|
2002
|
|
|
Lehendabizi, eskola liburuak. Gure artean azken urteotan ikastolaren alde eginikako borroka ezaguturik, ez dugu denbora gehiago galdu
|
behar
herri baten hizkuntza eta kultura aurrera eramateko, eskola dela biderik aproposenetako bat azpimarkatu nahiz. Eskola, ikastola, erakunde errespetagarria da (baina ez dezagula ahaztu, errespetua eskatu ez baino irabazi egin behar dela, luzaro iraun dezan nahi badugu).
|
|
2003
|
|
|
Euskararen aldeko XX. mende bukaerako mugimendu modernoaren ezaugarri nagusia izan da euskararen gizarte erakundeak sortu dituela. Eta hor ardaztu da Euskal Herri osoko ikuspegi bat, ikuspegi profesional eta borondatezkoa, euskararen
|
beharrak
herriaren senari lotuta garatzeko ikuspegia... Gizarte erakundeen espazio hori da euskararen mugimendu modernoaren muina.
|
|
2005
|
|
|
Eta Baigorri da horren ispilu. Gurasokeriarik ere ez baitu
|
behar
herri honek. Orain hostotsu dauden adarrak ez baitira besteak baino gehiago, ongarri gehiago izan duten arren.
|
|
2006
|
|
|
Ene ama hangoa zen, baina bere amarekin kexu izanki, ez zen hara itzuli bere aitaren heriotzaz geroztik, 1974an, sortu nintzen urte berean. Eta orai, bere ama, ene amatxi, zendu zen, eta ni nintzen joan
|
behar
herri hotz, hodeitsu eta ezezagun hartara bera lanpetuegi baitzen. Segur nintzen ez zela arrazoi bakarra, baina ez nuen deus erran.
|
|
2007
|
|
|
ETA desagerrarazteko kontua ez da berarekikoak nola bukatu behar diren aztertze soiletik etorriko, edo ez hortik bakarrik. Euren psikologia eta mundua kontuan hartuta ez dut posible ikusten, hau da, irtenbidea emango die eurek ikusteak euren
|
beharrik gabe
herri honen aldarrikapenak gauzatzen ahal direla.
|
|
|
XIX eta XX. mendeen arteko itzulinguruan oraindik amesten zen proiektu hau beharbada urteekin diluitu samarra gelditu da etnologia, prehistoria, soziologia diziplina ezberdinen artean, eta edonola ere azterketa moduotan metodoak asko zorroztu dira harrezkero. Bigarren Mundu Gerra ostean jada, Caro Baroja-k arrazoiz sentitzen zuen distantziatu
|
beharra
Herri Psikologiaren bigarren modu honetatik ere,, que consiste en especular con datos sobre la manera de pensar de pueblos de los llamados primitivos, en cuestiones determinadas de tipo ideológico, para aclarar la «evolución espiritual del hombre». Desde la época de Lazarus y Steinthal se vienen escribiendo «Psicologías de los pueblos» en este sentido, que son, propiamente, como la conocida de Wundt, historias más o menos ingeniosas y exactas del pensamiento de los seres humanos más lejanos en el espacio y en el tiempo al europeo occidental.
|
|
|
Horrela, Zarroak bere desioa agertu du ETAko kideak “has daitezela lan egiten herri honen alde, era baketsuan”. Izan ere, “erakunde militarrik ez du
|
behar
herri honek”. Bestalde, getxoztarrei esperantza izateko eskatu die, nahiz eta “naturala” den orain dela egun batzuk baino “ilusio gutxiago” eta ezintasun sentipena izatea.
|
|
2008
|
|
|
Korrejidorea erregearen ordezkaria zen Gipuzkoako lurraldean, eta ondorioz, Batzar Orokorren burua. Horrez gain, eskuduntza judizial garrantzitsuak zituen69 Ustekabeko arazoak sortzen zirenean Batzar Bereziak(. Juntas Particulares?) egiten baziren ere, sistema hau ez zen batere egokia, hain sarri bildu
|
beharrak
herrien gastuak areagotzen zituelako. Hasiera batean, Batzar Orokorretan harturiko erabakiak gauzatzeko ez zenez erakunde edo pertsona berezirik izendatzen, korrejidorea arduratzen zen horretaz, herrialdeak beretzat zituen eskuduntzak bereganatuz.
|
|
2009
|
|
|
XXI. mendean, Euskal Herriko udalerri askok ez dute ia dirurik lortzen baso eta egur ustiapenetatik; jarduera ekonomiko nagusiak merkataritzarekin edo industriarekin lotuta daude. Egoera horretan, ez dago inongo
|
beharrik
herri lurretan egurra ekoizteko.
|
|
|
Hain justu ere, honako produktuen hamarrena ordaintzen zen: baratzeko produktuena, zerealena, ardoarena, fruituena, argizariarena, eztiarena, abereena, artilearena, gaztarena, hegaztiena, arrantzarena, etab. Zerga hau eklesiastikoa zen, ez zibila (ez erregearena ezta munizipala ere)?, eliztarrek soilik Elizari ordaintzen zioten14 Horregatik kristau ez zenak, eliztar ez zenak, ez zion horrelako zergarik ordaindu
|
beharrik
herriko parrokiari (kasu honetan zeuden musulmanak eta juduak Nafarroako Erriberako herrietan, adibidez).
|
|
|
Udalak jakinarazi du hura ere beharrean ari dela, jauregiaren egoera hobetzeko neurriak hartzeko. Udalak azpimarratu du 2007ko maiatzetik ari dela
|
beharrean
herri babespeko eraikin garrantzitsu honentzat irtenbide bila. Agintariek esan dutenez, haiek dira interesatuenak gai honetan, eta jarraitu egingo dute eraikinaren berreskuratze lanetan.
|
|
|
Kolektibitate publiko batek, eskuko dauzkan diru sar irteera aski murritz horiekin, hainbat arlotan ekin behar du, eta euskara jardun horietatik bat besterik ez da... diru sartzeen ikuspegi hotz batetik begiratuz gero. Abertzalea eta euskaltzalea naizenetik, ondo dakit, haatik, gure euskal izaeraren oinarri oinarrizko ezaugarria denez gero, euskarak ez lukeela alderatu
|
behar
herri edo eskualde baten edozein ibilera arlorekin —izan dadin hondakinen kudeaketa, izan dadin gizarte zerbitzuen antolakuntza edo izan dadin beste edozerekin—.
|
|
2010
|
|
|
Ez da segurua, baina Seaskak buruan darabil kanpaina zabala egiteko ideia. Eusko Jaurlaritzaren diru-laguntzak behera egin dutela eta prefeta ematen ari den astinaldia kontuan hartuta, ikastolen
|
beharrak
herriak bere gain hartzea litzateke asmoa. Bi bideak indar berberaz landu beharra azpimarratu du Paxkal Indok:
|
|
|
c. Biolentziaren
|
beharra
herri zapalduen askatzeko, garaian garaiko modeloenarabera:
|
|
2011
|
|
|
Zergatik antolatu da leku itxi batean? Zergatik ez du jo
|
behar
herriko kantariekin. Artistaren papera liberamendu prozesuan...
|
|
2012
|
|
|
Mila modutan, baina esplotatzen. Askotan ezta armarik
|
behar
herri bat zapaltzeko. Ekonomia erabiltzen da, zorra.
|
|
2013
|
|
|
Kontua da gobernuari bai, baina herri horietako udalei ez diela baimenik eskatu Geocalik. Enpresak uste du ez duela
|
behar
herriko etxeen baimenik, nahikoa dela Nafarroako Gobernuaren baiezkoarekin; udalek diote kontrol lanetarako baimena ematea haiei dagokiela. Zizurren, adibidez, gorabeherak izan dituzte enpresak eta udalak.
|
|
2014
|
|
|
Auzitegi horrek astelehenean eman du bere erabakiaren berri. Ikastolak lekuak hustu behar zazpi egunen buruko eta handik goiti egunean ehun euro pagatu
|
behar
Herriko Etxeari. Burasoek ezetz eta ezetz, ez dela hola zerratzen ahal ikastola bat, Ziburuk baduela gisa guziz ikastola baten beharra.
|
|
|
Ikusten den bezala itsasoan tsunamiak bezala mendian ere sumendi handiak bortitzenetarik gerta ditezke Japonia hortan.
|
Beharrik
herri aitzinatua dela eta ezbehar askori buru egiten dakiela. Ez halere beharbada naturalezaren eroaldi eta kexu guzieri!
|
|
2015
|
|
|
Denak pozik azaldu ziren erakusketak izan duen harrerarekin. Leku ezin hobea dela aipatu zuen irakasleak eta hauen
|
beharra
herriko artisten lanak jendeak ezagutzeko aukera izan dezan. Izan ere, areto argitsua, handia eta zentrikoa da.
|
|
|
Lehen bizimodua herri barruan egiten zan. Urteten eban jenteak herritik, baina gehien baten feria batera, errekaduak egiten Bilbora, baina
|
beharra
herrian bertan egiten zan. Bertan egozan ofizioak be:
|
|
|
Gure lur hauetan, aspaldietan aspaldietatik dator
|
beharren arabera
herri lurrak erabiltzeko tradizioa. Alabaina, herri lurrak herritar guztien premiak asetzeko erabili beharrean, batzuen onurarako bakarrik erabili izan dira behin baino gehiagotan.
|
|
|
Afera auzitegirat ere pusatua izan zen. Seaska zigortua gora-behera askoren ondotik, dirualde pollita eman
|
behar
herriari, lekuak etzituelakotz erran tenoreko hustu. Denen buru herriak bazituen hartzeko 25.800 euro.
|
|
|
Gaitzeko itzuli pollita izanen da egiteko. Herriko Etxetik abiatuz, Beltzenea alderat jautsiz, gero badiaren hegiz hegi eta hondartzaren bazterrez bazter, azkenik berriz joan
|
behar
Herriko Etxerat buruz. Izenak oraindanik hartzen dituzte.
|
|
2016
|
|
|
Zeintzuk dira premiazko
|
beharrak
herri indigenentzat?
|
|
|
jarri
|
beharrik gabe
herri lurren
|
|
|
Eskualde guziek behar dutela berena zinez zaindu.
|
Beharrez
herri gizon eta andreak lotarik kenduz eta harrotuz. Funtsean, joanden aste hortan, ortzirale astirian, Luhuson egin duten sarekada hortan ere ederrik izan dela, bakea eskaintzen duten jendeak geldiaraziz mila estakuru faltsuen izenean.
|
|
2017
|
|
|
Euskal Herriko mugimendu abertzalearen kontra Frantziako Gobernuak erabilitako indarkeria" ongi ezagutzen" dute gazte asanbladakoek. " Ondoko belaunaldiek ez dute ahantzi
|
behar
herri honetan zer eta nola gertatu den tentsioetan eta frustrazioetan erori gabe; inportantea da aitzina joateko ere iragana ezagutzea".
|
|
|
Bi zubi garrantzitsu ere baditu ondoan. Bata, Hondartzako zubia bezala ezagutzen dena, zubi birakaria da izatez; hau da, Ondarroako portua gaur egun dagoen lekuan
|
beharrean
herri barruan zegoenean itsasontziak igarotzeko zabaltzen zen zubia. Gainera, hondartzara joateko zubia igarotzeko ordaindu beharra egon zen garairik ere ezagutu dute Ondarroan.
|
|
|
Batuena ere izan da, bai alderdi politikoen aldetik bai herriaren aldetik ere». Leozen ikuspuntutik, berriz, aurretik egindako lanketa handi horren «irudikapena eta emaitza» izan zen.Oterminek bere ñabardura ezarri du, eta alkateari kritikatu dio auzia ez dela mugatu
|
behar
herriaren irudiaren inguruko kalte batera. Haren irudiko, Espainiako segurtasun indarrak ateratzeko aldarrikapena kriminalizatu nahi izan dute.
|
|
|
Elikagaien ekoizpena handitu ahal izango dugu, denok ados jarri
|
beharrik gabe
herri lurren ekoizpenaren inguruan.
|
|
2018
|
|
|
Zumaiako Udalak azpimarratu duenez," horrelako ekintzek ez dute inolako onurarik eta eragindako kalteak guztion artean ordaintzen ditugu. Horrelako ekintzek, gainera, herritarren segurtasuna ere arriskuan jartzen dute, ez da ahaztu
|
behar
herriko eraikin askoren egitura egurrezkoa dela".
|
|
|
Eta halaxe onartu dut Taylor senar emazteen abegi ona. Dena dela, lehenago esan dudanean gaur arratsean gertatua latza izan dela, ez nintzen soilik ari gasolina gabe geratzeak eragin didan frustrazioaz eta halako ibilaldi narras bat egin
|
beharraz
herri honetara etortzeko. Izan ere, aurreko traba fisikoak baino hagitzez estugarriagoak fortunatu zaizkit Taylor senar emazteekin eta haien auzokoekin batera afaltzera eseri naizenez geroztik gertatuak.
|
|
2019
|
|
|
Eta arratsean mendiartean kokatzen den Vico herrira jo zuten, han ukanki bost gauentzat egoitza. Ez da erraitearen
|
beharrik
herriko ostatuan alimaleko giroa ezarri zuela taldeak, ozenki kantuz arizanez, hango jendea loriatua, korsikar kantu batzuk ere nahasten zirela euskal kantueri.
|
|
|
Arrasaten eta Bergaran, herrien zabalguneak bilatzeko orduan, bi ezaugarri agertzen dira komunean: jende berri asko hartu
|
behar
herrian eta etxeak eraikitzeko esparru handirik ez edukitzea, batetik; eta Xabier Unzurrunzaga arkitekto zarauztarra, bestetik. Unzurrunzaga izan zen bi herrien antolamendu plana burutu zuena.
|
|
2020
|
|
|
Azkoitian, berriz, San Jose egoitzak aire freskoan paseatzeko eta lasai egoteko zelai eta lorategi zabalak ditu atarian, eta gainera, horietan ez da egoitzatik kanpoko inor ibiltzen. Alegia, ez legoke
|
beharrik
herriko toki publikoak egokitzeko, bertan nahikoa leku bai baitago. Tamalez, egoiliarrei ere ez diete kanpora ateratzeko aukerarik ematen.
|
|
|
Hemengoei elkartasuna adieraztera etorri gara, haiek ere gurekin beste horrenbeste egin dezaten, guztion senidetasuna ezinbestekoa baita enpresa horiei aurre egiteko. Ez ditugu batu
|
behar
herri jakin batzuk soilik, mundu guztia baizik, enpresa gutxi batzuek —hau da, kapitalismoa— duten guztiarekin ari baitira erasoan.
|
|
|
Azkoitian, berriz, San Jose egoitzak aire freskoan paseatzeko eta lasai egoteko zelai eta lorategi zabalak ditu atarian, eta gainera, horietan ez da egoitzatik kanpoko inor ibiltzen. Alegia, ez legoke
|
beharrik
herriko toki publikoak egokitzeko, bertan nahikoa leku bai baitago. Tamalez, egoiliarrei ere ez diete kanpora ateratzeko aukerarik ematen.
|
|
|
Ondoren, herritarren ekarpenak aintzat hartuta osatutako dokumentua Plan Orokorrean sartzeko prozedura zein den zehaztu eta dokumentua arau bihurtzeko izapideak gauzatuko ditu. Izan ere, Labakak azaldu duenez, gaur egun indarrean den Plan Orokorrak ez du eremu horretako etorkizuneko
|
beharrei
herri ikuspegiarekin erantzuteko baliabiderik edo tresnarik eskaintzen.
|
|
|
Ez preso “sozial” edo “politiko” baten laguna izateak suposatzen duen desberdintasunagatik bakarrik, baizik eta pentsatu zuelako bere presentzia zuriaren salbuespenak haien jaiotzetiko kondena ikusarazten zuela. Lagunarekin egoteko 1.600 kilometro egin
|
beharrak
herri zapalkuntzaren ardatz bat ematen bazion ere, ezinezkoa zitzaion hangoak, gertuagotik joan arren, bera baino pribilegiatuago ikustea.
|
|
2021
|
|
|
Agirrek kontseilua eratu beharra aldarrikatu zuen: «Gaur egungo euskal komunikazio esparruan ikus entzunezkoek ez dituzte inondik inora asetzen geure
|
beharrak
herri gisa, eta kanpoko parametroetara, kanpoko hizkuntza, kultura, identitateetara ari gara egokitzen». Pandemiarekin, ikus entzunezkoen kontsumoa gehiago handitu da, eta Agirrek ohartarazi du gaur egun jokaleku horretan egiten dela gizarte balioen transmisioa, batez ere gazteen artean.
|
|
|
Jose Luis Alvarez Enparantza Txillardegi-rekin harremana zuen, eta ETArekin elkarrizketa sortzen saiatu zen, haren bidez. «Agirrek esaten zuen, behin eta berriz, gure herrian ez genuela Luterorena egin
|
behar
herri barruan, honek elizbarruan egin zuen zatiketa legez, baizik eta, Erasmoren moduan, konponketa eta elkartasunaren, batasunaren alde», adierazi zion Ugaldek Torrealdairi. Erreferente garrantzitsua izan zen Agirre lehendakaria harentzat.
|
|
|
Helburuak ez du izan
|
behar
herria egoitzara gerturatzea. Helburuak egoitza herrigunean edukitzea izan behar du.
|
|
|
Estatuak autodeterminazioaren eta lurralde batasunaren onarpena onartu behar du eta Euskal Herrian irekiko den prozesu demokratikoaren emaitzen errespetua berretsi. Ez zaio mugarik jarri
|
behar
herriko hitzari. Estatuak onartu du prozesu demokratiko horren garapena eta emaitzak errespetatuko direla, edozein izanda ere.
|
|
2022
|
|
|
Hamargarren aldiz egingo dute aurten jai herrikoiei lotutako kantu afaria, eta, zenbaki borobila denez gero, Jose Letona plazan
|
beharrean
Herriko Plazan batuko dira gaur gauean, 21:30ean hasita. Bertan, herriko musikariz osatutako Sei Pistols eta Trabuko Bat taldeak kantaldia egingo du, herritarren parte hartze prestua lagun.
|
|
|
Gainera, modu bikoitzean ziren esaneko: boto emaileak seduzitu
|
beharrak
herri xaloaren nahietara makurrarazten zituelako, batetik. Batuta zeramatenei obeditzen zielako zakur leialak jabeari nola, bestetik.
|
|
2023
|
|
|
Nekazariek Lutero, Melanchthon, Bugenhagen eta Frederiko Hautesleari eskatu zieten beren eta jaunen arteko bitartekaritza lana egiteko, baina Luterok modu anbiguoan erantzun zien. Alde batetik, printzeei esaten zien luxuzko bizitza bat eraman
|
beharrak
herriari lapurtzera eramaten zituela; bestetik, nekazariei esaten zien zuzen jokatzeko, kristau baten moduan. Nekazarien matxinada Luterok hasi zuela esaten zutenen aurrean, hark esaten zuen nagusien aginduei obeditzea predikatu zuela beti (García Villoslada, 1973).
|
|
|
Eta hainbat herritarren duintasun gogoak urtetan eutsi diola egia azaltzeko beharrari, edo, beste modu batean esanda, Memoria Demokratikoaren beharrari. Zehazki, 1975, Gernika Lumon, 1937ko bonbardaketa oroitzeko eta argitzeko
|
beharraz
herri taldeak mugitzen hasi zirenetik (Gernikako Bonbardaketaren Talde Ikertzailean bildutako herritarrak, besteak beste) ikerketa historikoa, artxiboen irekiera, biktimen aitortza, erreparazioa, arduren ezaguera, egia eta justizia aldarrikatu zituzten.
|
|
|
Horregatik, Geroa Baik bi gazte erakundeei exijitu die" euren aldarrikapen legitimoak herri osoaren ondareari kalterik egin gabe azaltzea. Altsasuarrek ez dute jasan
|
behar
herria etengabe margotzen eta kaltetzen duten ekintzen jomuga izatea, adierazpen askatasunaren idei oker bati erantzuten diote". Koalizioak gaztigatu duenez," pintaketak ahalik eta lasterren ezabatuko ditu udalak".
|
|
|
Indarkatzen da, baina net akiturik da.
|
Beharrik
herri apur falta diren, bertzenaz eraman ezinik izanen zatekeen. Anaiek eskerrik beroenak eman dizkiete bi gizon eta emaztekiari, laguntza handiko handikoak izan baitira bidaia honen argazkiak egiten jarraikitzeko.
|