|
2008
|
|
|
Azkuek euskara aurrerabidearekin uztartzearen alternatiba planteatzen zuen. Aurrerabide horrek zeinu konfesionala izan
|
beharra
Azkueren ikuspegiaren adierazgarri da, modernizazio onartuz, baina beti ere euskararekiko eta fedearekiko hausturarik ez zekarren artean. Beraz modernizaziorako bide euskaldun eta katoliko bat planteatuz.
|
|
|
Bilboko parroko eta horien laguntzaile gisa ari ziren apaiz euskaltzaleek erosiko zuten halaber aldizkaria eta baita Euskalerria Elkartearen inguruan mugitzen ziren zenbait pertsonek ere. Ez da ahaztu
|
behar
Azkuek berak emandako datuen arabera, bilbotarren laurdena inguru euskalduna zela garai hartan457 Eta nahiz eta bilbotar euskaldun horietako gehienak maila apalekoak izan (neskameak, morroiak etab.), burgesen artean ere, proportzio baxuagoan izan arren, egongo ziren euskaldun batzuk. (Urrunago joan gabe, hor zegoen Euskalzale diruz laguntzen zuen Tomas Epaltza, euskaltzalea ez ezik euskalduna ere bazena).
|
|
|
Ez da ahaztu
|
behar
Azkueren babesle ziren Euskalerria Elkartekoak EAJn integratu zirela, gorabehera ugari izan bazituzten ere euren tesi autonomistak sabindarren ideia independentistekin uztartzeko. Hola, Euskalerria Elkartetik zetozenek behin independentismoaren auzian alderdia moderatzea lortu zutelarik, «garrantzia gutxiagoko gauzetan» hala nola hizkuntza eredua modukoetan, ez bide ziren aritu Sabinoren proposamenen aurka Azkueren euskara errebindikatzen.
|
|
|
Batetik, Arana Goirik Euskeldun Batzokijaren baitan ezartzen zuen autoritate eztabaidaezinaren inguruan tentsioak egon zitezkeen, bereziki euskararen inguruko auzietan. Ez da ahantzi
|
behar
Azkuek euskara gaietan bere ereduak ezarri nahi zituela, eta ez dirudi Arana Goiri halako konkurrentziak onartzeko prest egongo zenik. Bestalde agian Arana Goiriren politika beligerante eta erradikalek, formak gordetzea nahiago bide zuen Azkuerengan larritasuna eragin zuten.
|
|
2015
|
|
|
Bada, eredu garailearen irizpide nagusiak gehienbat XX. mendearen lehen herenean jaulkiak ziren. Ez da ahantzi
|
behar
Azkue bezalako aurrekari baten jardunaren eragina (ikus Hidalgo, 1995), baina 1929an Altubek aurkezturiko ereduak bilduko zuen arrakasta XX. mendearen hirugarren herenean/ laurdenean, noiz eta indartsu abiatu baitzen euskararen normalizazio ekimena. Eredu horren arrakastaz honela zioen Mitxelenak 1981ean:
|
|
2019
|
|
|
»Horrez gain, ez da ahaztu
|
behar
Azkue, Labe Garaiak ezizena ezarri zioten erraldoi nekaezin hura, erraldoia, fisikoki handia zelako baina batez ere langile nekaezina zelako?, beste arlo batzuetan ere lan asko egina izan arren, musikari, idazle, folklore arloko askotariko ondareen biltzaile??, maila eta ospe handiko hizkuntzalaria zela, eta gertutik ezagutzen zuela bere garaian zientzia horretan Europan egiten zena.... Parisko Elkarte Linguistikoko kide zen 1905az geroztik; bi urte eman zituen Tours hirian (Frantzia) Diccionario Vasco Español Francés/ Dictionnaire Basque Espagnol Français hiztegia argitaratzeko lanetan; Hanburgora, Londresa eta Zurichera ere bidaiatu zuen, besteak beste, hizkuntzalaritzako zereginek hartaratuta; Errusiako Zientzia Akademiako kide izendatu zuten 1922an?
|
|
|
Hemen eta orain paragrafo horretan aitortzen denak aurrekaririk, ukan, badauka; irakurri baino ez dugu egin
|
behar
Azkueren iritzia:
|