|
2010
|
|
|
4 Euskaraz hitz egiteko gai direnen artean, zergatik darabilte
|
batzuk
eta zergatik ez beste batzuk?
|
|
2011
|
|
|
Tradizionalistek, abertzaleek, sozialistek eta errepublikarrek ideologia eta interes desberdinak zituzten, baina, nire ustez, gerra aurreko urteetan, herritarren artean ez zegoela apurketa bortitzik (Juaristi, 2006). Aurkakotasun politikoa eta ideologikoa ukatu gabe,
|
batzuk
eta besteak elkarrekin parte hartzen zuten herriko bizitzan, eta, nire iritziz, Markina eta Xemein gizarte kohesionatuak ziren. Alderdi nagusienetako kideak, hau da, tradizionalistak eta abertzaleak, kulturalki euskaldunak ziren, foruak berreskuratzearen alde zeuden eta katoliko sutsuak ziren.
|
|
|
3Tradizionalistak karlisten ondorengoak dira, eta askotan
|
batzuk
eta besteak nahastu egiten dira. Garai hura bizi izan zuten markinarrek eta xemeindarrek ere karlista edo errekete hitza erabiltzen dute tradizionalistak izan zirenei buruz hitz egiteko.
|
|
|
Markinan eta Xemeinen frontea geldirik egon zen zazpi hile horietan, abertzaleek, ezkertiarrek eta errepublikazaleek lan asko egin zuten herritarren artean elikagaiak banatzen, Markinako frontean zeuden gudari eta miliziarrei laguntzen, elkarbizitza ziurtatzen, frontea sendotzen eta herritik metro gutxira zeuden matxinatu frankisten aurka borrokatzen. Dena dela, ia talde bat ziren; interes batzuk komunean zituzten kategoria sozial gisa jarduten zuten; eta, ondorioz, talka egiten zuten
|
batzuen
eta besteen helburuak, interesak eta estrategiak. Horrela, antolaketa arazoak izan zituzten matxinatu frankisten aurka borrokatzerakoan, udal arazoak konpontzerakoan edo elkarbizitza antolatzerakoan; are gehiago, ia talde bat ziren heinean, istilu asko izan zituzten herriko tradizionalistekin eta eskuindarrekin nola jardun behar zuten zehazterakoan (Frontea geldirik egon zen zazpi hileetan 15 tradizionalista atxilotu zituzten, baina berehala askatu zituzten EAJ koek egin zuten presioaren ondorioz) (Onaindia, 1937).
|
|
|
Eta Tubingan Hizkuntza konparatuen irakasle bat behar zuten. Alemaniar
|
batzuk
eta Tovarrek aurkeztu zuten euren burua. Unibertsitateen gobernuko arduradunek aztertu zituzten aukeragaien titulo eta lanak, baina ez zuten argi ikusten.
|
|
|
Larrucea andrearen kasuan, hurbiletik bikote hau ezagutu zuten denek azpimarratzen dute ikuspegi hori. Liburu hauetan argitaratu gabeko lanen
|
batzuk
eta aurreko lan batzuk osotu eta zuzenduta utzi zituen. Bizi zala argitalpen arduradun izan zen 9 lan garrantzitsutan:
|
|
|
Bizi zala argitalpen arduradun izan zen 9 lan garrantzitsutan: berak sortutako aldizkariren bat, beste aldizkari
|
batzuk
eta elkar laneko libururen batzuk. Denera 2034 lan dira aitatutatako liburuan T. Santander bere ikasleak jaso zituen fitxak.
|
|
|
Horregatik azkeneko urteetan ere etika gizarteko ardatz bat lez jartzen dutenek ez dute jarraitzaile asko. Politikari
|
batzuk
eta komunikabide handi batzuk erakusten dutena omen da zuzena.
|
|
2012
|
|
|
Beste era bateko deiak eta abisuak be ugari agertzen dira, batzuk nahiko misteriotsuak. Esaterako, orduan bizi zan monasterioan klausura ez gordetzetik eta
|
batzuekin
eta besteekin izaniko hartu emonetatik munduko gauzak, pentsaerak etab. sartu ohi ziran barru barruraino. Hortik babestera etozan Jaunak era batera edo bestera eginiko abisuak:
|
|
|
Foru hau Lurralde Lauko jendearentzako forua zan, hainbat hirik bakoitzak berea eukielako. Halan da be, ez zan erraza gizartea zuzentzea batzuk foru mota
|
batzuk
eta besteak (hiriak) beste batzuk izanda.
|
|
|
Eta beste ezaugarri batzuk ere modu berdintsuan errepikatzen dira
|
batzuen
eta besteengan. Hau da, herriko edo inguruko herriren bateko eskolako lehen ikasketez gain, nekez izan dute aukerarik goragoko ikasketarik egiteko; beren burua janzten eta osatzen arauturiko zentroetatik at eta autodidakta gisa aritu direnak ditugu gerra aurreko euskal idazle asko; idazle laikoak halakoak direla gehienak esango nuke.
|
|
|
Nahiz eta orduko eta gaurko egoerak oso desberdinak izan bai gizartean eta bai Eleizan, beti daukagu premia aldiko kulturaren arabera fedea bizi eta azaltzeko. Beti ere, Urte honen helburu nagusiena, fedearen edertasuna eta poztasuna eta gozamena iragartea izango da kasu
|
batzuetan
eta beste batzuetan berraurkitzea.
|
|
2013
|
|
|
Euskarazko terminoei dagokienez, hona kapitulu honen hasieran ageri diren gaztelaniazko hitz
|
batzuk
eta euskarazko ordainak: arrobamiento:
|
|
|
Gomá kardinalak, Iruñan zegola ez ote zuen ezer jakin Nafarroan egiten ziren sarraskiei buruz? Egia da errepublikak, bera sortu eta aurrera eraman zuen demokraziari ez ziola egoki hazten lagundu, bai partidu
|
batzuk
eta bai sindikato eta indarra zuten beste talde batzuk kontrolatu ezinik zegolako. Eta talde horiek basatikeriak burutu zituzten.
|
|
|
zeritzan egoitzan gelditu zen. Han bazituen apaiz eta praile ezagun
|
batzuk
eta hauek. La voz de Madrid, astekaria ateratzen zuten.
|
|
|
Galdekizun zabal bat zuen apaiz bakoitzaren erantzuna eta egoera ezagutzeko. Eta bizi behar zutela jakinik, ordainket txiki batzuk jarri zituen sakramentu
|
batzuk
eta hiletak ospatzeko. Errepublika garaian moztu zituzten elizarekiko laguntzak eta bai Primo de Riveraren garaian eta bai Fernando de los Ríos Errepulikaren ministro zela, bakoitzak Fidel Garciaren eskutitz zentzuzko bat hartu zuen arazo hori bideratzeko.
|
|
2014
|
|
|
Maite ditut San Joanak, maite itsasbeheran hondar ahoan su egiten dugunean, gauerdiaren atarian, erdiko paluaren inguruan pilatzendituguneanlahar
|
batzuk
eta kaxa nahiz altzairu zaharrak.
|
|
|
Unibertsitateari buruzko ideia garbi horretatik abiatuta, unibertsitateko irakasle dan edozeinentzat, Benediktok izateko modu
|
batzuk
eta ezinbestezko zeregin batzuk ataratzen zituan. Irakasle gazteengana zuzentzen zan, baina eskaini izan dituan adierazpenak eta norabideak baliokoak dirala deritxot edozein irakaslerentzat eta unibertsitateko esperientzia bizi daben ikasle guztientzat ere.
|
|
|
Aurreko mezakoak, barrukoak ezin urten eta kanpokoak ezin sartu. Eliz atari inguruan tupust egin eben
|
batzuk
eta besteak eta bultzaka eta zarataka jardun eben jendezko baso haretan, kanporako eta barrurako bidea aurkitu ezinik. Halako baten argitu zan bidea, eta bake santua.
|
|
|
Idazle bezala bere liburuak, hizkuntza garrantzitsuetara itzulita dagoz. Eskerrak Santi Onaindiari eta Lino Akesolori, aspalditik daukaguz euskeratuta Teresaren liburu
|
batzuk
eta olerkiak. Eta laster kaleratuko da, Luis Baraiazarrak egindako itzulpen osoa ere.
|
|
|
Beste hainbat gauzari ere erreparatzen die eta ñabardura ugari dakarkigu axalera. Kanta eta kopla zaharretan zenbait gauza errepikatzen direnak daudela esango digu, hau da,
|
batzuen
eta besteen artean bat etortze eta antzekotasunak izan arren, aldaerak ere badirela; aldaera estilistiko eta aberasgarriak; elementu batzuk berdintsuak izan arren, batek duena besteak ez du eta honek duen ñabardura hark falta du.
|
|
|
Honek ez eukan mihipekorik eta gogor salatzen zituan bidegabekeriak.
|
Batzuk
eta besteak jaso behar izan zituen haren lumaren eztenkadak. Bigarren atal honen amaieran hau dakar:
|
|
|
Teresa, 45 urte dituala, bere Gizakundeko komentuko gelan aurkitzen da taldetxo bategaz alkartuta solasaldi espiritual eztitsuan. Gehienak bere senitartekoak ziran, karmeldarrak
|
batzuk
eta laiko adiskideak besteak. Honetan, Maria de Ocampok biztuko dau Teresak barnean aspaldian eroian txinparta.
|
|
2015
|
|
|
Historiaren leihatilatik so eginik, gaurtik behaturik Durangoren goitik beherakoa hortxe eta orduantxe hasi zen, beharbada. Ijorretan era baziren 36.ko gerra irabazleak,... eta galtzaileak, bai, baina Kofradiak auzitan sartzeak
|
batzuk
eta besteak mintzea lortu zuen eta edegitako zauria ez zen orbandu. Herri salduaren herrimina udaberriko haizeek uztak eta arbola oro polinizatzen duten eran 1926ko gazteek seme alabak dituzte garai honetan.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, tinko jarraitu zuen euskararen eta Euskal Herriaren aldeko borrokan. Garbi zuen zein ziren
|
batzuk
eta non besteak, eta bera zein aldetan kokaturik zegoen. Ikus ezazue Gabriel Arestiren olerki famatuaren oihartzuna dakarkigun. Gure etxea defendituko dugu?
|
|
|
Bai naturazkoak eta bai naturaz gaindikoak edo mistikoak ere. Esperientziaz daki bereizten bai
|
batzuk
eta bai besteak. Naturazkoak norbere abileziaz eta arduraz lortzen diranei deitzen deutse berak.
|
|
2016
|
|
|
–Il Corriere della Sera, ko Gian Guido Vecchi kazetariak egindako galdera: . Badira munduan zehar
|
batzuk
eta baita estatubatuarren artean ere, holako edo antzeko galdera arraroak egiten dabezanak: –Komunista ete da Aita Santua??
|
|
|
Oraingo honetan, atalka argitaratutako mezu nagusiak sorta bakarrean bildu nahi ditut eskuartean dudan liburu ederraren aurkezpen orokor hau egitean. Horretarako, Karmel aldizkari honetan lehenago argitaratutako atal
|
batzuk
eta nik neuk itzultzaileen elkarteak eskaturik Senez aldizkarirako (2015, 46.zk., 115 or.) idatzitako lan luzean eskainitako zenbait berri ekarriko ditut hona.
|