|
2003
|
|
|
Familia eremuan sortutako agerraldien ehunekoa %10etik %49ra bitartekoa da, eta azken hori Espainian erregistratutako ehunekoa da. Elikagaien toxiinfekzio agerraldi horiek Europan agertzearen arrazoi nagusia bat dator Espainian gertatzen denarekin, eta elikagaiak
|
behar
bezala egosteko eta hozteko tratamenduak aplikatzearen ondorio izan ohi da. Baita elikagaiak giro tenperaturan kontserbatzeagatik, lehengai kutsatuak erabiltzeagatik eta kutsadura gurutzatuengatik ere.
|
|
2005
|
|
|
Parasitoak kentzean, sintomatologia leundu egiten da desagertu arte. Anisakis arriskua Larbak bizirik irensten ditu gizakiak, arrain gordina edo
|
behar
bezala egosita ez dagoena kontsumitzen denean, eta horrek ultzerak eta gastroenteritisa eragiten ditu. Digestio hoditik igarotzea ere blokea dezakete, eta, ondorioz, ebakuntza kirurgikoa egin behar izaten da parasitoak kentzeko.
|
|
2007
|
|
|
Gaina altuera estandarrean jartzen da eta hondoa handitzen da lan eremua handitzeko. Kanpaiari dagokionez, aurpegitik aldentzen da, elikagaiak
|
behar
bezala egosten direla ikusteko eta oztoporik gabe makurtzeko. Bestalde, gaina altuera estandarrean jartzen da zutik lan egiteko erosotasuna bermatzeko, eta hondoa 60 zentimetrotik 65 eta 80 zentimetrora igotzen da batez beste.
|
|
2008
|
|
|
Bakterioak tenperatura baxuko elikagaietan ugaltzeko duen gaitasuna eta hutsean ontziratzea dira kezka gehien sortzen duten arrazoietako bi. Ikusten diren ernamuin gehienak, beraz, haragiaren kontsumoarekin lotuta daude (batez ere txerriarena,
|
behar
bezala egosi ez baita), esnearekin eta pasteurizatu gabeko esnekiekin. Arrisku faktorea da, halaber, kutsatutako gainazal, tresna edo eskuekin gurutzatutako kutsadura.
|
|
2011
|
|
|
Tenperatura desegokiak ez ditu patogenoak ezabatuko, eta elikagaiak kutsatutako sukaldetik atera daitezke.
|
Behar
bezala egosten dela ziurtatzeko, termometroa erabili da; horrela, barrualdea beharrezko tenperaturara iritsi dela bermatuko da. Ez saihestu kutsadura gurutzatua.
|
|
2013
|
|
|
Kontuz ibili hozkailuan. Elikagaiak
|
behar
bezala egosteko. Campylocacter jejuni Esku hartzen duten elikagaiak:
|
|
|
Alaiak kontsumitu aurretik ere gehitu behar dira, etxean presta daitezke eta beirazko potoetan gorde, plastikoa baino hobeto, kontsumitu arte bereizita. Elikagaiak
|
behar
bezala egosteko, batez ere haragia eta arraina. Behar adina egosita ez egoteak patogenoak agertzea dakar.
|
|
|
Arrautza da, berez, salmonellaren bidez kutsa daitekeena, oskolaren bidez edo hegazti infektatuen bidez. Oskolari eraso egiten diote bakterio horrek, erresistentzia gainditu eta sartzea lortzen baitu. Kutsadura saihesteko, arrautzak erosi behar dira azal garbi eta ukigabearekin, eskuak garbi erabili eta
|
behar
bezala egosi.
|
|
|
arrautzei, esnekiei, haragiei eta itsaskiei eragiten die.
|
Behar
bezala egosita eta arrautzak behar bezala gordeta saihestu daiteke. Staphylococcus aureus:
|
|
|
Baina itsasoko produktuak kutsatu egin daitezke hazten diren ingurunean dauden mikroorganismo patogenoekin. Kasu gehienetan, arrisku biologiko horiek suntsitu egiten dira,
|
behar
bezala egosita, ez utzi hotz katearekin (4 ºc inguruko tenperaturan), ez poluitu gurutzaturik eta izoztu, gutxienez zazpi egunez, etxean gordinik kontsumituko den arraina. Kontuan izan etxeko izozkailuek (18ºc) tenperatura aski dutela parasitoak suntsitzeko, ANSESen arabera.
|
|
2014
|
|
|
Egiaztatu kontsumituko diren elikagaiak erabat prestatu direla.
|
Behar
bezala egosita, mikroorganismo arriskutsuak hiltzen dira, eta elikagaien osasungarritasuna bermatzeko metodo eraginkorrenetakoa da, Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) aitortzen duenez. Bidaiariaren beherakoa, zer da eta nola saihestu Bidaiariaren beherakoa atzerrian gertatzen den gaixotasun ohikoenetako bat da, batez ere saneamendua urria den herrialdeetan.
|
|
2015
|
|
|
Eskuak elikagaiak prestatu aurretik garbitu behar dira, eta gordinak manipulatu ondoren. 3
|
Behar
bezala egostea. Patogeno gehienak 60ºc eta 75ºc arteko tenperaturan suntsitu ohi dira, eta horietatik «segurtasun tenperatura» deitzen zaie.
|
|
2016
|
|
|
Nola erabili arraina Freskotasun, higiene eta osasun arauak errespetatu direnean jan daiteke arraina. Hiru parametro horiek ondo garbitu ondoren, erraiak ahalik eta azkarren kenduz, gordinik kontsumitzen dena izoztuz eta, azkenik,
|
behar
bezala egosten dira. Arrainaren mehatxu nagusietako bat mikrobioen hazkuntza da.
|
|
|
Plateren segurtasuna bermatzeko modu bat limoi pixka bat eranstea da, plateraren Ph a jaitsi eta bakterio hazkuntza prebenitzeko. Kontuan izan behar da bakterio ohikoenak, Salmonella, esaterako, gehienetan ez direla
|
behar
bezala egosten edo, kontsumitu arte, gaizki kontserbatzen direla. Lanera eramaten den janaria segurua dela ziurtatzeko, bost gomendio hauek hartu behar dira kontuan:
|
|
|
3 Janaria prestatzea batez ere, haragia, oilaskoa, arrautzak eta arraina. Kontuan izan behar da
|
behar
bezala egosita ia mikroorganismo patogeno guztiak hiltzen direla. Elikagaiaren zati guztiak 70 ºc an jartzea kaltegarria da.
|
|
2019
|
|
|
Tailerrera animatzen diren lagunek irudiak sortzen, desegiten, irakurtzen eta erabiltzen ikastea, irudien gaineko begirada kritikoa hartzea, irudien bidez kontatzeko tresna propioak garatzea eta proiektu propioak nahiz kolektiboak gauzatzea da egitasmoaren sustatzaileen xedea. Hori guztia egiteko eta proiektuak
|
behar
bezala egosteko hartuko dituzte bost hilabete. Zabalik dago izena emateko epea.
|
|
|
Tailerrera animatzen diren lagunek irudiak sortzen, desegiten, irakurtzen eta erabiltzen ikastea, irudien gaineko begirada kritikoa hartzea, irudien bidez kontatzeko tresna propioak garatzea eta proiektu propioak nahiz kolektiboak gauzatzea da egitasmoaren sustatzaileen xedea. Hori guztia egiteko eta proiektuak
|
behar
bezala egosteko hartuko dituzte bost hilabete.
|
|
2022
|
|
|
Ondorioz, kutsatzailea (gai kimiko, energia, bero, geneak) behar bezain ahaltsua bada, gaitza sortuko du elikagaian eta ondorio kaltegarriak izango ditu kontsumitzailearentzat. Patogenoak elikagai gordinetan (okela, arrautza, berdura) dabiltza baina,
|
behar
bezala egosita, bizirik dirauten mikroorganismo urriak ez dira kezkabide.
|