|
2007
|
|
|
Euskarazko irakaskuntza funtsezkoa da baina ez nahikoa. Eskolak eskolaz kanpoko eta eskola aldiaren ondoko loturak eta indargarriak
|
behar
beharrezkoak ditu, haurrak eskolan jasotako trebetasun eta ezagutza horiek indartuz eta barneratuz joanen badira. Horretan dago erabileraren gakoa, ez euskaraz ikasten duten haur eta gazte anitz izatean, gazte horiek euren bizitza sozial, emozional nola intelektualean euskaraz ere ongi, eroso eta egoki komunikatzeko gaitasuna izatean baizik.
|
|
|
Euskararen erabileraren sustapenean aritzen garenok
|
behar
beharrezkoak ditugu aldian behin bilakaera soziolinguistikoak adierazten dizkiguten ikerketak. Ezagutza datuak izaten dira datu horietako batzuk eta azken urteetako bilakaera baikorra da, batez ere Hego Euskal Herriari dagokionean eta haur eta gazteen arloan.
|
|
2008
|
|
|
Kontrol instituzionala, berriz, hauxe da: hizkuntza taldeek
|
behar
beharrezko duten bizindar maila erakunde pribatu eta publikoen barruan presentzia bermatu ahal izateko, esaterako, hezkuntzan, komunikabideetan, tokian tokiko gobernuan, osasunzerbitzuetan, sistema judizialean, merkataritzan eta negozioetan. Adierazi ohi da hizkuntza taldeek beharrezko dutela aldeko egoera lortzea eta egoera horri eustea kontrol instituzionalaren esparruan, estatu eleaniztunen barruan entitate kolektibo berezitu gisa iraun nahi badute (Bourhis, 1979, 2001a).
|
|
2010
|
|
|
euskaldun zaharren %86k etxean nagusiki erabiltzen dute euskara; euskaldun berrien %89k, ostera, gaztelania erabiltzen du. gune soziolinguistikoaren arabera ere alde nabarmenak daude, ezagutzari lotuak, euskararen erabileran: ...a zabaltzeko eta sendotzeko, hazi beharra dugu ezagutzan. gizarte elebiduna eraikitzeko herritar elebidunak behar ditugu, jakina. baina alferrikakoa dugu, euskararen bizi indarra areagotzearen ikuspegitik, euskaraz dakitenen kopurua haztea, benetan hiztun direnen erkidegoa sendotzen eta trinkotzen ez badugu, hiztunen euskararekiko lotura naturala sendotzen ez badugu. eta horren ondoan, aipamen bat
|
behar
beharrezkoa dugun elebitasun pasiboaren gainean. eaeko 30 adin tarteko herritarren %42 erdaldun elebakarra da. ameskeria hutsa da uste izatea horiek, edo horien parte handi bat, euskaraz han eta hemen normaltasunez jarduteko neurrian euskaldunduko direla. hori ameskeria den bezala litzateke, ordea, utzikeria galanta horiek guztiak erdaldun elebakar izatera kondenatzea. gutxienez euskaraz ulertzer... beraiek bezala euskaraz bizi nahi duten herritarrek.
|
|
2011
|
|
|
Beste hitzetan esanik, eta inor gutxi poztuko dudala ongi aski badakit ere, diglosiazko formulazio berritu bat hil ala biziko eginkizuna dugu. hori gabe jai du euskarak, hasi berria den mende honetan.
|
Behar
beharrezkoa dugu konpartimentazio hori, handiak txikia jango ez badu. Bilaketa horretan xahutu behar genuke hortaz gure indar intelektualaren eta adostasun bilaketaran parte nagusia, euskararen etorkizuna baldin badugu kezka gai eta amets. euskaldunok eta euskaltzaleok gara horren beharrenik, besterik uste badugu ere. premia larriko beharra da hori, gainera:
|
|
|
Beste hitzetan esanik, diglosiazko formulazio berritu bat eratu da. hori gabe jai du euskarak, hasi berria den mende honetan.
|
Behar
beharrezkoa dugu konpartimentazio hori, handiak txikia jango ez badu.
|
|
|
Funtsezkoa da elementu hori ere, bai talde txikitan eta bai, ahal balitz, sekzio osoetan.
|
Behar
beharrezkoa du hiztun talde batek, XXI. mende honetan, lan munduan ere euskaraz bere ordainsari tasa izatea, haur jolas hutsean geldituko ez bada indarberritze saio guztia. dagoenari eustea da, batetik, arnasguneetan lehentasun osozkoa. euskaldunek euskaldunekin partez edo osoz euskaraz jarduten duten
|
|
|
Ahozko jarduna zeharo lehentasunezkoa izanik ere, idatzizkoa ez dago XXI. mendean bazter batera uzterik. Munduko eskualde modernizatuetan hiztun herriek (euskaldunok, adibidez)
|
behar
beharrezkoa dugu gure hizkuntza, hitzez ezezik, idatziz ere erabiltzen jakitea. hitzez eta lumaz jarduten jakite horrek aukera erosoa ematen digu gure arteko harreman sare" berriak", supralokalak eta birtualak, eratzeko eta probetxuz erabiltzeko. euskal eskola eta euskaltegiak beharrezkoak dira, hortaz, azken bi puntuon ildotik. hiztun herri txikion etorkizuna, ia beti, eleanitza eta ku...
|
|
|
...wikipediako euskarazko 100.000 artikulu eta nekez lor genezake euskarak duen presentzia hezkuntza sisteman. esan moduan, egia da, gizarte zientzietako lanabesek, gaur gaurkoz, ez digutela ahalbidetzen geroa igartzea baina oso erabilgarriak dira euskararen egoera aztertzeko eta bere biziraupenerako erabaki egokiak hartzeko. egia da, bestetik, soziolinguistikazko teoriak gaurkotzea eta eraberritzea
|
behar
beharrezkoa dugula eta, horrekin batera, soziolinguistika aplikatua, euskal soziolinguistika, garatu eta sakondu behar dugula. euskararen egoeraren gaineko oinarrizko diagnostiko adostua eta funtsezko terminologian kontsentsu maila gutxienekoa lortu behar ditugu, beraz. hori da gure gaia.
|
|
2012
|
|
|
Taldeen jarraipenari begira, beraz, erronka, gazteak taldeetan mantentzea edo erakartzea eta, zenbait kasutan (are zailago, seguru asko), gazte taldea bera eratzea izango da (arestian aipatutako taldekide eta ikasleen arteko adin tartea leuntze aldera). horrek bisio batekin lan egitera eraman gintuzke, bai eskolak bai taldeak,
|
behar
beharrezkoa baitute taldeek erreleboa hilko ez badira; gazteei kultur jarduera horiek erakargarri egiteko moduetan pentsatzen hasi genuke: ikasketa planak malgutu, adierazpideen formatu desberdinak erabili, jarduera alai eta bizigarriak aurkeztu, umoretsuak, irudimentsuak, gazteak ibiltzen diren tokietara hurbildu...
|
|
2013
|
|
|
Hala ere, badirudi nahiko argi dugun zerbait badela gizartean duen garrantzia eta eragina euskararen aldeko" social sanction and reward" lortzea, besteak beste" euskara eta bere kultura gizarteko ordainsarien markoan ongi txertatzea.
|
Behar
beharrezkoa duela hori euskaldungoak, belaunez belaun bizirik iraungo badu" (Fishmanen hitzetan, 76 or). Galderak lirateke:
|
|
2016
|
|
|
Behar dugu ingelesa (edo frantsesa, edo txinera, edo... ),
|
behar
beharrezkoa dute batez ere belaunaldi gazteek. Garrantzitsua da, beraz, gizarteak ongi barneratzea kontua ez dela euskara edo ingelesa hautatzea, euskara eta ingelesa hautatzea baizik, biak, bakoitza bere rolarekin.
|
|
|
Horregatik, aurrera egiten jarraitzeko
|
behar
beharrezkoa dugu errealitatea ondo ezagutzea, errealitatea osotasunean ikusten ahalegintzea. " Zer nahi dugun" bezain garrantzitsua baita" zer ahal dugun"; eta" zer ahal dugun" diodanean, anbizioz eta konpromisoz blaituta, baina aldi berean errealismoz ondo bustita jarduteaz ari naiz.
|
|
|
Euskaltasunak leku zentrala izan behar du ikuspegi global horretan: euskaldun izateaz394 harro (ez zilbor miresle itsu, bai ordea baikor) dagoen gazte jendea
|
behar
beharrezkoa du hiztun elkarte ahuldu orok, bizirik aterako bada eta hiztun elkarte beregain gisa aurrera egingo badu. Euskal nortasun izaera egoki jasoko duen curriculuma berariaz lantze horrek nabarmen lagundu dezake eginbehar horretan395 c) Eskola, buru langile eta buruzagi berrien harrobi.
|
|
|
Gune horietatik at, beraz, babeslekuak topatu behar dituzte biztanle horiek eta, bide batez, arnasguneetako pertsonen presentziak babesleku edo gotorleku horiei indarra eta trinkotasuna emango die. Arnasgunetik kanpokoa beharrezkoa dute arnasguneek maila kuantitatiboan; modu berean, jatortasun mailan, gune ez hain euskaldunek
|
behar
beharrezkoak dituzte arnasguneak. Sinergia bat lortu behar da.
|
|
|
Arnasgunetik kanpokoa beharrezkoa dute arnasguneek maila kuantitatiboan; modu berean, jatortasun mailan, gune ez hain euskaldunek
|
behar
beharrezkoak dituzte arnasguneak. Sinergia bat lortu behar da.
|