ere. Zentzua berreskuratu behar dugu sasoia joan baino lehen; lurrak ez dizkigu kapritxo hauek guztiak barkatuko.
|
|
Zerbait jokoan badago ez du sekula zalantzarik egiten. Nahiago irabazi aldamenekoa zapaldu
|
behar
badu ere... Ez, partidua baino lehen ikusi ginen.
|
2018
|
|
Harrapatuko haut zerrikume madarikatua, nahiz eta horretan gau osoa eman
|
behar
badut ere!
|
|
Armak utzi ondoren Loiola aldera abiatu ziren frontoi ondoko sagardotegira. Norberak bere etxera joan aurretik, agur bazkaria egin beharra zeukaten, horretarako azken ordainean emandako txanpon urriak xahutu
|
behar
bazituzten ere. Triste, burumakur, hitz egiteko gogo handirik gabe Loiolarako bidetik barrena abiatu ziren.
|
|
Nolanahi ere, desfileko irudi guztiak hondatzen ari zen, plazan tantai bat bailitzan egonez. Mugitu
|
behar
zuenik ere ez zitzaion bururatzen.
|
2019
|
|
Bai norgehiagoketan, baita lan egiterakoan ere. Han lanean hezurrak utzi
|
behar
badituzte ere, nahiago izaten omen dute, lerari arrastaka doazela ezinean hil, handik kenduak sentitzea baino. Harrokeria horregatik zigortzen zituen Spitzek zakur lagunak, deskuidatzen zirenean.
|
|
Eta eransten dut nik: agian, euskaldun zaharron imajinarioan, beti pentsatu izan dugu azken hiztunak euskara izan duela ama hizkuntza; edo ez zaigu burutik pasatu pentsatzen jarri
|
behar
genuenik ere. Baina euskaldun berri bat balitz?
|
|
Eta nik neuk ere sinesten dut. Batzuetan jatorragoa izan
|
behar
nukeela ere pentsatzen dut. Hori berbera gertatu zitzaidan atzo.
|
|
Gaur, zalantzarik gabe, Olentzero da Euskal Herri osoan euskal eguberrietako pertsonaia nagusia, hiru errege magoekin eta Papa Noel edo Bizarxurirekin gogor lehiatu
|
behar
badu ere. Bere kantuak nonahi entzuten dira eta ikazkin mozkortiaren irudia aldatzen ari da, gaurko estereotipo modernoetara hurbilduz.
|
|
Denak ziren elkarren arerio, honegatik edo hargatik. Hondamendiak ez zien kendu lehentasunetarako zaletasuna, handik gutxira lehentasun guztiak galdu
|
behar
bazituzten ere. Beren arteko etsaigo hori baino gauza materialagorik ere bazen.
|
2020
|
|
Urteak pasa dira, baina esperantza ez da galdu. Manifestazio bat antolatu
|
behar
badugu ere. Nahiz, aukeran nahiago bestela.
|
|
Eta ari gara, gure gudari modura, mundu galdu bat salbatzen; aitzitik, bizitzea merezi ez duen mundua suntsi dezagun, liburuaren mundua den bezalakoa birrindu eta eraldatu
|
behar
dugun ere berean. Ez da nire kezka bakarrik, Brigitte Vasallok, Louise Chennevièrek, Liliane Giraudonek edo Georges Perecek antzerako gauzak idatzi baitituzte idazletzari buruz.
|
|
Jairoren ohearen parean Dragan zegoen, Draganen gorpuzkera izugarria, minerala. Honek heldu berriei zuzendu zien agurra adiskidetsua izan
|
behar
bazuen ere, Fideli hotzikara batek zeharkatu zion bizkarrezurra. Ezin zuen ekidin, Draganek eragiten zion erantzun erreptilianoa zen.
|
|
Artzain Ona kaleko pisua alokatu eta gero, bere bihotzeko Nikori deitu dio barruko poztasuna semearekin partitzeko. Esan dio ez dela zaila izan txikitan bizi zeneko kalean pisua aurkitzea, hiru ikusi dituela, eta, denak antzekoak izan arren, hirugarren solairuan dagoena aukeratu duela, eta logela bik kanpoko aldera ematen dutela, eta sukaldea ilun samarra dela, baina ez duela sukaldean luze egoteko asmorik eta nahiago dituela argitasuna eta eguzki apur bat, hirugarrenera oinez igo
|
behar
badu ere. Nikok amari entzun dio ezer esan gabe, ez daki zer erantzun behar dion, ezta poztu edo muturtuta jarraitu behar duen ere.
|
|
Esan dio ez dela zaila izan txikitan bizi zeneko kalean pisua aurkitzea, hiru ikusi dituela, eta, denak antzekoak izan arren, hirugarren solairuan dagoena aukeratu duela, eta logela bik kanpoko aldera ematen dutela, eta sukaldea ilun samarra dela, baina ez duela sukaldean luze egoteko asmorik eta nahiago dituela argitasuna eta eguzki apur bat, hirugarrenera oinez igo behar badu ere. Nikok amari entzun dio ezer esan gabe, ez daki zer erantzun behar dion, ezta poztu edo muturtuta jarraitu
|
behar
duen ere.
|
|
Haietako batean, kapitaina, zamatzaina eta beltzak biltzeko arduraduna zihoazen. Bestea hondartzatik ehunen bat yardatara hondeatua geratzen zen, laguntzaren bat
|
behar
bazuten ere. Bi txalupak ongi armaturik zeuden, nahiz eta ezbeharren beldur ez izan.
|
|
Sendatu
|
beharrik
bazenu ere bidali naute.
|
|
esan zion lagunari. Egon prest alu hauen kontra saltatu
|
behar
badugu ere. Prestatu al duk karabina?
|
2021
|
|
Trump hitzak ingelesez erran nahi du puzkar txikia. Gabrielak behin eta berriz erabiltzen du baita ur handiak egin
|
behar
dituenean ere... Manu, lana bukatu al duzu?
|
|
bihotzak hil
|
behar
badu ere,
|
|
Egunero bere lana hasteko, tailer eta sukalde handitik egiten zuen itzulia behar zituzten gauzak zein ziren jakiteko. Tailerretan egun batetik bestera
|
behar
zituztenak ere erosi behar zituzten: lanerako zapiak, larruzko gauzak, sokak, tresna txikiak, botikak eta bereziki, ikatza eta egurra.
|
|
Bisagrako kontrolak eta nahasmenduak ordu bat galdarazi zieten. Atari erraldoia pasatu, kalerik zabalenetik joan
|
behar
bazuten ere, jende eta zamarien kopuruagatik estu eta itogarria gertatzen zen pasatzean. Jende uholde koloretsua gertatzen zen hura.
|
|
Zehaztu beharrik ez da: kristautasunaren eta Auñemendik sinbolizatzen duen horren artean, Arnoldok garbi utzi du zeri emango dion aurrerantzean lehentasuna, horretarako politikoki era adiskidetsuagoan jokatu
|
behar
badu ere etsaiekin herrikideekin baino.
|
|
Nolanahi ere, arrakastatsu gertatuko bazen eleberrian bakearen eta santutasunaren hautua, ezinbesteko zuen haren gidoiak auñemenditarren desmotibazioa areagotzen zihoala erakustea eta konbertsoen de (sa) fekzioak nabarmentzea. Narrazioak egiantzekotasunean galdu
|
behar
bazuen ere, alegia.
|
|
Maite du Agirrek Portun madarikatzea, horretarako azken muturreraino eraman
|
behar
badu ere pertsonalizazioaren jokoa. Guduei ez baina Adalbaldori amaiera emateko unean ere, Agirrek Portun gaiztoari leporatu nahi izango dizkio gorrotorik sakonena eta azken aizkorakadaren egiletza (ikus 167 or.). Hori bai, ordura arteko bertsioaren gezurtagarri gisara, Menjouleten ohar bat jasoko du ondarrutarrak orripean:
|
2022
|
|
Ondorioz, Pilarrek erabaki zuen herri hartatik alde egingo zutela berehala, esketik bizi
|
behar
bazuten ere, Euskal Herrira itzuliko zirela, kosta ahala kosta.
|
|
Atzo bertan ari zen FARCeko komandante bat telebistan esaten oraintxe ez dagoela baldintzarik akordioa Cartagenan sinatu eta bost egunera armagabetzeari ekiteko (hala egingo dela idatzita dago, antza): amnistia eta indultuei dagokien legea ez dago oraindik garatuta (eginda
|
behar
lukeela ere idatzita ei dago), eta hori gabe ez dago armak entregatzen hasterik. Biharamuneko albistegietan adar eta guzti aurkezten ari dira delako komandantea, eta haren iragana aireratzen dabiltza.
|
|
Bere arreta guztia errekasto zabal eta kolorez betetakoan bildu
|
behar
badu ere, ezin du ekidin atzetik iristen zaizkion marmarrak entzutea.
|
|
• Organismoaren heriotza, genetikoki programatua, izango litzake ikuspegi gaiarraren aurreikuspen tipikoa. Organismoetan heriotz zelular programatua badagoen bezala (apoptosis izenez ezagutua), egon
|
behar
du ere organismoetan, adibidez irakurlea berarengan, orkidea batean eta are bakterio batean ere, heriotzaren programaziorako joera. Apoptosia organismo unizelularretan azalpen oso zaila du, konplexua eta kredibilitate gutxikoa neodarwinismoan, baina, aldiz, teoria gaiarrean azaltzeko zerbait bakun eta logikoa da.
|
|
Gezurra badirudi ere, bai animalien arteko oreka, eta bai naturaren ingurumenarena ere, mantentzen diten basoko biztanleek, eta elikatzeko batak bestea jan
|
behar
badu ere, ez diten inoiz jateko behar dutena baino akabatzen. Beraz, animalia guztientzat sakratuak ditun edozein motatako kumeak.
|
|
Bere etxeko nagusia izaki, etxeko bizitzan agintzen zuen. Bestalde, maizter izanda ere, berak erabakitzen zituen laboretan egin beharreko lanak eta baita bere etxeko gizon gazteek egin
|
behar
zutena ere. Bere lur propioetan eta animalietan gobernatzen zuen, emazteak etxean bertako martxan egiten zuen bitartean.
|
2023
|
|
Sartu zirenean lana gelditu eta egun on opa zien. Adelek ez zuen erantzun, ez zekien emakume hura nor zen ezta zer egin
|
behar
zuen ere. Larak emakumea ez zuen ezagutzen, jakina, azken hogeita hamar urteetako batean kontratatuko zutelako, baina bazekien neskamea zela, eta bazekien zer egin behar zen holako egoera batean.
|
|
Pinturarako gaiak aurkitzen trebea zen Vincent; ez zitzaion axola horretarako oinez kilometroak egin
|
behar
bazituen ere. 1883ko uztailaren 29 (307) Hagatik idatzitako gutunean Vincentek Theori esaten zion albora utzi zuela tokiz aldatzeko pentsamendua.
|
|
Ez da erraza izaten iluntzearena ulertzea. Bere denborak, neurriak eta koloreak ditu, eta, gainera, ez dago bakar bat ere beste baten berdina denik, zientzialariek xehetasunak bereizten eta izaera isolatzen jakin
|
behar
badute ere ezin dute argitu ahal ilundea; beraz, ilunbista da bakoitza baina besteekiko ezberdina izatea zertan datzan... nork daki. Aspertzen ari zarete?
|
|
Behin, haitzuloetako gizona baino lehenago, mamutak eta dinosauruak baino lehenago, lur honetan baziren oso zibiliza zio aurreratua, gurea baino askoz ere aurreratuagoa zuten iza ki batzuk. Hain ziren zibilizatuak non dendena baitzekien; ez ordu arte gertatutakoa bakarrik, baita gero gertatu
|
behar
zuena ere, handik minutu batera, urtebetera, mende batera gertatu behar zuena ere. Bazekiten euria egin behar zuen ala ez, edo nork irabazi behar zuen Frantziako Tourra, noiz izan go zuen gosea Iratik eta zer jango zuen.
|
|
Behin, haitzuloetako gizona baino lehenago, mamutak eta dinosauruak baino lehenago, lur honetan baziren oso zibiliza zio aurreratua, gurea baino askoz ere aurreratuagoa zuten iza ki batzuk. Hain ziren zibilizatuak non dendena baitzekien; ez ordu arte gertatutakoa bakarrik, baita gero gertatu behar zuena ere, handik minutu batera, urtebetera, mende batera gertatu
|
behar
zuena ere. Bazekiten euria egin behar zuen ala ez, edo nork irabazi behar zuen Frantziako Tourra, noiz izan go zuen gosea Iratik eta zer jango zuen.
|
|
Bere bila jarraitu
|
behar
banuen ere, zeozer aldatu da nire barnean, lasaitasuna eta aldi berean haserrea, ni arduratuta eta aita patxadaz. Demontrezko gizona.
|