|
2007
|
|
|
Berebat, pertsona horiek estatutu batzuk egingo dituzte, elkartearen jardunbidea arautzeko. Baina elkarteek hirugarrenekin loturak dituztenez eta horietatik eskubideak eta betebeharrak sor daitezkeenez, komeni da hirugarrenen eskubide eta interesak
|
behar den
moduan babesteko elkarteak nortasun juridikoa izatea eta kasuan kasuko erregistroan inskribatuta egotea.
|
|
|
Horren inguruan, zehaztasun batzuk egin behar dira: lehenengo eta behin, Espainiako Erresuma demandatzen da (izan ere, ulertu behar da, agian Espainiako agintariek, auzitegiak barruan hartuta, ez dituztela
|
behar den
moduan babestu Hitzarmenean babestutako eskubideak), eta bigarren, demanda jarri dezaketen bakarrak Hitzarmenaren 34 artikuluan aipatutako pertsonak edo erakundeak dira, eta ez beste batzuk. Hori dela eta, ez da onartzen, adibidez, autonomia-erkidego batek, udal batek, etab. Espainiako Erresuma demandatzea, erakunde horiek gobernu-antolakundeak direlako eta demanda jartzeko legitimazio aktiborik ez dutelako.
|
|
|
Hain zuzen ere, horixe gertatu zen martxoaren 27ko 47/ 1985 KAEk ebatzitako kasuan. Beraz, Konstituzio Auzitegiak babesa ez du zuzenean ematen partikularraren egintzaren aurrean (hori ez litzateke posible izango), zeharka baino, oinarrizko eskubide bat
|
behar den
moduan babestu ez zuen ebazpen judizial baten aurrean hain zuzen. Zeharkako metodo hori erabiliko ez balitz, partikularrek egindako oinarrizko eskubideen urratzeak zigorrik gabe geratuko lirateke, eta hori Konstituzioak partikularren egintzen aurrean eragingarritasunik ez duela onartzea izango litzateke.
|
|
|
Modu horretan, esaterako, langilearen eta enpresaburuaren arteko lan-harremanetan enpresaburuak langilearen adierazpen-askatasunerako eskubidea urratzen badu, langileak lan arloko auzitegietara jo behar du, eta horiek langilea babesten ez badute, langileak Konstituzio Auzitegira jo dezake babes-errekurtsoaren bidez, EKren 20.1.a) artikulura bildutako oinarrizko eskubidea urratu delako, eta hala denean, EKren 24 artikuluan jasotako benetako babes judiziala lortzeko oinarrizko eskubidea urratu delako. Egia esan, egitura hori «Konstituzioko ingeniaritza prozesala» izendatu dezakegu, eta horren helburua partikular batek urratutako oinarrizko eskubide bat babestea da; eskubide hori zeharka babesten da urratzearen erantzukizuna eskubide hura bere garaian
|
behar den
moduan babestu ez zuen organo judizialari leporatuta. Edonola ere, partikularren aurreko babesa botere publikoen aurrean dagoena baino askoz lausoagoa izango da beti; lotura pribatuek (kontratuak, etab.) konstituzio-eskubideen egikaritzan eragina izan dezakete, baina eragin horrek mugak ditu.
|
|
2021
|
|
|
“Gaitasuna duela ulertzen denez, desgaitasuna duen pertsonak bere ekintzen erantzule zibila izango da. Kuratela pertsona horren ekintzen erantzule zibila izango da, baldin eta erabateko ordezkaritza badu eta ez badu pertsona
|
behar
moduan babestu edo bere mesederako jokatu”. Laguntza-prozeduran eta kuratelari lotutako prozeduran hainbat eragilek hartuko dute parte, hala nola talde sikosozial bat, epailea, fiskaltza eta pertsonaren senideak edo lagunak.
|