2005
|
|
Ez zuen ezagutzen, laguntzaile berria zen. Kabina barruan zegoen Zulaika, abante agintzen laurehun zaldiei lau nudotan, astiro, indarka ahuldu gabe, palanka slow jarrita izotzezko itsasoa brankatu
|
behar
balute bezala.
|
|
Kai aldera eraman ninduten obo erdi baten barruan, gure heroiarekikoa ukabilka konpondu
|
behar
banu bezala, herria txikiegia uste zuten bi pistolerorendako. Ikusi ninduen bezain laster Izetaren gasolino zaharra kalafateatzeari utzi eta neuregana etorri zen antxintxika, eskuak kotoian garbitzen zituela.
|
|
Arineketan joan da itsasoraino bidezidorrean behera, sakon murgildu da zigarroa ezpainetarik kendu gabe, onena zen, buruz, belarriak mundupean estaltzearren –zor genizkionak entzuteko gauza ez–, edo ume egiten gintuen aingira hondoko haitzen baten azpian utzi
|
behar
balu bezala.
|
2007
|
|
Hala ere, jar ezazu nire izena cez zuzen eta
|
behar
duen bezala idatzita: Cosme.
|
2009
|
|
Osoan belztua zegoen. " Esan diat, esan diat ezer ez ikuitzeko!" dio enkargatuak," Altxari, altxari hortikan!" altxa eta bertan akabatu egin
|
behar
balu bezala. " Ezin det, kaka eginda no!" diote Markesaren semearen zaldiarenak bezala adurrez likistutako ezpainek zotinka.
|
2011
|
|
Titular zebilen aspaldiko partez, entrenamenduetara itzulia zen inork espero ez genuela. Aitzakiaren bat
|
behar
banu bezala neska batekin paseatzeko. Azterketa bat prestatu behar zuela, baina ez zeukala liburuak zabaltzeko gogorik.
|
2012
|
|
– Je ne vais pas y aller par quatre chemins –esan dit hona iritsi naizenean, arropa batzuk poltsan besterik ez, artean honako bidea erraztu didan kontaktua aurrean zegoela, etxekoak horrela eskatuta, lekukoak
|
behar
balitu bezala etorkizuneko gaizki ulertuak saihesteko edota gaizki ulertuen iturburua argi uzteko, eta bide batez, zerbait ulertzen ez banuen itzultzaile lanak egin zitzan, nahiz eta nire frantsesak jadanik halakorik ez duen behar, etxeko jabeak orduan ez bazekien ere, edo agian kontaktuak esana zion frantsesa ondo menderatzen dudala, unibertsitatean ikasten ari naizela frogatzat, baina badaezpad...
|
2014
|
|
Gorputz erdia pezoiaren gainetik erakutsiz arizan da granadak besagainka aurtikitzen, eromen batean, irrintzika, mitrallus ukaldi batek gorputz osoa tarratatu eta lurrerat jausarazi duen arte. Ahotik odol xorta bat dariola eta sabelalde guzia zulaturik utzi du botxeen tirokaldiak, lepotik zintzilik medaila militarra, eta aurpegian begiak arras irekiak, jalgi
|
beharrak
balitu bezala. Eskuetan gelditu zaion granada ziztu batean aurtiki behar izan du Jean Larrek errekatik kanporat, lekuan berean ez zartatzekotan.
|
|
Arnasa ezin zuen natural hartu, pentsatu gabe, behartu behar zuen bere burua, birikak, arnas aparatua, arnasaldi luzeak egitera. Iruditzen zitzaion bihotza ere astiroago zebilkiola, lan handiagoa egin
|
behar
balu bezala; ematen zuen gelditu nahi zuela, gelditu behar zuela... Bere barruari begira jartzen zuen gosariak batzuetan Irene Arrias.
|
|
Egin zuen propaganda, noski, John Hustonek, erakutsi zuen armada, gerra, erakutsi
|
behar
zituen bezala, erakargarri, salbatzaile. Baina kontrakoa ere egin zuen:
|
|
Poltsan zerbait bilatzen ariko balitz bezala hasi zen. Gelditu egin zen espaloiko bazter batean, poltsan zerbait bilatzeko geldituko
|
behar
balu bezala, oinez jarraitu ezin izango balu bezala. Begirada txikiak egin zituen poltsatik atarira, bat, bi, lau.
|
|
Aitzakiak jarri zituen, hobeto zegoela, ia ondo, ia guztiz ondo. Pauso batzuk eman zituen kontrako noranzkoan, joan behar zuela, berandu helduko zela, norabaitera joan
|
behar
balu bezala. Emakumeek aurpegi arraroekin agurtu zuten, ematen zuen ez zutela sinistu, berdin zion Ireneri, ez zion berdin.
|
2015
|
|
Eta, badakizu? Fraidearen sotanaren azpian moja bat dagoela deskubritzea bezalakoa izanen da –alegia deus ez, umoretsu, gala aspergarri batean luzitu
|
behar
balu bezala.
|
2017
|
|
Heroinaren mundura esnatzea jipoi galanta izan zen harentzat. Alabak esaten zion makina batek funtzionatzeko erregaia
|
behar
duen bezala behar zuela berak heroina. Ezin zela ohetik jaiki txuterik izan ezean.
|
2019
|
|
Ez dira emakume bertsolari guztiak eroso sentitu diskurtso eta praktika feministekiko (ez dutelako identifikaziorik sentitu, kanpo sentitu direlako, epaituak sentitu direlako, praktika batzuekiko kritiko azaldu direlako...). Feminista izatea justifikatu
|
behar
duen bezala, ez feminista izatea, feminismoarekin kritikoa izatea, edo bestelako feminismo baten aldarria ere justifikatu egin behar du emakume bertsolariak. Gaia hari dagokiola gogoraraziko dio egunerokoak, nahi ala ez, eta deserosotasuna kudeatu beharra bera izan liteke mugimendu marjina mugatzen duen mekanismo bat.
|
|
Gordina izatea. Hori da modua, bestseller etik aparte geratzen den literatur sistematxo txiki horretan peaje hori ordaindu
|
behar
bagenu bezala. Erreakzio bat da, azkenean idatzi behar dugu ama abandonatzaileei buruz, destroia den jendeari buruz, zergatik eta gugandik espero dutelako pastelak egitea, ulerberak izatea eternalki eta inolako aurreiritzirik gabe, eta lañoak izatea, eta light.
|
|
Umea ez du ikusi, lotan egongo da seguruenik, tapakien azpian. Andrazkoak poltsak antolatzen jarraitu du, goizean bertan abiatu
|
behar
balute bezala, metodikoki. Agureak autoari begiratu dio, gurpilei batez ere.
|
2020
|
|
Ez neukan ihesbiderik, baina, hala ere, nahiago izan nuen ez ohartuarena egin, eta ezer erosi gabe irten nintzen. Handik urruntze aldera, harresi ondoko pasealekura jo nuen, neskarekin hitz egin aurretik lasaitu bat
|
behar
banu bezala. Zer solas modu suerta ote zitekeen pentsakor nindoala, atzera begiratu, eta han ikusi nuen neska nire atzetik zetorrela, erdi disimuluan paisaiari begira.
|
|
Baina hitz egiteko kemenik ere ez daukat, eta, poltsikoan sartu berri ditudan analgesikoak hartu arteko onik ez daukadanez, presaka irten naiz botikatik. Bera izan da eskua sorbaldan jarri eta lehenbailehen osatzeko opa izan didana, eta “hurrengora arte” bat esanda hor joan da kalean gora, beste egun batean berriz ere botikan topo egin
|
behar
bagenu bezala. Erakusketaren inaugurazio ekitaldira gonbidatuko ote ninduen beldur izan naiz une batez, baina ez du holakorik egin, kalean aurkitutako ezezagunei ez baitzaie lagunarteko sarao horien berri ematen, eta eskertzekoa da, bestela lanak izango nituen-eta garbi aurreikusten diodan porrota ez aipatzen.
|
|
Baina betazalen barrualdeko pantailak ilun segitzen du; ez naiz inolako irudirik ikusteko gauza. Burua hartu didaten txistu, burrundara, kanpai hots eta oihuen harrabotsean desegiten ari naizela sentitzen dut orain, laino trinko bat ari dela inguru guztia bereganatzen, eta ni neu ere mehetzen eta lurruntzen ari naizela, pantailako belztasun ikaragarri horrek irentsi
|
behar
banindu bezala.
|
2021
|
|
Haurra nintzenean txunditu egiten ninduen helduak hitz egin bitartean sudurretik kea zeriela ikusteak: sudurrak aireratu egin
|
behar
balu bezala, ilargira bidean; edo lurrunezko tren baten tximinia balitz bezala. Keak baino gehiago harritzen ninduen isiltasunak, bi biek, espaziora aireratzeak eta tren bat mugitzeak, zarata handia egiten baitute.
|
2023
|
|
erantzun dio haserre Ikerrek, ahoa irekitzean hortz artean duen okela puska handi erabat murtxikatu gabea agerian utzita. Eskuineko eskua, benda batez bildua, ukabilkada bat eman
|
behar
balu bezala du itxita. Txatar puska horiei?
|