|
2000
|
|
|
Eta, behin desterruan, Lapurditik Nafarroa Behererat eta Nafarroa Beheretik Lapurdirat ibili behar izan zuten, aldi batez, baita Biarnoko lurretarat ere, hainbat bider, gure arbaso haiek, lagun handiki batzuen etxetik bertze lagun batzuen etxerat, harik eta, Indietarako asmotan zegoen etxejaun bati etxea eta lurrak erosi zizkioten arte, non habia berria moldatu baitzuten, Lapurdi eta Nafarroa Behereko mugan. Desterru hura, beraz, distantzian eta legoatan ez zen luzea ez neurtezina, baina nola amorante
|
batzuei
gorputzen urruntzerik tipienak arimen urruntze guztizkoa dakarkien, hala egiten zitzaien gure odoleko gizon emazteki haiei eskumenean zirudiena eskuragaitz, desterrua kasik jasanezin egin arteraino. Sentimendu haren gutitzeko eta leuntzeko, eta, bide batez, habia berrirat moldatzeko eta estatu hartarat ohitzeko, on zuketen bakezko eta soseguzko giroa; ordea, bai Lapurdin, bai Nafarroa Beherean, eta bai Zuberoan ere, noiznahi den pizten ziren katoliko eta protestanten arteko aharrak eta liskarrak —hala nola Charles de Luxe eta Belzunzeko jaunaren artekoak—, etxegoiendarrak saihesterat eta ekiditerat entseiatzen zirenak, eta ekidin ere zituztenak nola edo hala, baina beren baitarik eta beren gorputz arimetarik baztertu ezinik, aldi berean, arrisku eta peril sentsazio hura, deserosoa eta gozagaitza, aitzina eginikako urrats bakoitza edonoiz gibelat bihur zekiekeen beldur, alde bietarat osin bana zuèn bide meharretik ibiltzerat kondenaturik baleude bezala, egun batean bai eta hurrengoan ere bai.
|
|
|
baina beste
|
batzuen
gorputzean neurea zara oraindik.
|
|
|
baina beste
|
batzuen
gorputzean neurea zara oraindik.
|
|
2001
|
|
|
Badira Europako jantzien antzekoak janzten dituztenak ere. Beste
|
batzuek
gorputzari mihise hutsa lotzen diote.
|
|
|
Ez nuen gainerako entzuleen aurpegirik ikusterik, baina ikusi izan banitu, zahartuta zeudela sumatuko nukeen, ezbairik gabe. Aurpegirik ikusterik ez banuen ere,
|
batzuen
gorputz jarrerek argi asko salatzen zuten entzuleria hinduismoko metodo zaharrek –Jogasutran sistematizaturik daudenek– azaltzen dituzten erlaxatzeko teknikak erabiltzen ari zela, nagusiki, eta are, bakarren batzuk hain ekialdekoak ez diren metodoak –siesta, kasu– praktikatzen ari zirela, beronek ohi dituen berezko soinu adierazpenei –zurrunga egiteari, alegia– muzin...
|
|
2004
|
|
|
Urratsez urrats. Dardara bero
|
batzuek
gorputza zeharkatzen zioten Martini, kristal hotzaren izerdia dastatzerakoan. Ez zegoen gehiago whiskyrik.
|
|
2005
|
|
|
Horrelakoetan ernalketa kanpokoa edo barrukoa izan daiteke. Beste animalia
|
batzuetan
gorputz barruan garatzen dira arrautzak, oro har obiduktuan; enbrioia hazten den bitartean, elikagaiak arrautzaren bitelotik jasotzen ditu. Animalia horiei obobibiparo esaten zaie.
|
|
|
Horrelako barrunbe bati benetako zeloma edo euzeloma esaten zaio. Hala ere, metazoo triploblastiko
|
batzuen
gorputz barrunbea ez da mesodermotik abiatuta gauzatu, eta ez dago, halaber, peritoneo mesodermal batez osoki inguratuta. Kasu horretan pseudozelomaz edo pseudozeleaz mintzo da.
|
|
|
1 Animalia
|
batzuen
gorputz adar jakin batzuk eraldatuta daude luma itxurako zeta ilarekin. Zeta horiek balio dute bai gorputza zeharkatzen duten ur korronteak sortzeko eta bai aukeratutako kiziak gorputzera garraiatzeko ere.
|
|
2006
|
|
|
Zehazki, genomika funtzionalaren, bioinformatikaren eta biologia molekularraren teknologien aplikazioa eta beste teknika epidemiologiko, biokimiko eta nutrizional batzuk konbinatzen dituen diziplina da. Adituek diotenez, elikagai funtzional berriak garatzen lagun lezake, adibidez, elikagai jakin
|
batzuek
gorputzaren pisua kontrolatzeko sisteman duten eragina kontuan hartuko luketenak. Municheko Unibertsitateko ikertzaileek zientzia horren mugak azpimarratzen dituzte, baina nabarmendu egiten dituzte elikagaien ikerketa metabolitoekin engranatzearen onurak, funtsezkoak baitira organismoa hazteko, mantentzeko eta babesteko.
|
|
|
Hiru urte betetzean, maila altueneko haurrek hitzik gabeko hizkuntzaren bat hasten dute:
|
batzuek
gorputzeko atal batzuk seinalatzen dituzte behar fisiologikoak adierazteko, baina haien ulermen maila askoz handiagoa da aginduak ulertu eta betetzeko. Garapen atzerapen larriak entrenamendu goiztiarra eta fisioterapia programak eskatzen ditu.
|
|
2007
|
|
|
Laborategian egindako saioetan, txindurriak gorputzaren tamainen arabera kokatzen ziren zuloetan eta zuloetako
|
batzuk
gorputza baino handiagoak baziren txindurriek katea osatuz elkartu eta behar adina luzerako zubia osatzen zuten.
|
|
2008
|
|
|
Baina, haur
|
batzuek
gorputz eskema edo lateraltasuna eskuratu ez arren, arazorik gabe idazten dute; beste haur batzuek, berriz, nahiz eta gorputzeskema edo lateraltasuna eskuraturik eduki, arazoak dituzte idazteko.
|
|
2009
|
|
|
Esate baterako, Longarren (Viana, Nafarroa), gizakien hezurretan gezi puntak sartuta aurkitu dituzte. Argi dago ez zirela hor eskaintza gisa utzi, baizik eta hildakoren
|
batzuek
gorputzean sartuta eraman zituztela. Gorpua zeharo usteltzen bada, gezi punta baino ez da aurkitzen, eta ezin da baieztatu nola iritsi den toki horretara.
|
|
2010
|
|
|
Maskuriaren bidez ez bada ere, beste espezie batzuek ere badituzte antzeko sistemak objektu arrotzak kanporatzeko. Esaterako, suge eta arrain
|
batzuek
gorputzetik hesteetara xurgatzen dituzte objektuak, eta gorotzekin batera iraizten dituzte.
|
|
|
Zertan datza, baina, hitzarmen polifonikoa delakoa? Esataria beste izaki
|
batzuen
gorputzez eta hitzez baliatzen da, hots, bere inguruko izaki batzuk maileguan hartzen ditu eta haiei mintzarazten die. Bere burua ere hor barruan sartzen du.
|
|
|
Gainera, komeni da hipertentsioa duten pertsonek ez hartzea edari horiek; bihotzeko gaixotasunak dituztenek, berriz, medikuari galdetu behar diote kontsumitu aurretik. John Higgins ikertzaileak (Texasko Unibertsitateko Medikuntza Fakultatea, Houston, Estatu Batuak) aztertu ditu kafeinak eta edari horien beste osagai
|
batzuek
gorputzean duten eragina. Clinic Proceedings aldizkariaren azken zenbakian argitaratu da azterketa.
|
|
|
Atzo arratsaldean eta gaur goizaldean Espainiako Polizia Nazionalak burutu duen polizia operazioa dela eta Amnistiaren Aldeko Mugimendutik gure kezka agertu nahi dugu atxilotuak jasan dezaketen tratuaz. Orain dela aste
|
batzuk
gorputz polizial berberak burutu zuen operazioa gogora ekarri nahi dugu, non tortura salaketa larriak egon ziren, tartean sexu jazarpenak eta ospitalizazioak. Irudian, tortura antzezpen bat/ cc by sa Askatu.org.
|
|
|
Eskola eguna amaitu da; patioan, maisu eta irakasle
|
batzuk
gorputz zigor ezberdinen: makilakaden, jaki debekuen, kankarrekoen eta gainontzekoen alde onez eta txarrez eztabaidatzen ari dira:
|
|
2011
|
|
|
Zahartzaroko aje
|
batzuk
gorputzean zelula zaharrak metatzen direlako agertzen dira, Rochesterko (Minnesota) Mayo Klinikako ikertzaile batzuek Nature n berri eman dutenez. Saguei zelula zahar horiek kenduta, ikusi zuten geroago hasi zitzaizkiela kataratak, eta mantsoago galdu zutela muskulu masa, besteak beste.
|
|
|
Zahartzaroko aje
|
batzuk
gorputzean zelula zaharrak metatzen direlako agertzen dira, Rochesterko (Minnesota) Mayo Klinikako ikertzaile batzuek Nature n berri eman dutenez. Saguei zelula zahar horiek kenduta, ikusi zuten geroago hasi zitzaizkiela kataratak, eta mantsoago galdu zutela muskulu masa, besteak beste.
|
|
|
Gure hizkuntzaren, euskeraren balioa bere kautan idoro behar dugula erakutsi zidan. Gure mithologien atzean izate oso bat izan daitekela, lehengo hondar
|
batzuk
gorputz oso bat osotu arteko aztarnak izan daitezkeela erakutsi zigun, zidan. Izpirituz eta tentuz ekitea giza garapenerako beharrezko dela.
|
|
2012
|
|
|
Izugarri ondo trebatzen dituzte, eta primeran kontrolatzen dute euren gorputzak esaten duena. Lehen, gorputzak ezin zuen gezurrik esan, baina orain politikari
|
batzuei
gorputzarekin gezurra esaten irakasten diete. Beldurgarria da, hitz eta mugimendu gozoekin sekulako mezu bortitzak ematen dituztelako.
|
|
|
Zientziaren hizkerak zehazten ditu gauzak, baina hori beste kontu bat da. Eskolan ikasi genuen intsektuak zirela animalia
|
batzuk
gorputza hiru ataletan banatua zutenak (burua, toraxa eta abdomena), buruan antena bi eta toraxean hiru hanka pare eta, askotan, hegodunak izan ohi direla.
|
|
|
Funtzionalitate kalitatea: elikagai
|
batzuek
gorputzean efektu onuragarriak dituzten konposatuak edo mikroorganismoak dituzte. Ez dira berez elikagarriak baina efektu osasungarriak izatean produktuaren kalitatea handitzen dute.
|
|
|
Izan ere, egoera horretan dauden paziente guztiak ez daude egoera berean.
|
Batzuen
gorputzean harrapatuta edo espetxeratuta dauden sindrome ankerra da: kontzientzia dute, baina ezin dira inola ere adierazi.
|
|
2013
|
|
|
– Unitate
|
batzuetako
gorputz arrotzak beste batzuetan sartzea.
|
|
|
Egoera horien orokortzeak fenomeno sozial, publiko eta ez soilik pertsonal baten aurrean gaudela pentsarazten digu. Ikuspegi horri jarraiki, komeni da hausnartzea naturalizazioaren ideia, zeinak emakumeak zainketarako aproposagotzat jotzen dituen, ez dela ez zilegi ez pertsonei dagokiena, baizik eta agintezko eta nagusitasunezko harremanen jokabide konkretuen barruan baino ez daitekeela ulertu, nahiz eta
|
batzuek
gorputzaren eta biologiaren ezaugarriekin lotu. Hara zer dioen Mari Luz Esteban-ek (2006:
|
|
|
Nolakoa da parasitoa? Arrainen parasito batzuk horien kanpoaldean bizi dira, beste
|
batzuk
gorputzaren barruan, eta gehienak kendu egiten dira erraiak kendu eta garbitzean. Harrak, gehienetan, harrak izaten dira.
|
|
|
Eta Iratxe Retolazak beste gogoeta bat egin berri du gizon emakume taldeen artean dagoen aldeaz, jarrerari dagokionez. Gizon talde bat biluztean, adibidez, hedabideetan ez zaiela galdetzen beste gizon
|
batzuek
gorputz biluzia protestarako erabiltzea zer iruditzen zaien.
|
|
2014
|
|
|
Ez nekien azentua bereizten?, noizbehinka senar jubilatuarekin etortzen zen andre zaharra, egun hartan bakarka, koadrozko beroki bitxi bat jantzita? eta bizpahiru ezezagun, itxura guztien arabera gazteagoak, iritsi nintzenerako
|
batzuek
gorputz erdia zeukaten edukiontzietan sartuta, edo aparkalekuko itzalek ezkutatzen zizkidaten?. Norbaitek baztertutako erregosirako haragi erretilua zorutik jaso nuen:
|
|
|
Ukrainako ile horiak, Marokoko mairuak eta Senegalgo beltzak gehienak?, berezko segurtasun ez bat sorrarazten ziotenak: haietako
|
batzuen
gorputzei, gainera, halako kirats bat zerien, Felisari halaxe iruditu zitzaion bederen: auskalo sentipen hura benetakoa ote zen edo irudimenaren jukutria hutsa, bere aurreiritziek eragindako sugestio prozesu bat bitarteko?
|
|
|
Gorputza erreferente bat izan da zibilizazio guztietan, eta historian zehar pentsamendu mugimenduen arabera (filosofikoak, erlijiozkoak...) jendarte ezberdinetangorputza hainbat modutan ulertuta izan da. Kasu
|
batzuetan
gorputza laudatu da, bestekasu batzuetan gorputza idealizatu da eta beste batzuetan gorputzarekin zerikusiazuen guztia zigortu egin da (Sierra, 2007). Gehienetan, emakumearen presentzia osourria izan da eta, betiere, bigarren plano batean agertu ohi da.
|
|
|
1 Identifika eta izenda itzazu objektu hauetan agertzen diren gorputz geometrikoak. Kontuan izan irudi
|
batzuk
gorputz desberdinez osatuta egon daitezkeela.
|
|
|
Erietarik zenbat hilko diren, oraino, ospitalerat heldu aitzin. Han harat baratu dira alemanen eremurat sartzen ausartu diren soldaduen gorpuak, Frantziako Armadak oparitu kapota blu eta galtza gorriak lohiaren kolorez oro berdinduak; han harat baratu dira, lehendik bertze batzuk baratu ziren bezala; han harat, lehen bertze jauntzi
|
batzuk
gorputzez hustu diren ber gisan hustuko dira horiek ere, hari elorridunei estekatuak; han harat, adibidez, Bernat Agirre, ihesi zihoan botxe horietarik bat gibeletik sastakatu nahian ari zela mitrallus batek bete betean jo eta xifritu duena. Heiagorarik eta marrumarik gabe hil da bederen, bat batean.
|
|
2015
|
|
|
giza organismoaren ahalmenak hedatzeko eginda. Artefaktu
|
batzuk
gorputzarekin erlazio sinbiotikoan dauden bitartean, beste batzuek gorputzarekin zerikusirik eduki gabe funtzionatzen dutela diote. Erlazio sinbiotikoen pentsalariak dira, dena dela, interesgarrienak gai horri buruz idazterakoan.
|
|
|
giza organismoaren ahalmenak hedatzeko eginda. Artefaktu batzuk gorputzarekin erlazio sinbiotikoan dauden bitartean, beste
|
batzuek
gorputzarekin zerikusirik eduki gabe funtzionatzen dutela diote. Erlazio sinbiotikoen pentsalariak dira, dena dela, interesgarrienak gai horri buruz idazterakoan.
|
|
|
Ostaizkari begiratu zion eta pozik zirudien: edalontziari eusten ez zion eskuarekin bere adats beltza atzerantz botatzen saiatzen zen etenik gabe, eta kanta
|
batzuetan
gorputza doinuarekin batera mugitzen zuen leun leun.
|
|
|
metodoak dira" réflexologie plantaire" eta" Reiki". Masaje
|
batzuen bidez
gorputzeko gaitz batzu goxarazten ditu esku edo zango zolako puntu berezi batzu hunkituz. Eguberri huntan baliatzen da promozio baten zabaltzeko, bi artatze metodo horiek eskainiz 35 eurotan.
|
|
2016
|
|
|
• Dantza: pertsonaia, irudi eta sentimendu
|
batzuk
gorputzaz adieraztea, emozio batzuen komunikatzeko koreografia labur bat sortuz (3 elementu), soinu mota ezberdinei jarraikiz.
|
|
2017
|
|
|
Edonola ere, niri transfeminismoak balio izan dit, eta balio dit gaur egun ere, adibidez, gorputzaz pentsatzeko; oso tresna ona iruditzen zait. Egia da orain dela urte
|
batzuk
gorputzaz gehiago jardutea sumatzen nuela faltan, eta gaur egun, diskurtso berriak agertu direla, beraz uste dut ardatz berriak txertatu daitezkeela apurka. Era berean, uste dut ikuspegi berriak agertzen eta eraldatzen joango direla, hain zuzen ere, beste emakume horiek egon badaudenean; ez zait iruditzen sektore txiki batek, inoiz abangoardia deitu izan zaionak, ezer ekarriko duenik ildo horretan.
|
|
|
Euskaldunen txostenak aipatu nizkion. Erran zidan Baionako karriketan aurkitu zituztela gazte
|
batzuen
gorputzak, duela hilabete batzuk, erahilak, doaike lehengo polizia frankisten sareetako gizonek hilik. Ez nion sobera kasurik egin erran zidanari.
|
|
|
Horrela, aztiaren ahalmen iragarrezina (eragin eta kidetasun astralen erabilera antzemangaitzez eraikia) ordeztu zuen Descartesen teoriak, eta askoz ere ahalmen errentagarriagoa ezarri: ahal hori sortzeko ez zegoen trukean arima galdu beharrik; aski zen norberaren gorputza administratzea eta menderatzea, eta, hedaduraz, beste izaki
|
batzuen
gorputzak administratzea eta menderatzea. Orduan, ezin dugu esan, Easleak bezala (Leibnizen kritika bat errepikatuz), kartesianismoak bere printzipioak ezin izan zituela erregulazio praktikoetan bildu; hau da, munduko materia kontrolatzeko ahaleginean ari ziren filosofoei, eta batik bat merkatari nahiz fabrikatzaileei?
|
|
2019
|
|
|
|
Batzuen
gorputzek lurrari ematen diote azken etekina
|
|
|
gizartean, espeziea existentzia gisa mamitzen da; gizarteak bere burua transzenditzen du mundurantz eta etorkizunerantz; haren ohiturak ez dira biologiatik segitzen; banakoak ez dira sekula utziak beren naturaren mende, baizik eta banakoek beren bigarren naturari obeditzen diote, alegia, usadioari, eta usadio horretan desirak eta beldurrak islatzen dira, banakoen jarrera ontologikoen ispilu. Subjektuak bere buruaren kontzientzia hartzen du, eta bere burua mamitzen, ez gorputz den aldetik, baizik tabu eta lege
|
batzuen mendeko
gorputz bat den aldetik: zenbait balioren arabera balioesten da subjektua.
|
|
|
Tabernako atea zabaldu da eta hor zaude zu. Gehiagotan ere gertatu zait kalean paseatzen noala beste gizon
|
batzuen
gorputzean zu ikusten zaitudala uste izatea, baina oraingoan ez dago inolako zalantzarik. Begiak itxi ditut eta sentitzen dut nola datorkidan okada eztarrian gora.
|
|
2020
|
|
|
Halakorako aurreikusita izanen zuten gizazainari hanka batean tiroa egitea, betiere polizien berritzeari jarraikiz. Segundo
|
batzuetako
gorputzez gorputzeko borroka izan zen: bi gizon armaturik, istant bat ere galdu ezin zutenak, etsi etsian oldartzen zitzaien gorpuzkera sendoko beste baten kontra, bere bizia jokoan zelako jakitun, bi ezezagunei aurre egin zien unetik.
|
|
|
Hozte sistemetan hainbeste urte lanean eman ondoren, Lezetak ezagunak ditu inguruko instalazio gehienak, behin baino gehiagotan bisitatu behar izan dituelako, kamara berri bat instalatzeko ez bada konponketaren bat egiteko, baina haragia zatitzeko lantegian sartzeak oraindik ere inpresio berezia egiten dio. Kako batetik zintzilik dauden txekor edo behi larrutuak, buruak eta hankak moztu eta barruak hustutakoak, odolustutako haragiaren biluztasuna, langileen zerra eta aihotzen hotsak, denek ere halako ezinegon bat eragiten diote, segundo
|
batzuetan
gorputz guztia hartzen dion hotzikara moduko bat.
|
|
2021
|
|
|
" Kirol hegemonikoetara jotzen da, eta balore femeninoagoak dituzten arloak alde batera uzten dira". Kontatu du baita ere irakasle
|
batzuengan
gorputz hezkuntzari heltzeko" beldurra" sumatu duela. Hori, akaso, formakuntza faltagatik gertatu daitekeela uste du.
|
|
|
Baliteke zakurrek antzinako senari jarraituz jokatzea zenduaren hondakinak barruratzean, nola egiten baitute Amazonaseko zenbait leinutakoek, hildakoen errautsak beste jaki batzuekin nahasirik janez, banana zanpa zanpa egindakoekin adibidez, beren gorputzetan elkarbanaturik iraun dezaten zenduek. Piresen nobelako protagonistak zakur
|
batzuen
gorputzean iraun zuen, bizitza zakur bat eramandako bati doi baino doiago zegokion gisan. Edo, beharbada, eta besterik gabe, zakurrek zakurkeria egin zioten bere zakurrak hain maite zituen adiskideari, hori ere antzinako senari jarraiki, zeinak ez baititu bereizten maitasuna eta gorrotoa, mesedea eta kaltea, eta unean uneko goseari eta grinari baitio orpoz orpo jarraitzen, tartean makilarik edo zerbait hobea lortzeko aukerarik agertu ezean behintzat; ezen, nondik edo handik, zakurrek ere badute itxaropen zakurrik.
|
|
|
Subjektuak bere buruaren kontzientzia hartzen du, eta bere burua mamitzen, ez gorputz den aldetik, baizik tabu eta lege
|
batzuen mendeko
gorputz den aldetik: zenbait balioren arabera balioesten da subjektua.
|
|
2022
|
|
|
Mozkorrondoa hitza ere erabiltzen da leku
|
batzuetan
gorputzaren edan osteko egoera horrentzat.
|
|
|
Alergia edo gasa Gerta daiteke, halaber, alergiaren bat edo arkakuso, akain edo bestelako parasitoren bat dela medio, modu konpultsiboan deitzea azkura jasanezina arintzeko. Arkakusoak direla zehazte aldera, adibidez, garrantzitsua da jakitea katuetan ugatz mota arruntena zein den, Ctenocephalides felis, intsektu zapal itxurakoa, beste parasito batzuk bezala beste animalia
|
batzuen
gorputzean bizi behar duena haietaz elikatzeko. Kasu horretan, katuak burua eta isatsa hartuko ditu batez ere, animalia horien lekurik gogokoenak.
|
|
|
Nebak eta senarrak preso eta eurak alemanekin xirriak egiten! Baina zer daukate emakume
|
batzuek
gorputzean? –esan zuen bizkondesak bere onetik aterata, hainbat arrazoi baitzeuzkan haserre egoteko:
|
|
2023
|
|
|
Bai,
|
batzuk
Gorputzeko humoreak (Alberdania, 2005) liburuaren uharan etorritakoak dira, liburu hartan argitaratzeko modukoak, baina beranduago sortutakoak. Beste batzuk, amaren heriotzarekin zerikusia daukatenak, aurreko poema liburu hori argitaratzearekin batera gertatu zenez, momentu horretan sortu zitzaizkidan.
|
|
|
64 urterainoko epea aipatu du, baina ikasketen eta lan ibilbidearen arabera 67 urte arterainokoa izan daiteke. Erreforma horren kontrako mobilizazioak abiatu diren honetan, lan batzuek eta lan testuinguru
|
batzuek
gorputzetan eta zain buruetan eragina izanen dutela azaldu dute Jeremi Larrondo osteopatak eta Elorri Ameztoi psikiatrak.
|
|
|
Ez du kentzen lan
|
batzuek
gorputzak andeatzen dituztela. Larrondo osteopatak eraikuntzako ofizialeen artean ikusten ditu gorputz kaltetuak.
|