|
2002
|
|
|
Kontsumitzailearentzako beherapenetan garrantzitsuena eskainitako deskontuak egiaztatzea eta ziurtatzea da. Ez dugu ahaztu
|
behar
autonomia-erkidegoetan araututako beherapen-denboraldiek ez dutela kontsumitzailearen eskubideak murrizten; alderantziz, ohiko denboraldian egiten ditugun erosketen eskubide berak dituzte. Produktuen kalitatea Lehenik eta behin, eskaintzen diren produktuek ez dute ohikoa ez den kalitatea izan behar, hau da, merkealdiak ez dira aitzakia bat kalitate txikiagoko produktuak edo akatsak edo tarak dituztenak saltzeko.
|
|
2005
|
|
|
Europar Batasuneko arauak aurreikusten ez dituen arazo batzuk konpontzeko, arau nazional bat onartu da, Europar Batasunaren printzipioak eta oinarriak errespetatuz, Europar Batasunak aurkakotasun nazionalak aztertzeko eskaera egin aurretik prozedura intzidentala ezartzen duena. Hala, bada, araudi berriak, 1999ko indargabetuak zioenez, xedatzen du nekazaritzako edo elikadurako produktu baten ekoizleek edo eraldatzaileek, edo horien batasunek, eta, salbuespenezko kasuetan, pertsona fisiko edo juridiko batek, jatorrizko deitura babestuen eta adierazpen geografikoen erregistroan izen bat inskribatzeko eskatzen badute, dagokion eskaera aurkeztu
|
behar diotela
autonomia-erkidegoko organo eskudunari edo MAPAri, autonomia-erkidegoak bakarrik duen eremuaren arabera. Gainera, arauak eskatzen du inskribatzeko eskatzen diren produktuekin lotura profesionala, ekonomikoa eta lurraldekoa duela frogatzea, produktore edo eraldatzaile diren aldetik, izendapenarekin lotutako lurralde eremuan jarduten baitute.
|
|
2006
|
|
|
Absentismoaren kontrola Eskolako Bizikidetza Planaren urteko aurrekontu osotik, Hezkuntza eta Zientzia Ministerioak behin-behinekoz kalkulatu du %82, autonomia-erkidegoekin lankidetzan, “urtean ehun ikastetxetan absentismoa kontrolatzeko” erabiliko litzatekeela. Ministerioak gai horri buruz dauden programa autonomikoak aipatzen ditu, behin baino gehiagotan azpimarratzen du indarrean dagoen eskumen-banaketa, eta planaren garapenak “etengabeko elkarrizketan” oinarritu
|
behar duela
autonomia-erkidegoekin, gurasoekin eta ikasleekin akordioak egiteko borondateaz gain, Udalerrien eta Probintzien Espainiako Federazioarekin eta beste erakunde batzuekin, hala nola Barne eta Osasun Ministerioekin.
|
|
2007
|
|
|
Amaitzeko, ez da ahaztu behar hezkuntza-esparrua autonomia-erkidegoek kasuan kasuko autonomia-estatutuetan bereganatu duten eskumena dela, baina kontuan izan
|
behar da
autonomia-erkidego horiek, arauketan, EKren 27 artikuluaz gain Estatuak hori garatzeko emandako oinarrizko legeria ere bete behar dutela. Izan ere, Estatuaren eskumenak dira Lege Organikoak ematea (eta, nola ez, EKren 27 artikulua garatzeko legeek lerrun hori izan behar dute, EKren 81 artikuluak hala eskatzen duelako) eta titulu akademiko eta profesionalak lortu, eman eta homologatzeko baldintzen arauketari eta 27 artikulua garatzeko oinarrizko arauei buruzko guztia (EKren 149.1.30 art.). Hezkuntza-esparruari buruzko arlo gehienen arauketa zaila izan ohi da eta polemika ugari eragin ohi du.
|
|
|
lege-erreserbari buruz hitz egiten denean, Konstituzio Auzitegiaren arabera, ulertu behar da baliozkoa dela lege formalaren bidez eta lege-lerruneko arauen bidez arautzea (adibidez, lege-dekretu baten bidez, RUMASAren desjabetzapen polemikoan gertatu zen bezala; kasu horretan, lege-dekretua erabili zen, eta Konstituzio Auzitegiak abenduaren 2ko 111/ 1983 epai polemikoan Konstituzioaren araberakoa zela adierazi zuen). Lege-erreserba horri dagokionez, ez da ahaztu
|
behar
autonomia-erkidegoek legeak eman ditzaketela euren eskumenak gauzatzean, eta horiek jabetza-eskubidea mugatu dezaketela: gogoan izan ditzagun, adibidez, hirigintza arloa, nekazaritza-eraldaketa, etab. (KAE hauek:
|
|
|
Bada, lanbide-elkargoak otsailaren 13ko 2/ 1974 Legearen bidez araututa zeuden, eta Lege hori abenduaren 26ko 74/ 1978 Legeak eta ekainaren 7ko 5/ 1996 Errege Lege Dekretuak aldatu zuten. Horrez gain, ez da ahaztu
|
behar
autonomia-erkidegoek lanbide-elkargoen inguruko arauak onetsi ditzaketela, betiere, legerian lanbide-interesak ordezkatzen dituzten zuzenbide publikoko korporazioen antolaketa eta jardunbidearen inguruko printzipioak eta oinarrizko erregelak jasotzen badira (abuztuaren 5eko 76/ 1983 KAE; otsailaren 18ko 20/ 1988 KAE). Ikusi berri dugun legeria horrek erakunde publikoen edo zuzenbide publikoko korporazioen izaera ezartzen die (KAE hauek:
|
|
|
Hasieran, bereizketa horren bidez autonomia-erkidegoen bi mota bereizi ziren, autonomia erdiesteko prozedurari begira («bide azkarreko» erkidegoak, gutxi gorabehera nazionalitateekin identifikatu daitezkeenak, eta «bide geldoko» erkidegoak, «grosso modo» erregioekin identifikatu daitezkeenak), eta autonomiaren edukiari dagokionez (nazionalitateek eskumenen gorengo maila lor zezaketen hasieratik, eta erregioen kasuan trantsizio-aldia igaro behar zen eskumenen maila hori erdiesteko). Amaitzeko, ez da ahaztu
|
behar
autonomia-erkidego batzuek eskumen bereziak zituztela ezaugarri bereizleak zirela eta (hizkuntza eta kultura bereziak, «eskubide historikoak», uharte-eraketa, etab.).
|
|
|
Amaitzeko, esan
|
behar da
autonomia-erkidegoen autonomiarako eskubideak ahalmenen eta botereen sorta bat jaso arren, horiek nahitaez mugatuak direla, Espainiako nazioaren batasunaren barruan sartzen direlako. Autonomia-erkidegoen ahalmen eta botere horiek ez ditu Konstituzioak zuzenean esleitzen.
|
|
|
Puntu horretan, lehiaketa korapilatzen hasi da; izan ere, hurrengo fase nazionalean matematika-gatazka selektiboagoa da, onenak bakarrik daude. Hiru ariketako bi saiotan, 120 ikasle inguruk beren trebetasuna erakutsi
|
behar dute
Autonomia Erkidegoetako Olinpiadetako irakasle ordezkariek eta RSMEko Olinpiada Batzordeko kideek osatutako epaimahai baten aurrean. " Nazio-fasera iristen direnean, guztiek ez dute prestakuntza bera, prestatzen egon den barrutiaren araberakoa da; gainera, ikasle batzuek bi urte daramatzate fase ezberdinetan parte hartzen, eta beste batzuek lehen aldiz aurkezten dira".
|
|
2008
|
|
|
lurraldetasuna eta ohiko egoiliartasuna). Espainia barruan ere, zehaztu
|
behar da
autonomia-erkidego bakoitzean zein Administrazio den eskudun.
|
|
2009
|
|
|
Txosten horretan, haurra aldi jakin baterako etxean gaixorik egon behar duela jaso behar da. Kontuan hartu
|
behar da
autonomia-erkidego gehienetan epe hori gutxienez 30 egunekoa izatea eskatzen dutela, baina autonomia-erkidego batzuetan, hala nola Balearretan eta Nafarroan, 20 edo 21 egunetik aurrera ematen dela laguntza, hurrenez hurren. Haurrari esleitzen zaion tutoreak eta irakasleak berariazko hezkuntza programa bat prestatuko dute, ikastetxearekin bat datorrena.
|
|
|
Hala ere, horietako bat ia guztietan errepikatzen da: diru-laguntzaren onuradunak langabezian egon behar du edo enplegu-eskatzaile gisa izena eman
|
behar du
autonomia erkidegoko eta estatuko enplegu-zerbitzuetan, alta tramitatu baino lehen. Eskatzen diren gutxieneko aldiak aldatu egiten dira eskualde batetik bestera, gainerako baldintzek egiten duten bezala, hasi enplegu-garapenerako agentzia autonomikoek edo autonomia-erkidegoko udal bakoitzeko sustapen ekonomikoko arloek ematen duten enpresa-ikastaro bat egiten denetik eta diru-laguntza ematen duen autonomia-erkidegoko lurraldean gutxieneko inbertsio bat egiten den arte.
|
|
2010
|
|
|
Beste arrazoi batzuk arnasketako infekzio akutuak, prozesu kardiobaskularrak, giharretako eta artikulazioetako minak eta prozesu dermatologikoak dira. Kontuan hartu
|
behar da
autonomia-erkidego bakoitzak ordezkatzen duen ehunekoan aldaketak egon daitezkeela. Zertan datza bertigoaren tratamendu farmakologikoa?
|
|
2011
|
|
|
Hodiek lurpean egon behar dute, lurraren mailatik 0,4 m-ra, gutxienez, eta haien barruko diametroak 60 mm-tik gorakoa izan behar du (hala eta guztiz ere, kontuan izan
|
behar da
autonomia-erkidegoek eta udalek instalazio mota horiei buruz duten araudia; adibidez, Madrilgo Udalak eskatzen du argiztapen publikoko instalazio guztietarako kanalizazioek 100 mm Ø izan behar dutela).
|
|
|
Baina ikastetxe bateko ikaspostuen eskaintza jasotako eskarien kopurua baino txikiagoa bada, arazoa korapilatu egiten da. Kasu horretan, gurasoek adi egon
|
behar dute
autonomia-erkidegoek urtero ezartzen duten eskola-onarpeneko egutegian ezartzen diren urratsei, hezkuntzaren arloan dituzten eskumenen arabera. Ikastetxe batean lanpostua eskatzeko epearen eta behin betiko zerrendak argitaratzeko dataren artean, zenbait prozedura ezartzen dira, eta horiek erabakigarriak dira eskoletako azken esleipenerako.
|
|
|
Hori dela eta, eraikuntza-sistema hori merkaturatzen duten enpresa batzuek argitu dute lizentzien, proiektuen, planoen eta profesionalen kontratazioaren kostuak “dezente murriztu” daitezkeela kasurik onenean. Bestalde, aldi baterako eraikuntza-sistemek ez dute horiek arautzen dituen araudi espezifikorik, baina egokitu egin
|
behar dira
autonomia-erkidego edo udalerri bakoitzaren araudira eta Eraikuntzaren Kode Teknikora (EKT): Espainia osorako eraikinek bete behar dituzten segurtasun-eta bizigarritasun-eskakizunak ezartzen dituen arau-esparrua, Eraikuntzaren Antolamenduari buruzko azaroaren 5eko 38/ 1999 Legearen arabera.
|
|
2012
|
|
|
Hezkuntza, Kultura eta Kirol Ministerioak “lidergoa” izan
|
behar du
autonomia-erkidegoen aurrean, estatu-estrategia “jasangarria” lortzeko eta “eduki digitalak ikasgeletan sartzea errazteko”, joan den uztailaren 4an Testuliburuen eta Irakaskuntzako Materialen Editoreen Elkarte Nazionaleko (ANELE) presidenteak, José Moyanok, eskatu zuenez. Santanderko Menéndez Pelayo Nazioarteko Unibertsitatean (UIMP) egiten den “Pancho Pérez González” Edizioaren XXVIII. Topaketan (UIMP) azaldu zuenez, “gaur egun 17 digitalizazio-eredu daude Espainian, oso desberdinak, eta inbertsio handiak ekarri dituzte, batez ere euskarri zaharkituetan”.
|
|
2013
|
|
|
Espainian, 120.000 -150.000 pertsona infektatu daude, eta horietatik %30ek ez dakite. Zifra horiek zenbatespenak dira; izan ere, GIBak eragindako infekzioa ez da nahitaez deklaratu
|
behar
autonomia-erkidego guztietan, eta hiesa (hau da, fase aurreratuagoa duen gaixotasuna) kasu guztietan gertatzen da. Espainian, 120.000 -150.000 pertsona infektatu daude, eta horietatik %30ek ez dakite Gaur egun, listu-lagin batetik abiatuta, 20 minutuan, organismoak GIBaren aurkako antigorputzak garatu dituen adierazten duten diagnostiko azkarreko probak daude.
|
|
2015
|
|
|
Madrileko Autonomia Erkidegoak, aldiz, gizarte-laguntza soilik jasotzen du eskumen gisa. Hala ere, ez dugu ahaztu
|
behar
autonomia-erkidego guztiek kudeaketa-eta exekuzio-eskumenak jaso dituztela, nahiz eta erabilitako termino eta prozesuak ezberdinak izan.
|
|
2016
|
|
|
Adibidez, ozonoaren kasuan, Bárcariak hauxe azaldu du: «180 mikrogramo baino gehiago (m3) baino gehiago eman
|
behar dizkiote
autonomia-erkidegoek herritarrei, baina hurrengo egunean argitaratutako prentsa-oharra baino ez dute egiten, eta Extremadura, Galizia eta Euskal Autonomia Erkidegoa ere ez dira ohartarazten». 10 Biomasako berogailuak eta galdarak ziurtatzea Biomasa, pelletak eta galdaretarako pelletak bezala, ingurumen-onura desberdinak dituen berokuntza-sistema bat da, modu egokian erabiltzen bada.
|
|
2018
|
|
|
. Osasun-zerbitzuak populazio osoak jasotzen ditu. Sistemak, deszentralizatua denez, ekitatea eta kalitate egokia bermatu
|
behar du
autonomia-erkidego guztietan.
|
|
2020
|
|
|
Horregatik, garraio publikoko zerbitzuak ezin dira bertan behera utzi baldintza hori bete gabe. Gainera, tokiko agintariek murrizketa-portzentaje bat aplikatzen duten jakinarazi
|
behar diete
autonomia-erkidegoei, eta azken horiek, berriz, Garraio, Mugikortasun eta Hiri Agenda Ministerioari. Errege-dekretuak ezartzen du, halaber, bidaiarien garraio-zerbitzuko operadoreak, publikoak zein pribatuak, behartuta daudela ibilgailuak egunero garbitzera, kutsatzeko arriskua ahalik eta gehien murrizteko, betiere Osasun Ministerioak ezarritako gomendioei jarraituz.
|
|
2022
|
|
|
Espainiako Gobernuaren planaren arabera, diru laguntza zuzenen zatirik handiena berak diseinatutako plan estrategikoen —ESEPE izenekoak; auto elektrikoarena, energia berriztagarriena... — barruan sartzen diren egitasmoen artean banatuko dira. Urkulluren arabera, ESEPEak oso mantso garatzen ari dira, eta uste du horien diseinuan «parte hartze handiagoa» izan
|
behar luketela
autonomia erkidegoek, «ezagutza handiagoa» dutelako beren produkzio sareei buruz, eta haien bitartez saihestu egingo litzatekeelako enpresek laguntzak jasotzeko «leihatila ezberdinetara» jo behar izatea.
|
|
|
Espainiako Gobernuaren planaren arabera, zuzeneko diru laguntzen zatirik handiena berak diseinatutako plan estrategikoen —ESEPE izenekoak; auto elektrikoarena, energia berriztagarriena... — barruan sartzen diren egitasmoen artean banatuko dira. Urkulluren arabera, ESEPEak oso mantso garatzen ari dira, eta uste du horien diseinuan «parte hartze handiagoa» izan
|
behar luketela
autonomia erkidegoek, «ezagutza handiagoa» dutelako beren produkzio sareei buruz, eta haien bitartez saihestu egingo litzatekeelako enpresek laguntzak jasotzeko «leihatila ezberdinetara» jo behar izatea.
|
|
2023
|
|
|
lurraldetasuna eta ohiko egoiliarra izatea). Espainia barruan ere, zehaztu
|
behar da
autonomia-erkidego bakoitzean zein Administrazio den eskudun.
|
|
|
★ Lehenengo eta behin," administrazio-baimena" behar da. Administrazio-baimen hori eman
|
behar dute
autonomia-erkidegoetako erakunde eskudunek edo estatuko Administrazio Orokorreko erakunde eskudunek, Ceuta eta Melillaren kasuan. Baina aldi baterako laneko enpresak lantokiak baditu probintzia desberdinetan, baimena Enpleguaren Zuzendaritza Nagusiak emango du edo autonomia erkidego eskuduneko erakunde baliokideak, enpresa horren jardute-esparruak bat egiten duenean autonomia-erkidegoaren esparruarekin
|
|
|
Gobernuaren kontsulta-organoa da lan-arloko gaiei eta gai sozioekonomikoei dagokienez. Orobat, gogorarazi
|
behar da
autonomia-erkidegoek ere euren ekonomiaeta gizarte-kontseiluak dituztela.
|
|
|
(d) Bide judizialera jo aurreko administrazio-adiskidetzea gauzatzea; izan ere, jurisdikzio sozialean demandak jarri aurretik, nahitaezko izapidea da hori, JSALk hala agintzen duenean. Gogorarazi
|
behar da
autonomia-erkidegoetako kasuan kasuko lan-sailek eskumenak bereganatu dituztela gai horretan, eta, ondorenez, euren adiskidetze-organoak sortu dituztela.
|
|
|
Orain arte gertatu zaigun bezala, informazioa emateak kontrol-tresna bihurtu daiteke zorpetze-eragiketen inguruan. Zorpetze-eragiketa guztien gaineko informazioa eman
|
behar zaie
autonomia-erkidegoei eta Estatuari ez, ordea, informazioa TAOLren 56 artikuluak adierazten duen modukoa. Ez da hartutako erabaki eta akordioen gaineko laburpen bat bidali behar, nahiz eta horren inguruko informazioa ematea derrigorrezkoa izan.
|
|
|
" Kontua da kontrola prebentiboa dela. Hau da, enkantea egin aurretik, espedientea hasi ondoren, edo ondasuna esleitu ondoren, toki-erakundeak horren berri eman
|
behar dio
autonomia-erkidegoari. 1955eko Toki Araubidearen Oinarriak arautzen dituen Legearen 189 artikuluak, indargabetuak, esaten zuen ondasun higiezinen besterentze ororen berri emango zela.
|
|
|
Edozein eskualdaketetan toki-erakundeek autonomiaerkidegoaren organo eskudunari kontu emango dio. Informazioa eman
|
behar zaio
autonomia-erkidegoaren organo eskudunari, kontrola egiteko. Kasu honetan a posteriori kontrol baten aurrean gaude eta kontrol honetan legezkotasuna kontrolatuko da bakar-bakarrik.
|
|
|
CHACON ORTEGAk adierazpenekin bat eginez eta AFAren 164 artikuluarekin batera, aurretiazko lege-kontrola egin behar denez espedientea bere osotasunean bidali beharko da486 Horrek esan nahi du prestakuntza-egintza guztiak bidali beharko direla: ondasunaren egoera fisikoa eta juridikoa zuritzen duten ikerketak, ondasun higiezinaren balorazioa, autonomia-erkidegoaren edo Estatuaren ondare historikoaren edo artistikoaren organo eskudunaren aurretiazko txostena, behar izanez gero, etab... Ondorioz, espediente guztia jorratu eta gero, toki-administrazioak eskaria egin
|
behar dio
autonomia-erkidegoari eta ezin izango du eskualdaketa prestatzeko espedientea ebatzi baimena izan arte.
|
|
|
Bigarren arazoa, GONZALEZ DE ZARATE LORENTEri jarraituz planteatuko dugu: " Beraz, Euskal Autonomia Erkidegoan, Estatuaren eta EAEren artean eskumenak banatzeko sistema jada korapilatsuari gehitu
|
behar zaio
autonomia-erkidegoaren beraren eta lurralde historikoen eta haien erakundeen arteko eskumen-banaketa" 598.
|
|
|
Hori horrela, txostenak gai horiek guztiak egiaztatu
|
behar ditu
autonomia-erkidegoak ebazpena eman aurretik. Baina, zein da txosten horren balioa?
|
|
|
Horregatik, gomendio bezala, ondareko ondasun higiezinaren eskualdaketaren eskuratzailea aukeratzeko prozedura ebazpena autonomia-erkidegoari jakinarazi eta hamabost egun geroago hastea komenigarria izango da, hamabost egun horietan finantza-zaintza funtzioak egikaritu
|
behar dituen
autonomia-erkidegoaren organo eskudunak errekerimendua egiteko epea izanik. Horiek horrela, eskuratzailea aukeratzeko prozedura eskualdaketa gauzatzeko epea hamabost egunetan luzatu egiten du.
|