2008
|
|
Etapa horiek baino lehen euskal elkarte batzuek, euskaltzale ausart eta gogotsuek hizkuntza politika eremu
|
batzuk
ideki zituzten: ikastolak (murgiltze ereduarekin), helduen euskalduntze eta alfabetatzea, euskarako ikastresna sortzea edo euskaratzea, euskal irratiak, euskarazko aisialdiak, etab. Baina administrazioak, kolektibitate publikoek ez zuten lan horretan parte hartzen.
|
2013
|
|
Aitzinatu ziren bulegoan sartzeko. Bulegoa zabala zen, gelaren erdian idazmahai bat paxadatzen (zabaltzen) zen, gainean liburu
|
batzuk
idekiak ziren eta ondoan orrialde zonbeit erdi idatziak zeuden. Etxehorik egin zuen bulegoko itzulia eta gelditu zen une bat liburutegiaren aitzinean.
|
2015
|
|
Hamar zerrenda abiatuak dira alabainan bozketa! Biga segurik ez direnak hanbat ezagutuak bainan bide berri
|
batzu
ideki nahiz ari arras deliberatuak iduri duten gazte batzuekin. Beste zerrendak usaiako alderdienak, eskuinmuturretik ezkerbururaino...
|
|
Hiru partaideren artean ondotik konbenio bat izenpetua izan da. Hautetsiek, gune hortan egin lanentzat eskerrak bihurtu dituzte, balorapen bat emaiten baitu ondare naturalari eta ate
|
batzu
idekitzen beste proiektu batzuri.
|
2016
|
|
Errekontru horrek harritu zituen bazter guziak bixtan da. Frantzian, Afrikan eta Hego Ameriketan omenaldi kartsuak izan ziren Jean Mermoz gain gainetik laudatuz eta azpimarratuz bide berri
|
batzu
ideki zituela, gisa hartako bertutearekin, gero eta gehiago azkartuz eta zabalduz zoan airekogintza sailari! Batzu uzkur aire gelditu baziren ere.
|
|
Gobernuan sartu bazen sartu Macron-ek laster erakutsi zuen jite berezi bat bazuela, arrunt berezia zinez, jite ausarta, denetan bere sudurra sartua, aise mintzo, aski kopeta ba artetan segurik gobernuburuaren erranetarik doi bat baztertzeko. Noiz nahi bide berri
|
batzuen
idekitzea aipatzen, ezker eskuinen arteko muga gaindituz berdin... Atrebituxago oraino azken bospasei hilabete hauetan bere mugimendua muntaturik," En marche" deitua.
|
|
Joanden aratsean, biltzar bat egin du Parisen eta hor ez da arras berdin mintzatu. Ezkerrekoa dela segurtatu du bainan bide berri
|
batzu
idekitzeko gisan ezker eskuinen arteko mugaz ez batere axolatua. Muga hori nahi du hautsi.
|
|
Ez da gehiago alderdi bihi batean bainan bere konduko mugimendu bat sortu du," La France qui ose" deitu duena. Mugimendu hori eskuinalde hortan nunbait kokatzen ahal ditake bainan, berak dionaz, arrunt bide berri
|
batzu
idekitzeko gogoarekin. Rama Yade ez da beraz sartzen eskuindar eta erdikoen arteko bozkatze berezi hortan, arrunt bere gain nahi du segitu, jiten dena jin, asea dela batzuk eta bestek eramaki duten politika sailaz!
|
2017
|
|
Azkenean Frantziako gobernu batek, gainera eskuineko batek, Fillon lehen ministroak gidatzen duenak, urrats garrantzi bat egin du" eskualdeetako" hizkuntzen alde. Kulturako ministroa den Christine Albanel ipar tolosarraren ahotik egia sakon batzuk erran ditu, esperantzari leiho
|
batzuk
ideki, diputatu gutiz gehienen adostasuna bilduz. Horretan bederen Europa Batuak zerbait ekartzen digu, Frantzia behartuz bere jakobinismoaren eztitzera, horretan ñabardura batzuen sartzera, frantsesaz bertze hizkuntzarik baduela ezagutzera bulkatuz.
|
|
Bretoizalea da argitaletxe hori, gisa hortan bertze hizkuntza gutietsieri artoski idekirik egonez. Eta hain zuzen, hizkuntza mehatxatuez agertzen ditu sakelako hiztegi elebidunak, bretainiera, galesera, katalana, errumaniera, albaniera, hungariera, kroaziera eta beste hizkuntza
|
batzuri
idekitzeko. Azkenik, euskara frantsesa/ frantsesa euskara hiztegia dauku plazaratu, 9000ko bat hitz eta itzulpenekin, Erramun Baxok adituak eginik euskarazko itzulpenak.
|
2018
|
|
Hala nola Zokoako eskolaren handitzea (Ziburu ere partzuer) bai eta Ohantzea haurtzaindegiarena. Zerbitzu berri
|
batzuen
idekitzea, elkartasun gehiagoren arrangurarekin. Konparazione, Internet sarearen bidez, nornahik Herriko Etxeari jakin arazten ahal dio ohartzen bada zerbait ez doala hain xuxen.
|
|
Aurten 34 aldikoz Bihotz Ostatuak idekiko dira azaroaren 27an, hemen berean anitz pertsonek eskukaldi bat emaiten dutela. Urtez urte ohartzen gira gune berri
|
batzuk
idekitzen direla, frogatuz egoera sozial larri batean girela. Table du Soir elkarteak ere laster hasiko da arratsetan janari bero baten eskaintzen, hauek ere 25 urtea ari direla!
|
|
Egin zuen lehen ekintzetarik bat izan zen, ordu hetan ziren Iparraldeko 21 kontseilarien aulkiak Paueko Departamenduko Kontseilutik Baionarat ekarri zituztelarik. Orduetan jadanik zonbaitzuk borroka armatuari buruz kritiko ziren, kontzientzia zutela borrokarako bide
|
batzuk
ideki behar zirela.
|
|
Galdetu lana egina da eta gobernuburuaren eskutan dago. JeanLouis Borloo k aski garbiki dio ez duela mirakuilurik hitzemaiten bainan neurri andana baten akulatzea gauzak hobeki joan diten, erakasle eta laguntzaile gehiago, gazteen onetan bereziki, kirolak sustatuz, biltoki
|
batzu
idekiz eta hola. Berak dionaz arras epe laburrean bost miliar euro behar litazke holako sail batentzat.
|
|
Holako emazteek bide
|
batzuk
ideki dituzte, ustez gauzak aitzinatu direla, baina errealitatea bestelakoa da! Zorigaitzez entzuten diren berri batzuk inarrosten gaituzte, erakusten dutelakoz lortu gauza batzuk beti zalantzan edota lanjerean direla.
|
2019
|
|
Dena lausengu arizan da hautetsieri, gain gainetik laudatuz bestalde arras berea daukan kontsulta handi hori. Emaitzen arabera bide berri
|
batzu
idekitzen direla denen onetan... Azerikeria parrasta bat sartu du bixtan da bere solasetan, dena hortakoa baita...
|
2021
|
|
Axuriaren merkatuaz gain laborariek gogoetatu zuten beste merkatu
|
batzuk
idekitzen ahal zituztela. Ohartu ziren behi eta aratxe hazkuntzan ere arizanez, bazela bide bat jorratzekoa.
|
|
Arbonan, erosleak gibelera jo du. Hori bera garaipen handia da Lurzaindia eta hunen Euskal Herri guziko eta urrunagoko sustengatzaileentzat, bazterretan zauri
|
batzuk
ideki baldin badira ere. Berrueta etxaldearen okupazioa urriaren 24a arte segituko da, Lurrama besta indartsu batekin bururatzeko.
|
|
Normalean herri hortan 21° dira. Hiriek freskatzeko gune
|
batzuk
ideki dituzte, Covid kontrako txerto kanpainak bertan behera utzi dituzte eta eskolak hetsi. Ipar Amerikan ere gune batzuen tenperatura biziki gorakoak soportatu behar dituzte, bi herrialdeen artean oihan sute handiak eraginez.
|
|
Azken mende laurdenean, sail berri
|
batzuk
ideki dira euskal literaturaren historian, Koldo Mitxelena edo Ibon Sarasola bezalako autoreen historia orokorretatik kanpo. Lehenik, diakroniaren ikuspegitik mugatuak ziren saioak agertu dira, adibidez.
|
|
Erresunptibo gisa, hartan moldekoak ez ezik, han moldekoak ere erabil daiteke: Ostatu handi
|
batzu
idekirik badauzkote, [su, ohe on, jateko garbi, soinekorik beharrenak han ediren baititzazke merkeenik] (J. Etxepare); Ipar aldetik maldatzen dute dena bazka-leku diren munho batzuek, [handik itzainek jausten baitakote ardien ilea] (J.
|
|
Frantzia metropolitarreko eskualdeetako hizkuntzek hizkuntzaelkarteei eta hizkuntzamilitanteei lehenik zor diete gehiago arriskuan edo desagertu ez izatea. Haiek lehenik hizkuntza horien aldeko ekintzak eraman dituzte, eta emeki emeki hizkuntzapolikaren alor
|
batzuk
ideki dituzte XX. mendeko azken zatian.
|
2022
|
|
Aljeriako frantsesek, De Gaulle Aljeria frantsesaren alde zela ulertu zuten. Baina, aljeriar independentistek, kanbiamen politiko horrekin eta De Gaulle ren bi zentzuko solasekin, posibilitate berri
|
batzuk
ideki zirela pentsatu zuten (Andre Malraux ek tortura ez zela gehiago erabiliko erran baitzuen ere). Horretako, eta menturazko negoziaketa batzuk eramateko, Aljeriar Errepublikako Anarteko Gobernua (GPRA) sortu zuten.
|
|
Ezin uka hauteskunde hauetan lehendakariari beste funtsezko nehor ez zaiola parean agertu kargu goren hori aitzina eramateko. Orain arte, Macronek ildo interesgarri
|
batzuk
ideki baldin baditu ere, beste sail frangotan haatik traba pizkorrak ezarri ditu: sozial urraketak, ingurumenari buruzko hitz jateak, lurraldetako hizkuntzen gutiestea eta beste.
|
2023
|
|
Deiadarra zabaltzeko ordua da, feminizidio kasuak goratuz doaz, haurrak umezurtz utziz ama hila dutelako. Azaroaren 25a Emazteen Indarkeriaren Kontrako Nazioarteko Eguna bide berri
|
batzuen
idekitzeko eguna izan dadila, emaztek beldurrik gabe bizitza urosa eraman dezaten.
|
|
Gaur preso direnak ez dituzte ezagutzen. Beste bide berri
|
batzuk
idekiko direla esperantzarekin.
|