2000
|
|
Gogoratzen ditut bi txapeo luze samar, lauzpabost hilabetekoak; hauetako bat 87ko hasieran, Herreratik beste kartzela batzuetara lagunak sakabanatzen hasi zirenean. Protestan, atea jotzeko zerbait
|
behar
eta, txaboloko zokaloa, baldosa zatia harrotu nuen, eta harexekin jotzen. Pintura zartatu eta erori egiten zitzaion ateari.
|
|
Zalaparta itzela izan zen, leherketaren trumoi izugarria. Haiek ez ziren edonon bota
|
behar
eta jaurtitako bonbak, apropos herrigunean botatakoak baino. Etxera joan nintzen korrika, izututa, laborrian.
|
2001
|
|
Baina mintzairak eman zezakeen autentizitateak ez zuen nehola ere unibertsaltasuna ekidin
|
behar
eta euskal kultura euskararik gabe plazaratzen ahal zela ondorioztatzea erdietsi zuten jakintsuek, beso zainartak, ginarretako doloreen eta esku ahurretako katx odoltsuen beldurrik eza zen ber. Harri batez bi zozo ehoz, hautetsiei nahikoa zitzaien laborantzaren subentzionatzea, Herriarekin eta Jainkoarekin bakean jarduteko.
|
|
Poltsikotik petaka atera eta whiskya isuri nuen zakar-ontziaren barrura. Azken tantak, ordea, neronek
|
behar
eta hartu egin nituen; ezpainak bustitzeko lain besterik ez bazen. Bigarren erasoaldia aurki jo zuten, lehena bezain bortitza.
|
2002
|
|
Lurretik metro t' erdi goratua zegoen ring aren zoru ertzean zegoen Zurrutas, beso biak beheko sokatik eskegita. Garrasi egiten zuen etengabe, halako kolpea azkarrago jo
|
beharraz
eta, batez ere, guardia gilbor gainean ostera ederto estutzearen garrantziaz.
|
|
Hogei metro koadrotik gora zituen Mentxuren gelak, eta berton zeukan
|
beharrerako
eta atsedenerako guztia. Beharbada zokoan zegoen ohea zen behin behineko itxura zeukan altzari bakarra, gelako beste elementuekin bereizteko bionbo baten falta nabarmendu guran.
|
|
Maiz bere egiazko egoeraz ez da ohartzen. Zeu ere menpean zaude,
|
beharra
eta premia handiak dira, ez dagokizu erabakitzea norekin eta nola, ezta noiz ere, eta tokia ez da garrantzitsua. Badaukazu nola ase egarria, horixe da dena.
|
2003
|
|
Aitzakia baino gehiago dira, Damian. Etxe honetan zu itzuli arte egun osoan bakarrik egon
|
beharra
eta euli horiek nonahi, hau ez dago eramaterik. Auzoak beste modukoak balira, behintzat.
|
|
Baina gauza bat da gosea eta bestea janaria. Gauza bat da
|
beharra
eta beste bat asetzea. Zer gertatzen da, baina, asetakoan.
|
|
Izutu egiten du horrek. Izutu egiten du alferretik irten
|
beharrak
eta betiko itzalita zeudela uste zuen txingarretatik, su berri bat pizten hasteak. Ez du nahi.
|
|
lehen, liburuak, bakarrak izaten ziren. Eskuz kopiatu
|
behar
eta, zenbait libururen kopiak ugariagoak baziren ere, bazeuden oso ale gutxiko liburuak; beharbada lau kopia bakarrik zeuden Europa osoan, bat Erroman, bestea Granadan, bestea Vienan eta laugarrena... Irlandako monasterioren batean.
|
2004
|
|
baserriko
|
beharretan
eta trenen motorretan gogortua
|
|
" Ederra dago hortik gora ere. Atzo Besabira
|
behar
eta, ezin Xoxokatik pasa. Gaur goizean makina ibili da."
|
|
" Lehengo urtean, esan zuen Antoniak, residentzian bertan uste dut izan zela, gelan bi lagun, haietako bat operatu
|
behar
eta, nahastuta, ondokoa eraman zuten eta, hari ireki zioten."
|
|
Ardo beltza eta txistorrarekin argitu ziren lagunen aurpegiak. Mandik, masa bukatu
|
behar
eta, pixka batean segitu zion. Juanak, eskuan platera zuela, miretsita haren obrajeari begira:
|
2005
|
|
Bi mila eta bost ehun mutiko binakako herroketan kokatu ziren tropa garraiorako baliatzen zen batel erraldoiaren sabelean. Armadako buruzagiek ez zituzten handik ateratzera uzten, beren
|
beharren
eta itsas minaren ondoriozko aurtikitzeen urrinak ontziaren behereko gela pozoitua perdukatzen zuela. Larruan josten zen zital tepoa.
|
|
Alabaina, Graxi txikitatik urguilu ontzi eta harro putzua zen: umiliatu
|
behar
eta ez zuen besterik egin, murruak arrasatu eta itzalekin solastatu. Man-en soak selauru sekretu eta zokoratu hartako borta blindatuak bortxatu zizkion.
|
|
Eta orain aurkitu duzu kaiera, paper zaharren artean, noizbait hasi
|
behar
eta dena txukuntzen jarri zarenean. Gogoratu duzu amiña berriro, eta kolpean etorri zaizu dena.
|
|
Ez zen erraza jakiten bietatik zein, fantasia edo zapaburu hitza, izan ote zen gehien mindu eta lotsarazi zuena: mindu eta lotsatu biak batera egiten zituen beti gizagaixo hark, abildade berezi bat eduki
|
behar
eta, harexen jabe zen bera. Arreba berriz, bere zaldi hortz okerrak, batetik besterako tarte handiegi eta irregularrez banatuak –nekazari hasiberri batek elkarrengandik distantzia ezberdinetara landatutako hesolak ziruditen–, hortz haiek erakutsi eta marmar ozenean hasi zen.
|
|
Eskertzekoa da horrelako gizon garbiaren adiskidantza doakoa. Keinu bitartez galdetu diot lehentxeago ea gelako telebista piztea nahi ote duen, eta, eskuekin airean agur egiten ari balitz bezala, neuk nahi dudana egiteko adierazi dit ohetik Antonek, berak ez duela halakoen
|
beharrik
eta. Berdin diola.
|
|
Ile motzak gazteagoaren itxura ematen zion aski urdin soildutako idazleari. Ez naiz oroitzen zertaz zen hitzaldia, eta etxean sukalde ekonomikoa genuela jakinda irakurleak ez luke zeremonia poetiko asmatutzat hartu behar aitortzen baldin badiot erre egin nituela agenda haiek guztiak, noizbait
|
behar
eta, neure idatzi garrantzitsuek lotsatuta. Ez zidan bertatik bertara entzun nuen lehen idazlearen jardunak hitz gogoangarririk txertatu, baina akorduan daukat mintzaldiaren amaieran arrebaren lagun batek iritzia eskatu ziola, ez dakit zertaz.
|
|
Gorroto handia ziguten, esan dizut, ezin zuten onartu gu bizirik egotea, eta hain gutxi zurgin ibiltzea. Noizbait
|
behar
eta, kapitaina etorri zitzaigun behin esanez zerraldoetan armak gordetzen genituelako salaketa heldu zitzaiola eta miaketa egin behar zuela. Gau osoan eduki gintuen kanpoan zutik, hogeiren bat gradu zeropean, hor nonbait, badakizu zer den hortzetako hotza?
|
|
Noizbait
|
behar
eta, harrika hain mingarriro zehatza zen zarpatsu bakarti hark lagun bat egin zuen ezustean. Harrotua egiten ari zen kostapean karnatarako zizare bila bere lagunik onena izanen zena ikusi zuenean inguruan, ez zegokion eremuan sartzen, ezin utzi ezer esan gabe eta" Hi, Xabi, zer ari haiz...?" esanen zion, edo" Peru" edo" Antxon" agian," Kaxkajo" edo" Txankame" esan ez bazion behintzat.
|
|
Haizeak olatuak mareak argiak estatxak, eta gizonak begiak erreta itsasoaren distiran behatu
|
beharrez
eta andrazkoak belaunak minberatuta otoitzean. Gorpu bat azaldu zen Donibane Lohizuneko hondartzan, komandanteak" ur frantsesak" esaten zion bazterrean, baina oso hondatua omen zegoen, aspaldi izan behar zuen itorik, eta zaharraren hortzak zeuzkala.
|
2006
|
|
Ez nahi ere nik, oraintxe kontratu bat ez dut besterik
|
behar
eta badirudi hainbeste izango dudala.
|
|
–eta Goiok ez zuen buruaz ezetz esateko lanik ere hartzen, garbi bai garbi baitzen galdera erretorikoa zela–, prestakuntza, prestakuntza, prestakuntza da beharrezkoa alternatiba bat eratzen dugun bitartean, eratuko dugun egunerako, kostako da baina, hori ez dago ukatzerik, errealitatea konplexua eta aldakorra delako, horrexegatik beragatik hain zuzen, eta gero fabrikako lankideen eta sekzioko sugegorrien komentarioak, begira urliaren semea, lau urte baizik ez ditik eta lehengoan, nagusi izatean zer izan nahi duen galdetu eta ez al zian erantzun, ba, Hipertrolako ingeniari aurrez jubilatua soldataren ehuneko laurogeita hamarrarekin, Hi per tro la ko in ge nia ri au rrez ju bi la tua sol da ta ren ehu ne-ko la ro ta ha ma rra re kin, dena braust, baina silabak ongi markatuz eta silaba bakar batean zalantzarik edo tostorrik egin gabe, hori ez duk galduko, bizi bizi zetorrek, edo sandiaren aita hil berriarena, aita ona izan zuan, eta norbaitek inozoki galdetu, zer, seme alabekin mintzatzen zuan, seme alaben edukazioaz arduratzen zuan, kariñosoa zuan, edo zer, eta erantzuna labana kolpe bat bezala, ez, motel, ez, azkar hil zuan eta diru pixka bat utzi zian, dena zetorren ondo egun kloniko horiek iragateko, katean tapizeria jarri berriari errepasoa egiten, jostura bat tokiz kanpo han eta olio orban bat hemen, jardunaldi bakoitzean horrenbeste kotxe eta azkar ibili beharra orain gaueko txandan zebilen taldeak ehuneko hamarra ateratzen zielako produkzioan, Goiok ez zuen ulertzen, zertarako hainbeste presa gero handik sei hilabetera, merkatuaren egoera zela-eta, produkzioa mantsotu behar bazen eta fabrika hainbeste egunetan ixten bazuten, fabrika itxita zegoeneko egun libreak egun poltsarako, martxa hartan jubilazio egunean bi lan urteko zorra edukiko zuen enpresarekin, Armani, esplikatuzak hau, bizitza guztia lanean eta orain hauek zatozek dirua zor diedala, potroak, gero, bai, bazakiat denbora aldakorrak direla, baina ez nian uste sekula hainbeste aldatuko zirenik, lan egiteagatik ordaindu beharra, gaur jan ditudan lentejak datorren hilean pagatuko ditiat, zorretan jan ditiat, potroak gero, eta egunak joan egunak etorri, denak igual igualak, elkarrengandik bereizezinak, lenteja platerkadako bi ale bezainbeste, sikiera produkzio bitartekoak aitzurra eta pala ez diat esango baina hondeamakina eta barrenoa balira, horiek egitate kontrolagarriak zituan, ukigarriak, hurbilak, fisikoak, nire kapazitateentzako dimentsio ulergarrikoak, humanoak, baina orain dena egon zagok, baina sekula egon gabe, deabru ikusezin batek mugitzen ditik hariak hiperespazioko tokiren batetik, nonbait, mutilak, izorratu gaitiztek, esan ohi zuen Goiok, gaur egun dena duk birtuala, nire buruko soila izan ezik, igual, ez zaitez horregatik kezkatu, esaten zuen Armanik, ilea ugaritzeko genea aurkitu ditek saguetan, eta produktu bat atera ditek, funtzionatzen omen dik, baina ez hadi kezkatu, orain serio esaten diat, eta batez ere, ez hadi kexatu, sekula ez gaituk gaur den egunean bezala bizi, begiratu hire inguruan, Goio, noiz eduki ditiztek langileek horrelako kotxeak, noiz bidali ditiztek seme alabak unibertsitatera, noiz eduki ditek bigarren etxebizitza, noiz jokatu burtsan, noiz inbertitu, Armanik hori esaten zuenean Goiori bihotza jausten zitzaion lurrera, iruditzen zitzaiolako bere semeak arrazoi zeukala, bere semeak ezertarako balio ez zuen zahar bat zela uste zuelako, izan ere, pentsatzen zuen Goiok, ez nauk aita ona izan, azkar hil, auskalo, baina dirurik utziko ez dudalakoa segurua duk, nik ez zakiat burtsan jokatzen, orduan irri egiten zioten, ez dakiala burtsan jokatzen?, hori erraza duk, motel, ea: ...gaur egun, garai berriei egokitzeko ahalegindu beharra zagok, lehen pentsaezinak irudituko litzaizkigukeen soluzioak, ez duk afiliatuentzako plan bat, ezin zaiok horrela deitu, baina sindikatuak ez dik begi txarrez ikusten, urte luzeetako afiliazioa daramaten kideentzat duk, bakarrik, eta pentsatu diagu agian hik, bakoitzak hainbeste jarri behar dik, nahi duenak, noski, nahi ez duenak ez dik jarri
|
behar
eta ez duk deus gertatzen, gero sindikatuak eramango dik irabazien ehuneko hainbeste, gainerakoa norberarentzat, joño, Armani, esaten didazun hau, ez nuen sekula pentsatuko, ez al zaizu iruditzen pixka bat, nola esango nuke, gure estilotik, gure etikatik kanpo, etika, etika, erraz esaten duk etika, esadak, Goio, hogeita hamabost urte buzoarekin ibilita, hiru txandatan, eta uste al duk hiri kontu... badakik frontoian jokatzen?, ba, orduan burtsan jokatzen ere badakik, ez zakiat ba, defenditzen zen Goio, hik nahi duana esango duk baina nik frontoiarena garbiago ikusten diat, tira, orduan ez hadi gehiago kezkatu eta jokatu frontoian, eta uztak burtsa Armanirentzat, Armanirentzat?, Goio harrituta, ez duk izango, berriz irri egiten zioten, izango ez duk ba, nondik uste duk ateratzen duela bestela, horren traje bakoitzak hire pagaren erdia balio dik, Goio, mesedez, Goio, –hau Armani zen–, Goioren begietan irakurtzen zuen mesfidantzak asaldaturik, eta nork lortu zian KPI gehi bateko igoera, zer uste duk, gauza horiek traje eder bat eramateagatik lortzen direla?, ez horixe, gure indarraren kontziente direlako lortzen dituk, eta guk badakigulako nola tratatu jendilaje hori, nola erabili, nola kudeatu gure indarra, eta horrek, gaur egun, lehen ez bezalako gauzak eskatzen ditik, esaterako irudia, esaterako trajea, nire trajea hire buzoa duk, gauzak izugarri aldatu dituk, errealitatea bera aldakorra duk, lehen ere ez al genian horretaz hitz egin, trajea atrezzoaren parte duk, baina patronalaren aurrez aurrekoak gogorrak dituk, gogorrak gero, baita zera ere, esaten zioten orduan beste mihigaizto batzuek, baina ez al diok bibotea ikusi, Armaniren bibotea sarria zen, itxia, batek bertan edozer aurkitzea espero duen horietakoa, ez al diok bibotea ikusi, nik lehengoan bertatik langostino azal bat ateratzen ikusi nian, horiek babokeriak dituk, Goio, patronalaren amarru zaharrak, borrokan kontsekuenteenak direnak desprestigiatzeko, horretan ez zagok aldaketarik, hori betiko errealitatea duk, hik hain ongi ezagutzen duana, Goio, hori jokabide betierekoa duk, dena den ulertzen diat, Goio, hain zuzen lehengoan hitz egin nian horretaz beste hainbat konpañerorekin, konfiantzazkoekin, badakik gauza nola dagoen gaur egun, garai berriei egokitzeko ahalegindu beharra zagok, lehen pentsaezinak irudituko litzaizkigukeen soluzioak, ez duk afiliatuentzako plan bat, ezin zaiok horrela deitu, baina sindikatuak ez dik begi txarrez ikusten, urte luzeetako afiliazioa daramaten kideentzat duk, bakarrik, eta pentsatu diagu agian hik, bakoitzak hainbeste jarri behar dik, nahi duenak, noski, nahi ez duenak ez dik jarri behar eta ez duk deus gertatzen, gero sindikatuak eramango dik irabazien ehuneko hainbeste, gainerakoa norberarentzat, joño, Armani, esaten didazun hau, ez nuen sekula pentsatuko, ez al zaizu iruditzen pixka bat, nola esango nuke, gure estilotik, gure etikatik kanpo, etika, etika, erraz esaten duk etika, esadak, Goio, hogeita hamabost urte buzoarekin ibilita, hiru txandatan, eta uste al duk hiri kontu eske etortzeko eskubidea eduki dezakeenik inork, urlia, sandia eta berendia sartu dituk, guztiz legala duk, errealitate aldakor honetan zilegi duk kapitalaren tresnak klase ikuspegi batekin erabil ditzagun, zilegi eta logikoa, ezin gaitezkek atzean geratu, ez kezkatu etikagatik, etika arazo faltsuengatik, ez zakiat, zioen bere artean Goiok, niregatik igual ez nikek egingo, baina familiarengatik, andrea eta semearengatik, semeak uste dik bere aita tonto hutsa dela, ez duk diru asko baina bizi osoko aurrerakina duk, edo ia, ateratzen denarekin etxean obra egingo genikek eta semea bidaltzen genikek kanpora ingelesa ikastera, Armanik arrazoi dik, ez diat kezkatu behar horregatik, eta zer arraio, ez ditek esaten, ba, mihigaiztoek, Armanik ordu sindikalak aprobetxatzen dituela bere swing a edo dena delakoa hobetzeko, orduan, zergatik ez ni... ez diat kezkatu behar horregatik, baina ez, esaten zioten beste lankide maltzur samar batzuek, ez kezkatu horregatik, kezkatu beste honengatik, eta berripaper bat erakusten zioten, non esaten baitzen planta itxi eta beste norabait eramango zutela, gaur jan dituan lentejak zorretan jan dituk, bai horixe, baina kreditua bukatu zaik, ez zagok lenteja gehiagorik, garaiz baino lehen azken tanta arte zukututako limoia haiz, hik ez duk jada limoi urik ematen, kitto beraz, baina lentejak jaten segitu behar diat, hor konpon, hi, Goio, hori ez duk euren problema, jabeena, alegia, Armani, Armani, noizko alternatiba famatu hori, urteak dituk esaten duala ez dela biharko, baina ordutik bihar asko pasatu dituk, edozer baino lehen, ez gaitezen urduri jar, antola gaitezen, gainerako sindikatukook eta gainerako lankideok, orokorrean, bat datoz, egoera larria da, bai, baina guk ere indarra daukagu, manifestazio bat egingo dugu, hasteko, ezin gaituzte part botata utzi, konpromisoak dauzkate gurekin, ederki asko aberastu dira gure kontura, azken hamabost urteetan, borroka egingo dugu, negoziatu dute, negoziatzera behartuko ditugu, langileria berriro karrikaren jabe, beren ikur zaharrekin, jendea trumilka bildurik, Poliziaren karga bat edo beste, atxilotu batzuk, ez beste garai batean bezainbeste, hala ere, ez kargak eta ez atxilotuak, eta patronala eseri da sindikatuekin negoziatzera, ikusten, Goio, esaten zuen Armanik, ikusten, orain, albiste on horrekin batera badut beste bat txarra, urte on batzuen ondoren Elektrikak jaisten ari dituk, baina lanpostuei eutsi egingo zieagu, bai horixe, negoziazioak gogorrak izango dituk, negoziazioak gogorrak izaten ari dira, luzeak izaten ari dira, eta ez dirudi bide onetik doazenik, Elektrikak berriro behera, potroak, hi, negoziazio luzeak eta korapilatsuak eta halako desanimo orokorra zabaldu da fabrikan, aldez aurretik sentitutako derrota batena, kalean ere gero eta jende gutxiago, Poliziak ez du kargatzeko ez inor atxilotzeko beharrik ikusten, pintura planta hemen geratuko da, berrogeita hamazazpitik gorakoak aurrejubilatuko dituzte, eta gainerakoak kalera, hiru mila, bai, hiru mila baino beste lau milarena salbatu dugu, zer nahi duzue, ez dago besterik, baina nik berrogeita hamasei dauzkat, Armani, zorte txarra, Goio, zorte txarra, ahal izan den guztia egin dugu, baina ez dago besterik, azkenak argia amata dezala.
|
|
badakik frontoian jokatzen?, ba, orduan burtsan jokatzen ere badakik, ez zakiat ba, defenditzen zen Goio, hik nahi duana esango duk baina nik frontoiarena garbiago ikusten diat, tira, orduan ez hadi gehiago kezkatu eta jokatu frontoian, eta uztak burtsa Armanirentzat, Armanirentzat?, Goio harrituta, ez duk izango, berriz irri egiten zioten, izango ez duk ba, nondik uste duk ateratzen duela bestela, horren traje bakoitzak hire pagaren erdia balio dik, Goio, mesedez, Goio, –hau Armani zen–, Goioren begietan irakurtzen zuen mesfidantzak asaldaturik, eta nork lortu zian KPI gehi bateko igoera, zer uste duk, gauza horiek traje eder bat eramateagatik lortzen direla?, ez horixe, gure indarraren kontziente direlako lortzen dituk, eta guk badakigulako nola tratatu jendilaje hori, nola erabili, nola kudeatu gure indarra, eta horrek, gaur egun, lehen ez bezalako gauzak eskatzen ditik, esaterako irudia, esaterako trajea, nire trajea hire buzoa duk, gauzak izugarri aldatu dituk, errealitatea bera aldakorra duk, lehen ere ez al genian horretaz hitz egin, trajea atrezzoaren parte duk, baina patronalaren aurrez aurrekoak gogorrak dituk, gogorrak gero, baita zera ere, esaten zioten orduan beste mihigaizto batzuek, baina ez al diok bibotea ikusi, Armaniren bibotea sarria zen, itxia, batek bertan edozer aurkitzea espero duen horietakoa, ez al diok bibotea ikusi, nik lehengoan bertatik langostino azal bat ateratzen ikusi nian, horiek babokeriak dituk, Goio, patronalaren amarru zaharrak, borrokan kontsekuenteenak direnak desprestigiatzeko, horretan ez zagok aldaketarik, hori betiko errealitatea duk, hik hain ongi ezagutzen duana, Goio, hori jokabide betierekoa duk, dena den ulertzen diat, Goio, hain zuzen lehengoan hitz egin nian horretaz beste hainbat konpañerorekin, konfiantzazkoekin, badakik gauza nola dagoen gaur egun, garai berriei egokitzeko ahalegindu beharra zagok, lehen pentsaezinak irudituko litzaizkigukeen soluzioak, ez duk afiliatuentzako plan bat, ezin zaiok horrela deitu, baina sindikatuak ez dik begi txarrez ikusten, urte luzeetako afiliazioa daramaten kideentzat duk, bakarrik, eta pentsatu diagu agian hik, bakoitzak hainbeste jarri behar dik, nahi duenak, noski, nahi ez duenak ez dik jarri behar eta ez duk deus gertatzen, gero sindikatuak eramango dik irabazien ehuneko hainbeste, gainerakoa norberarentzat, joño, Armani, esaten didazun hau, ez nuen sekula pentsatuko, ez al zaizu iruditzen pixka bat, nola esango nuke, gure estilotik, gure etikatik kanpo, etika, etika, erraz esaten duk etika, esadak, Goio, hogeita hamabost urte buzoarekin ibilita, hiru txandatan, eta uste al duk hiri kontu eske etortzeko eskubidea eduki dezakeenik inork, urlia, sandia eta berendia sartu dituk, guztiz legala duk, errealitate aldakor honetan zilegi duk kapitalaren tresnak klase ikuspegi batekin erabil ditzagun, zilegi eta logikoa, ezin gaitezkek atzean geratu, ez kezkatu etikagatik, etika arazo faltsuengatik, ez zakiat, zioen bere artean Goiok, niregatik igual ez nikek egingo, baina familiarengatik, andrea eta semearengatik, semeak uste dik bere aita tonto hutsa dela, ez duk diru asko baina bizi osoko aurrerakina duk, edo ia, ateratzen denarekin etxean obra egingo genikek eta semea bidaltzen genikek kanpora ingelesa ikastera, Armanik arrazoi dik, ez diat kezkatu behar horregatik, eta zer arraio, ez ditek esaten, ba, mihigaiztoek, Armanik ordu sindikalak aprobetxatzen dituela bere swing a edo dena delakoa hobetzeko, orduan, zergatik ez ni... ez diat kezkatu behar horregatik, baina ez, esaten zioten beste lankide maltzur samar batzuek, ez kezkatu horregatik, kezkatu beste honengatik, eta berripaper bat erakusten zioten, non esaten baitzen planta itxi eta beste norabait eramango zutela, gaur jan dituan lentejak zorretan jan dituk, bai horixe, baina kreditua bukatu zaik, ez zagok lenteja gehiagorik, garaiz baino lehen azken tanta arte zukututako limoia haiz, hik ez duk jada limoi urik ematen, kitto beraz, baina lentejak ...gaur egun, garai berriei egokitzeko ahalegindu beharra zagok, lehen pentsaezinak irudituko litzaizkigukeen soluzioak, ez duk afiliatuentzako plan bat, ezin zaiok horrela deitu, baina sindikatuak ez dik begi txarrez ikusten, urte luzeetako afiliazioa daramaten kideentzat duk, bakarrik, eta pentsatu diagu agian hik, bakoitzak hainbeste jarri behar dik, nahi duenak, noski, nahi ez duenak ez dik jarri
|
behar
eta ez duk deus gertatzen, gero sindikatuak eramango dik irabazien ehuneko hainbeste, gainerakoa norberarentzat, joño, Armani, esaten didazun hau, ez nuen sekula pentsatuko, ez al zaizu iruditzen pixka bat, nola esango nuke, gure estilotik, gure etikatik kanpo, etika, etika, erraz esaten duk etika, esadak, Goio, hogeita hamabost urte buzoarekin ibilita, hiru txandatan, eta uste al duk hiri kontu...
|
2007
|
|
Ederra eguna jaiotzen asmatzeko, ez esan niri ezetzik, mon ami, horretan ere nabarmena ni. Jaiotzeko egun bakarra hautatu
|
behar
eta huraxe, zoritxarrekoetan zorigaiztokoena. Izarrak eta zeru guztiak kontra nituen sortze beretik, eta sei hilabete eskaseko haurra nintzela pasatu ninduten gurasoek mugan bestaldera, maletatxo baten barruan ezkutatuta, panpina baten antzera.
|
|
– Iturrinotxo bihotzekoa, ez dukezu lan makala, emakumea alboan
|
behar
eta bi aurkitu dituzu, bakarraren lekuan.
|
|
Etxean izanen nintzen beraz. Ez nuen leku askoren
|
beharrik
eta ez nintzen asetzeko zaila: gauaren minean 666 taldearen soinu kolpekatuak hautematean gin kas godalet bat aski zitzaidan eta, goizean jaikitzean, kafea, belea bezain beltz.
|
|
Edozein entziklopediak baino xehetasun gehiago eman zituen. Akitu ere akitu behar zuen noizbait eta, pare bat ordu ongi beteak zituelarik, kazetariaren ahotsa entzun zuten eta, noizbait
|
behar
eta, isildu egin zen irratia.
|
2008
|
|
|
BEHARRA
ETA GOGOA
|
2009
|
|
Zerbait
|
behar
eta, morroi hasi nintzen maizter nengoen baserrian. Etxekoandreak fedea eta karitatea zituen ugari, eta lanak eskas.
|
|
Kasualitatea izan zen, baina besotik lotuta ikusi ninduen. Behin
|
behar
eta. Horregatik, askotan pentsatu nuen nigatik esaten zuela, nire ibilerengatik.
|
|
Eta gero kafesne zopekin gosaldu, Maria Kristina hartu eta Bretxara joan, hazitarako zaku patatak zamatu, eta, behin
|
behar
eta, astoa egoskortu.
|
|
Arratsaldearen lehen ordu konkaboak, zeruari buelta eta buelta, eginkizun xume eta zentzubakoen zerrendatzea, ogiak, egiak. Nekeari erresistentzia, western zaharrak, tvko apopilo nardagarriak, tragediaren sobredosia, banitateen eskaparateak, hezurduraren egokitze ezina, diarioaren gaueko grabazioa, hitzen
|
beharra
eta sinbiosia. Eta azkenean, arnasa hartu, lasai biluztu, zure azken unea balitz bezala.
|
2010
|
|
Lehen saioak huts egin zuen. Ondo errodaturiko protokoloari jarraiki, medikuek bazekiten etsipenari ez zitzaiola zirriturik utzi
|
behar
eta bigarrena ere programatu ziguten klinikan, lehendabizikoaren porrota iragartzearekin batera. Udaberriaren atarian geunden eta" Hasi maletak prestatzen, bihotza, etzi New Yorkera goaz" esanez azaldu zitzaidan eguerdi batez, bigarren saiakeraren bezperan.
|
|
Horror vacui. Zerbait esan
|
behar
eta ezin heldu hitz mutur bati. " Ez ditut irakurri zure liburuak" bete du nik utzitako hutsunea.
|
|
Estudiantea
|
behar
eta detektibea nintzen:
|
2011
|
|
Kontatu diot, halako batean, ehorzlearekin izandako enkontrua, ardoarena aipatu gabe, noski, ezta Landaluzerena. Harira joanda, familiako panteoiaren mugitu
|
beharra
eta aitaren hilkutxa hutsaz baino ez naiz mintzatu. Amamari buruzko ehorzlearen komentarioak ere ez dizkiot aipatu.
|
2012
|
|
A letratik hastea deliberatu zuen, nonbaitetik hasi
|
behar
eta. Baina iruditu zitzaion letren artean ezarrita zegoen ordena horixe zela, hain zuzen ere, hiztegi batean hitzen arteko berdintasun erlazioa hausten zuen alderdi bakarra.
|
2013
|
|
Carolyn G. Heilbrunek honela azaltzen du Nola idatzi emakume baten biografia saiakeran: " Emakume gehienek maitatu beharra bihurtzen dugu gu geu maitatuak izateko
|
beharra
eta, beraz, gizonengandik eta seme alabengandik itxaroten dugu haiek, euren bizitzetan murgilduta daudela, eskain diezaguketena baino gehiago". Egunkarian murgilduta zoriontsua den gizon baten ondoan emakume frustratu bat egoten da normalean.
|
|
Gizon gozo bat zen, mustatxaduna, ez espainola ez euskara konprenitzeko gauza ez zena. Horregatik, norbaitekin solas egin
|
behar
eta bazkari guzia nirekin aritu zen, arrantza kontuen gainean, horretarako afizio handia baitzuen. Madame Sophieren klaseak ongi aprobetxatuak nituen, bistan zen.
|
|
Jendeak solas egiten zuen, baziren kartelak paretetan, Poliziaren furgonetak noiznahi aditzen ziren sirena joka. Izanez ere, sektore bateko eta bertzeko langileak greban zeuden,
|
behar
eta merezi bezalako jornalak eta lan kondizioak eskatzeko, egunero baziren amnistiaren aldeko manifestazioak edo itxialdiak, eta Suarez presidenteak abenduaren 15erako deitu zuen erreferendumaren alde edo kontra egiteko pintadak eta panfletoak nonahi ikusten ziren.
|
2014
|
|
Guziak. Egun zenbaiten buruan hutsik izanen da Baiona, gizon heldu, elbarri, espainol, langile
|
behar
eta gisa horretako batzuk kendu eta, emazteak, atso agureak, haurrak, eta abere batzuk baino ez dira izanen Baionan: abantzu gizonik gabeko hiri bat.
|
|
Helburua praktikoagoa: saioak grabatuta bazeuden, nahi zutenean ikusi ahal baziren, agenteek ez zuten erantzunik idatzi
|
behar
eta" arreta handiagoa jar zezaketen horrela galderetan". Saioei" galdera saioak" esaten diete txostenean ia beti.
|
2015
|
|
Eta aurre egite horren ondorioz eraiki duen obrak erakusten digu triskantzaren despit munduak bizirik dirauela. Kaos mingarritik abiatu
|
behar
eta hala ere harmoniazko mundu oso bat berreraikitzea erdietsi du.
|
|
kristauak ziren goitik behera Saizarbitoriaren esanetan euskaldunok hondamendi moraletik salbatu gintuzten buruzagiak. Alegia, nobelagileak, behin autokritika egiten hasiz gero, eta orain arte erakutsi duen logikaren arabera, ez al luke kristautasunaren aurka erakutsi izan duen zirrikiturik gabeko arbuioa berraztertu
|
behar
eta esker onez aitortu, gerra zibilean gure arbasoek erakutsi zuten garbitasuna hein batean kristautasuna ulertzeko abertzaleen erari zor zaiola?
|
2016
|
|
esan zidan atzo amak. Behin
|
behar
eta zu bestelako zapatekin! Ez diot ezer kontatu, ez daukat indarrik hitzak biriketarik ateratzeko.
|
2017
|
|
Eta ez zen kasualitatea, ondo mamurturiko erabakia baizik. Matxinada zapatistak zabalduriko aurpegi estalien irudia eta filosofia baino lehenago, feministok norbanakoen identitateak ezkutatzeko
|
beharraz
eta bertuteez sinetsita geunden eta gure testuak era kolektiboan idatzi eta sinatzen genituen. Norbanakoen eta taldeen arteko oreka neurtuagoa zen, nahiz eta horrek ez duen esan nahi botere hierarkiarik ez zegoenik edo haiek kudeatzea erraza zenik.
|
|
Berriz ere nabaritu zuen Begoñarengana hurbiltzeko
|
beharra
eta hurbildu egin zitzaion. Cruz Mari eta Muñoz Eugiren ondoan zihoan, zerbait esaten.
|
|
Hau ez da koadriga lasterketa bat; hau ez da" Aizak hi!, egintzak nire lana nire partez!"; hau ez da irrati berri bat erosiz gero egunez egun entzuten dudana aldatuko dut; hau ez da nire ohiturek ez naute definitzen eta beste edozein aldetara begira dezaket eta ez dut azalpenik eman
|
behar
eta zu eta zure ingurukoentzat bizkorregia naiz, eta irudi batek mila hitzek baino gehiago adierazten du, eta zenbait agiri ahaztu ditut etxean eta orain banoa, agur. Hau ez da tipo tristea eta enigmatikoa naiz eta nire malenkonia erromantikoak hilezinezko barne arrastoen ondorioetatik, bizipenen azkazal zorrotzetatik, behazunetik, desamodioen injekzioetatik salbatuko nau eta berdin ni neu nigan izatearen eta besteen aurrean zein besteengan izatearen faktuari datxekien arduretatik; hau ez da nire ohea beti egongo da emakumez beteta, plazerez gainezka, eta nire galtza bakeroak gasolio txiskeroez.
|
|
Arazorik gabe itzuli zen etxera, pozik, ordura arte eskultura bat izandako txatarra pilatxo hura hantxe nolanahi utzita. “Ez nuen artista izan
|
beharrik
eta, gainera, beharrik gabe, artista sentitzen nintzen”.
|
2018
|
|
– Ez sartu Giulia horretan! –oso haserreturik– Ez zuen hor egon
|
beharrik
eta ezin zuen egon. Ez nekien nork bidaltzen zituen lepoko eta belarritakoak, ez zuten karga emozionalik niretzat eta limurtzeko ziren halakorik nahi ez nuenean!
|
|
Ezustea dago, jakina; xoka, hari argibideak eskatzeko gogo berantiar eta tamalez jada ase ezina, elkarrekin partekatuko ez ditugun urteekiko amorrua edo bertigoa, uneak eta urteak gauza bera direlako suiziden kasuan. Lagunaren alde
|
behar
eta merezi zuena garaiz ez egin izanaren susmo mikatza ere badago. Erruduntasun sentipena, seinaleen bilaketa –“arrastoren bat aterako genuen horren lagun eskasak izan ez bagina”–, ondotik alde egin digun norbaiten bizitza izen deitura hutsetan eta izen deitura horiek metafora batean kaiolatzeko tentazioa (metaforak burgesak ez balira), alfa eta omega, taxidermistaren lana:
|
|
Kantak hori du, itsatsita geratzen zaiola gure garai bateko gorputz zati bati, eta kanta hori erauzi nahi izatera, kanta bakarrik ez, hari itsatsitako gure azal samurra ere erauzi egin geniokeela; horregatik, nahiago, aukeran, kantazala bere horretan utzi, epidermis musikala garelako funtsean, oihartzunak eta hotsak, lantzean behin esaldiren batek zipriztinduak edo ziztatuak. Geure
|
behar
eta premietarako erabiltzen ditugu kantak. Ondo diogu premia diogunean:
|
|
Beste batzuk berriz, dantzan marraztu ditu, festan eta danborra jotzen. Ez dugu jairikan
|
behar
eta Hik eta nik kantak dakartza 45 rpm-ko diskoak A aldean. B aldekoak berriz, Langille batek dio eta Atzo, gaur, bihar titulatzen dira.
|
2019
|
|
|
beharraren
eta bazkari jendetsuen aldamenean,
|
|
ezkerrean erretratuaren positiboa; eskuinean, negatiboa. Batetik, hor dago emakumeen autoerrepresentazio
|
beharra
eta, bestetik, irudi horiek ohiko errepresentazio sexistekin nahasteko arriskua.
|
|
profesionala, idazletza eta amatasuna, nahiz eta bere kasuan presioak idazten laguntzen dion. Meabek, semea artean txikia zela, senide nagusiagoez arduratu
|
behar
eta nekea, kontzentrazio galera eta idazteko denbora falta ekarri zion aroa aipatu du. Jaiok presioa izan du hizpide:
|
|
Egun batean bonbilla piztu zitzaion, eta elkartea gobernatzen duen batzordean aurkeztu zuen ekimena. Eskari potentziala nahikoa zela iruditu zitzaien, ez zuela inbertsio handirik
|
behar
eta, gainera, jende berria erakar zezakeela girora.
|
2020
|
|
Ikerketarekin jarraitu zuela esan zidan, eta, nik Muruaren heriotzaren berri jakiteko egin nuena kontuan izanda, hemeroteketan eta arakatzen hasi zela Angelo Cianiren heriotzaren berri emango zion zerbaiten bila. Etxean entzundakoetatik kontuak aterata, bazekien XIX. mendearen azkeneko urteetakoren batean hila izan behar zuela, eta, Murua 1897an hil zela esana niolako edo, nonbaitetik hasi
|
behar
eta urte hartako egunkariak miatzen hasi omen zen. Harrigarria egin zitzaidan Cianik ordura arte ikerbide hura probatu ez izana, are gehiago gaztetatik bere arbasoarekiko horrenbesterainoko jakin mina izanda, baina ez nintzen, jakina, holako iruzkinik egiten ausartu.
|
|
Eta… Eta orduan berriz ere berandu sartzen nuen nire esaldia. Mami Lebrun ikusi ondoren “eskerrik asko” esan ez digunik gutxi izanen dira, malkoz betetako aurpegi irribarretsuak zientoka ikusi ditugu, mina eta poza nahasten diren hasperen aunitz aditu, askatu nahi eta ezinean zebilen ikusle andana, libratu
|
behar
eta nahi ez zebilen asko, antza. Amamak, amatxiak, amumak, amonak, ama onak… Eskerrik asko denei.
|
|
Topa egin dezagun berriz ere, bada! (Kopak betetzen ditu) Lelokeria galanta, zer esan
|
behar
eta gau zoriontsua eta baketsua desiratzekotan nintzen…
|
|
Eskaparatean jarri genituen... eta Errege bezperan gainezka egin zigun lanak! Denda leporaino, poltsak brodatu
|
behar
eta jendeari kasu egiteko inor ez. Aitari abisu eman zioten kalean guri laguntzera etortzeko, ezin iritsita genbiltzala.
|
|
Denda zen topo egiteko tokia. Bergaran lan egiten nuen, 18:00etan ateratzen nintzen
|
beharretik
eta 18:30erako dendan nengoen. 19:30erako aitzurtuta.
|
|
Onartu zituen arrautza batean estu eta giltzapean bizitzea, beste ezer ez eta beldar izanik asegabe hosto beretik jatea, pupurik gabeko pupa bilakatzean mudatu
|
behar
eta imagoa izatea. Magia izan zen, erabakitakoak zein mudantza arrotzenak bere gain hartu eta bilakaera guztiak hegoak kliskatuz txalotzea.
|
2021
|
|
Agirrek ere bertso jardunerako konplizitate hori behar beharrezkoa dela azpimarratzen du, emakumez soilik osatutako bertso saioak hizpidera ekarriz. Elustondoren hitzetan ere Ez da kasualitatea [23] eta antzerakoetan ez daukazu perfektua izan
|
beharrik
eta norbere buruaz barre egin ahal izateko beharrezkoa da perfektua izateari uztea. Plaza hegemoniko batean “demostratu behar hori” handiagoa da eta begirada gehiago daude zure esperoan.
|
|
Maddik, preseski, ez zuen dotea larruari lotua. Ardit zilar eta ozentsuek osatzen zuten Maddi gaizoaren herentzia, suertea, Jason eta honen amaren gustuko, sosa
|
behar
eta anitz maite zutelako. Neurriaz haragoko kontsumo desirak zituzten, jantzi eta auto berriak, kozinatzea eskatzen ez zuten janariak, HD telebista erraldoiak eta azken modako ordenagailuak.
|
|
Ematen du udal berriak ez zuela ardura hartu nahi izan, ez zela bere egitekoa. Edo beharbada alderdiaren agintariek ez zuten udala ezertarako
|
behar
eta alferrikakoa iruditu zitzaien inon jasota uztea. Gertatu ohi da, nagusia bakarra denean.
|
2022
|
|
Kapitalismoak ahalegina egin du eragiten dituen tentsioak, banaketak eta arrakalak areagotzeko: eremu pribatuaren eta publikoaren artean, ugalketaren eta ekoizpenaren artean, eta, azken batean, oinarrizko
|
beharren
eta irabazi ekonomikoak sortzearen artean.
|
|
“Hau ere hautsi dun, heure dirutik hartzen hasiko bagina apurtzen dunan guztia ordaintzeko, hemezortzi urte bete
|
behar
eta ez al dun pauso zuzenik emango, noiz arte, Rakel”, aitaren marmarren korronteak neurtua dirudi, baina aldizka labaintzen zaio itxi usaina duen hitzen bat, aspaldi ondutakoa.
|
|
Elkarte horiek lan izugarria egin dute emakumeen topagune izan, beraien ahotsak jaso eta horiei tokia egiten. Beraien
|
behar
eta aldarrikapenei forma eman eta artikulatzeko funtsezkoak izan ziren, garaian garaiko bestelako konbergentziak sortzeko. Sektoreko sindikatu eta elkarteetan ere nabaritu zen horien eragina, eta lehenengo aldiz zenbait erabakigunetan emakumeak sartu ziren:
|
|
Udaran almendra alea babesten duen belus berdea lirudikeen oihalez forratutako jarleku bat zen, orain dela berrogeita hamar urte nekazari errepublikano baten etxeko egongelan, garaiko interiorismoaren kanonaren arabera, luxuaren bekatu burgeserantz egindako labaintze arin baten ebidentzia sotila.
|
Beharraren
eta desioaren artean, debilidade irristada bat.
|
|
Eta “bizi”, ezerk irauten ez duen lasterketa ero honetan. Gu gara maitasun erromantikoa deseraiki
|
behar
eta oraindik bikoteak eratzen ditugunak. Gu gara zuen diskurtsoen gorputzak, eredu berrien bila estropezuka gabiltzanak.
|
|
Era orokorrago batean, nahitaezkoa iruditzen zaigu elkarte baten baitan denok bat egitea. Uste dugu garrantzitsua dela instituzioei, sektore modura, gure
|
beharrak
eta eskakizunak helaraztea eta ikasgai pendiente hau praktikatzen hasi ginateke. Horretarako, noski, jada martxan den plataforma bat baliatzea litzateke egokiena:
|
2023
|
|
Elvira Burgosek aldarrikatzen duen marko kulturalaren eraldaketaren
|
beharra
eta Feinbergen sexu, genero eta sexualitatearen zurruntasunari buruzko gogoetak buruan, eguneroko bizitzan, praktika politikoetan zein ikerketetan generoa continuum moduan irudikatzeko proposamena lurreratzearen garrantziari heldu nahi nioke nik. Hau da, kualitatiboki zein kuantitatiboki zenbakiak eta estatistikak hitzak bezain performatiboak direlakoan bestelako gorputzen ikusgarritasuna bermatuko duten kontzeptuak eta tresnak erabiltzearen aldeko deia egiteko baliatu nahi dut hitzaurre hau, genero desberdinkeriak sozialki eraikitzen ditugula erakutsiko eta bereizketa horien esentzializazioa borrokatuko duten lanabesak eskuratzeko gonbita.
|
|
Sinpletasunak handinahikeria ordeztu duen gizarte horrek eskatzen duen eskala murrizketa ez da orriotan aztertu dugun logikaren araberakoa, eta bizitza ona zer den birdefinitzea eskatzen du, nahitaez. Geroz eta eztabaidaezinagoa da norberaren
|
behar
eta desioak ase ahal izatea era zilegian aldarrikatu zuen kontrakulturari neoliberalismoak emandako erantzun hipertrofikoa, egokia ez izateaz gain, ekozida ere badela, eta, beraz, erantzun berriak emateko garaia da, horrek ardura eta desaztea eskatzen duela onartuz.
|
|
Auzo baten testuinguru jakin batek ez du, berez, bertako ezein kultur adierazpide popular, edo, Lefebvreren adierari gagozkiola, urbano egingo. Are gutxiago, ekimen kultural horiek kanpotik eta auzotarren
|
behar
eta gogoei ezikusia eginda sortuak badira.
|
|
Zama astuna gainetik kentzen joan ahala, askotariko musikak ugaldu dira gurean, nahiz eta gehienek oihartzun handirik ez lortu izan. Politikoki lerratu
|
beharraren
eta horren albo kalteen ondorioz genero eta musika estilo jakin batzuek izandako konnotazioak galdu dira eta, horrekin batera, joera berriak sortu eta eskaintza aberastu da, diskurtso estetikoa lantzeak garrantzia irabazi duen heinean. Era paraleloan galdu dute proposamen gehienek eragin sozial zabala izateko gaitasuna.
|
|
Bada dutxatzeko aukera izateagatik gehiago kobratzen duenik ere. Ordainpeko festibalak mukuru egoten diren arren, jaialdien sarrera igarotzea baimentzen dizun eskumuturrekoa lortzea ez dago poltsiko guztien esku; ikusi dugunez, tokian tokiko biztanleen
|
behar
eta gogoak asetzea ez da sekula antolatzaileen lehentasuna izan. Atzerritik datozen gazteak sarreren prezioa ordaintzeko gai badira, aski.
|
|
Sektore prekario bat izatea ez da zentzu guztietan txarrerako, badauzka gauza onak ere:
|
beharrek
eta dirulaguntza faltak tresna propioak sortzera bultzatu gaituzte, besteak beste. Nik hori asko eskertzen dut, etengabe gure egoeraren birplanteatzea egitera behartzen gaituelako:
|
|
|
Beharrak
eta urgentziak ere lagundu zuten, jakina, planeta pikutara joateko zorian baitzegoen. Ez dago premia larria bezain akuilu eraginkorrik.
|
|
Dendan saltzen zen jeneroa eta dekorazioa aspaldi batean bizitako ekialdezaletasun aski orokor baten ondorioak iruditu zitzaizkion Carvalhori, zeinean nahastu baitziren nobedade egarria, esnobismoa, droga ordura arte ezezagunak kontsumitu nahia, bidaia zaletasuna, espiritualitate berri baten
|
beharra
eta auskalo zenbat gauza gehiago.
|
|
Horrela ba, Antzerkiola Imaginarioa, herri antzerkian eta antzerki antropologiaren bidean sakontzeko asmoz, Ritos izeneko ekintzan murgildu zen. Urte bakoitzean aukeratutako herri edo auzoan sartu eta bertako egunerokotasunean antzerkiaren
|
beharra
eta balioa biziarazten zituen. Horretarako, herri bakoitzeko ondasun kultural eta artistikoak behatu eta jaso ondoren, eta betiere bertako agente kulturalekin elkartrukea sorraraziz, ondoko ekintzak burutzen genituen:
|
|
Besteak begiratzea ederra bazen ere, nik nire aldetik ez nuen kathakaliarekin sentitu nuen gauza bera sentitu. Ez nuen arte borroka horren
|
beharrik
eta ez nintzen eroso sentitzen. Fisikoki nik ere nire mugak ditut, eta bihurkortasuna ez da inoiz nire dohaina izan.
|
|
Lorence eta Anne, lagun bretoiak, irandarraren tabernan ezagutu nituen eta harreman polita izan nuen eurekin, baina hauek ez zuten astebete ere iraun ostatuan lanean. Nik, ordea, dirua
|
behar
eta jarraitu egin nuen beste pixka batean. Irandarrari lana utziko nuela esan nionean mehatxu egin zidan, inguru hartatik ikusten baninduen eskopeta hartu eta tiroz hilko ninduela esanez.
|
|
Aldi berean, antagonistak inprobisaziorako landu beharreko eskema ondoko hau da, kontuan izan behar da antagonista inprobisazioa gertatzen den lekuan dagoela eta protagonista dela leku edo espazio horretara sartzen dena: protagonistarekin adostutako nahia ezeztatzeko arrazoia, lortzearen ondorioa, ez lortzearena, lekua lekuarekiko erlazioa, erlazio emozionala, erlazio soziala, aktibitatea edo jarduera jarduera hori ez egitearen ondorioa, urgentzia orain eta hemen egiteko
|
beharra
eta egoera animikoa. [9]
|
|
Eta lan honek, barrura begiratzea exijitzen du. Ez ditut gauza asko argi, eta argi ez edukitzeak, bilatzen jarraitzeko
|
beharra
eta borondatea ematen dizkit. Eta... ez daukat ezer gehiago esateko.
|
|
Ez litzatekeelako egia. Hori konpontzeko modua ez da herri txikiez ahaztuko diren azpiegitura handiak sortzea, baizik eta herri horietara formatu txikiko obrak eramatea, eta horretarako oinarri sendoko egitura bat sortu behar da, zeinarekin herria iritsiko den teatro ekintzaren
|
beharraz
eta garrantziaz jabetzera. Teatro lantegiak, teatro amateurra, teatro unibertsitarioa sortu.
|