2008
|
|
Halaxe egin du azken laurogeita hamar urteetan. Halaxe
|
beharko
du egin etorkizunean ere, hortxe baitago bere xede eta helburua, euskararen aurreramendurako ekin eta jarrai, aldian aldiko eta tokian tokiko tresnak eta lanabesak erabiliz.
|
2009
|
|
Euskal kulturaren eragileek ere gero eta ozenago aldarrikatu
|
beharko
lukete ikusmolde hori. Urte luzetan herri-literaturaren esparruan ibilia, Zavalak badaki norabide ziurrak ematen.
|
|
Hala ere, urte batzuk
|
beharko
ditu lana plazaratzeko. Berak sortu beharko baitu argitaletxea ere:
|
|
Hala ere, urte batzuk beharko ditu lana plazaratzeko. Berak sortu
|
beharko
baitu argitaletxea ere: Auspoa.
|
|
310 ohikoak eta 22 sail nagusikoak; eta beste 29 ale, Biblioteca de Narrativa popular sailekoak; guztira, beraz, 361 (Erdarazko hauek 1993tik aurrera argitaratuz joan dira eta, azken batean, Auspoaren erdal adartzat jo ditzakegu. Urte batzuk itxaron
|
behar izan
dute, Azkoitiko mutiko haren ekarri ditut hura dela bitarteko.)
|
|
Edozein lekutako euskaldunok konturatu
|
beharko
ginateke zer garrantzitsua den Euskal Autonomia Erkidegoko hiriburuaren toponimiaren ikerketaren uzta aberatsaren argitalpena prestatzea, hiritarren gozamenerako eta administrazio desberdinen erabilerako. Gozamenerako, diot, zeren eta ikerketaren emaitzetatik argi eta garbi ikusten baita gure hiriburuaren toponomastikaren gehiengo nabarmena euskarazkoa edo euskal jatorrizkoa dela, horrek duen balio kulturala eransten duelarik.
|
|
Haren karrera akademikoa nahikoa bitxia izan zen: aita gazterik hil zitzaiolarik, lanari ekin
|
behar izan
zion beti ikasketak ordaindu ahal izateko; hortaz, neurri handi batean autodidakta xamarra izan zen eta inoiz ez zuen lortu postu finko bat unibertsitatean. Hizkuntzalari bilakatu aurretik hizkuntza zale eta hizkuntza irakasle izan zen, lehenengo eta behin gaztelania ikasirik (Argentinan) eta gero ingelesa eta portugesa.
|
|
Baina hori, gure artean, oso jende gutxik daki. Testu ulergarri bat, irakurgarri bat, lortu nahi badugu, jatorriz alfabeto zirilikoan idazten diren izen horiek gure alfabetora aldatu
|
beharko
ditugu: transkribatu egin beharko ditugu (edo, letraz letrako aldaketa egiten badugu, transliteratu egin beharko ditugu). Eta hori guk asmatu behar al dugu?
|
|
Testu ulergarri bat, irakurgarri bat, lortu nahi badugu, jatorriz alfabeto zirilikoan idazten diren izen horiek gure alfabetora aldatu beharko ditugu: transkribatu egin
|
beharko
ditugu (edo, letraz letrako aldaketa egiten badugu, transliteratu egin beharko ditugu). Eta hori guk asmatu behar al dugu. Ez ote dute errusiarrek berek, edo nazioarteko erakundeek bestela, moduren bat alfabeto zirilikoan idatzitako hitzak latindar alfabetora aldatzeko. Horixe da, hain zuzen ere, egin beharreko lehenengo galdera.
|
|
Testu ulergarri bat, irakurgarri bat, lortu nahi badugu, jatorriz alfabeto zirilikoan idazten diren izen horiek gure alfabetora aldatu beharko ditugu: transkribatu egin beharko ditugu (edo, letraz letrako aldaketa egiten badugu, transliteratu egin
|
beharko
ditugu). Eta hori guk asmatu behar al dugu. Ez ote dute errusiarrek berek, edo nazioarteko erakundeek bestela, moduren bat alfabeto zirilikoan idatzitako hitzak latindar alfabetora aldatzeko. Horixe da, hain zuzen ere, egin beharreko lehenengo galdera.
|
|
Zenbait girotan erran komuna da hizkuntza komunikazio tresna hutsa dela eta, beraz, politikaren esparrutik erabat kanpo egon
|
beharko
lukeela. Baieztapen bera modu gordinagoan agertzen da batzuetan, alegia, hizkuntza berez
|
|
Liburua, Edu Zelaietaren doktorego-tesiaren bertsioa da eta Nafarroako Baztan-Bidasoako hizkeren deskribapenetik abiatuta, bertako euskararen azterketa dialektologikoa izan du xede nagusia. Xorroxindik Beraraino doan ibai arroko euskara zehaztasunez aztertu du liburu honen egileak eta Euskal Herriko alderdi dialektal ugariren berri aintzat hartu
|
behar izan
du lan egiteko: Lapurdiko ipar-mendebaldea, Urdazubi-Zugarramurdi, Baigorri, Ultzama, Basaburu Txiki, Oiartzun, Irun-Hondarribia eta beste zenbait alderdi ere.
|
|
Urte zailak ziren eremu horretan genbiltzan askorentzat, baina, Mikelek argiro ikusi zuen aldizkariaren norabidea, hots, euskarak gure hizkuntza nazionala izan behar baldin bazuen, batasuna behar zuela eta ez dialektalismoa. Disgustu bat baino gehiago jasan
|
behar izan
zituen hori zela eta, baita adiskide edota lagun batzuen haserrea ere.
|
|
astekariaren zuzendari, argitaratu aurretik ale osoa zentsuratik pasatu
|
behar izaten
zen garaietan.
|
|
Eleaniztasuna mesedegarri ote dugu? Zein urrats eman ditugu orain arte eta zein
|
beharko
ditugu etorkinen integrazioan?.
|
|
Immigrazioaren fenomenoa ezagutzeko, honen inguruan hausnartzeko, gogoeta egiteko, zenbait herritako esperientziak biltzeko eta baloratzeko garaia dugula iritzi diogu Euskaltzaindian. Honek erakutsiko digu zer bide jarraitu
|
beharko
genukeen etorkinak ezagutzeko eta hauen integrazioa errazteko, beti ere beraiek dakarten hizkuntzarekiko begirune osoz.
|
|
Bestalde, Resurreccion Maria Azkue Literatur Sarien edizio berrirako lanak aurkezteko epea 2009ko abenduaren 16an amaituko da. Lanak helbide honetara bidali
|
beharko
dira: BBK Kultur Gela.
|
2010
|
|
Dena den, aipagarria iruditzen zaigu daten segidari erreparatzea: 1959ko ekainaren 25ean igorri zuen lehen gutuna Euskaltzaindiak Vatikanora; lau hilabete geroago erantzun zioten (urriaren 29an), gutuna Bilboko apezpikuari igorriz; bi hilabete geroago (abenduaren 17an), Euskaltzaindia Bilboko apezpikuari zuzendu zitzaion, gutun horren berri ba ote zuen galdetuz; eta Gurpide apezpikuak beste hiru hilabete
|
behar izan
zuen Euskaltzaindiari erantzuteko (1960ko martxoaren 26an). Bide luze eta bihurria, zinez!
|
|
Neuk esango nuke baietz, pisu benetan handia izango zuela. ...n batetik beherakoak direnei edo frankismoaren garaiko historiaz ezer gutxi dakitenei, baina neu ziur nago orduko euskaltzaleentzat ez zela izango, ez, ahuntzaren gauerdiko eztula, 1960 aldean, Aita Santuaren bedeinkapena izatea bere lanaren babesgarri, sobera ezaguna baitzen Espainiako Elizaren hierarkiak euskarari buruz zeukan iritzia (gobernuaren jarrera errazago imajinatzen dugu, baina aztertu
|
beharko
litzateke bien arteko aldea noraino ailegatzen zen).
|
|
aita Patxi Etxeberria (1900-1989) andoindarra. Bi urte
|
behar izan
zuen honek idazlana prestatzeko eta argitalpenean 150 orrialdetik gora hartzen duten oharrak egiteko; tartean, estuki kolaboratzen du Jokin Zaitegirekin (1906-1979), Euzko Gogoa-n artikulu ugari idatziz. Gehiegizko ahalegina, nonbait, zeren azkar asko erabaki zuten haren nagusiek horrenbesteko adore, jakintza eta kemenak enplegu hobea zukeela Txinan Euskal Herrian baino, eta hara igorri zuten bueltan lanak argia ikusi bezain laster.
|
|
politikak ez dirudi erakarpenik izan zuenik berarentzat; nederlandera bera ez zuen inoiz ikergaitzat hartu eta gaztetako poema horiek gaztetako pekatu gisa pasatu ziren (Pidalen kasuan bezala, adibidez). Euskararenganako grinak betirako iraun zion, baina hizkuntzalari profesional gisa unibertsitatean karrera bat egitera beharturik, beste hizkuntza batzuen ikerketarekin partekatu
|
behar izan
zuen. Lehenengo eta behin, sanskritoa, baina berehala agertu zuen hizkuntza exotikoak ikasteko eta ikertzeko grina:
|
|
Horrez gainera Arbola beltzaren poema eta Manifestu atzeratua poemekin euskal poesiaren berrikuntzarako urrats handiak eman zituen. Manifestu atzeratua Hitz berdeak liburuaren parte bat zen, baina zentsurak debekatu zuen eta kendu
|
behar izan
zuten liburutik. Gero, Olerti aldizkarian plazaratu zen.
|
|
Eta hemen hasieran eta gero Europako beste toki askotan egiten zituen ikaspen eta ikerketatik ateratzen zuen lehenengo ondorioa hauxe zen: tokian tokiko izan
|
beharko
zuela eta gizakiaren bilakaera bere hurbileko inguruan ikusi eta ikasi. Berak maiz esaten zuen bezala, mendetan zeharreko euskal gizonaren ibilera ikasgai izan zuen hemen sortu eta bizi zelako; hori izan zen bere bertute eta bekatua (kakotx artean bekatuarena).
|
2011
|
|
Amaiatzeko, hauxe gogoratu nahi izan dute antolatzaileek: larunbateko afarian edota igandeko bazkarian parte hartu nahi dutenek, aldez aurretik abisatu
|
beharko
dute tokia erreserbatzeko, telefonoz deituz 0033624332995 zenbakira, urriaren 1a aitzin.
|
|
Edizio berrirako lanak aurkezteko epea 2011ko abenduaren 16an amaituko da. Lanak helbide honetara bidali
|
beharko
dira: Euskaltzaindia.
|
|
Lanek gutxieneko luzera izan
|
beharko
dute: narrazio arloan, A mailan, 2 folio, eta B mailan 4 folio.
|
|
narrazio arloan, A mailan, 2 folio, eta B mailan 4 folio. Olerkian, A mailan, 15 lerro izan
|
beharko
dituzte, eta B mailan 30 lerro. Lanarekin batera, gutun-azal itxi bat bidali beharko da.
|
|
Olerkian, A mailan, 15 lerro izan beharko dituzte, eta B mailan 30 lerro. Lanarekin batera, gutun-azal itxi bat bidali
|
beharko
da. Azalean, lan mota, lanaren izenburua eta egilearen jaioteguna jarriko dira, eta, barruan, egilearen izen-deiturak, helbidea, telefono zenbakia, eta irakasle edo laguntzailearen eta ikastetxearen izenak.
|
|
Larunbaterako programatuta zegoen Benito Lertxundiren kantaldia bertan behera utzi
|
behar izan
zuten, azken orduan. Hala ere, Kepa Junkerak eta bere taldeak ezin hobeto bete zuen haren hutsartea; eta Urepelen bildu zirenek pozik hartu zuten Keparen emanaldia, eta bai dantzan egin ere gogotik aldian-aldian, goizeko ordu txikiak arte.
|
2012
|
|
Eskaria aurkeztu eta gutxienez zortzi hilabete itxaron
|
beharko
dira emaitza jasotzeko, hori baita ebaluazio-faseak izango duen gutxienekoa iraupena. 2013ko udaberrian, beraz,. eus errealitatea izan daiteke eta urte luzeetako lanaren ondoren, Interneteko euskararen eta euskal kulturaren komunitateak bere izen edota sinbolo propioa izango du.
|
|
Lehenik eta behin, kartografia modernoen laguntzaz, ibai nagusien hautespen lana egin
|
behar izan
da eta jarraian historian zehar izan dituzten izenak eta gaur egungo erabileran ematen zaizkienak ere aztertu eta finkatu dira. Euskaraz zer-nolako erabilera izan behar duten erabakitzea da Euskaltzaindiaren egitekoa, ahaztu gabe azken xedea araututako izen horiek mapetan, aldizkarietan, liburuetan eta hedabide guztietan apurka-apurka islatzearekin batera, izenen eredu jasoak gizarteratzea dela.
|
|
Uda Leku, euskal hedabideak, kirol elkarteak, festibalak. Aisialdia euskalduntzeko, gazteengan arrakasta handia duten baliabideek, bereziki zinemak eta joko elektronikoak, oso eraginkorrak direlakoan daude, beraz, horiek ere sustatu
|
beharko
lirateke.
|
|
Titulu bat ematekotan Xalbadorren eguna 2012 asteburuko kronika honi, horixe eman
|
beharko
: Egun hotza, baina beroa aldi berean.
|
|
Datorren urtean bere hamargarren urteurrena beteko du DEIADARRA taldeak Xalbadorren eguna antolatzen, eta milaka esker eman nahi dizkie laguntzen duzuen guztioi, eta berriro ere laguntzen jarrai dezazuen animatu, premia izango dugu-eta, oso zaila egiten baitzaio taldeari XALBADORREN eguna antolatzea urtero. Behar bada, bertsolariek aipatu bezala, festa hau antolatzeko garaia aurreratu
|
beharko
da, baina, beti ere, ondo merezi duten itzala emanez egun honetan goratzen direnei.
|
|
Bezeroak Euskaltzaindiko argitalpen bat erosi nahi duenean, argitalpenaren fitxaren ondoren datorren Egin Eskaria atalera joan behar du. Bertan, kopurua zehaztu eta bere NAN/ IFK zenbakia adierazi
|
beharko
du, Euskaltzaindiak faktura egin diezaion. Euskaltzaindia, legez, salmenta guztien faktura egitera derrigortua dago.
|
|
Fakturan argi zehaztuko da, produktua Paypal bidez ordaindua dagoela. Jarraian Erosi PayPal bidez atalera joan
|
beharko
du, eta bertan zer kontzeptu fakturatzen den adieraziko zaio, ordainketa gauzatzeko bi aukera emanez: PayPal-en erregistratu eta kontu bat sortuz; edo, erregistratu gabe eta gonbidatu gisa, bere kreditu-txartelarekin, ordaintzea.
|
2013
|
|
Honela bada, IB sistemak erabiltzaileari dokumentu adierazgarriak, alegia, erabiltzaileak behar duen informazioa eduki dezaketen dokumentuak, topatzen lagunduko dio, betiere erabiltzaileak egindako kontsultan oinarrituz. IB sistema perfektu batek dokumentu adierazgarriak ez beste berreskuratu
|
beharko
lituzke, eta ez-adierazgarriak baztertu. Alabaina, sistema perfektuak ez dira existitzen.
|
|
Erosleak Euskaltzaindiaren argitalpen bat erosi nahi duenean, argitalpenaren fitxaren ondoren datorren Egin Eskaria atalera joan behar du. Bertan, kopurua zehaztu eta bere NAN/ IFK zenbakia adierazi
|
beharko
du, Euskaltzaindiak faktura egin diezaion. Euskaltzaindia, legez, salmenta guztien faktura egitera behartua dago.
|
|
Fakturan argi zehaztuko da, produktua Paypal bidez ordaindua dagoela. Jarraian Erosi PayPal bidez atalera joan
|
beharko
du, eta bertan zer kontzeptu fakturatzen den adieraziko zaio, ordainketa gauzatzeko bi aukera emanez: PayPal-en erregistratu eta kontu bat sortuz; edo, erregistratu gabe eta gonbidatu gisa, bere kreditu-txartelarekin, ordaintzea.
|
|
Emaitza oparo hori lortuta, Euskaltzaindiak uste du oinarrizko corpus exotoponimiko arautu horrekin burututzat jo daitekeela munduko leku-izenen araugintzaren lan nagusia. Aurrerantzean, uste izatekoa da eguneratzeak baino ez direla
|
beharko
.
|
|
Bigarren Hezkuntzako irakasle, azken 17 urteetan Lazkaoko San Benito Ikastolan. Bertan, Euskara eta Euskal Literatura gaiaren eta Hizkuntza Normalizazioaren arduraduna da, besteak beste.Hainbat artikulu argitaratu ditu, besteak beste?
|
Behar izan
+ partizipioa: geroaldiko balioaz?
|
|
Elkarteko kideek argitu dutenez,. eus domeinuaren benetako ibilbidea oraintxe hasi da. Bospasei hilabete inguru
|
beharko
ditugu domeinua martxan jartzeko falta diren urratsak emateko. Eta behin martxan jarrita, domeinua erabiltzea, ikustea eta indartzea da. eus domeinuari zentzua emateko modua.
|
|
Joan den larunbatean, ekainaren 15ean, PuntuEus elkarteak agerraldi publikoa egin zuen, ICANN erakundeak Euskararen eta Euskal Kulturaren Komunitatearen. eus domeinua onartu duela adierazteko. Esan zutenez,. eus domeinuaren benetako ibilibidea oraintxe hasiko da, eta hilabete batzuk
|
beharko
dira domeinua martxan jartzeko falta diren urratsak emateko.
|
|
Nagitasun sarreran, XX mendeko ipar euskalkietako agerpenik ez dagoela adierazten zen. Argitaraldi honetan zehaztu
|
behar izan
da adierazpen hori, Léon-en adibide bat ematen baita.
|
|
Uztailaren 19an, Bilbon egingo den osoko batzarrean bozketa egingo da. Euskaltzain oso hautatua izateko, euskaltzain osoen bozen nagusitasuna erdietsi
|
beharko
du hautagaietako batek.
|
|
Alabaina, zerbaitean hutsegin ote duen sentimendu gelditu zaio taldeari, aurreko urteetan baino jende gutxiago bildu baita aurten. Gizartearen gaur egungo egoera ere kontuan izan
|
beharko
, agian, asteburu luzeegiarena ahaztu gabe.
|
|
Eta berriz ere lanean hasi da Deiadarra taldea, hurrengo urterako zer zuzendu eta konpon daitekeen aztertuz. Oso hotz portatu den prentsa eta hedabideekiko harremana landu
|
beharko
da, laguntzaile berriak erakarri taldera. Aldi berean, autokritika egin, eta indarrez eta adorez heldu lanari berriro, laguntzen saiatzen direnei eskerrik sutsuenak emanez.
|
|
Mahai-inguruari dagokionez, euskalgintzako lau taldetako ordezkariak izanen dira. Bakoitza, bere arlotik,
|
beharko
eta nahiko genukeen hizkuntza politikaz ariko zaizkigu. Euskalgintzako talde hauek, beren eguneroko lanarekin euskararen indartzean eta sendotzean ikaragarrizko ekarpena egiten dute, eta ongi dakite hizkuntza politika egokiak beren lanaren uzta emankorragoa izan dadin zenbateraino lagun dezakeen.
|
2014
|
|
Akademiaren webgunean egiten den bezala, www.euskaltzaindia.net helbidea idatzi
|
beharko
da sakelakoan ikusteko.
|
|
Euskaltzaindiak euskaltzain urgazleak aintzat hartu, lanean jarri eta baliatu behar ditu. Lehen ere hala egin du, eta hurrengoetan ere hala egin
|
beharko
du, bere egitekoa ondo bete nahi baldin badu. Beharrezkoak dira baliabide eta tresna berriak?.
|
|
Anjel Lertxundi idazlea eta Inazio Mujika editorea ondoan zituela, Pello Salaburuk azaldu zituen liburuaren ingurukoak. 2012ko udazkenean lan bidaia bat egin
|
behar izan
zuen Cuzcora, eta hori da lan honen abiapuntua, edota aitzakia: Nola bakarrik ibiltzen nintzen maiz kara hango karriken artean, Cuzcora egin nuen bidaiaren artekek hainbertze oroitzapen ekarri zizkidaten gogora, nire bizitza lanbrotuan zehar zinez edo ustez gertatuak, eta horiek guziak mantso-mantso paper mutur batean paratzen hasi nintzen?.Esan zuenez, liburuan badira datu autobiografikoak, baina ez da autobiografia bat, inondik ere; liburuan egiazko historioak narratu ditut, fikzionatuz, historioak ia-ia istorio bihurturik, baina ez da nobela bat; liburuan hausnarketak egiten ditut, han-hemenka, baina ez da saiakera liburua; bidaiak ageri dira, baina ez da bidaia liburua ere.
|
|
Domeinuak.eus. Hemendik aurrera, domeinuaren erabilera gizarteratu
|
beharko
da. Lehenengo fasea abian da:
|
|
Esan zutenez, domeinuak 90 aitzindari izango ditu, 90 webgune, 6 hilabetez ikusgarri izango diren. eus domeinu-izen bakarrak izango direlarik. Hortaz, 90 domeinu-izen horietako bat eskuratu eta aitzindari izan nahi duten norbanako, elkarte, instituzio publiko eta enpresek proposamen bat bidali
|
beharko
digute.
|
|
Uda Leku, euskal hedabideak, kirol elkarteak, festibalak. Aisialdia euskalduntzeko, gazteengan arrakasta handia duten baliabideek, bereziki zinemak eta joko elektronikoak, oso eraginkorrak direlakoan daude, beraz, horiek ere sustatu
|
beharko
lirateke.
|
|
Bada beste corpus mota bat, erreferentzia-corpusa deitzen dena. Erreferentzia corpusetan hizkuntzaren erabilera-mailek, generoek eta gaiek benetako erabileraren araberako pisua
|
behar izaten
dute eta oso handiak izaten dira, gutxienez 50 milioi hitzekoak.
|
|
Bada beste corpus mota bat, erreferentzia-corpusa deitzen dena. Erreferentzia corpusetan hizkuntzaren erabilera-mailek, generoek eta gaiek benetako erabileraren araberako pisua
|
behar izaten
dute eta oso handiak izaten dira, gutxienez 50 milioi hitzekoak.
|
|
Asko dira bakarka zein elkarlanean idatzi edo editatu dituen liburu eta artikuluak, denak Hizkuntza Tipologiaren ikuspuntutik idatziak, eta euretariko asko, maputxerarekin edo blackfooterarekin zerikusia dutenak. Lanen bat aipatu
|
behar izanez gero
, bi liburu ekar genitzake gogora: John Benjamins prestigiotsuan 2006an argitaratutako Deixis and Alignment.
|
|
Jon Landaburu Parisen jaio zen bere familiak Espainiako Gerra Zibilaren ondorioz erbestera joan
|
behar izan
baitzuen. Pariseko Sorbonne Unibertsitatean egin zituen Filosofia eta Hizkuntzalaritza ikasketak eta 1976an Linguistikako doktoretza eskuratu zuen.
|
|
hainbat esparru geografikotan nagusiki euskaldun zen gizartea alde batetik, baina administrazioak eta gainontzeko instituzioek erdaraz egiten zuten lan. Gauzak horrela izanik, hizkuntza-bitartekari batzuk
|
behar izaten
ziren, erdaraz erabakitakoa euskaldun hutsei helarazteko. Kapitulu osoa hizkuntza-bitartekari horiei buruzkoa da.
|
|
Gaur, azaroaren 14an, Juan Madariaga Nafarroako Unibertsitate Publikoko irakaslearen Sociedad y lengua vasca en los siglos XVII y XVIII (Euskara eta euskal gizartea XVII. eta XVIII. mendeetan) liburua aurkeztu du Euskaltzaindiak. Mikel Zalbideren esanetan, aurrera begira, ezinbestean erabiliko
|
beharko
dugun materiala utzi digu Juan Madariagak. Kasu askotan, ikerketak egiteko orduan, hemendik abiatu beharko da.
|
|
Mikel Zalbideren esanetan, aurrera begira, ezinbestean erabiliko beharko dugun materiala utzi digu Juan Madariagak. Kasu askotan, ikerketak egiteko orduan, hemendik abiatu
|
beharko
da.
|
2015
|
|
Andres Urrutia euskaltzainburuak, Adolfo Arejita EHHAren zuzendari akademikoak eta Xarles Videgain EHHAren arduradun teknikoak parte hartuko dute, eta eurekin batera Laboral Kutxaren eta Beasaingo Udalaren ordezkari bana izango dira. Arratsaldeko ekitaldira joan nahi izanez gero, maiatzaren 25a baino lehen egiaztatu
|
beharko
da, honako helbide edo telefono zenbakian:
|
|
Omenaldian, ekimenaren antolatzaileek azpimarratu zutenez, garai horretan, euskara hezkuntza sisteman baztertuta zegoen eta komunikabideetan ia ez zen ikusten. Beraz, traba asko gainditu
|
behar izan
ziren, komiki hark argia ikus zezan.
|
|
Bertan, honela esaten da: . Euskara Batuaren ahoskera zaindua (EBAZ) ahozko hizkuntza estandarra izango da, alegia hiztun ororen erreferentzia tresna, hizkuntzaren maila formaletan erabili
|
beharko
dena. EBAZ ez da orain arteko hizkeren ordezkotzat hartu behar, osagarritzat baizik.
|
|
Ez da Euskara Batua ahoskatzeko modu bakarra eta are gutxiago, noski, euskalkiak ahoskatzeko era. Besteak beste, horrek esan nahi du EBAZ ingurukoaz edo irakaslearen ahoskera biziaz gainera irakatsi
|
beharko
dela eta ez haren ordez. Era berean, on da, komunikabideek ere askotariko eredua edo eredu malgua ematea?.
|
|
Euskaltzaindian euren lana egin nahi duten master eta doktoregoko ikasleek bi erakundeotako ordezkari banarekin egin
|
beharko
dute lan: batetik, UPV/EHUko tutore akademikoarekin, eta bestetik, lanaren zuzendaria izango den Euskaltzaindiko kidearekin.
|
|
Science Citation Index Expanded?; Social Sciences Citation Index®; eta Arts and Humanities Citation Index®. Horretarako ebaluazio zehatzago bat pasatu
|
beharko
du.
|
2016
|
|
Ezta gutxiagorik ere! Zirriborroa da niretako, zirriborro potzoloa hori bai, gai hauek lantzen dituztenek aldatu, zuzendu, hobetu, osatu
|
beharko
dutenak?.
|
|
San Nikolasetik Iralabarriko frantziskotarren egoitzara joan ziren gero umeak eta irakasleak eta, Gobernadore Zibilaren aginduz, hau ere utzi
|
behar izan
zuten. 1960 urtean etxe batean hasi ziren eskola ematen, gero beste batean...
|
|
Ekitaldira joan nahi izanez gero, apirilaren 29a baino lehen egiaztatu
|
beharko
da, honako helbide edo telefono zenbakian:
|
|
Ikasleen aurrean ere mintzatu ziren akademikoak; haien galdera zorrotz eta bitxiak erantzun
|
behar izan
zituzten, tarteka barre algarak eraginez.
|
|
Hori bai, lanak originalak eta inoiz argitaratu gabeak izan behar dira; ez dira onartuko beste lanen itzulpenak edo moldaketak. Lanak makinaz alde batetik idatzirik aurkeztuko dira, folio edo A4 neurriko orrietan, eta hiru kopia bidali
|
beharko
dira Akademiak Bilbon duen egoitza nagusira (Plaza Barria, 15/ 48005). Lanak aurkezteko epea 2016ko abenduaren 23an amaituko da, eta erabakiak 2017ko martxoaren 15a baino lehen iragarriko dira.
|
|
Momentu inportantea da bizi dugun hau, eta mezu argia helarazi nahi diegu Ipar Euskal Herriko hautetsiei: hemendik aitzina ez da aski izanen erratea ez dela legerik; bakoitzak bere ardurak hartu
|
beharko
ditu. Aines Dufauk, ostera, Akademia eta Euskal Konfederazioaren arteko elkarlanaz jardun zuen:
|
|
Zentzu honetan, Euskaltzaindiak eta Euskal Konfederazioak Euskal Elkargoa hobetsi dute egituraren izen ofizial gisa. Hori bai, elkargo bakarreko hautetsiek erabaki
|
beharko
dute gero zein izen jarri. –Halakoetan, Euskaltzaindiari galdetzen diote Euskal Herriko erakunde desberdinek, baina gero beti ez da errespetatzen gure iritzia.
|
|
Epaimahai sendo bat behar dugu. Nik egiten badut sari hau, epaimahaia erabaki ostean, denak zin egin
|
beharko
dute oso zorrotz, eta egin beharko dute diputatu izateko baino zin zorrotzagoa. Epaimahaiak izan behar du inpekablea, eta lortu behar da dirua epaile horiei ondo ordaintzeko.
|
|
Epaimahai sendo bat behar dugu. Nik egiten badut sari hau, epaimahaia erabaki ostean, denak zin egin beharko dute oso zorrotz, eta egin
|
beharko
dute diputatu izateko baino zin zorrotzagoa. Epaimahaiak izan behar du inpekablea, eta lortu behar da dirua epaile horiei ondo ordaintzeko.
|
|
Bizkitartean, orain arte euskararen salbatzeko bideratu baliabideak eta neurriak ahulegi izan dira; ondorioz, euskal hiztunen kopurua eta euskararen erabilera gero eta apalagoak dira, inkesta soziolinguistikoek agerian eman dituzten datuen arabera.Egoera larri hau iraulezina ez bada ere, baitezpadakoa da hizkuntza politika berri eta ausarta gaurdanik egiten hastea eta, orobat, transmisioan, erabileran, motibazioan eta corpusean positiboki eragitea, edozein hizkuntza osoki berreskuratzeko prozesuak ezinbestekoak dituen alorretan.Hizkuntza politika eraginkor hori zutik ezartzeko, nahitaezkoa da erakunde publiko guztiak (herriak, eskualdeak, Euskal Elkargoa, departamendua, Estatua) engaiatzea eta arduraz jokatzea.Ipar Euskal Herrian erakunde aldaketa gertatuko da 2017ko urtarriletik goiti. Hortaz, Euskaltzaindiari eta Euskal Konfederazioari iruditzen zaie garai ezin egokiagoa dela hizkuntza politika berri hori garatzen hasteko.Erakunde publiko bakoitzak ardurak bere gain hartu
|
beharko
baditu ere, Euskal Elkargoak euskara indarberritzeko hizkuntza politika horren bultzatzaile nagusia izan beharko du, euskararen eremuan lanean ari diren elkarte eta erakundeekin elkarlanean. Hala, bere eskumeneko alorretan eta gaietan ausart jokatu eta, orobat, beste erakundeak ber gauza egitera animatu beharko ditu.Horretarako, funtsezkoak dira ondoko puntu hauek:
|
|
Bizkitartean, orain arte euskararen salbatzeko bideratu baliabideak eta neurriak ahulegi izan dira; ondorioz, euskal hiztunen kopurua eta euskararen erabilera gero eta apalagoak dira, inkesta soziolinguistikoek agerian eman dituzten datuen arabera.Egoera larri hau iraulezina ez bada ere, baitezpadakoa da hizkuntza politika berri eta ausarta gaurdanik egiten hastea eta, orobat, transmisioan, erabileran, motibazioan eta corpusean positiboki eragitea, edozein hizkuntza osoki berreskuratzeko prozesuak ezinbestekoak dituen alorretan.Hizkuntza politika eraginkor hori zutik ezartzeko, nahitaezkoa da erakunde publiko guztiak (herriak, eskualdeak, Euskal Elkargoa, departamendua, Estatua) engaiatzea eta arduraz jokatzea.Ipar Euskal Herrian erakunde aldaketa gertatuko da 2017ko urtarriletik goiti. Hortaz, Euskaltzaindiari eta Euskal Konfederazioari iruditzen zaie garai ezin egokiagoa dela hizkuntza politika berri hori garatzen hasteko.Erakunde publiko bakoitzak ardurak bere gain hartu beharko baditu ere, Euskal Elkargoak euskara indarberritzeko hizkuntza politika horren bultzatzaile nagusia izan
|
beharko
du, euskararen eremuan lanean ari diren elkarte eta erakundeekin elkarlanean. Hala, bere eskumeneko alorretan eta gaietan ausart jokatu eta, orobat, beste erakundeak ber gauza egitera animatu beharko ditu.Horretarako, funtsezkoak dira ondoko puntu hauek:
|
|
Hortaz, Euskaltzaindiari eta Euskal Konfederazioari iruditzen zaie garai ezin egokiagoa dela hizkuntza politika berri hori garatzen hasteko.Erakunde publiko bakoitzak ardurak bere gain hartu beharko baditu ere, Euskal Elkargoak euskara indarberritzeko hizkuntza politika horren bultzatzaile nagusia izan beharko du, euskararen eremuan lanean ari diren elkarte eta erakundeekin elkarlanean. Hala, bere eskumeneko alorretan eta gaietan ausart jokatu eta, orobat, beste erakundeak ber gauza egitera animatu
|
beharko
ditu.Horretarako, funtsezkoak dira ondoko puntu hauek: –
|
2017
|
|
Akademiak Ekin eta jarrai lemari eusten diolako seinale. Guk lanean dihardugu, Euskaltzaindiaren jarduna etengabekoa baita. Une honetan batzordeak lanean ari dira normaltasun osoz eta, datozen lau urteei begira, arnas handiko egitasmoak daude Akademian, gerora moldatu egin
|
beharko
direnak, erakundeak dituen baliabide ekonomikoen arabera. Argi dago baliabide horiek, gizartearen beste arlo batzuetan bezalaxe, murriztu egin direla eta Euskaltzaindiak egokitu behar izan dituela bere proiektuak eta barne-ibilbidea.
|
|
Une honetan batzordeak lanean ari dira normaltasun osoz eta, datozen lau urteei begira, arnas handiko egitasmoak daude Akademian, gerora moldatu egin beharko direnak, erakundeak dituen baliabide ekonomikoen arabera. Argi dago baliabide horiek, gizartearen beste arlo batzuetan bezalaxe, murriztu egin direla eta Euskaltzaindiak egokitu
|
behar izan
dituela bere proiektuak eta barne-ibilbidea. Horrek arazoak ekarri ditu eta ekarriko ditu.
|
|
Laugarren agintaldi hau hasi berria, azken lau urteetan egindakoaren balantze txiki bat egiterik. Lau urteetako balantzea egitea ez da erraza, hainbat zereginetan murgilduta ibili delako Euskaltzaindia. Hala ere, zerbait azpimarratzekotan, nabarmendu
|
beharko
lirateke Akademiaren lana gizarteratzeko ahaleginak eta, gizarteratze horrekin batera, zerbitzua emateko pausoak, ikerketa eta teknologia berriak alboratu gabe. Urratsez urrats eta ezarian-ezarian, Akademiak aurrera egin du bere ohiko zereginetan, alegia, Iker eta Jagon sailetan, euskarari bide berriak ireki nahian eta egungo gizarteak eskatzen dituen behar horiei erantzuna eman nahian.Gauza konkretu batzuk aipatu behar badira, besteak beste, Hiztegiaren argitaratzea-eta digitalizazioa-eta, horrekin batera, Euskararen Historia Soziala (EHS) egitasmoa eta berak ekarri duen metodologia berria.
|
|
Jakina da, Nafarroan indarrean dagoen 1986ko Euskararen Legea estua, mugatzailea eta murriztailea dela, eta lege berri bat egiteko aukerarik ezean, lehengoaren moldera egokitu
|
behar izan
dela diseinatu eta onartu berri den plan estrategikoa. Horregatik, deigarria da eta kezkagarria bereziki, indarrean jarraitzen duen legearen defendatzaile sutsuenak izatea, haren markotik harago ez doan plan estrategiko hau dela eta, zenbait iritzi katastrofistaren eragileak, ematen duenez, nafarren elkarbizitza modu positiboan bultzatu beharrean, betiko gatazka politiko-soziala elikatzen segitu nahian.
|
|
Zuk esparru berriari buruz hitz egingo duzu 22ko hitzaldian.Bai, sektorearen osagarritasuna kokatzen ahaleginduko naiz, hau da, saiatuko naiz ikusten ea arlo publikoak, arlo pribatuak eta herri ekimeneko hedabideak ekosistema bat osatzen duten elkarrekin. Eta aztertu
|
beharko
dira hor dauden problemak eta historikoki zein arazo egon diren, eta gero ikusi zer egin daitekeen. Nire aurretik hitz egingo dutenek gaia kokatuko dute, nolako hedabideak ditugun, zer nolako ereduak dauden...
|
|
Etorkizunari begira, badu lekurik Uztarok gurean. Euskarak eta giza eta gizarte zientzien produkzioak iraungo duten neurrian Uztaro beharrezko izango dugula esango nuke. Eta egun batez ixiltzen bada, haren ordezko bat edo beste sortu
|
beharko
da alor zientifikoan euskarak jarrai dezan subiranoki existitzen.
|
|
Lanbide Eskolako zuzendari izan zen 1965 arte, lankide zituela Jean-Louis Davant edota Txillardegi. 1965Ean, zuzendaritza utzi egin
|
behar izan
zuen, arazo politikoengatik.1967tik 1973ra bitartean Baionako San Amandoko erretore izan zen eta Fededunak (1968) taldea sortu zuen Jean-Louis Davant, Jean Hiriart-Urruti eta beste hainbat lagunekin. Frantziskotarren Jakin taldearekin ere harremanetan zen ordurako.
|
|
Neska gazte hau astero egun batez kurtso hartzera joaten zen Iruñera, eta hona non 1965eko otsailaren 2ko arratsalde apalean, handik itzultzean, Guardia Zibilak Dantxarinean atxilotu zuen, ETA erakunde armatua laguntzen zuelakoan. Auziperatua izan zen eta hamazortzi hilabetez Iruñeko presondegian egon
|
behar izan
zuen. Bigarren eskandalua iritzi publikoan!
|
|
Andereak eta jaunak, Egun on.Emazte edo gizon baten konplexutasuna laburtzeak zentzu handirik ez du. ...aten gorabeherak, ekintzak, lanak, karguak, pasioak, gogoetak aipatzea luzeegi litzateke.Jean-Louis Davanten kasuan, euskalduna eta zuberotarra, intelektuala, euskal idazle emankorra, pastoral idazlea, historialaria, agronomia irakaslea, euskara irakaslea, euskaltzain ernea, itzultzailea, alor anitzetan artikulu egilea, abertzale zintzoa, fededun fidela, langile nekaezina, senarra, aita, aitañia
|
beharko
nituzke azaldu, besteak beste.Hamar minutu baizik ez baititut, euskalduna, euskaltzalea, euskalaria eta euskaltzaina aipatuko ditut.Sortzez, Jean-Louis zuberotarra da. Harentzat, Zuberoako euskalkia ama-hizkuntza izan da.
|
|
Ez zen lan erraza izan, kontuan izanik, besteak beste, hango agintarien euskaltzaletasun eskasa. Lapurdiko hiriburuko Thiers karrikatik oraingo Gazteluberriraino, kalbario handia jasan
|
behar izan
zuten Jean Haritschelharrek eta Piarresek.Erretiroa hartu nuenean, euskaltzain oso mailara sartu ninduten. Ia aho batez izan zen, bi boto zuri bakarrik.
|
|
GURE HERRIA ZER DEN ETA NONDIK DATORREN EZ EZAGUTZETIK DATOR' AUTOGORROTOAEta zer diote UPNko euskaldunek. Gustatuko litzaidake jakitea zein den UPNko euskaldunen ikuspegia, pentsatzen dut hori beraiei galdetu
|
beharko
zaiela. Nafarroan, baina ez bakarrik Nafarroan, euskara sarritan erabili izan da gatazka politikorako.
|
|
Iritzi-trukaketa beharrezkoa da, euskararen etorkizuna baitago jokoan. Eta, trukaketaren ostean, adostasun eta akordio zabalak
|
beharko
ditu". (Gaur, Ipar eta Hego Euskal Herriko hizkuntza-politikako arduradun nagusiak aurretiaz inoiz egin ez den mintegi batean batu dira)
|
|
Bere aldetik, Sebas Gartzia Trujillok azaldu zuen asko errezatu
|
behar izan
duela azalpen arrazoigarriak aurkitzeko eta hitz hori erabiltzeko euskaltzainburuaren oneritzia eskatu zuen: –Liburu honetan aztertu ditudan hamaika lekukoetatik batek ere ez zion misterioari uko egin; nahi genuke holako jarrera gaur egungo indiferenteen aldetik?.
|
|
Idazlearen esanetan,, ohituta gaude sinismenera bide bakarretik hurbiltzen?, baina gaurko erlijioaren krisiaren arrazoi nagusiak zeintzuk diren aztertzerakoan, konturatu behar dugu erlijio-orratza aldatu egin dela eta desorientatuta gaudela?. . Apaltasunez eta errespetuz jokatu
|
beharko
genuke, baina gehiagotan maisu-dotoreen itxura hartu dugu?, gaineratu zuen euskaltzain urgazleak.
|
|
Gainera, Estatu espainolean izandako Idazle Elkarteen lehen bileran jasotako dokumentuan, euskara ere gainerako hizkuntza ofizialekin parekatzea eskatu genuen, hasiera batean horrela ikusi ez bazen ere. Eskarietan Etxepare Institutua aintzat hartzea ere sartu genuen, Instituto Cervantes-en maila berean jarriz.EKKIren sorrera ere bultzatu zenuten... Bai, apustu handia izan zen, horretarako Cedrotik atera
|
behar izan
baikinen. Egia da oraindik EKKIk ez duela emaitzarik eman.
|
|
Bere aldetik, Sagrario Aleman euskaltzain eta Sustapen batzordeko buruak Jagon jardunaldien historia errepasatu du, eta atzera jo
|
behar izan
du horretarako, XX. mendeko hastapenetara, hain zuzen. –Mende hasierako eliza eta euskara jardunaldi haietatik hasi eta hainbat gai jorratu dira azken ehun urteotan:
|
|
2016ko azterketak emandako datuak oinarri hartu eta erabilerak dituen erronken gainean hitz egingo digute. Patxi Juaristik, ordea, hiztun komunitateek izan
|
beharko
luketen harremanez hitz egingo digu, balore etikoetan oinarritu behar diren harremanez.Gai nagusi horretatik harago, hainbat artikulu irakurtzeko aukera eskaintzen digu zenbakiak:-Literatura arloan, Beñat Sarasolak euskal literaturan izan diren literatura konparatuari buruzko lehen saiakerez idazten du.-Gema Lasarte eta Amaia Serranok maskulinitate berriek euskal haur eta gazte literaturan utz... Bere ustez, esan gabe doa Sierra de Toloño edo Sierra de Nabarra direla forma zuzenenak.
|
2018
|
|
Eta guztiak euskarari egindako ekarpenaren arabera izendatzen direla esango nuke, ez sexuagatik. Ikusgarritasuna norberaren lan-esparruaren araberakoa izango da betiere, ez beste ezergatik.Hizkuntzalaritzan emakumezkoak gaur egun betetzen duen leku garrantzitsua ikusita, uste duzu Euskararen Akademiak gehiago izan
|
beharko
lituzkeela kontuan. Zentzu honetan, zer geratzen zaio Akademiari egiteke. Hizkuntzalaritzan, literaturan?
|
|
–URGAZLE GUZTIAK EUSKARARI EGINDAKO EKARPENAREN ARABERA IZENDATZEN DIRELA ESANGO NUKE, EZ SEXUAGATIK. Agian goiz da galdetzeko, baina, euskaltzain emakumezkoen arteko nolabaiteko, ahizpatasunik? sumatu duzu. Nik euskaltzain oso guztiak ezagutzen nituen aurretik, batzuk gehiago, besteak gutxiago, hainbat bileratan parte hartu
|
behar izan
dut-eta. Emakumezkoak ere bai.
|
|
Mendeurrena erakusleiho ederra izango da Akademiaren jarduna, kezkak eta aurrera begirako asmoak ezagutzeko, teknologia berrietan buru-belarri murgildu dela erakusteko, gauza praktikoak egiten dituela erakusteko... eta Euskal Herri osora iritsiko da. Beraz, herritarren oharrak eta iradokizunak entzuteko eta kontuan hartzeko aukera paregabea izango du Euskaltzaindiak datozen hilabeteetan, eta aukera hori aprobetxatzen asmatu
|
beharko
du.
|
|
hainbat esparru geografikotan nagusiki euskaldun zen gizartea alde batetik, baina administrazioak eta gainontzeko instituzioek erdaraz egiten zuten lan. Gauzak horrela izanik, hizkuntza-bitartekari batzuk
|
behar izaten
ziren, erdaraz erabakitakoa euskaldun hutsei helarazteko.
|