2000
|
|
Urrun dabil menditik, kale artera garamatza, eta, zehatzago esanda, hiri handi bateko pisuetako etxebizitzetan izaten diren bikoteen barrunbeetara: gizon emakumeen gorabeherak eta miseriak, elkarren
|
behar
eta konpondu ezinak... maisutasunez daude deskribatuta, batez ere, zenbait gizon tipo: harroa eta txepela, gizarajoa eta pijoa.
|
2001
|
|
Joateko mina eta deskantsuaren atsegina. Joan
|
beharra
eta adierazi ezina. Alfa eta Omega.
|
2002
|
|
Batetik, euskaldun patetikoak, hau da, euskaldunak izanik euskaraz bizi nahi dutenak eta, euren buruarekin kontraesan izugarrian, aukera hori kontzienteki egiten dutenak euren burua behartuz (militanteak ere deituak). Patetiko hauekin batera, sinpatikoak egongo lirateke, euskal mundua maite eta itxuraz errespetatzen dutenak, baina inongo
|
behar
eta obligaziorik sentitzen ez dutenak euskaraz bizi eta sentitzeko. Azken taldea antipatikoek osatuko lukete, eta hauen inguruko deskribapenak beharrezkoak ez direlakoan nago.
|
2003
|
|
Aurrera, ez neban besterik
|
behar
eta.
|
|
Bien artean neska hartu zuten, baina neskatoak gorputza astindu eta bera bakarrik etzan zen, laguntzarik ez zuela
|
behar
eta.
|
2005
|
|
Gazte nintzelarik, kazeta antiklerikal errabiatuenek onartzen zuten serorak izatea Baionako ospitalean, mahomatarren mantalinak bezain ongi, ile,
|
beharri
eta lepo estaltzen zituen korneta edo papalina harekin. Gaur egun, beren burua liberala daukatenek, neskatxa mahomatarrei debekatu nahi diete oso korneta iduriko mantalina hori ibiltzea ala eskolan, ala erakunde publikoetan lan egiteko.
|
|
Paris aldean, 17 urteetako gazteetan %40k dio zigarretak edo droga erosteko dirua
|
behar
eta, beren gorputza saltzen dutela neskek. Musu zenbait zigarreta paketa baten prezioan, titiak hunki belarra erostekoa behar dutelarik, eta ohea droga gogorragoaren beharretan direlarik.126 Ene gaztetxo garaietako jostetetaz beste haurtzarkeriarik badute oraingoek:
|
|
Jenden gogoak hain idekiak diren ehorzketa horietan apezik ez izatea, ehorzketa exkaxak egitea nahiago ezinez eta legea aldatzea! 202 Ez du gizon ezkondurik ordenatzea onartzen.203 Bizkitartean, beren bizitik eta dirutik emanez Eliza bizi arazi duten giristinoek apez bat nahi dute beren ehorzketetan. Orduan dute ainitzek gehienik senditzen apezaren
|
beharra
eta apez bat izateko eskubidea badute. Ohean zelarik gizon batek apez adiskide bati eskatu zion bere ehorzketako meza eman zezan.
|
|
Kontsekrazio bezperan gaitzeko kalapitak izan zituen, kontsekratu behar zuten apezpikuekin: Saintes ko karguak utzi
|
behar
eta ez zuen horrelakorik entzun nahi... kargu horiei lotuak ziren mozkinen gatik! Henri de Béthune, Baionan ordaindu behar zuenak, kontsekratu gabe joanen zela mehatxaturik, kargu horiei uko egin zien azken puntan.
|
2007
|
|
Bein
|
bear
eta gure Jainkoak333 orain lagunduko al dit.
|
|
333 Ibidem Bein
|
bear
eta Jainkuak.
|
2008
|
|
1960ko hamarkadan, ordea, Harreraren estetikak aldarrikatu zuen ez dagoela testua aztertzerik harreraprozesua aztertu gabe, eta literatura aztertzeko esperientzia estetikoa nahiz historia hartu behar direla aintzat. Aldarrikapen hura oso garrantzitsua izan zen literaturaren didaktikaren alorrerako ere, edukiak ikasleen
|
beharren
eta ezaugarrien arabera zehaztea ekarri zuen eta.
|
|
1960ko hamarkadan Harreraren estetikak eta 1970ekoan teoria sistemikoek agerian utzi zituzten testuan soilik oinarritutako azterketen mugak, eta gertaera literarioetan hartzailearen nahiz sistemako osagaien egitekoa aztertzeko beharra aldarrikatu zuten. Literaturaren didaktikan funtsezko bihurtu zen, 1970eko hamarkadatik aurrera, ikasketa prozesuan ikaslearen
|
beharrak
eta gaitasuna kontuan hartzea, bai eta ikasleak ikasteko motibatzea ere.
|
|
Bestalde, lan honetan azaleratu da euskal literaturaren irakaskuntzak hausnarketa sakonaren beharra duela; izan ere, arazoa ez da mugatzen urteko irakurgaietan dagoen irizpiderik ezera. Egungo literaturaren irakaskuntzan, metodologiak eta, batez ere, helburuak berritu egin behar dira, ikasleen
|
behar
eta ezaugarrietara egokituz. Horrek irakasleen konpromiso sendoa eskatzen du; batetik, ikasleengana hurbiltzeko eta haiek ezagutzeko ahalegin handia behar delako, eta bestetik, ikasmaterialak moldatzea eta literatura hobeto ezagutzea ezinbestekoa delako metodologia berriekin saiatzeko.
|
|
Ikusi eta eraso, gauza bat izan ei ziran. Hanka egin
|
behar
eta zugatz ganera igon.
|
|
Soldadutza amaitu eta gero, non edo non beharren hasi
|
behar
eta, arrasteroetan ibili zan Matias Lekeition. Ternuara be joan zan makailaotan.
|
|
eskatzen euskun maistreak baina guk danari ikutu behar. Etxeetako hormei ikutuaz joan
|
behar
eta, jakina, eskuak baltz baltz eta gero eskuak aurpegira, erropetara... Zikin egozan bazterrak, demontre!
|
|
eta tira belarritik. Zer edo zer asmau
|
behar
eta:
|
2009
|
|
Alde batetik, zaharrak apurtzen joan zaizkiolako, eta bestetik, bakoitza behar ezberdin baterako delako. Sutegiko
|
beharra
eta herradurak ipintzea ezin egin litezke ingude bakarrarekin. Sutegikoak handiagoa izan behar du eta punta lodiagoa dauka.
|
|
Zigorradea bai ugari artagaraunagaz errotarantzako bidean. Hiru aste osoan erabili eban
|
behar
eta behar; eta jateko guztitzat bedarsiku apur bat besterik ez eutsan emon.
|
|
Baina jan bitartean berba be egin
|
behar
eta, Jose eta, Felix eta etxeko guztiak aurrean eukazala, astoarena barriro kontetan hasi jaken.
|
|
Guzurti bat, eta bihozbako bat. Berak eroan ninduan beheko trokara Anastasik lepokadea emon eutsan egunean, eta hantxe euki nau
|
behar
eta behar, ito beharrik gaurdaino!
|
2011
|
|
(Mikel Garmendia, eizie.org,) c) Aldiro, bestelako gogoetak ere ageri dira: itzulpen eredugarriez, itzulpenaren zergatiaz, zubi hizkuntzez, galerez, itzultzailearen idazle figuraz, itzulpen prozesuko partaideez, jatorrizkotik urrundu
|
beharraz
eta, era berean, hari jarraitu beharraz, itzulpenak berregin beharraz, egile bera itzultzeko itzultzaileak txandatzeaz, ikusezintasunaz... 24
|
|
Behekosua erabili daben lekukoek han egiten diran
|
beharren
eta bertako tresnaerraminta diferenteen kontua zehaztu deuskue: sua biztuteko abar edo kimak lango egur meheak erabilten ziran, arto burutxakaz edo beste sugarriren bategaz batera.
|
|
Orain arte aitatu diranez ganera, busturiar asko dagoz 70 urte geroago desagertuta. Hona hemen gure lekukoen
|
behar
eta gomutea jagoteko ahaleginari esker batu doguzan izenak. Ondoko zerrendan agiri dira, egun baten gerrara urten eta sekula gehiago bihurtu ez ziranak, matxinatuek hilda edo azaldu dogun epaiketaz aparteko baldintzetan fusilatuak, eta burruken osteko gerra materialagaz olgetan hildako umeen izenak, busturiarren gomutan gorde daitezan.
|
|
Behi suizoak esnea emoten eben, ez holandesak beste, baina buztarrian ibilteko be balio eben, esnea emoteaz ganera. Eta
|
beharrerako
eta esnetarako, bietarako, onak ziranez, guztiz normala izaten zan behi suizoak eukitea idirik ez egoan etxeetan. Hamaikatxu familia izan dira behien esneagaz eta txahalen okeleagaz aurrera egin dabenak.
|
|
Gazte hasten ziran garai hareetan busturiarrak
|
beharrean
eta gazterik urteten eben mundura euretariko batzuk; gehienak Busturikoen izen ona munduan zehar zabalduz. Horren frogatzat hemen ixten deutsuet gure aitaren argazki bat.
|
|
Patroi euskaldunentzat egiten eben
|
behar
eta lanaren mekanizazino mailaz eta ekoizpen kopuruaz guztiz harrituta egoten ziran hasikera baten. Sei mila ardi eta hamar mila behiburuko arrantxoetan ibiliak dira gure lekukoak.
|
|
Orduan, etorri ziran beste irakasleak eta nik esandakoari beste horrenbeste baino gehiago gehitu eutsoen. Ez dinot buru makur joan ziranik, inori ez jako burua makurtuazo
|
behar
eta, baina bai beste jarrera bat eukela alde egin ebenean.
|
2012
|
|
Elizak indar handiagoa izan duen aldian, honek denak bizimodua baldintzatu izan die herritarrei: Garizumako hitzaldietara eta elizkizunetara joateko, beharrak egiteko orduak antolatu
|
behar
eta jateko arauak ere egokitu behar.
|
2013
|
|
Baserritarrek beren ortuariak eta animaliak saltzera eramaten dituzte. Baina ez saltzera bakarrik, XIII. mendetik hasita dokumentatuta dago maizterrek jauntxoei urteko zergak ordaindu
|
behar
eta Gabon inguruan zerga opariak egiten zizkietela. San Tomas egunean hirietan egiten diren azokak izaten ziren maizter jabe askoren topalekua, eta ordainketa bera genero bidez egiten zen.
|
2017
|
|
Izan ere, hain da aldrebesa inguruko errealitatea, hain dago bidegabekeriez josita, eta hain da geldoa, okerra zein axolagabea jende gehienak horren guztiaren aurrean duen jokaera... Metxak ezin argiago dakusa jendea bere lozorrotik ateratzeko
|
beharra
eta ohartuki heldu dio kontzientzien akuilu gupidagabearen rol ezinbestekoari, bere burkide politikoei esandako hitzotan ikus daitekeen bezala: " A, txotxo maiteok!
|
|
Hurrengo egunean, hartu kotxea eta Bilbora, Juan Cruz Barroeta, Bizkaiko Federazinoko presidenteordeagana. Alhondegian egiten eban
|
behar
eta nire lagun handia zan.
|
2018
|
|
Azkenez, musu txiki bat eman masailean eta joan zen ohi bezala bere zereginetara gizona. Lana sakratua zela zirudien, ez baitzitzaion uko egin
|
behar
eta beste guztiari bai, itxura zenetik.
|
|
Champagnea garbitu eta garbitu, edanaz ederki aseturik paratu ziren biak. Hirugarren botilaren bila joateko zutik jarriz batera, gutxi
|
behar
eta!, zerbaitekin estropezu eginez erori egin zen luze Elba lurrera. Divina Pastorak jaiki zuen behetik.
|
2019
|
|
Hala ere, agian narratzailearen ez fidagarritasuna dela eta, elikagaien prestaketaren kontuan Florak Senarrarekiko duen oposizioa azpimarratu du modu irrigarrian: " arrautzak frijitzeari buruz nuen iritzia zela eta, baina ez nirekin bat ez zetorrelako, baizik eta, besterik gabe, nik jarrera bat hartzen nuenez, hari, bere izaera finkatu
|
behar
eta, kontrakoa defenditzea tokatzen zitzaiolako" (34). Hau da, etengabe oposizioa ageri dute alor honetan, baina, berez, Senarrak ez du benetan ia inoiz sukaldatzen (35), beraz, pentsa genezake oposizio hori berak sortzen duela, nahiz eta esan, alderantzizkoa esaten duen.
|
|
Gizonaren" edukazio sentimentala" eta zaurgarritasuna lantzea dela konponbidea, gizonari bere emozioak esaten erakutsiz blokeo emozionala hautsi eta harremanak berdintzera joko duela. Boninoren iritziz, ordea, horiek guztiek ez dute ziurtatzen indarkeria amaituko denik, gizonak bere emozioak ezagutzen eta esaten ikasi arren, bestearen
|
beharrak
eta emozioak aintzat hartzen ez baditu ez delako ezer konponduko. Garrantzitsuena" besteen erabileraren mugen etika" barneratzea da eta norbere indarra kontrolatzen ikastea.
|
2021
|
|
Beste alde batetik, hezkuntza sistemaren egoerari eskainitako atalean eskola eredua izan da aipagai, eta egundaino iraun duen eredua zalantzan jarri da. BE1 ek baieztatzen duenez, gazteak ikastetxeetara behartuta joaten dira, joan behar dutelako, eta ez haien
|
beharrei
eta motibazioei erantzuten dietenak eskaintzen zaizkielako: " Nik uste dut haien beharrak ez ditugula kontuan hartzen eta gizartearen beharrak ere ez" (LIR1).
|
|
Bere analisian Beauden gogoetez gain, Octobre, Jauneau, Jonchery, Donnat eta beste ikertzaile batzuen ikerketa lanak ere aintzat hartzen ditut horretarako kontuan hartzeko hainbat ondorio eskaintzen ditu: (1) Emakumeek irakurketarekiko eta, oro har, liburuarekin lotutako jarduera kulturalekiko atxikimendu handiagoa erakusten dute, eta transmisioa haien esku dago hein handi batean; (2) familian gertatzen den transmisioa giltzarri da atxikimendua, ohitura eta zaletasuna garatzeko; (3) horretarako, kultur giro aberatsa eta jarrera egokia egon behar direla familian, kultur praktikaren
|
beharra
eta garrantzia kontatzeko eta ez irakasteko; (4) familian dagoen garapenekonomiko maila eta kultura praktikaren arteko lotura edo menpekotasun handia dagoela frogatzen dute ikerketek: esate baterako, sektore herrikoietan tresna digitalen erabilera kultur kontsumoa ordezkatzera iritsten den bitartean, maila ekonomiko altukoetan, berriz, kultur kontsumoari eusten zaio apur bat jaisten bada ere; (5) liburuekiko harreman afektibo emozionala, eta ez kognitiboa soilik, eraikitzeko gaitasuna erabakigarria da literatur transmisioan. edota bestearekiko harremanean apurtutako zerbait konpontzeko; fantasiazko beste lurraldeetarako bidea zabaltzeko, horiek gabe fantasiarik eta sormenik ez baitago".
|
|
Modu horretan, aldagai batek bestea elikatzen du, eta alderantziz, elkar berrelikatzen duten sistema bereko osagai bihurtuz. Edonola ere, merkatueta ekonomia
|
beharrak
eta hezkuntza ez dira maila bereko aldagaiak, hezkuntza modu argi batean bestearen menpe baitago. Hortaz, gaur egun bizi dugun iraultza digitalean profil teknikoak lehenesten eta balioesten dira merkatueskaeraren izenean, eta Nussbaum ek (op.) dioenaren ildotik, irudimenarekin, pentsamendu kritikoarekin, sormenarekin eta emozioekin harremana duten ezaugarriak eta gaitasunak alde batera geratzen dira, lan merkatuak eskatzen dituen profiletatik kanpo, lehenik, eta hezkuntzatik, ondoren eta, ondorioz.
|
|
Irakurketaren edota, modu zabalago batean, literaturaren
|
beharra
eta derrigortasuna euskararenaren derrigortasun legalarekin eta filosofikoarekin estuki lotzen ditu IE5 ek, eta behar hori sortu eta bultzatu ordez, administraziotik nahiz hezkuntzatik jarrera amore emailerako joera dagoela dio, eta horrek bere ondorioak dituela:
|
|
Horri lotuta, artistak zerrendatzen hasi ginen eta konturatu ginen gehienak gizonezkoak zirela. Orduan, esan genuen emakumeak ere agerrarazi
|
behar
eta ezagutarazi behar ditugula eta, horretaz gain, nahi dugu ikasleak inguruko artistengana hurbiltzea. [...] Beraz, bi helburu hauek kontuan hartuta, jarri nahi ditugu gazteak sortzen baina euskal kulturari begira edo".
|
|
Esan daiteke, NE1 ek argudiatzen duen legez, nerabezaroari egozten zaion ihardukitze ezaugarriaren ondorio dela, baina, edozein kasutan, agindutako irakurgaiekiko jarrera orokorra izateaz gain, edozein kasutan, haien
|
beharrei
eta gustuei erantzuten ez dietela salatzen dute gazteek. Era berean, kezkaz bizi duten zerbait da, batik bat eta adierazitakoaren arabera, irakurketarekiko zaletasuna garatzeko edo dagoen kasuetan sakontzeko oztopo handia dela esaten dutelako.
|
|
Halan, auzoetan banatu zan zereginen lanketea. Ipañaburutarrok, baserri edo etxe inguruan egiten ziran
|
beharrak
eta baliabideak agertu behar izan genduzan. Uribetarrak baso beharrak zelan eta zegaz egiten ziran azaldu behar eben.
|
|
Beno, gaua... Goizaldeko ordu bi eta erdietan hasi zan jentea mobitzen, eta hango motxilak preparau
|
beharrak
eta granpoien burdin hotsak ez eukien amairik.
|
|
Apiril maiatzetan uzta emankorrak babestu
|
beharra
eta neurriko euriak dakarren poza dira nagusi. Sasoi horretan ugariak dira zenbait ohitura:
|
2023
|
|
Kontserbatzen diren horietako batzuk benetako artelanak dira, uztai zintzarriekin batera multzo dotore eta ederra. Dena dela, aparteko atal bat
|
behar
eta merezi dute uztai zabalak estutzeko zurki direlakoak.
|